Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 64, 11 Mei 1893 — NA LETA [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NA LETA

1 - fAolc o makoa makemake e l&wo i ke koikol , o naIiala : noTia maaao i hoopukaia nalalo o k keiapoo c io makou.poc mea kakau.1, ‘ .! i. • « , # . , . . • ' • ;^ Auhea ke AIoha aina Oiaio. t . [Kakau ia e Paniola Hawaii.] ■ ; Ua haule loa ke aupuni Moi » oue Hawaii, ake ku nei ke i Aupuni Kuikawa ikeia -mau , la. I ka la mua no o ke ku t anao keia Aupuni Kuikawa, : ua imi koke lakou i ke alauui t kupono e mau ai ke kulana a me ka maluhia pu e Hawaii, ’ oia ka hoohui aname Ameri- ’ ka. Ke manao nei ka poe e ‘ makemake nei e hoihoi hou ae 1 ikaMoiwahinemakanohoalii, ■ o keia manao hoohui o ke Au- ; puhi Kuikawa me Amei’ika, he ■ ioanao nuiika wāiwai o na - māliiko, a e hoonele loa i na , kanaka i kā mana koho halota. > Ke pane nei au, he mau manao . alakai lalau ia a ka poe e kauo } nei i kekahi-• hapa o ka lahui ’ no ko lakou pomaakai iho. ’ Aole au i hui pu me kekahi 3 hoa o ke, Aupuni Kuikawa e launa a kuka pu hoi, oiai o ko’u manao kuokoa no keia e 1 hke me ke koho pono ana a ko’u lunaikehala, o ke kumū ‘ nui o keia hoohui o ke Aupuni • Kuikawa, no ka maluhia o ka - aina. - I hooia e maopopo ai ia ka- - kou, eia mawaho ae o ke Auo puni Kuikawa, elua mau ma- , nele aupuni e aoa a e hāe aku . nei, o ka mahele aupuni Moi i . faaule, aoka mahele aupuni a Kipuhalika Kuokoa, me ko’u manao maopopo lea rae fae # Akioma la, ina aole kela ma- ’’ nuwā Amenka Bosetona ma e ke āwa, i ka minute, i ka horā l ' aikalaikuāi keia Aupuni > Kuikawa, iha aia ma na alanui e o Honolulu e kahe ana ke koe .komehe wai la, aua llio ke

kulanakauhale o Honolulu i ; .puulehu, aka, aole naepela ko ; ke Akua makeuiake. "Ke i ihai : “ hei ka pule a Davida ma’Halelu 3: 6, 7,8. “Aole au e makau aku inaumi tausani o kanaka, ; o ka poe e kue mai ia’u a puni. E ku mai oe, e Iehova, e hoala mai ia’u, e kuu Akua; Da pepehi oe i ko’u poe enemi a pau ma ke a; Ua uhai oe i na niho o ka poe aia. No Iehova ke ola; 0 ko’u hoomaikai ana maluna iho- o kou poe ohana.” Nolaila, o ka hoohui ana aku me Amerika, i loaa ka maluhia o ko kakou. aupuni nuku, oia ke aloha aina oiaio. Aka, ke pane mai nei na flni_ Aloha Aina e manao nui nei i ke aupuni Moi, he lalau loa oe a me kou pohai.‘| E ka laiui Hawaii oiaio, i ke au o naMoi Kamehameha a hiki mai Lunalilo, aole he kanaka Havraii hookahi i aa e haawi i hookahi iniha o ke aupuni Hawaiie hoohui me kekahi aupuni mana nni o ke ao nei, oiai aole i nhauha ia na loaa-o be aupuni, aole i hoonoho ia na p'pnahele ike ole i mau lūna aupuni, aole lakou i hoala hou ia Baala (llui Naua), aole lakou , i,=T>un_i wale i na alakai lalau' a&hhl;poe. Nolaila, b.kē,kulaKa. aupuni ua o;nipāā, i ka poe kuohoono o kā ».iha ke oni ae, oiālua maikai ke. kulanā o ka hookelē ia , anap kā aina,. ua like ko kakou ē hpphui ole aku me kekāni aupuni mana nui. Aole anei he liana kupono ha ka ppe naauao o'ko kakou.'lahui i loāa ka noonoo inaikal i ka ike anai ke kulana kupilikii o ke aupuni e like me ka moku e paialewa.ia aua e na makani ino P ka' moāna, ka imi ana i wahi e loaa; ai ka • maluhia o ke aupuni, a e hookahe ole ia' ai ke koko o na mea a pau ma - na alanui bu e Hawaii. Ina e pane mai aua.ka poe e makemake ole ana ē h'oohui ' me Amenka, e hophalike, kakou mē Farani i ke au 6; Lui . XYI. ke ano o ke kaua kuloko: .p.ia aupuni i ike ia? nla na moolelo, e kahe ana; ke koko ma na alanūi me he, 1 wai la. He aloha aina oiaio anei ia? Ua ulu anei ia kaua kuloko ma Farani no ke aloha i ka aina? Aole loa, akā, ua ulu ae na manao kuee mawaeua o na ohana alii Eonhona. nie Oriana a me na mākaainana, me ka manao e lilo kā nohō Moi 1 kekahi aoao, aka, ua • lanakila ka aoao o na makaainanamamuli o ke koaa me ka wiwo ole o Napoliona Bonepate. A oia anei kā makemake o oukou e ka lahui, e ku ke Aupuni Kuikawa pela, a e ku hou ae ke Aupuni Ēipuhalika Kuokoa, a pela pu mai hoi ke Aupuni Moi i haule, alaila o CoIonela Sopake Kenerala oke Aupuni Kuikawa me kona pualikoa, o Wilikoki ke Kenerala o ka aoao Hipuhalika Kuokōa, a o Samuela Nolena no ke Aupuni Moi, alaila kaua kuloko kakou e like me Farani. Ke pane nei au, he hana naaupo haalele loa kela a ka poe naauao o ka aina e alakai hewa nei i ka lahui. A. ina pela ka noonoo ana o ka poe naauao, alāila apopo, a i ole i ba hope o keia īnakahiki, aole oe e Keoni Kamaki ma kou moe luliluli, aole oe e J. Nawahi ma kou noho lunamakaainana, a aole oe e J. E. Buki ma ka awai o ka luakini o ka Hoomana Poaono, aole kakou a pau maluna o ka lepo o Hawaii, a o Wilikoki hookahi ana paha ke kanaka Hawaii e koe, • oiai ua hiki iaia ke alo i na

poka he tausani elu ia mai ana. Alaila ua hiki mai ka "hopeha-ōu e Hawali;'a'he" la r pana, Pake, Pukiki.nakanaka 0ka aina.: Nolaila, auhea “be aloha aina oiaio? Malalo o keia kumu hookahi oka maluhia o ke aupuni, ua haawi au i ko’u manao kuokoa, o ka hoohui aku me Amenka, oia ke aloha oiaio i ka aina. Aole no ka waiwai, aole no ka ohana, aole no ka hanohano. Ina hoohui ia kakou me Amerika, a nele kakou 1ka oihana me ka pono koho balota, heaha ka pilikia? Ua lako kakou me na aina, lalau ka liina ika oo a pahu i ka honua, kanu kahi lau uala, ke kalo, maia, kulina, makaukau ka upena, ke aho, panee ka waa i kai, piha ka i ka i’a, nakeke ke dala i ka pakeke, heaha ka pilikia? Nele kekahi i ka aina, hele ike aupuni e hookuleana ai i na aina lei alii, heaha ka pilikia? Ke pane nei kekahi puulu wahine o ka Hui Aloha Aina ia’u —Pehea, ina e hui aku kakou me. Amerika, pau loa na oihana i nahaole. Pane aku au ia lakou, ina elua a ekolu kanaka Hawaii ma ko kakou apana e lawelawe uei ika oihana, alaila i ka ohi aua ike dala, na oukou kekahi. Akaaka walelakou. 0 keia poe e hoopunihei nei ia oukou me ka wahahee e hoihoi iā ae ana ka Moiwahine, i kumu no oukou e hoole ai i ka hoohui aku me Amerika no ka maluhia oka aina, he lalau loa kela mau alakai. 0 keia J. Nawahi a me ka poai o kamalii ma, a me kā Hui Kalaiaina hupo, o lakou kā poe i kauo i ko kākou aina aloha no ka ho.pena hope loa ōu e Hawaii he Aūpuni Kuōkōa. A o ka oi aku 0 ka; pāluā.ē ke inō a keia poe 1 hāna ai, o kā haule ino ana o kaMpiwāhine māi ka.nohoalii mai. A i ka ike ana iho la o ua ,o Nawahiima ua haule ka Moiwahine ma ka lākoU mau alakai lalau, ; ku' ae nei a kāhea i Hui Alpha Aina ma nā apana ā puni : kā. pae; r aina, e hapai hou ae ilūna i kā. Moi, a mai ae aku ika hoohui me Amerika,aka lai Olepau noho hou ae ka Moiwahine, mai Olekukahi, Olekulua mai ka wanana āna a hiki i Olepau, ahea noho ae? Mai puui e ka iahui i keia mau alakai hupo, o loaa pono ka olelo a ko kākou Eaku Iesu no Ierusalēma. Ē ueoneo kanakaole anei oe o Eawaii, a hā Kina ā, -me lapana e huki hele ia oe e like me na uhini i uhi paa ia malunā o ka āina o Aigupita i ka wa o -Mose i kii ai xka lahni Iseraela. A.ke alakai nei na mamo a me na moopuna a Kakina ma ia kakou e komo aku ikela Kanaana o Ameiika no ka maluhia. Apenla 29,1893.