Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 102, 20 Iulai 1893 — Ua Hoi o Sreckles. [ARTICLE]
Ua Hoi o Sreckles.
TJa hoi aku nei ka oua miliona Ciaus Spreckles, mai k one aku o Hawaii. a i kon; home ma Kapaiakiko maluna o kona mokuahi Australia i ka
la 19 o lulai nei. laia maauei,: I he nai loa kona hooikaika ana j i e hoololi i na hana anpuni a | me ko kue i ka lioohui aina. 11 Aka. aa haule loa kaua mau i mea a pan i imi ui e kulai. Ua i lioi aku oia me ke auhee a ua I hoka loa. | i Akahi: —Ua hooikaika mua}< 0 Spreekies c alakai i na Ona ' ilahiko e kue i ka hoohuiaina, : a e kokna pu e kukulu i Aupuni ' Eipuhalika Kuokoa ma Hamaii i nei. Oia no kana mea i hoo- i ikaika ai ika malama holo- ; okoa o Mei i hala. Ua ao aku oia ina ona mahiko penei: ”Ea, iua e hooliui mc Ameiika, 1 alaila, e kapu ana ka hoopae ; limahana, a c nele aua kakou 1 na paahana ole a hiki ole ke mahiko. Nolaila i Eipuhalika Kuokoa ko kakou e pouo ai, no ka mea, keikenei kakou apau, : he mea hiki ole loa ka hoihoi ' mai ike aupuui moi Ua hele ia mea maopopo. Aka, ina he Aupuni Eipuhalika Kuokoa, alaila, e piha mai ka aina i ua limahana, a e holo loa ko kakou hana mahiko,. Na lakou no hoi e hookele i ua Eipuhalika la, uo ka mea ua ike au i na hana maalea e pau mai ai ka mana ia kakon. He naaupo wale na Hawaii. :! Ua lohe maopopo na haole koikoi i keia auo oielo mai ka waha mai o Spreckels ia manawa. Aohe oua aloha iki i na kanaka Hawaii maoli, he hoohenehene ia lakou. Aka, aohe hoolohe mai o ka poe ona mahiko iaia. Ua pane aku lakou ia Spreckels penei: "Ae, he oiaio no ina e hoohui, alaila, aole e akea loa anakapuka e hookomo nm mai ai i ka poe limahana e like me ko kei awa aka, aole e kapu ana ka hele wale mai o na paahaua lapana ma Hawaii nei ma ko lakou manao iho, a ua lakou iho ka uku moku. Ua ike lakou ika uku kiekie o ka hana' maanei, aole e nele ana ika hele nui mai e imi hana. “Eia no hoi, o ua Eipuhalika Kuokoa la, aole e ikaika ana, aohe e onipaa. E uoho hopohopo mau ana, a hookahuli ia ke aupuui e na mokakaua kuloko, aole hoi e nele ana i na pilikia kuwaho, ma ka hookae mai ona aupuni e. Aohe maluhia, aole hoi e hiliūai ia mai ke aupuni kuokoa o ia ano, e hiki ai ke kuai makepono i ua hona aie me ka uknpanee haahaa, aia wale uo malalo oka malu o Amerika e maluhia ai, a e onipaa ai ke aupuni. Malaila wale no makou e nana aku ai, a oia ko makon paha hopu e kikoo aku ai, o ka hoohui aina me Amenka Huipuia." Pela na ona mahiko i hoole aku ai i ko Spreckels ao ana mai ia lakou. Aohe lakou i hoolohe iki aku ia ia. Ua kakoo lokahi mai lakou ike aupuni Kuikawa, a malaila lakou e hoomau nei. 0 koua hoka loa no ia. II•• B • — •
Alua! —Aia ike o Spreckels. ua lioka kana hana me ka poe ona mahiko, o kona huli ae la nq ia a hui me ka poe anee alii. e kokua ia lakon ma ka hoiiioi aaa i ka Moiwahine i S pau. a olelo aku ia lakou: “Ea, owau no ka mea aloha nui i na Hawaii, no ka mea ua haua ino loa mai na haole ia \ oukou. Owau no ko oukouj , makamaka oiaio; na’n no e| kokua ia oukou e hookahuli i•; keia aupuni lapuwale Kuika-I wa, a -e hoihoi mai kakou ia i ka noho alih a e noho kuokoa ke aupnni Hawaii, aole e hoohui me Amerika. Ha’u no hoi e kokua aku , i ke aupuni Moi, me kuu mau . miliona dala, a ua ka Moiwa-'
! hine e kokua inai ia ? u i kekahi i u::in pono nui." j 0ka pii no ia oka mauaoI lana o ka poe anee ahi, no ka mea na loaa iea lakou mea uaua e kokua mai. Ee nui ko lakou hauoli. Hoomakaukau i iho la lakou ike kiana pauela j } e hoopahu ai ke aupnni Kuikavea, a helelei liilii. Aka, ia manan'a, ua hoihoi ia na keena oihana iloko ololani hale, a lilo ia wahi i pukaua. Kopu la no hoi kekahi oka poe ohumn, a kau ka weli maluna o ia poe a pau. 0 ka hoka hou ae la no ia o Spreckle?. Ike aku ia ike Aupnni Kuikawa ana i kue ai ua lilo i aupuui ikaika loa, ame ke oni paa. Nolaila, o kona haalele no ia ia Hav>-aii nei, a ke hele nei ia i Wasinetona, malaila e pekapeka aku ai ia Kalivalaua a me ka poe Senate e hoole i ka hoohui aina. Aole nae ko Wasinetona poe hauohauo e hoolohe aua ia Spveckles, no ke kumu, ua maopopo loa ia lakou, aia no kona haua a pau mamuli o ka Hui Kopaa Alunu, “Sugar Trust," ne hui kela i manao ino loa ia e ka poe o Amei'ika. Nolaila, e hoohoka hou ia aua ua Spreckles nei ma Wasiue- : tona. E aho uo iaia e haalele i kona kue mau i na hana e nono ai kalehulehu, a e hoolilo . i kona raau miliona dala e ko- : kua i kekahi mau hana hoopomaikai i kalehulehu.