Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 25, 6 March 1893 — Ke Anoo ke Kuikahi. [ARTICLE]

Ke Anoo ke Kuikahi.

0 Amenka Huipuia a me ke > Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Pae Aina. mamuli o ka hoo- ■ maopopo ana eia ke kaukai ana o ia pae aina maluna o 1 Ameiika Huipuia, ma o ko lakou kulana pili kokoke aku o ka moe anā o ka aina, a ma ka 1 hajaa maikai a na makaainana o Amerika Huipuia i kanu ai i1 ka anoano o ka malamalama' Karistiano, ka loihi o ka hoomau ia ana o ko lakou mau ' launa kalepa panailike ana a ' ma ia mea i ulu nui ai ko la1 kou mau pomaikai, a mamuli o ia mau pono alakai a ano ’ nui i loaa ia Amerika Huipuia a me ko lakou mau makaainana iloko o na hana hooulu, mikiala a me kalepa ana o ua ' aina la, a o ka oi nae ma o ka 1 makemake maoli o ke aupuni 1 o ko Hawaii Pae Aina, e hoohui mai i ua pae aina la me Amenka Huipuia, ma ke ano ■ he apana ponoi a malalo o ko lakou noho aupuni aua, i mea ■ e hoomakaukau ai no a me ka hooia ana aku o ke kupaa a me 1 ka holomua o ua mau paeaina la, nolaila, ua noonoo na aoao hana kuikahi e hoopaa i keia manao ano nui ma ke kuikahi no ko lakou pomaikai iike a me ka mau loa. 1 mea e hooholo ia ai keia kumuhana, ua haawi aku na aoao hana kuikahi i ka mana piha maluna o ko laua mau elele kuhina pakāhi i hōokohu ia penei: 0 ka Peresidena o Amerika Huipuia, ia John W. Poster Kuhina Nui a me ka Peresidena o na Aha Hooko a me Kuka 0 ke Anpuni Kuikawa o ko Hawaii Pae Aina, ia Lorrin A. . Thurston, William R, Castle, William C. Wilder, Charles L. Carter a me Joseph Marsden. T 1 A o ua poe elele kuhina la, mahope iho o ka nana ia ana o ko lakou mau hookohu mana piha a ike ia ua inaikai a pololei, ua aelike a hooholo i keia mau pauku malalo iho; Pauku I. Ke hoolilo nei ke Aupuni o ko Hawaii Pae Aina, mai ka la ’ aku e kukai ia ai ka hooiaio ana o keia kuik'ahi, me ke koe koena ole ia Amerika Huipuia no ka mauawa mau loaina pono o ka noho aupuni o na ano a pau iloko a maluna o na wahi a pau o ko Hawaii Pae Aina amē ko lakou mau olele e haawi lilo loa no Amerika Huipuia i na pono aupuni a pau ma kona ano aupuui kuokoa e paa nei; a mai keia wa aku, e lilo loa na Pae Alna o Hawaii i oleloia a me kela a me keia mokupuni a me na pukoa e pili ana iaia, a me na lihi a pau, i apana ponoi no ka ili honua o Ameiika Huipuia. Pauku II. Ke haawi a ke hoolilo loa aku uei ke aupuni o ko Hawaii , Pae Aina ia Ameiika Huipuia 1 ke kulēana kaokoa a me ka noho ■ ona ana maluna o na waiwai aupuni a pau, na Aina Aupuni a Leialii, na hale.aupu- , ni a mau hale e ae, na awa ku moku, na kai kuono, na papu

kaua, ua lako kaua aina a ine mokukaua, a me na waiwai aupuni e ae o kela a.me keia ano i kuleana ia e ke aupuni o ko Hawaii Pae Aina, me na pono a pau a me na kuleana e pili ana. 0 na kanawai o Amerika Hnipuia e ku nei i kēia wa i pili i na aina aupuni, aole ia e pili maluna o na aina ma ko Hawaii Pae Aina, aka, na na Ahaolelo Lahui o Amerika Hniphia e kan i mau kanawai ' kuikawa no ka hooponopono a me ke kaana ana; ina nae o na dala loaa a pau, a i ole, o na pomaikai o ia mau aina, koe na wahi e hoohana a e noho ia aku ana no kekahi mau oihana aupuni kiyila, koa aina a. me mokukaua o Ameiika Huipuia, a e hoolilo ia aku ana paha no ka hoohana ana o ke aupuni kuloko, e haawi kaokoa ia no ka pomaikai o na makaainana o ko Hawaii Pae Aina no na hana hoonaauao a mau meaeaepaha. Pauku III. E mau no ke aupuni eku nei o ko Hawaii Pae Aina a me na kanawai a hiki i ka manawa a na Ahaolelo Lahuie hoolako mai ai i na kanawai, koe wale no mamuli o ka mana kiekie o Amerika Huipuia. Ha ka Peresidena ma ke ao a me ka ae ana mai o ka Aha Senate e hookohu i komisina e noho ai ma ua mau pae aina la, a e loaa iaia ka mana e hoole (vito) i kekahi kanawai o ua aupuni la, a o ke kanawai i_ apono ole ia e ia, e lilo ia i mea ole a mana ole, ke ole e apono ia mai e ka Peresidena. Ka na Ahāolelo Lahui o Amerika Huipuia iloko o hookahi makahiki mahope iho o ke kukai ia ana o’ka hooiaio i keia kuikahi, e kau i na kanawai kupono no ka pahola ana aku i ko Hawaii Pae Aina i na kanawai o Amerika Huipuia e pili ana i ke dute maluna o na waiwai komo, na auhau kuloko i kau ia maluna o na mea i hanaia, kalepa a me holo moana, aka, aia a hiki i ka wa a na Ahaolelo Lahui o Amerika Huipuia e hoolako maiaiia mau mea, e hoomau ia aku no na launa kalepa ana e ku nei o •ko Hawaii Pae Aina me Ame.iika Huipuia a me na aupuni o na aina e e like me ke kalepa ana la o ko Hawaii Pae Aina me ke koena aku o Amerika Huipuia a me naaina e; aka, aole e manao ia ma keia e haawi hou ana i ko Hawaii 'Pae Aina i ka mana hana hou aku i na kuikahi hou a aelike paha o kela a me keia ano, -a i ole e loaa paha iaia kekahi o na launa aupuni ana me na aupuni e. 0 na elele kanikela o na aupuni e e noho nei ma ko Hawaii Pae Aina, e ae ia no lakon e hoomau i ka lawelawe ana i ko lakou mau oihana kanikela a i ka wa e loaa aku ai ko lakou mau palapala ae mai ke aupuni aku o Amerika Huipuia. Pauku IY. 0 ka hoopae hou ana mai i na limahana pake iloko o ko Hawaii Pae Aina, ke papa ia nei a hiki i ka wa a na Ahaolelo Lahui e kau kanawai ai uo —ia mau mea. Eiahou, o na kino kanaka pake o na papa i

, ; , _ ' _ ' — kipaku ia, a e kipaku ia aku ana ma keia hope e ke kanawai mai ; ke komo ana mai iloko o Amerika Huipuia, aole loa e aa ia e komo mai lakou mai ko Hawaii Pae Aina mai a i na wahi e ae o Amerika Huipuia, a ina lakou e hele mai ana, alaila, e hoopai ia ; ana lakou i na hoopai e like , me kd ka poe pake i komo mai , i Ameiika Huipuia mai na aina e mai. Pauku Y. 0 na aie aupuni a pau o ko Hawaii Pae Aina ma ka wa e kukai iaai na hooiaio o kekuikahi, ke hui pu ia me na dala aie i ka poe hoahu dala iloko o ka Eanako Hale Leta, ke ae nei ke aupuni o Amerika Hui1 puia e lawe nana e hookaa; aka o ka aie a Amerika Hui- ’ puia e lawe nei, aole ia e oi aku mamua o $3,250,000. Eia ! nae, e like me ka loihi o ka lawelawe hana ana, o ke aupuni e ku nei a me na launa kalepa aua o ko Hawaii Pae Ai- , na, e like me ia i hoikeia ma- , mua, na ia aupuni no e hookaa ■ i ka ujvupanee o ua aie la. Pauku VI. Ke ae nei ke Aupuni o America Huipuia e uku ia Liliuokalani, ka Moiwahine i pau, maloko mai o hookahi maka- ' hiki mai ka wa aku e kukai ia ai ka hooiaio ana o ke kuikahi ’ i ka huina he §20,000, a i kela ame keia makahiki mahope aku i ka huina like o §20,000, ' oiai oia e ola ana, ke ae nae ' oia i ka mana o ke Aupuni o America Huipuia a me ke aupuni kuloko o ka pae aina. A ke ae hou nei ke Aupuni o America Huipuia e nku i ke Kama Aliiwahine . Kaiulani maloko mai o hookahi makahiki mai ka wa aku e kukai ia ai ka hooiaio ana o keia kuikahi | ika puū dala nui hookahi he §150,000 ke ae oia i ka mana o ’ ke Aupuni o America Huipuia a me ke aupuni kuloko d na pae aina. Pauku YH. * f ... E apono ia keia kuikahi e ka Peresidena o America Huipuia, ma ke ao a me ka ae ana ’ maioka Ahaolelo Senate ma 1 , kekahi aoao, a ua ke Aupuni ■ Kuikawa o ko Hawaii-Pae Aina ma kekahi aoao, a ,o na hooiaio ana, e kukai ia ma T3onolulu e like me ka hikiwawe e loaa ana. 0 ia kukai ana ' e hana ia ma ka aoao o_Ame- ; rica Huipuia e ke Komisina i , hoakakaia mamua, a e lawelawe koke ia e like mekalawā' piha e hoolilo ia ai ia America ' Huipuia o na pono manaau1 puni a pau ame nawaiwaie hoolilo ia nei ia lakou. Iloko-o. * hookahi malama mahope iho o ke kukai ia ana o ka hooiaio 0 ke kuikahi, e hoolako akū. ke Aupuni Kuikawa i ua Komisiua la i papa helu waiwai piha o na waiwai aūpuni a pau - 1 haawi a i hoolilo ia maloko nei. . . . " 1 hoike no keia, ke kakau pakahi nei na Elele’ Knhina i.. ko lakou mau inoa mālalo ō na pauku maluna a_ ua hoo-. pili i ko lakou mau sila. v Hana papalua ia ma kē Ku- : lanakauhale o W asinetona' i'. ■ keia la 14 o Feberuari, lS93. - v John W. Fostbe, ’ Loeeik A. Thueston, : . ; f Wm. B. Castlb, ; --AM Wm. C. Wildeb, ’ ’■ c:;; •' Chas. L. Caetee, • - JoS. MaE8HEK; .. -7...,.r -