Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 99, 17 Iulai 1893 — He Moolelo Hawaii [ARTICLE]
He Moolelo Hawaii
i , . I | j MOKUNA IX. ! j Kc Koho Alii Ana. J I kela a me keia makahikl puni o kohoīaai ua alii o ka Nu-upule, ma ka iliīll e waiho ana iloko o ka Ipu olelo. Ina ua ae na mamo i ka lakou mea i makemake ai e koho no na alii o ka Kuupule, a no na pahu paha ma ka hiklna, komohana, akau a me hema, a me na Iku mailuna a lalo, alaila, e waiho lakou i na iliili keokeo iloko o ka ipn, a o ka poe hoole, e waiho lakou i na iliili eleele iloko o ka pahu, ina e waiho ana na Uiili elua, alailu, ue poe mamo kanalua ia, ina oi na iliill keokeo i ko ka eleele, alaila, ua kohoia; aka, i oi ma ka eleele, ua haule, alaila, koho hou i kekahi aku, Na ka Iku Ahi e wehe ke poi o na ipu, a e nana iho i na iliill i oi, o ke keokeo paha, o ka eieele paha, a o ka mea i oi, oia kana e lawe aku a hai i ka lono i ua Iku Haila. Na Hoailona o na Malama. 1 Augate, X:ina; o ke aho pulu a ka iawaia kona ano, popo aho; pili * ke kino, he naau me puuwai. 2 Sep3temab3, Welo; huli kc au : ia Welo, kona auo, ho uhi pan; pi!i i ke kino, ka opu. I 3 Okatoba 3 Ikiiki; ua ikllki ka lani iluna, kona ano, heholuamahikī; pīli i ke kīno, īeu puupaa me puhaka. 4 Novemaba, Ivaaou*a; kaaona ka' pua i ka uahi; kona ano, malo kakua o Kane; ua pili i ke kīno, kahi huna. o Dekemaba, Kaulua; kaulua fca la, kaulua ka u-a; kona aeu, o ka ihe o, o ka ihe pale; pīli i ke kīuo, na u-ha. - 6 Ianuari, Ikuwa; o Ka poha koeleele, he moa kekahi ano o keia malama, a o na kuli o Kauīhinuimakaehaikalani; pīli i ko kīno, na kuli. 7 Feberuari, Hilīna; e ka pa hīli ana ia a ka makani, koua ano, he huewaiīhīloa; pīīi i ke kia», na kaao wawae. 8 Marakī, Hilinepu; <-* ka wa Kau o ka nehu; pili i ke kino. ua wawae me na manamana. 9 Apeiila, Hīnaiaeīeele; o ke ‘ keiki manu a Hinawaikoliī; plli i ke kino, ka maka me ke poo. 10 Mei, KaeIo;o ka mnlama e kapule ai ke kolea, kona ano he kapu-1 le; plli i kekino, kaa-io ko kanaka, 11 lune, Welehu; ka malama o Welehulani, kona ano, na mahee; o Kii nae Kane. 12 lulai, Makalīī; ka !a wela o ka makalīī; ka wa pii o ke knkaau; pili i ka umauma. Na Kula no ka Maīe Nnu::. • % He ehiku nnuu o ku hale; ka mo [ enn, ka Lono Opuakau, iea hanau, ka hookannka ann, ko oo ano, ha hoaīlona o na alii, ke poi nna o ka IpuO ke Uun: o ka llale Nuun, ua iīke no :a me na kii o ka la ma ke kea, ka olelo a me na huaolelo pakui Hawaīī, ka īn, ka muhīna a me ka j makahīki ī kukulu ia uī mu na oīeio j o ka Nuua. j Na ka Ikulani e malamu ī kcSila nui, a o ia sīla, e kunī īa no in m»> luna o ka palapala hookohu o kela a j me kela mamo, a maluna o na pulu- [ pala kono i na mamo ke hiki ole j mai i na halawai mau, a kuikawa.a \ hookolokolo nul paha; aole e loaa ! na palapala hookohu i kekahi o na j mamo, aia a noa, hikī oia i ka papa 1 o ke oo ana. ! O na palapula hookohu no ka hoo- j luīo mamo ana i kona makuhikiame kona noho pono, e kakauinoa :a e
m a ~«*if r lni\ i j| t'Zll_ ! ku Iku Ilal a nae ica Ika Lani. 0 ■ ka t:ku o na hoolioha he eīaa eaoo- } n e hana :a uahookohu la ruai j iana o ka papa alla, a o haawl ia no i ka mamo i kona wa 1 oo ai. Aole kekahi. e lilo i mamo ke oī J aku kona mau makahīki i ke Gō me ; [ ka īkalka o kona klno. Ua ae ia no na keiki liīlii malalo o na makahiki he umi ma ka moena mua, aka, maluna o na makua kn hilinaiīa no ka noho pono o ke koīkī. O ka poe wale no i pīha na makahīki he umi a oi, ua ioaa ia lakou na hookohu o ke oo ana, e noho ma na halawai kuikawa. O na hoohiwahlwa kiekie o ka Hale Naua e hana ai, raa Kahi akea a maloko o ka hale, ola no ka hoopie ana 1 na laau, a hele ka Iku Hal mawaena o na pala lalani o na mamo e ku ana, No ka poe wale no i noho ma ka noho Iku Hai. Mamua o ka huakal na puhi pu, ke ole e kauohaia e hele iwaena, a i ole, mahope paha, a hahai no na pahu e like mekolakou hele ana, ke ole e oleloia ho wahi e ae. O ka luna alakai huakai, oia no ke lllo i ilamuku no na huakaī a pau, u he mana kenu o wae I mau kokua noua maīloko ae o ka poe i eo o na eiamo o ka Haīe Naua. E kokua nu kuene i ka puuku ma ku inaīamH aua i na waiwai o ka hui Nuua, u me ka hoomakaukau j una i !ia oiīiana o ka Hale Naua. ( Aloha oe: l .