Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 51, 19 ʻApelila 1893 — REPUBALIKA KUOKOA. [ARTICLE]
REPUBALIKA KUOKOA.
Ma kanana ana maena o kalahui i keia wa, He ekoln man mahele nui e ku. nei. 0 ka mua, i Eepuhalika Kuokoa; ! o ka lua, i Aupnni' -Moi; o ke kolu, e Hoohui Aupuni malalo ; b ka-inalu 6 Āmienka Huipuia.’ • ■ Hoko p keia mau mahele
like ole iwaena o ka lahui, ke aumeume nei kela a me keia aoao kalai aupnui. Ua makemake makou e hoike aku imua 0 ka lahui i ko makou manao ponoi maluna o keia mau mahele. 0 ke aupuni Moi, aole a makou manao nui ma ia. ma.hele, oiai, ua ike kekahi poe i ko makou manao akea imua o ka, lahui no na hana ino hohe wale, ka ae wale ana i ka bila lotari, opiuma a me ke kumukanawai, ua like ia hana ana a ke aununi Moi me ka laikini ana i ke kanaka akamai loa i ka aihue, i ke kanaka ikaika loa i ka pepehikanaka a me ka hao wale, ua ahona e laikini; iaia poe mamua o ka ae ana i ka bila lotari. a o ka poe i kakoo iloko o ka Ahaolelo i keia mau bila kanawai pepehikanaka. a i 'ao aku ika Moi e hana pela, o lakou no ia e makemake nei e hoihoi hou aeikaMoi iluna o kanohoalii. 1 aha ai hoi ? I ku ai ka lakou apa ia Hawaii he moku nui, a lilo hou iloko o ko lakou lima na hooponopouo aupuni ana, oiai ua puiliili lakou mamua o ka lawe ia aua mai o keia mau bila, a na mahele ia ae i na puu like ole mawaena o lakou ke ko keia mau hana. Auhea ke kupa o ke aloha lahui a me ke aloha aina oiaio? Heaha ka waiwai e loaa ana i ke kanaka a i ke aupuni, ke nui ke dala ma ka waihona a lilo aku ke ola o kekahi kanaka, mamuli o kekahi kana_wai i kauia e pepehi ana i ke ola kekahi kanaka? Aole loa he waiwai. 0 ka Hepuhalika Kuokoa, oia ka makemake o kekahi poe, no ka ike aole he alauui e hiki hou ai ka Moi maluna o ka nohoalii, a ke huli mai nei kapoepuni alii a kokua i ka Repubalika Kuokoa, i koho ka 'lahui i Peresidena ālaila e puka ana lakou, no ka mea, he lili oihana ka manao ana pela, aole nae he ike aku ia mua i ka hopena awaawa e hiki mai anā. 0 ko makou ike aole loa e hiki ia Aupuni Hepuhalika ke kukuluia ma Hawaii nei. 0 ke kumu, ua nui a lehulehu na ano lahui like ole i komo iloko o kakou nei, e noho ana na manao lili iloko o kela a me kēia lahui, no ka mea, ua ike ia keia manao i keia wa mawaena o na lahui a pau e uoho nei me kakou. 0 ke Kau Ahaolelo o 1892 i hala ihō nei, oia ka hoike oiāio loa a me ka punana i noho ai o ka lili ma ke ano o ka ili mawaena o ha lunamakaainana Hawaii. 0 • ka hopeua oiaio, e ulu mai ana ka haunaele kuloko' iloko nei o ka aina a e poino ana ka lehulehu a me ka waiwai o na poe kuonoono iloko nei 6 ka aina, a o ka hoomaka no ia o kekahi mau mana aupuni e ae e lele mai a kaili ae i ke kuokoa o ko kakou aina, ina paha o Farāni, Beritania, Geremania, a o lapaha -paha, no kā mea, aole e hiki iākakou ke malama i ke knokoa o kokakou aina. Kolāila, o kā māna aupuni Moi a me ke aupuni Hepuhalika, he ināu ■ mana hb iā • e' lilo kaokoā ākm āi ke 1 aupuni ma keia mua aku, aole
——— i ite ka lahui i keia mea, aka, 0 makou ka i ike a hoomaopopo, a o ia ikē oia ka makou e hoonaauao akunei i ka lahui e paakiki aua oukou i ke aloha 1 ka Moi, i ka aina a me ka lahui, aka, e hiki mai ana ka hoi'% ka la a me ka makahiki • e lawe lima nui ia ae ai ko kakou aina me ka ae ole ia aku, a oia auanei ko oukou wa e ike ai he hae okoa ke welo ana maluna o ka pahu hae o Eawaii nei. 0 keia ike o makou i ke kulanalana o ke aupuni Moi a ke aupuni Kepuhalika e manao ia nei, aole o makou e kokua i kakahi o ia mau hooponopono aupuni. 0ka makou aupuni i makemake ai, oia ka hoohui aupuni me Amenka Huipuia, i loaa ka mana aupuni koikoi loa nana e ; malama ia kakou, aole helenemi kuloko e ’ lanakila, aole hoi he enemi kuwaho e hoohaunaele mai. Aina he aupuni Moi a Repubalika Kuokoa ? e paa ana ke dala aple e komo mai iloko nei o ka aina, oiai he kulanalana wale, aka ina e hui me,ka makou aupuni e makemake nei, alaila. e kaheawai no ke daia iloko nei o - ka aina, pau ka pilikia. 1