Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 88, 26 Iune 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATION [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATION

Konu asa iwaena o ka Lahui Aileanaka o v v_ ■/ . r . S[.©'fc>e>3?e'.<3issci« He-kēn ake ano eo ka lakon mau hana ikawa i hoomaka ai 8 komohia ka olelo a ka Haku iloko*o ko lakou puuwai, ■ • , • ; la wa ; ua hoala ae la lakou i ko īakou luakini a me ka iakou kula hoonaauao, mamuli np.o ko lakou- uiau manao ponoi, a me ko. lakou hana paka lima maoli aha, a mai kela wa mai a hoea ikeia wa, uamalamk mau lakou i ka maemae o na halenie ka uku ole no ko- lakou luhiIloko ona mahina makaui ino, e uhi mau ana lakou ma3 ■"•V. * luna. o-uainau halē la me ua kaupoku pale ino i kela a mekeia makahiki, oia hoi, ua lau uiu i kaomi ia me ua papa mauoanoa, ai haukoa ia a paa i ūa lohelau. Iloko o ka malama mua o ke kau makalii, e •wehe mau ia ana keia mau mea i ole ai e popopo na lao o kaupoku. Ma kekahi la mahope mai, ua lilo ae • ke alii -aoo Vamakei i Earistiauo, ama kekahi la, ua haiolelo aku oia imua o na kanaka Aniwa me ko makou

lohe pu aku, a penei kana maa olelo: ' -“I ko Misa hoea ana mai, na ike aku kakou i kana mau pahu. Ua maopopo ia kakou he man hulnhulu moe kana t a he mau lole kalakoa, makau lawaia, koi lipi, pahi, a' me ia mau ano lako e aenoa pan. Ua olelo āku kakou, “aohe ma kē kipāku o kakou iaia, nō ka mea, ina e hana ana kakou pela, alaila, e nele ana kakou i keia mau mea ā pau. Eae aku kakoū iaia e lele mai iuka nei o ka aina. Aka, e hoonoho aku nāe kakou iaia e noho maluna 0ka apana ama laa. Na ko kakou mau akua e pepēhi iaia a make, alaila, ua hiki loaia kakou ke - mahelehele i kana mau mea a pau i na kanakā o Aniwa nei.” ' Eia nāe, ua kukulu ae o Misa ikona hale maluua o kela wahi oi loa oka laa oko kakou aina hei. Ua noho oia a me kona poe maluna o ua wahi-la, aolē nae i hahau: mai na Akua iaia. Ua kanu oia i na maia malaila, aua i aku kakou, — • “I ko lakou wa e ai ai ina hua o kela poe maia, e pau ana lakou a pau i ka make, elike, hoi me ka mea ākē ' kakou mau makua i.olelo mai ai ia kakou.; i ha i ai kekahi mea i na huai ulu ae mai keia wāhi aku e pau no ika make, koe wale no ka poe kahuna o kakou.” . I ka pala ana o ka maia, ua āi ia e lakou. Ua kiai 'aku hoi kakou no kekahi mau ■ la lehulehu, aka aole hookahi i make, nolaila o ka kakou mea e kamailio ai a me na mea a ko kakou mau makua i hoike mua ai he hoopunipuni ia mau mea a pāu, aole loa he oiaio iloko oia mau mea. Aole loa e hiki 1 ko kakou ppe Akua ke pepēhi ialakou. Ua oi loa aku ka ikaika o ko lakou Akua Iehova imua o bo kakou mau ākua o Aniwanei.” la wa, ua alakai aku ke alii aoo i na kanaka ma ka liaipule ana, a iloko o na hiohiona oia haipule ana, ua hiki ho ke ike ia aku na kahoaka oke k-ulana pouli eleele o ka noho ana pegaua ma na ano a pau, aka, he mea e nae.ka ehaeha i ka lohe aku ina leo' e uwalo aku āna me ka ikaika elike no me ke ano o ka mea i noho iloko oka pouli ai-kanakaā hoea ae ika noho ana mālamalama karistiano, a nona hoi ka uhane i- piha a hanini me ka ehaeha no ha hewa ana i hana ai, me ke kahea ana “E ka Makua! E ka Mākua—ko makou makua!” I ka manawa i hoomaka ai keia poe hupo e aahu. ina ; kahakahana kalakoa ā me na lole wawae, ekekei, oia hoi la

ka hoike maka o ka loli ana o ko lakou noho ana, aka, he mamao loa nae mai ka noho ana. malamalama. Iko lakou wa hoi i haliu ae ai iluna a pule aku ma ka inoa o kela mea hookahi a lakou i kapa ai “Ka Makua, ko makou ma'kua, 5 ua hanini ko’u puuwai m'e na waimaKa .0 ka hauoli, a ua ike no hoi au, aia kekahi puuwai laahia e hauoli pu ana ma.ka lani. . I ko makou pae ana aku ma Aniwa, iloko o Novemaba, 1866, ua ike aku la makou he ano ahiu a hiki ole ke hilinaiia na kanaka, o kekahi poe hoi, he ano mahaoi a kikoola. Aohe aahu maluna 0ko lakou mau kino, aka 0na wahine nae, he pa’u mauu wale no ko lakou e like me kē' ano pa-u 0 ko kakou mau kupuna mua loa ma Edena, I kinohi,. aole loa e ae na kanaka e hana, ina no e uku iā aku. He ano e loa lakou a he hikiwawe loa ka huhu. Ma kekahi manawa, ua hele mai he kaukaualii i kii mai i laau lapaau. Oiai hoi i kela wa, ua paa loa ia ika hana, a aole o’u manawa e kii aku ai i ’ kona makemake i kela wa/ a ■ nolaila, me ke kakali ole iho, ua hoi koke aku la oia me ka, huhu ino loa. Pela ihp la ke : ano hana a ka-lahuiolohelohe. , Mamuaiki oko makoupae | ana aku-i Aniwa, ua pepehi ia a alana ia iluna, 0 kahi mohai he kumu a’o—Aneitiuma e ka poe Aniwa. He kanawalu makahiki ma'mua ae, na holo aku he poekanaka Aniwa make ano huakai makamaka i Aneitiuma. Aka, ua powa ia lakou a pau hoi ika a-i ia e Ica poe Aneitiuma, aka ua koe aku he hookahi, a i pakele oia mamuli 0 kona pee ana iloko 0 ka nahelehele. Ua ola oia mamuli 0 ka—i na imu, a ua kakali ōia no ka wa kupono o ka makani e hiki iaia ke holo,'a ma kekahi po, ua pahee aku la oia 1 kona waaa me ka makani maikai, ua pae aku la oia i. kona aina oiwi me ka maluhia^ ; I ka lohe ana 0 ka poe Anig$a - ; i kana moolelo o ka ua hoohiki iho-la lakou e pahaī' ia ke ino no ke ino, aka 0 na’ mile.be 45 ka mea nana i kau pale ,mai i ko lakpu hookp koke ana i kela mea. Nolaila ua eli iho la lakou e kaha ku hohonu iloko o ka lepo, a ua hooholo iho la lakou e paele i kahaka hou i kela a me keia makahiki i ka e hooko :ia ai ko lakou iuaiua/ Pela iho ’la i hoomanao mau ia ai kela mea a hiki wale i ka piha ana , 0na makahiki he kanawalu.

Ma ia hope mai, ua laulaha ka malamalama 0 Iesu Katisto ma Aneitiuma. Ua ake nui hoi lakou e pahola ia ka euanelio oke ola ma na paemoku pouli e kokoke mai ana i ko lakou. Iloko o na haipnle ikaika ana a me ka uwe ana aku i ke Akua, ua hooholo iho la lakou e hoouna i na kanaka alakai he elua o ko lakou huina e hele ma ke ano he mau kumu ao ae hai hoi i ka euanelio o ka Haku ma Aniwa. 0 ko laua mau inoa o Navalk me Nemeyaru 0. kekahi- poe hoi, ua hoouna ia i Fotuna, Taunaa maEroumanga v e like me ka hiki. ua - hooia aku ke alii Namakei ia lakou nana e hoopale a malama hoi iko lakou maluhia. 1 ka hala ana o kekahi manawa, ua hoomaopopo ia no ka lahui o Aneitiuma keia mau kumu, a o kekahi o laua no ka laua nō ka lahui o kahi i pepehi ia ai ona kanaka o Aniwa : 1na makahiki loiM i , hala. Ua ike no na kumu mai mua mai i ko lakou kulana kupilikii, aka, c ua ake nuiloa nae laua e hoike ia ka olelo a ke Akua ma Aniwa, Ua hooholo ia iho la e make laua a i elua. Aka, ua hooia mua aku nae aa kanaka-o Anewiehoopakele ia laua, nolaila ua ano kuemi hope mai la lakou maika hooko ana i kela mea meko lakou mau lima ponoi, Nolaila, uahoolimalima aku ,la lakou be mau kanaka elua no-Tanua mai ame kekahi kaukaualii Aniw;a nona hoi na makua mai Tanna mai, a e pee lakou m.e ka hoomakakiu ana i na kumu ma ke alahele a e ki a make iko laua wa e hoi mai ai mai ka laua huakai hoohulihuli ma na kauhale 6 ka'. auiha la Sahati. . . (£ole.i paa.)