Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 158, 26 ʻOkakopa 1893 — NA LETA. [ARTICLE]
NA LETA.
~ ***&>*• makemake e Uwe i ke kolkoi hala iio na napao i hoopuka la malaloo eela poo e ko makou poe mea kakau.1 Pau ka oe hana, Pio ka oe Ahi. A e ike maopopo no oe, he moe pua maopopo no Līlīaokalani ka Lunakanawai Kiekie mamua iho o kona haulehīa ana mai kona noho moi mai, oiai oia hookahi ma kona aoao iloko oia mau minute o fca pllikia, ina i hoala mua la ke kaua ma ka aoao mai o na haole e makemake ele ana ina hana popopo o ke aupnni o Liliuokaiani, a Ina ma ke kahua oe o ka pa alii i ka la 1 hooknu ia ai ka Ahaolelo o 1892, e ike pono oe i &a Lnnakanawai Kiekie, oia ka iiaole Hawaii oiaīo i komo mua e ,hui pu me ka Molwahineno ka "hoikeakn i na ao kupono iaia e like -me ka mau o na manao aloha o ka makua. Eia ka olelo kahiko a makou na - Hawaii ili ulaula maoli, aole o na ::hapa haole e like me be. He lohe ke ola, he knli ka make. A pehea kau -o olelo nel, <c Kapakahi Manuia 6 >Keoki ka moku. ,? Ua lalau oe no -kon lilo ana I hapa haole io onioni, a he 'huaolelo kaulana ia a puni ka -Pae Aina Hawaii. E Elamaki, o keia kino kai hele a liui pu me ka Lunakahawai Kiekīe, a pane aku iaīa. E ke kanla o ke Akua, pehea, oa owaka aku anei kou waha i ka Moiwahlne no ka pono o ka noho alii a me ka lahui? Eia kana pane ia’a, o ka waha ke ae mai, a hoi mai oe, hoole ka naau, nolaila, makehewa au ke ao akn, ua pani I ke ao a kahi poe hoopunipuni a wahahee. Eīa ka Elnamu makua pane ma kana himeni i haku ai: Auwe ka poe i hoopanee, A mihī ole no! Ua pnni i ka wahahee, A make mau lakou. Kokua mai o Laiana makua E ka poe e pane ana, Apopo, a huli no, Eia no ka Hakn mana, Me ke ola no oukou, Aole ona makemake, E panee, a apopo, Lawe koke, wahi ana, Ike ola no oukou. I ehia olelo ana 1 ka poe naauao a hopknli? I hookahi olelo ana. Ua laki oe i ka loaa ana o kau hana oluolu ia Holomua kou haku, aka, mau kou waha kole i ke kaawa a ke Akua, aole e hala ana keia makahlkī, pau ka oe hana, pio ka oe ahī. “Leta Kamakaia. ,7 Auhea ke kanawai o ka aina e papa ana I ko na Lunakanawai Kiekīe kalai- . aīna? A mahea o ua leta la a ka Lunakanawai Kiekie I īke ai oe he manao huna ko ua Ieta la ia Konela McArthur? A ma kahi hea o ua leta la i kumakala aī o Lilluokalani?
fi-iMr ~ti n» II -irn He kea kou hupo , maopopo ma koa ike aua i keia mau olelo he Leta Kumakaia. Oka uml keia e na mahlna o ka haule ana o LUiuokalam mai ka noho Moi, ahe leta kela aka Lunakanawai Kiekie 3 kona hoaloha ma Amerīka, no ku pono oi kelakela o kakou kahi lahui uaku a nawalīwali, e hoohai aku me ka makamaka nui uo ka pono a me ka maluhia o ka aina, eia iho ia ka he leta kumakaia ia ī kou mauao i ka Moiwahine. Ua manao anei kou noonoo hawawa oka pohaka nui i kakaa mal maiiuna mal o kahi kiekie, he mea hiki ke hapai hou ae īluna. Anc kou manao anei ua manao o Kalivalana e keihol ae ia Liliuokalani ma ka noho Mol i ka la 1 o Sepatemaba, hikieaku nei ka lelaakaLunakanawai Kiekie i kakau ai i ka la S o Augate ma Kaaloa, a hoolaha la ma Amenka, a kanalua al o Kalivilana, © manao Iho ai oe be leta kumakaia. Ua maopopo maa ia makou mai ka hikl ana maio ke Komiaiaa Blount a kona hoi ana, aole manaolana hookahi, aole alua, a aole loa no, aole a hiki 1 ka hulihia ana o ke ao nei i ka wa e kanl mai ai kela pu hope loa a ka Luaakanawai Kiekie ma ka lanl. Pau ka oe hana, pio ka oe ahi,-Awaawa Ahuna. 0 na lomilomī, na paa Ipukuha, na Iwikuamoo no hol oka hale manawa ou eke alīl, me ko kau ana iho Pamano. Kohu ole ka hoohalike ana aku i keia mau mamala olelo, lomilomī, paa īpukuha, iwikuamoo o ka hale manawa oke alīi ika Lunakanawai Kiekle, ua manao paha oe he hana ia i hana la e na haole a me ka poe naauao, ua pill pono kela īa oeame ka poe anoe alii a pau o Hawaii oiaio, ao ka pill pono loa no ia oe, oiai oe e noho lawelawe aua malalo o ka Elele Poakolu, ia oe ka haehae Ina awelu oka lele i mau apana pepa no ka hale manawa o ua mau Haku Alii la ou, a e hoopiha iua mau apana wela la oka Elele no ka Ipukahao ua mau Ha&u ia ou, a o kou mea nopaha ia i noho mau loa ai I mea kakau no ka Elele. Nolaila, o ka mea nana i pai i ka waha o ke kanaka o ke Akua, nana no e pai mal i kona waha. 0 ke aloha nui me na keiki a pau •o ka hale pai oke Kuokoa. Aloha Kamaki. [A puka hou aka.] i 1 11 . 1 —