Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 98, 13 Iulai 1893 — Ka Noho Ana Maluhia. [ARTICLE]

Ka Noho Ana Maluhia.

Ma ua aiua a pau i hoolaha la ai ka malamalama o ka Euanelio, hookahi wale no mea i mauao nui ia o ka uoho aua 1 me ka maluhia. A ke imi nei kela a me keia aupuni ina kumu e kaohi ai i ka hauuaele, a e hohola mai na eheu o ka maluhia maluua 0 ka aiua holookoa. Ke ulu mai na hauuaele iloko o kekahi mau aupuni, ua maopopo ua hoonioni ia ua pouhana e paa ai ke kahua o ke aupuni. Ma Hawaii nei i ka wa o ua Kamehameha e noho hoomalu ana i keia aupuni, ua ike ia ka noho ana maluhia mai o a o o ka aina. He mau hoonilikia wale no nae kekahi mawaho mai i ka wa o Kauikeaouli, a ua kokua nui ua makua o ka pono a pau wale ia mau pilikia. Iloko o na makahiki pokole 1 kaa hope ae nei, ua mahae ka noho ana o ka lahui he aoao aupuni, a kuokoa kekahi. 0 na poo aupuni hoi e noho mana ana ia mau la, aole i lilo i amara akamai ma ka hookomo ana i keia mau pauku hao iloko o ke ahi enaeua, a e paluku iho i ka hamare a e lilo laua elua ipauku hao liookahi. 0 na hooikaika ana oia mau la, e loaa ka noho ana maluhia

I mui 010 o ka aina, ua kiola | wale ia a iilo i mea ole. Ua komo mai nei kakou i keia au hon. hookahi wale uo inea i manao uui ia e loaa ka [ noho ana maluhia, 0ke aupuni i kukulu ia maluua oke kahua o ka pono a me ke alanui o ka pololei, e loaa aua ka noho ana maluhia. 0 kekahi mea nui e pono ai ke aupuni, i kanaka hoopono, pololei, puni ole ina hoowalewale a ka poe alakai liewa, oia ka mea kupouo e noho i poo no ke aupuni. 0 kekahi o na pilikia nui i haule mai maluna o ka lahui kauaka o ka Iseraela, ua puni wale kekahi mau alii mamuli 0 ko lakou alakai hewa ia e kekahi poe. ' No kokakou lahui i keia wa, aole o makou makemake e kuekaa aku i mea i hala, oiai, ua ike a ua maopopo i ka lahui mai 6 a o. 0 ka ninau nui wale no a manou e hoike aku ai imua o ka lahui. Pehea la e loaa ai ka noho aua maluhia ia kakou? Ua hoike mau aku makou i ke alanui e loaa ai ka maluhia 1 keia lahui. Oia alanui nae, he kue kekahi hapa o ka lahui e like nae me ko lakou kue mau, pela e hookokoke ia aku ai kakou i kahi o ka puuhoaua a makou i ike ai he palekana no keia lahui. Penei e maopopo ai, ua puka a maka ae nei i waho na haua a kekahi poe i hoolala ai e kue aku i keia aupuni eku nei. A eia imua o ka aha hookolokolo ko lakou hthia, e kali ana uo ka hopena o ka lakou hana.

Ua manao paha ka aoao kue he alanui ia e loaa ai ia lakou * ka maalahi ma ia hana ana, aole n38 pela. 0 ko makou ike, he alanui ia e hikiwawe aku ai kakou i kahi a makou e kuhea leo nui aku nei. Aole nae o makou makemake ma ia alanui hele e hooko ia ai ko makou iiui, aka. e hana ia ma ka hooholo like ana o na aoao a i elua, a ma ia hana ana e loaa auanei ka maluhia mai kela a me keia pea o ka aina.

Ua hoolaha ia ae nei ka palapala a PaulNumana. e nonoi aua ika Peresidena oke Aupuui Kuikawa e koho balota ka lahui: E ae mai ana anei ke aupuni e ku nei i keia wa e koho haloea? Aole loa. Ina eae ana keia aupuni e koho balota, a owai ka poe kupono a keia aupuni e ae mai ai e koho? Ke manao nei makou oka poe i kokua ika hoohui aina, o lakou kekoho, alaila, e haule hou ana ka manaolana oka poe e koi nei e koho balota. 0ke koi ana o kekahi hapa oka lahui, e hoihoi ae ika mea i hoopau ia, a me ke koho balota o ka lahui, aole ia he alahele e loaa ai ka noho aua maluhia ma Hawaii nei.

_ 1 “ ī ; iiuli hoi mai ka Puali iioa’ I keia kakahiaka Poaha, lulai 13, ua ku mai ka mokuahi *‘lwalani”- mni ke kahua kaua mai o Kalalau ma Kauai. Aole i loaa ka ma‘i lepera Koolau, kana wahine a me ke keiki, ua imi hou aku paha i wahi e pee ai, a i ole ia ua kaa paha ika pali, no ka mea, ua loaa aku kona wahi i pee ai mamua a kipu poipo mai ai i na haole, aole no he a-na kuonoono akn, aka be wahi poopoo uuku "wale no i alai ia mai omua eke kipapali ame ke kumn ohia. No ka ike hou ole la oko Koelau ma wahi e noho nei, aoie hoi he hana e hoonoho akn ai i na koa a me na makai, nolaila, ua hoihoi mai ka Iwalani i ka puali koa a pau a me na makai, i hoonna ia aku nei e ke aupnni no ka hopu ana i ka poe kue kanawai nana i pepehi ika hope makai nui o Waimea, Kauai. Ua hoihoi pu ia mai nei no hoi na kiuo kupapau o na haole i haule make ma Kalalau, mamuli o ko lakou haawi ana ia lakou iho malalo o ka ke aupuni hookauwa ana, no ka maluhia ame ka makee i ke kanawai.