Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 96, 11 July 1893 — NA LETA [ARTICLE]
NA LETA
FAOle o makou makemake e lawe i ke koikoi onahala no na maaao ihoopukaia malalo o kc:a poo e ko makou poe mea knkau.l He Iluki Saula no Ēkelu mauawaUa hoomaka ka hnki aua o keia mau hui huki kaulao Kaiawao me Kalaupapa mai ka la 27 o Mei. I ka hoomaka ana e huki, aole i loaa ka eo i na aoao elua, a hiki i ka manawa i hoopiau wale ia mai ai e na lunakanawai o ka la, me ke kukala pu ia mai, e hoopanee ka huki ana a hiki i ka la ! el o lune, 1893. I ka hiki ana J mai; o ka manawa i oleloia ai, < oia ka manawa i ike ia aku ai I na kanaka e hele ae ana i kahi ! o ka hana i hoomakankauia ai, ! a o ka wa no hoi ia i ike ia aku ai na aoao elua e hele ae ana a noho ma kahi i hoomakaukau la ai no kela a mekeia pakahi o ka poe e huki ana, a i : ka makaukau aua, ua ike ia aku la ka emepaea e ku ana
9 me ka hiehie imua o ke anaina kanaka uui e pohai aka ana, oia ka manawa i pane mai ai kona leo me ka eehia, he mea hoi no kela ame keia aoao e haka pono aua me ka makaala nona iho, a i ka wa i puka mai ai o ka huaoleio huki, oia no ka manawa i ikeia aku ai na aoa.o elua e hihina like ana i Mūliwaa, me he mau keiki alo ehukai la no Alika ka pupue like i ka hoe uli. He elua hora o ba huki ana, aole no he aoao nana ke eo a hiki wale uo ika hoomoe ana 0 ka hukihuki a ka Ia4 o lulai. 1 ka hiki aua mai o ka manawa i olelo hou ia no ka hana, ua hoomaka hou na aoao elua e huki, hookahi hora o ka huki ana, e aumeume ana kela a me keia aoao pakahi, me ka manao o kekahi aoso e kaa mai ka lanakila iaia, a pela no hoi me kekahi aoao, a hiki i ka manawa o na lunakanawai i kahea mai ai e hoomaha na aoao a elua, a mahope oka hoomaha ana, ua kahea hou ia mai ka manawa e huki ai he hapalua hora ka loihi, a ua hoomaka na aoao elua e huki, a iwaena o ka huki ana, ua ku mai ka hope luna nui imua o ka poe e hnki ana, a pane mai la: E hoomaha na aoao elua, a o ka poe a pau i komo ke aloha i keia poe e huki nei, e hele raai lakou e kokua ma ka lulu ana, a ua lokahi na mea a pau no ka lulu ana. Ika wa i puka ai ka huaolelo hoomaha, ua^ku koke ae nei elua keiki o ka hui o Kalaupapa iluna me ka manao ua hoomaha na aoao elua, oia ka wa i hnki ai o ka hui o Kalawao ike kaula a nee aku nei ba piko a waena a he hookahi iniha i koe alaila kaa ka lanakila na ka hui o Kalawao, a ulu ae nei he hoopaapaa mawaena o na aoao elua a me ka lehulehu pu. Ua pau koke ka lulu ana no ka uluaoa ana, a ua pane mai ka hope luua nui, e mahele ia ke dala na na aoao elua; aka ua hoole ka hui o Ealawao, me ka i mai, ina e mahele ana alaila, hakaka. No ka hui o Kalaupapa, he poe kamalii wale no, a he hookahi no kanaka makua, nolaila ua maopopo ole ka mahele o ke dala, a he mau hana pouo ole no ia a ka hui o Kalawao i aa ai e paio aku me keia poe opio. Ka hui o Kalawao, Sam. Kanoa, Kahele, Nailima, Poai, Kea, Keoahi heleuma; kapena Ilei, huina o na paona o ia hui, he 1,042 koe ke kapena. Hui o Kalaupapa, Wm. Mc Candess, D. Moae, Pele, Kaele, Mihaai heleuma, kapeua Willie Bruns; huina o na paona o ia hui, he 947, koe ke kapeua. 0 ka nui o na wahi dala no keia mau huki ekolu, he §9.00 wale uo, a ua manao ka hope luna nui, e lulu hou ke anaina i dala na keia poe e huki nei, eia nae, ua ulu eka haunaele, a o na mea i lulu ia aole i maopopo. B. K. Maewaewa. Kalaupapa, īulai 8, 1893.