Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 137, 20 September 1893 — Na Keiki Misionari. [ARTICLE]
Na Keiki Misionari.
Ke hu nei ka inaina o Noadofa ma i ua keiki misionari, no ko lakou kokua ana i ka Hoohuiaina, ua kapa o Noadofa lie powa ana i ka mana aupuni o ka lahui Hawaii. He makehewa paha ke pane aku i kela poe i hele a hehena ka inaina. Eia nae kekahi mau mea e pono e hoomaopopo ia e na kanaka Hawaii. Akahi —0 na keiki misionari ua noho mau me ke aloha i na kanaka Hawaii, mamuli o ka manao aloha o na makua misionari naua i hapai i ba lahui iluna mailoko mai o ka noho ponli ana. Ua hooikaika mau na keiki e hoomau i ka noho naauao ana o ka lahui i hoomalamalama ia e na makua. Ua haawi nui i ko lakou luhi, a me ko lakou dala no ia hana. Alua —Mai ka mua a i ba hope, aole i loaa i na makaainana Hawaii ka mana nui o ke Aupuni. Ua ana mau ia kela mana nui no ka Moi, a hiki i ka makahiki 1SS7. Na kaMoi wale no i koho i kekahi hapa o ka Hale Ahaolelo, oia no na Alii. A o ka hapa i koe. o na Lunamakainana, he poe kauwa no ka Moi kekahi hapa o lakou. Nolaila, aia ma ka hma o ka Moi ka mana nui, aohe ma'ha o na makaainana. Ua noho nele lakou i ka mana ole mai kahiko mai. Akolu —Ua hele ka poe naauao o ua haole ka hapanui, a uluhua i ka hele uhauha wale o ka Moi me kona mana keakea ole ia, a ua kaohi ia ia ma ke Kumukanawai o 1887, a iilo ke koho ana i na Alii i ka poe ulakolako i ka waiwai. Ma ia mea ua hoomau ia ke Aupuni kuokoa, Ke ole ia, ina ua helelei loa ka noho kuokoa ana j no ka hana lapuwale o ka Moi. j Na na keiki Misionari i kokua j nui ma kela hooponopono hou f ana. He nui ka poe haole ia I wa i makemake e hoopau i ka Moi, aka ua papa aku na keiki Misionai*i ia lakou, ua minamina i ka nohoalii o Hawaii. Aha —Mamuli o ka hana naaupo loa o Liliuokalani, na pauaho ka lehulehu o na haole, a me ka hapanui o na Hawaii
naauao iaia, aua kapae aku lakou i ka la 17 o lanuaii, 1893. la manawa, ua maopopo i na keiki ilisiouari, aohe aoao i koe e hoomau ai i ka mana Aupuni Moi. Nolaila, i mea e malnhialike ai na Hawaii a me na haole, ua kokua pu lakou i ke noi ana e komo pu malalo o ka malu maikai o Amerika Huipuia, Ho ka mea, ma kela Aupuni, ua noho kaulike na ano kanaka a pau. Aole kela he powa ana ika pono o na kanaka Hawaii. He hookupaa ana ia iko lakou pono, i ole lakou e hehi ia e na haole aloha ole. Ke alakai nei a ke kuhikuhi nei na keiki Misionari i ko lakou poe hoa Hawaii o ke one hanau hookahi, aia wale no malalo o ka malu o Ameiika e pakele ai lakou ma ka hoohuiaina. Ke kapa ino mai nei o Hoadofa ma i na makamaka oiaio, kupaa mau o ka lahui Hawaii, oia na keiki misionari, he noe enemi lakou ame kapowa. 0 ka haku o Hoadofa, oia o Spreckels, ua makemake e hoo paa ia Hawaii malalo iho o kona lima ponoi, nolaila, ua enemi loa i na keiki misionari. E hoomanao na Hawaii i ka olelo aka mea naauao: “0 kou hoaloha a me ka hoaloha o kou makuakane, mai haalele oe iaia.”