Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 133, 13 Kepakemapa 1893 — NA LETA [ARTICLE]
NA LETA
TAole o maKou makemake e lawe l ke leolkoi o na hala no na manao i hoopnkaia malalo o keia poo e ko makoa poe mea kakan.1 He Kninnmanao. “Nou mal la ka makani ikaika, uhī raai la na ale lluna o ka moku, a piha iho la ia.” Mareko 4:37. Lehuleha na moku o kela a me kela ano e hoīo nei ma na moana akea o ka honua, he mau moku kiakahi, kia-lua, kīa-kolu, a pela aku. He maa moku nae kekahi e holo ana me ka hoohana ana a ka makaai ma na pea, a he mau moku kekahl na ka ikaika o ka mahu e hoohana, a na ka ikaika hoi o na io huki o ke kanaka me na hoe kekahi e holo ai. Ke ike nei kakou i keia mau mea me ko kakoa mau maka ponoi, a malla paha ma keia mua aku.e Ike ana kakou me ko kakou mau maka e hoohana ia ana a e holo ana na moku ma o ka ikaika la o ka uwila. Nunui no hoi aole i kanamai ke klekie o kekahī mau moku, e laa na moku mahu a kakou e ike nei mai na aina e maī, aka, mai manao nae oe e kuu hoa e pakele ia moku no kona nuī a kiekie mai ka ikaika mai o na ale o ka moana e pīi ana a e ppī ana iluna ana, ua lilo aku ke ola uhane, ka waiwai a me kekahi mau lako o ka moku i ka puīumi pau ia e na ale a ahu alala kukui ana i ka moana, a ua paialewa ia no hoi a weluwelu na pea i ka ua mea o ka Ikaika o ka non ana mai o ka makani. Ua holoai-a kekahi o na moku ī ka hohonu o ka moana mamuli no o ka īkaika o ka makani & ma o kona pai ana i na ale a kiekie, Ua naauao no na kahuna hana moku i ko lakoa kaplli ana ia luna o na moku me na papa, oia paha na papa oneki, i mea e pale ae ai i ka holomoku ana iho o na ale iloko o ka opu o ka moku a I ole hol e ume ia iho a hala a noho pu ana ilalo me Milu, ke J Iii o ka papaku o lalo. A pela no hol ī ke au I hala o ko kaua aina, ua uhi la o luna o na waa e holo ana mai kekahi mokupuui a i kekahi me na ahu I mea no e pale ae ai i ka iho makawalu ana ihoo na ale a ke kīkiao makani e pai ana a kiekie. O keia mau moku nae a me nawaa aole no i nele me na hookele, he kapena nae ko na moku a he hookele hol ko na waa. Aia no hoi a akamai ke kapena ahookele paha ī ka hooholo ana i kona moku a waa paha, aiaila he mea ole uo ka la mea he ale a he makani, ellke me kela lalani himeni, «Na ino nui a he ole ia.” O ka moku nae I hoakakaia ma keia pauku, oia no ka moku e kaikal
ana I ko kaua haku Iesu me kana mau kauna haumana ekolu maluna j o ka moanawai o ealilaia, a e holo. ana a hlki i ka aina i kapaia o Ca- j dara, e ku pono ana ma ka aoao | hikīna-hema mai o na lokowai ia. Aia no ko kaua Haku maluna o ka moku e moe ana, a ia wa i nou mai ai ka makam ikaika, a uhi mai la na ale iluna o ka moku, a plha iho la la. Ca nui ka weliweli a me ka makau o kana mau haumana no keia poino o ko lakou moku, o make lakoa. ELike me ka lakou i pane aku ai I ka Haku, “Ekekumu, he mea ole anei la oe ke make makou?” Ua maopopo ae la ia kaua ka polno, aka, e nana aku i ka hana a ke kapena. Ua ala mai la ke kapena a hoomaka aku ia e hooholo i ka moku me kona akamai (muna), e papa ana i ka makani a m© ka Ino, a ma. Lie wule iho la no ka hoi ka makani a pau hoi ke poipu ana a na ale iloko o ka moku. Kupaianaha ke akamai o keia kapeaa moku, a hala ana ia puu make mahope. Ua hiki pnha ia kaua ke olelo ae, ua like me ke kapena akamai o keia au nona keia hooheno: “Kapena akamai oi ala Aohe pīipil kai o mua.” He mau ano moku © ae no kekahi e nou īa nei e ka makani a ke uhi pu ia oei no e na ale. Akahi;— -Ka Moku Aupuni. Eia kakou ilunaoka inoku Aupuni e holo neī, aka ke uou hel ka makani ikaika o ke kueo a lokahi ole o ka lahuikanaka, ke poi nei na aie o ka hoowahawaha o kekahi hapa o ka lahul I ka waa aupuni, a e ake ana e piha a poho iho ka moku. A e likeme ka’u i hal mua aku nei la oe be kapena ka mea nana e hooholo pono I ka holo ana o ka moku a ina kona akamni wale no e hlki ai ke pakele ka moku, pela ke aupuni. Ina akamai ke kapena nana e hookele nei i keīa moku i keia wa, alaila paha komo ka moku I ke awa lai, aka, i ole, e pa mau mai ana ke kl_ kiao makanl o ka lokahi ole, a e poi alapine iho ana na ale o ka hoowahawaha iluna o ka moku a o poho auanei oiaika hohonu, a ehia ka hoi mea aloha o ke ola makamae o na ohua. Alūa: —Ka Moku Ekalesīa. Mai olelo hou .iho no hoi 00 e kuu - hoa © aole keia he moku, Nawai hoi ka ole moku oia. O na kahunapule no na kapeaa a 0 na luaa no na sela a o na hoahanau no na ohua. Ke nou la nei kekahi maa moku ekalesia e ka makanl ikaika, a ke poi mai nei na ale ahiu 0 ka moana iluna o ka moku a e piha ana. Eia nae ka makani me na ale nana e puhi a e poi nei i na moku la, oia no na manao pili aupunL E nana ia Wainee moka ekalesia ma Lahaina, Mauī, a la Kaumakapīli moku ekalesia ma Honolulu, Oahu a me kekahi mau moku e ae aole i ooluku loa ke kal, aka, na pa kakalkahi nae na kikiao e poi ae ana na ale a malīno iho ana ; no ka mauawa. E kuu hoa e, he mau ohua kaua aia iluna o ka moku ekaleaia. He mea oiaio no, ke paialewa ia nei ka moku a eae kaua pu e ka makani a me oa ale ahiu o ka hewa. Ua haunaele oa ekalesia o kaua ma o ka mea pIU ole i ka ckalesia, oiaj kekahi hapa o na hoahanau ma ka aoao ; aloha alii a o kekahi ma kahoohui ■ aina. He pono okoa no ia I haawī j iaiaoee kohoma kou ano maka- 1 ainana, aka, oia like ole ana, mai 1 lawe mai i na manao pono olea hoohaahili me na mea pili i ka waa ■ ekalesia, no ka mea, wahi ana, aole 1 no keia ko T u aupunl. Aka nae, aia s no a ku maioleeu Kristo ke kapena s akamai ma ka hoeull o kona moku * akaa nanaka hookele ana, alaila, [ oia mau ioo a pau a 10e oh ale ahiu 0
I m makuni īkaika o ka hewa, e lilo j aoa ia i mea ole. E malino ana ke kai, pau hoi Ua lohe ia o ba uwe j hone ana o na likini i ka pa puki-ki ia eka lunkani, a hookahi hopena ekomoana ka moku ikeawa lai Lele na ohuu a komo a noho iloko o ke kulanakauhale nani o Ierusalema Huu. Me ka mahalo, Robert Makahalupa. Ahahui Paio o Emnaa H«le. Honolulu, Sepatemaba 6, 1893,