Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 54, 25 ʻApelila 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Apopo kakaliiaka nui, halula mai ka moknahi Kinau mai Hawaii a i me Maul mai. Ke upa la ko Puunene poe kamaaina, oKa makaikai aka ohe Col. ‘ OIaus Spreckels ia laila. Ua lilo ae la ia Mr. C. B. Wells o Ka mahiko o Waihee, ka noho Luna nni ana o ka mahīko o Wailnku. Ua hookohu ia aku o George N. WIlcox i makai nui no ka mokupuni o Kauai, ma kahi o Samuel W. Wilco3: i waiho maī. E hiu aku ana ka moknhno pea Hawaii c£ Andrew Welch JĪ no Kapaiakiko i keia la, ia 1,600 mau tona kopaa. 1 Ke hana hou ia nei ka Hokuao ma na wahi palapu a hemahema. Oka malama o lune, kona wa e holo aku ai i na kai o ka hema. Ua haawl ia aku nei ia Hon. L. A. Kakina ke Kuhina Noho o Ha•waii ma Wasinetona, a ke kali nei v ke Aupuni o kona ae mai a hoole f Oka nui o na maori o Nukilani i dca helu ia ana i ka 1891, he 41,993, *oiai hoi i ka heluna kanaka o 1886, he 41,969. Ma ka naaa aku, oa kiki īa ka puka Hu o ka make. Ua lohe mal makou ia Kalaluhi, ua kipa aku keKomīsina Amerlka •e ike i ka Moiwahine 1 pau i ka la i nehinei, aua kamakamailio no ka hora hookahi a oi. Ua hoolaha mai na nupepa kue . . . ;aupani, ua hoopii hou na koa iko dakbu uku malama aua ae ia. Na ka poe kue no ia i haku īho īloko o : ko lakou mau noonoo uluahewa. Aia no na elele. a na aoao kalaiai- • na .kue i ka hoohui aupuni o kekahi mau . apana o Maui ke kakau la ma : na, palapala hōopii ina inoa ona kane makua, na wahine, na kamalii - . -ppiopio ona kama elua a me na ;.l>ebe ai waiu.

rrv>īA-ri'^ii.iiyHi i ij.TaanpriffaB > r , .*WB ,, *’nīnrTWiarr^g , .vTi«; Mai 3ce kakaauolelo mal o na Hono a Piilani, S. E. Kaīue, o ka Aha hui Kula Sabati, o noho ana ma ma ka luakini o Kaanumana i ka la 1 o Mei, 1893, bora 1 p. m. Ua kapiliia he mau keena moe hou maluna oka moKuahi Australia e lawa ai he ewalu mau ohua, oiai, ua nui hewahewa loa maoli na 4 ohua e holo aku ana maluna ona I keia huakai. E kolo aku ana ka mokuahi Waila ika moku pea “IQikitat ,, i Kahului i keia ahīahī, a i ka la apopo hoi na Likellke e kolo aku ana i ka mokupea “Kafcie Flickinger” no ia awa hookahi. O ka nui o na dala 1 hoihoi ia aku 0ka po himeni aku nei o Kawaīahao i hala, ī hoihoi ia aku he $350, a eia no aohe ī pau loa aku i ka hoihoi ia ka kahi poe kuai balota e ae. Ela keīa mau lono lauahea hookohu oihana e wawalo ia mai neī: Frank P. Hastings, Kanikela Hawailma Kapalaklko, George Stratemeyer, malama hale papaa oihana dute, J. A. Law, malama buke ma kahi o 01iver Sfcillman. Mamuli oke ohohia loa la oke mele ft ka Moiwahine Pua” ana kaikamahine o ke kula o Kawaiahao a me ka poe mawaho nei i haawi manawalea wale iko lakou mau heokauwa ana no ia mele, ua noi hou ia lakou e haawi hou ipo lea, aua ae lakou e mele hou. Ma na la mua o keia pule ae © holo aku ai ka hana mea ho oka ’ nupepa “Advertiser” no ka mokupuni koo laau o Hina, e kiko i ka , pua lehna o ka wailele kanlana o Moaula, ilaila aku paha oia auanei e “Mukiki wailelehuna a ka manu 0 ka awa ili lena i ka uka o Kalīa t E halawai ana me ka la i Leleo O ke o ia o ka moe OkahanaaMio meheholua la, Ua kakanl hou ae na lehelehe eueu ona kanaka haku epa a me ka poe palaualelo hana ole oke kaona inehinei, e hukī hou ia ana ka hae Amenka iluna oka pahuhae o Aliiolani Hale i kela la. Manaka ole uo hoi ka poe holoke o na kileo i ka 1 mea waiwai ole. E aho nae hoi ia loaa koalaala o ka noho aua o Honolulu nei o keīa mau la maka poniunia. i Ma na pepa o Ka Leo o kela hebedoma aku nei, lele mai oia Ika akena a me ka hauoli i ka holopono , o ka Kapena Eoss huakai kakau īnoa ī ke kue ī ka hoohuiaina. Aka, ma ka pepa o ka Poakahi Lho nei, me na waimaka a me na hupe ia e olo ana ka pihe i ka ua mea oka nuku Ina haku aiha o Kauai. Me |he mea la ka hoi ua aī I ka ape ka puu o ka nuku. Ma ka mokuahi «Australia” e kukini ai īka ia apopo, e haalele ma! ai o Mr. George H. Paris, ka Puuku nui o ka Halepai Gazette (Kuokoa), e alo ana ī na ale hanupanupao ka Pakipika a kapalulu loa aku i ka “Ipuka Gula.” Mailaila aku, e kau ana maluna o ka lio hao a kakele loaaku no ka hoikeike nuī ma Kikako, ka iiīna ako ke ao nei e akoakoa aī no ka makaikai ana ī na luhīehu a ko ka honua ī houluulu ai ma kahi hookahī. Ake lana nei ko makou manao, iaīa o komo ai iloko o huleiīua o na alahele, uaanaina kanaka hewa i ka wai a me na wahi pana, aole oīa e poina ana i ka hoonnu uiai i na mea hou i ke Kuokoa, a e hoonuanua mai hoi 1ko makou mau kolamu. E hahai ia kana huakaī e ka oluolu u me ka holomua a hoohiki hoai.ka home oiwi mokupunī. Alohaanui! “E hea i ke kanaka e komo maloko. E hanai ai a hewa ae ka waha. Eīa no ka aku la o ka leo. J V i