Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 79, 7 June 1893 — NA KUMU NO KA HOOHUI AINA. [ARTICLE]

NA KUMU NO KA HOOHUI AINA.

KE KULANA AXTPITNI 0 AMEEIKA. Hāka ia e D. Z. Naahielua no ka Ponoaikaī o na Ahahui Hoohni Aina maHookena, S. Kona, Hawaii, Mei 27, 1893. . loaa Ia 7 a i:a. hanohano e hai imua oonkoa e ō’u inaa hoa •maka'ainana aloha. Ka poe'hoi i ianaa'ia.maL hej£OkOjihe. iwi a he ■ kupa hol no ka lepo alōha o 'Hawaii ■i ke knmuhana e piil ana i ke - -“Kulana~Aupanl o Amenka Huiia” inaluna "hinau'hui imuao ka ‘lahuli kela mau ; la. : ‘Nolailajmamua ae p,ko 7 a hai ana aku iaoukou ‘I kekahi,mau mea e pill.ana i keia kumuhana, ke haawi e āku nei āu i ia oukou a pau loa; aloha oakouO ke kama noi nana i, aloko maī ia kakou e hui a kuka.pu .no keia kumuhana ka mea a ka lahui ē wa nai i keiamāu .la, a i llko pu hoi ~me na Ilona e haea e uwo mau aua. Aia po la ma o ka “hoohni aina” a mē ke . «aloha na kahua nui elūa- ona poe-kalai akukula manao i keia maa la iwaena o na āoao kne • He mēa hauoli no r u ke ōlelo ae, o ke Aloha Aina a me Lahui . kp kakou kahua. -O ka hoohui aku me ka mana o Amenkā Haiia ka nūi o nā {>onoa me na pomāikai, - nolaila, he mea pono ia kakpū e o’u *pāU: hoa makaainana e kaana no kakōu iho. . O ke Aupuni o Amerlka Huipuia i'ka wā mamua āku o ka noho āna P&ai 0 m hāolē ili keokeo he aupuni no ia, : e hookēleia āna e naMoi īehulehu. Ike kenetur!a 17 ka hoopauia ana o ke Aupuni Mol, a ma hapa hope oia keneturia ka hoomāka ana o ke Aupuni Makaainana e kapaia' nel i keia mau la he itepuhalika. E hoomaluia ana e ka Peresidena i kohoia 1 kēla a me keia pha makahlki. Ele ku nei ke Āut. • poūi o Amerika Huipuia nona iho 7 ma kenno he anpuni holomua ma . naauao, ka wāiwal, ka ikaika a 2 *. ūae ka nui o na kanaka. Mamuli o /ka hui o na hana hookaumaha a ke : : ■ .ĀūPuni o Enelani ke kumui ala mai aio ke kaua huIiamahl nĀ7 -- makahiki, malalo o ka noho alakai >ana o Gen. George Washington, a i ; ka wa i kukala la ai ka maluhia aa

koho lakou laia i Peresidcaa no lakou i kulike ai me ko lakou kumukanawai 'oia hoi kokahi hapa o ko kakou kalaī manao o keia la. E na makamaka a me na hoaloha, e ahonui iki mai oukoa ia’a e kamaīlio pokole aku au la kakou i na mea e plli aixa i.ke Komukanawai o Amerika, nona ka olelp ia.a hiki i keia Iaf “Ka Aina oka Lanakila a me ka Home o ka.Wiwo ole.” NO KE KUMCfkXlSrAWAl. . Ua hoakoakoa ia o aa poe naauao ma Piladelepia no ka haku ana;i na pauku o ua Kumukaoawai la noaa na pauku i hakoia 7a. ame na mahelp 21s. ame nn manao plll 76c.'a ua kukalaia ika hi 17 o Sepatemaba, A. D. 1787. I ka wa i haua ia ai keia Kumu kanawai, aīa hoi, ua ike īa ka mahuelua ana o na kanaka. Oka poe. apono kumukanawai a me kapoe kue kumukanawai, o ka poe rio lakoa ka inoa mua oia'ka poe i makemake nui ike kumukanawai a e imi ana hoi ina mea e hiki ai ke hoomahuāhaaia ka mana o ke aupuni makaainaha. -A peLa pu e hooīkaika ia ai a e hoolaupal īa ai ka lahulo Amerika makanoho ana home a mawaho aku. Oka poe’ hoi oka inoa hope, he kue lou lakoui ke knmnkanāwkL Aua ala mai na manao lili ilokooka Ahaolelo Lahai, ano ka makau pu kekahi ina mana aupuni o waho mal ke ole e loaa a 1 ole ia, e kukulu ia i Aup ini HoL Aua hoopnīwala na kauaka mamuli oka lohe.ana i ria halolelo ikaika a na aoao a eiua. I ka maka•hiki 1788, ke apoao ana p.9 mokuaīiia I ke kumukauawai, a i ka A^ . D. 1789, ke, apono ana mai o ka mPkualna o; Karblina !Akau ame Anana, ika A. D. L790. v . Ke"15 na'mauawa oka hoololi ia ana o ua : Kumukauawai la a hiki i ;keia la nona na pauku hoololl he loa a me 0s. : ' _ E loaa no keia muu pauku oke kumukaoawaimaka olelo. Hawaii ma ke keeaa o ka nupepa Kuokoa, elike me ka hoolahaia ana. : -- lā ouaou © o’u. mau hoa makaainana, ka poe hoi e makau nei i ka 'hophui aha aku me Amenka tnā--nauli o kona maaJcahawai, wahi a kekahi poe kalai manao mamoa aku neipenei: «Ina kakou ē hui ana me Amerika, alaila, elike ana kakou mo na Ilikini, a e lilo ana na hooponoponoana o ke aupunii na haole a e hoonele ia ana na kanaka Hawaii i na pono a lakou i tbaa ai: ma-; mua a me na oihaoa mikiala ma ka‘ hanalima, etc.” Kelhāi aku nei au ia oukou a pau loa me ka hookamani ole. He ihāu mahao palaualelo ia aka poai haawi aioa onā la I hala. Oā loaā no i kela a me keiao nakupa o Amerīka ka mana kaokoa e koho ma ka balota o na lunamakaaluana, ine ka uana ole ia o ke koko ame ka ili, AXV. sec. 1. Aole no hol iae īa kekahi e noho kauwa kaāpaa ma keia mau mokuaina a me kona māu panālaaa, koe wale no ma ke ano hoopal'no kekahi k;iraima, AXIIL sec, I. Aole no hoi i ke kumukanawai ka haua anaa me ke kau āna o kekahī haokoaina 1 kanawai e hoohaiki ai i ka pono ona kupa ona mokuaina huī, aaole hoi e lawe i ke Kuleana oia kuokoa a waiwai paha me fca hooko pololei ia. AXIV. sec. 1. He nui wale na mea hiki ke hoomaopopoia no ke kupono loa o keia eaau olelo ina mea i hoike ia ame ko lakou kulana.a hiki i keia wā. A mamulio kela kamukanawai ka loaa ana ia Amerlka Huipuiu ka waiwai a me ka hanohano, elike me ko kakou.kamukanawai o 1887, ka mea nana i hoopomaikai i ko kakou alha mā o na hāna hoa ala a me kekahi mau hana mikiala eaoo ka alna. . Aole i pau.