Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 27, 8 March 1893 — Eia mai ka Oiaio e pau ai Kuhihewa o ka Holomua. [ARTICLE]

Eia mai ka Oiaio e pau ai Kuhihewa o ka Holomua.

Ua piha loa ia ka "Holomua" : . i ke kuhihewa a lee alakai lalau aku nei oia i kona poe ; heluhelu. Ke puhi aku nei : oia i na olelo i manaoio mai ai ; ‘kona poe la-we, ua ahewa mai ; ke Kuhina nui Foster o Amerika Huipuiai kaEleleKuhina Stevens ma Hawaii nei. Aole i hoahewa ia mai oia, aka na apono loa mai a kokua i kana mau hana a pau i lawelawe ai. Ke hoolaha nei ka ‘’Holokekahi palapala mai ke Kuhina nui Foster mai a i ke' Kuhina Stevens ma Hawaii nei no ka huki ia ana o ka Hae Amenka, a he lehulehu wale 0 na huaolelo i pai ai i like ole loa me ka palapala kumii a llr. Foster i kakau ai ia Mr. Stevens. Uaikelea makou a ua maopopo no hoiika makou mea e olelo nei. 0 ka palapala a ka “Holoinua’* i unuhi mai ai ua hoano e ino loa ia a 0 hookomokomo ia mai he mau huaolelo okoa. Aole loa o klr. Foster i olelo mai ma kela palapala, “ua hoahewaioa ia.” 0 na kauoha ikaika a oiaio 1 loa i haawi ia mai ia Mr. Stei vens, e hoomau aku na puali koa o Ameiika Huipuia i ka malama a me ke kokua ana i ke Aupuni Kuikawa. A ■ ua like loa no pela ke kauoha ia Adimarala Skemtt. i la Mr. Stevens i huki ai i ka - Hae Ameiika maluna o ka ' pahu hae o kaupoku o Aliiolani Hale, ua kukala aku oia, - “ke hoomalu nei au ma ka • inoa o Amerika Huipuia, i na ‘ Pae Moku o Hawaii, i mea e , maluhia ai ke ola o na kanaka me ka waiwai * :i: aka 1 nae, me ke keakea ole i ka i lawelawe ana o ke Aupuni Kuikawa o Hawaii i na hana i o ke Aupuni.” 1 Aole i lawe ke Kuhina i ka 1 mana e hoomalu kaokoa. Aole no hoi i hoemi ia ka mana aupnnia kuokoao Hawaii nei. Eia wale no, ua haawi mai oia 1 ke Aupuni Hawaii i ke kokua } a me ka malama ana a ke Aupuni o Ameiika Huipuia, 2 Pela no ka Mr. Foster i olelo s ai, “Aole loa iloko o kau mau s hana i lawelawe-ai e manao ia • ua hoemi ia ka mana aupuni a kuokoa paha o ke Aupuui o • kp Hawaii Pae Aiha. Ina e | mahāo ana kekahi ua hoemi i ia ke kuokpa, ke hoole loa aku L nei makou.” .... Ua . maopopo loa ko Mr. ’ Poster apono i ka Mr. Stevens ma okawelo mau ana o ka hae' Ainerika-mā- kāhi a :: -ke Kuhina Amenka i kāu ; ai mā-

luna oka pahu hae o Aliiolani : Hale. Ina aole \aponoke Knhina nui Foster i kela hoki ia ana o ka hae. ina uakauoha ia mai o Mr. Stovens e huki hou ilalo. 0 kela hae Amerika e pulelo mau nei maluna o ka pahu hae oka Hale Aupuni, oia ko Mr. Stevens hoike no ka apono ia ana o kana hana. Nolaila e hoopau ka Holomua i kana hailiili ana. Aolo loa i keakea iki mai o Mr. Stevens i kekahi wahi mea ikia ke Aupuni Kuikawa e lawelawe nei. TTa waiho aku oia ia lakou e hana me ke kuokoa hoohaiki ole ia. Aka ua hoao ae kekahi elele aupuni kuwaho e keakea ike aupuni no kekahi mau manawa. Pehea e hiki ai i ke Aupuni Kuikawa ke hana i ke kuikahi ina ua hoemi ia kona mana aupuni ma o ka hoomalu ia ana mai e hai. E olelo mai ana kela ame keia, “aole he kuokoa, aole e hiki ke hana i kuikahi. r Ua ike mua o Mr. Stevens i kela mea, a noiaila oia i olelo ai ma kela olelo kuahaua, “me ke keakea ole i ka lawelawe ana o ke Aupuni Kuikawa i na hana o ke Aupu- • m. Ua ike no o Mr. Foster i kela mea a nolaila oia i olelo ai, “ina r e manao ana kekahi ua hoemiia ke kuokoa o Hawaii e hoole loa aku.” Eia noJke noho kuokoa. ,nei ke aupuni o Hawaii a he mana kona e hana kuikahi ai i keia wa me na aupuni e, ke makemake oia e hana pela. 0 kela hae America e pulelo nei maluna,. o Aliiolani - Hale, aole ia he hoailona uo ka haule pio, aka no ke kakoo ame ka palekana.