Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 44, 6 ʻApelila 1893 — IHEA KAKOU E PAE AI? [ARTICLE]

IHEA KAKOU E PAE AI?

-'aOO TJa lilo i ka poe akamai ka hookele ana, o ka kakou ninau wale no i keia wa, I hea la kakon e pae 0 ka makou haina kupono wale no e pane ai ma keia ninan, oia keia; _I ka Uniona o! Amerika, aike awa hoi o ka Ipuka Gula o Kaleponi. No ke aha ka hookele ana ilaila? Ēia na kumu: Akahi. —Aia ko Hawaii nei makua nana i pu-a iho i ka ai o ka ike a me ka naauao, aole oia e imi ana i na mea e poino ai keia lahui. Elua. —He mea ia e hoopau ia ae ai o ka noho kuee mawaena okeialahui, aole ehoala i na manao inaina ma ke ano o ka ili, oiai, na loaa ka mea nana e hoomalu mai ia kakou. Ekolu. —He mea ia e pau ai ke komo nui ana mai o na limahana pake iloko o keia aupum, pau ka uwe ana o na kanaka Hawaii i ka lilo o ka hana i na pake, aole hoi he palapala kepa Lmawaena o na haku a me na kauwa, aole uo hoi e| pilikia aua na kanaka o na mahi ko ka poe, pilikia ma keia’hana. Eha. —E komo nui mai ana na loaa iloko o ko kakou anpuni, e kuknlu hou ia mai ana he fnau hana hon a loaa iho ka hana a na kanaka e keke nei na niho. Ēlima. —0 na oihana aupuni e haawi ia aku ana i ke kanaka hoopono a naanao, aole i ka poe e like me ko ka wa i hala ma na punahele ka nana, Eono. —E loaa ana he hoonaauao akea ana i ka kakou man keiki ma ka Uniona o Amenka, hele aku a hele mai he kanaka Amerika ka olelo ana, Ehiku. —E pau ana ko kakou hopohopo, aole he aupuni nana e hoopilikia mai ia kakou, no ka mea, o ka ulu man 0 ka haunaele iloko o ko kakou nei aina. he mea ia e mau ole ai o ko kakou kuokoa. Maluna o keia mau kumu lehulehu i ulu iloko o ko makou noonoo, aia he manawa e hoea mai ana he pomaikai nm e loaa mai ana i ke kanaka mikiala hana e like me ka olelo a ka poe kahiko, “0 ke kolea miki mua.i ke kakahiaka nui, oia no ke kiko mua i ka peelua." Eia iloko o makou ke aloha 1 ka aina hanau a me keia lahui. Ua hiki anei ia makou ke hooia aku i ke aloha i ka aina a e hoonele i ke aloha i ko makou lahui ponoi, oiai, e alualu hele ia ana makou ma na pipa alanui me ke noi mai i hana na lakou, ua pilikia a ua nele, oia ka makou e paio nei ma ka aoao o ka pono i loaa ia pomaikai maluna o keia lahui, ke hooikaika nei . makou i loaa ka haua i kekahi ; poe o ko kakou lahui ponoi. 0 : ka makou wale no e ninau nei ‘

auhea ka poe aloha aina, aloha i keia lahui? Eia ko lakou manawa o ka wa i nhi mai ai ke koloka o ka hune iluna o ka lahui, e ku ae ka poe aloha aina, aloha lahui, aloha moi a hana i kekahi hana e pakele ai ka lahui mai keia poino ae. Aole o ke ku ma ke akea a haiolelo aku imua o ka lehulehu he aloha i ka aina, ka lahui a me ka moi a ma ka hana aole. I mana no ka olelo i ka hana aole ma ke kamailio ma ka lehelehe, he oiaio, i ka wa i hoopau ia ae ai o ka moi mai luna ae o ka noho alii he hookahi. wale no oia, aka, ua nana aku makou i ka lahui holookoa, oiai, e noho nele mai nei nei, ke noho mai nei kekahi poe me ka nele maoli a ke hana mai nei kekahi poe no ka ai ame ka i J a wale no aole no kekahi mea e ae. Eia iloko o makou ke aloha i ka moi, ua komo iloko o ko makou puuwai aole he mea nana e holoi ae, aka, ke olelo mau ia mai nei nae he aloha ole makou i ka moi, he kmnakaia ahe kipi, aole pela. 0ka Hawaii oiaio i aloha i kona aina, lahui a me ka moi. Ua aa oia e hana ma ka pono a e olelo raa ka oiaio imua o na alii a me na makaainana aole ma ka hookamani. 0 ke kipi oiaio oia ka ,poe e hoomalimali aua ke alo a he okoa loa na . hana ma kahi e, ahe nui loa iho ia poe eia 1 iho no i ke alo o Hihimanu, nolaila, eia makou ma ke kahua e hoopomaikai ai i keia lahui. E hoopilikia ia anaanei keia lahoi ke hui me Amerika? Aole. E kipaku ia ana anei kakou mai ko kakon aina akn elike me ka kekahi poe naauao e alakai hewa nei i ka poe naaupo? Aole loa. E hoopau ia' ana anei ka noho ana o na kanaka Hawaii ma na oihana aupuni? Aole. Malia paha o olelo ia mai makon, ke hoopan ia nei na kanaka Hawaii mai ka oihana ae. Ae, he mea oiaio ia, no ka hoolohe ole mai hoi i ka makou ao ana. E noho malie ka waha mai noho a walaau o makani auanei. Ina i hoohalike kakou elike me ke dia e makemake ana ika wai kahe ina ua pono loa, aka aole nae pela, ke makemake nei kakou i-ka wai lana malie halepolepo ono ole ke inu aku; nolaila. ua akaaka ko makou kahua hana aia ma hahi o ka wai kahe e kololio mai ai na pomaikai iloko o keia aina. He mea pono hoi e hoakaka mai ka aoao e kue nei i ko makou kahua hana i nu kumu e pomaikai ai ka lahui ma ko lakou aoao, aole ma ka liki wale iho no he aloha ka aina. ka lahui a me ka Moi, i hiki ai i ka lahui ke nana a kaupaona no lakou iho, a koho elike me ko lakou ike ana he pono. 0ka makou mea i makemake ole ai, oia ka hoike aku i ka lahui ma ka mea hoopunipuni; ke hailuku ia mai nei makou e ka lahui mamuli o ko makou hoike ana 1 ka mea oiaio a mako u i ike ai . he pono. Aole loā makou e hoi hope iki ana mamuli o keia knmuhana ano nui imua o ka lahui, oia hoi, “Ka Hoohui i Ainame Amerika.” .