Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 57, 1 Mei 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

'- - ] He la uku cbla ia keīa ona luna 1 aupuni e like me kamlaa te Ku- 3 hina Waiwai hou. J | ..... ■ Ke lohelohe ia mai nel, e hoofio- - hu ia aku ana ka o W. Lar$en 1 ka- ! pena makai. Ua kupono anei i ka poe i hoohiki ole e kakoo 1 keia Aupunl, ke | lilo mai i poe kiurē no keia kau ? j He mau kulu paka ua eloelo ko 2 v keia po o ka haule ana iho; e ole ia J ua uwe o Kanepuniu Ika wela 3 ka la. ' L 1 i ‘He halawai nul ka na Pukiki o 1 ka hui hoohui aina oko kulanakau- - hale nei ike ahiahi Poaono i hala 1 maloko oka halepaikau ma alanui 1 Halealli. 1 i E weheia ana ke kau k!ure kaa- 1 . puni o Oahu nei i ka hora 10 o keia kakahiaka ma Aliīolani Hale, me ka noho kahu ana mai o Hon. H. 1 E. Cooper. ] a i He halawai nul ona kanaka kai ’ malamaia e ka; poe hoohui aina ma • Paia, Maui, ika po o ka la 27 o 1 Aperila. Eia ia moolelo 1 piha, a e puka ana 1 ka wa pono, 5 i ‘ i Eia ma ke kahua maī o Kalawao ame Kalaupapa he 1084 mau mai lepeia, a mawaho ae o keia mau he- ! luna he 200 paha mau. kokua mai a | ka Papa Ola iae ai e hele ilaila e \ kokua ai. ! i ■5 Mai ka mea kakau mai 0ka nupepa namu Avalakaika ma Maui, i ike ia iho ai ua hīki ka heluua 0 ka . poe i komo i ka hui hoohuialna 0 Maui i ka 700, o lakou a paa he poe kupono i ke koho balota, aole 0 na ; wahine a me-na keiki ai waiu. « I keia auina la Poakahi, e hoohu- ; II aka ai ka ihu oba mokukaua Amerika Mohiean e holo no ke kai : Beherina, aka, e kipa mua ana nae ] oia ike awa o Townsend e hoopiha ; lanahu hou ai mamua o ka holo loa ] ana aku no ke kahua pepehi kilae ] kiai. ai ika poe komo hewa ae e luku ; wale ai ina sila ekunelka ; aha uwa6 ma Parisa no ka noonoo : ana ika mea pono e hana-al, a i ole ; ina pjdēna- mana paha ona aupuni : \ e nohp-ona nel ma ia kal. j:

Ma ka hora 7:30 o ka po Poaoao iho nei i hookanī ia ai ka ogana hoa 0 ka laakini o Elaukeano. Piha pono ka laakīni i ka poe makaikak I ko makou hoolohe ana aku i ka hookani ia ana mal, he uhene maoli no i ka pua koolau o Malama. £ holo aku ana ka mea kakau nupepa, Kikako Taribiune oia o C. H. Wetmore maluna o ka Mohiean 1 keia la ma o ka lokomaikai la o ke kapena. Ke makemake nei keia haole e holo kino maoli i ke kai pepehi sīla o Eehenna e makaikai maoli ai. Ua hoike mai ka Moiwahiae i ka poe Komiie Aloha Aina ī hele aku eikeiala, “e hoolana ikooukou manao.” Ma teia mau mamala olelo ae la a ke Aiii malana, aa mao popo ia makou eia no oīa mahope o ka poe aloha aina e kokua mai nei. Ua hoike aka makou i ko makou manao pepa i na pole i hala akn nei. Ma ha hora 7 o keahiahi Poallma i hala, Apeiila 28, ma ka home noho o ka Peresidena o ke Aupuoi Kuikawa 8. B. Dole, ua pahola ia mai he papa ahaaina nul ī lolua i na kohi kelekele a ka punkolu no ka hanohano o ke Komisina J. H. Elonnh Malaila ae ka Lunakanawal Kiekie o ke aupnni A. F. Judd me kana wahine. Ua lawe mai keia mau mokuahi kuloko malalo iho i na eke kopaa ma na la Poaono ameSabatine! mai ko lakon mau awa pakahi mai: C. B, J5lshop, mai Kahuku mai, 2,700 mau eke; Waila, mai Maui mai, 0,766; Kilauea Hou, mai Hamakna mai, 1,300; Mikahala, mai Kauai mai, 5,377; James Makee, 2,550; Iwalani mai Makaweli mai, 4,841. Hnina 23,534. £īa 1 Honolulu neī na Komile o ka Ahahai Aloha Aina, ka poe hei e makemake nei e hoihoi hou ae i ka Moīwahine ma ka noho alii. Ua lohe mai makou he mau tausanī īnoa i paa 1 ke kakau ia o na kane, na wahine a me na keiki.* fna pela hehana oluolu loa ia lakoaft$kii, aku i ka Moiwahine a hoonoho hou ae ma ka nohoalii, makehewa ke kaukai ana aku a na kekahi aupuni eakuehoihoi ae, oiai ka lahul ka mea mana ma ia wahī, aole o kekahi aupuni e ae. Mawaena o na komite kue i ka hoohuīaina I hoouna ia mai nei e Maui a me Molokai, he elua mau kanaka ikaulana .be mau kahona anaana, ola he hookahi mai Maui a he hookahi ma! Molokaī mai. He mea kupanaha keīa i ko ka pos kue hoohuiaina kawelewele nounoo ana no I ka mana o ka anaana, a nolaila hoouna mai la i keīa mau kahuna. Aole anei he mea kupono i ke komīsina ke waiho mai i kekahi muu ninauehuemai ai i na pihaa moe kahawai e hoolaha ia nei i ka loa a me ka laula no ka hoomanamana o ke Alilaimoku. Nui ka nune o na elele kue hoohuī aina o Maui mai ī ka la Sabatl j nei, no ko na komlte o Honolulu nei nana pono ole akn i ko lakou wa i pae mai ai ī ka uwapo o Aina Hou, a nolaila, ua hou wale aku na komite i o a ianei i kau a mea o ko lakou nana maka wale ia me he naau keīki makua ole la. Eīa nae, ma na !a mamua aku, he palkauo maoll na palapala i hoea aku ī kela poe e hookekena ana, aka i ka hikl ana mai nei nae, he keu a kahema- ( hema maoli. Ua komo ke kaniuhu I iīoko o kekahi mau lala o ke komī1 te a me ka mihi no keia puni w«le | i nn pahipala a Uo Honolulu nei. ! Ma ka auina la Poaono i hala, Aperiia29, ma ke alanui Kalepa, ua nlele paupnu ae o George Makama, kekahi o na koo ikaika o ka aoao hoohui aina, rae Antone Rosa, I kekahi o na koo o ka aoao alii. OIai, ua lehulehu na puupuu lima i hoolei ia e naaoao a elua, aka, o ka moho nae o ka aoao alii kai manuheu mamua o ka loaa ana aku i na lima uwao. Ua ulu mai keia kiola puupuu ana ma o na huaolelo wela la i puka mai no ka ninau nana e hoonune nei maluua o ka aina i keia way4 ho-a ia hoi e ka huaolelo ino namu i hoopuka la e Rosa ia Makamu. ' Ua lawe like ia laua i Kuapapanūi e ka makai, malaila i hinaninao like ia ai aoao a elua a ‘hookao ia mai me ka hoopaa oleia.

I ka aaina la Poaono aku nei Apenla 29, ma ke kahua paani < Makiki, Honolala nei, i wehe ia a: ka paani maa loa o ke kau o 1893 i mna o kekahi anaina o ka poe makaikai, mawaena o na puall Crescent a me Hawalī. Ua maīkai a elea ka paani ana o na puali a elus e oī ikī ana ka Hawau imua o ke Crescent maī ka 1a 2 holo oi. Aks i ke komo ana 9, ua loaa īa Crescen1 3 a ia Hawaii 1 holo. Kolalla, pai a paī na puali elua. Ma ke kome ana 10, aohe pani a na paali a i elua; komo 11 ana, 8 punl a keia s me keia pualī pakahi, pai no; kome 12, he 2 puni a Crescent ahe nee ka HawaiL Nolaila, ua eo ka paani mua loai ke Crescent. Penei ns puni a na paali paeahi: Crescent 9, Hawail 7.