Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 24, 2 March 1893 — Heaha ka Kakou e Hana ai i Loaa ai ka Noho'na Oluolu? [ARTICLE]

Heaha ka Kakou e Hana ai i Loaa ai ka Noho'na Oluolu?

(Hoomauia.) Mr. Lunahooponopono: Oiai na lilo ae nei ke aupuni i Aupuni Kuikawa, a ke hoao nei kekahi puulu e hoolilo loa ia Hawaii nei i panalaau no Amenka Huipuia, heaha ka kakou e hana ai i loaa he noho’na oluolu ma keia hope aku. 0 ko’u manao, o ka hoolilo wale aku no ia Amerika, ma ia hana ana e oi aku no ko kakou kuokoa mamua o ka wa e Aupuni Moi ana, e ike ia no ia penei: E pau aua ke kepa ia ana o na paahana, ka mea nana i hoohaahaa i kekahi mau Hawaii ponoi i na la i hala ae, hele a pau na makahiki kepa, noke aku o na la i moe ai, pau ia, alawa aku o ka aie, aohe no ka hoi paha he aie, o ka paa ana i ka huke hiki ole ke pale ae. . E komo mai ana na haole waiwai me ke ano kanalua ole a hoohana i ka aina e waiho wale mai nei, e emi ana na auhau o na mea a pau. Ke hai aku nei au me ke kanalua ole, iua e mau ana ka paakiki o na makaainana e

hoihoi mai i ke Aupuni Moi alaila, o ka hopena e nele ana. ka mea iinii Aupu.ni Moi, ae nele ana me ka mea iini i pa-1 nalaau no Amenka Huipuia, i a e mau ana kakou he Aupuni ■ Kuikawa, a oia ka wa e ike ia | na hana e hoopomaikai ana i ‘ kekahi puulu wale no, aole i : ka lehulehu. Ina e lilo kakou he panalaau i no Amerika, aole loa e komo i nui mai ana na lahui Asia, na j lahui nana e hoemi nei i ka uku hana a aueane i ka ole. Ua hiki aku i ka 25 keneta o la i keia wa, a eia ka ninau. Hiki no anei ia kakou na ka- i naka Hawaii ke ola no 25 keneta o ka la? Ke hoole nei au aole. 0 ka hope aku, e ikeia no na wahine a kakou e kalai ko ana, e holehole ana kekahi, a e makilo ana kekahi, he mea nana e hoehaeha mai i ka noonoo o kekahi poe. īsfo na lahai Asia,ua hiki loa i ke kane me ka wahine ke ola no 20 keneta o ka la. Ma na nupepa haole, ke ikeia aku nei ka poe kuko Anpkni Kepuhalika mamua e kokua nui ano i ka hoohui aina, aka ina he kumu ia a kakou i ikeaiaohe pono, alaila e paa aku. A ke hai aku nei nae au, ma o ko. kakou kulana la i keia mau la, e pono kakou e ae i kā hoohui aina. . Aole no e nele ke ano e o ka manao o na keiki oiwi o ka -aina, aka e hiki niai no auanei ka wa e olelo iho ai, ua pōno io ka kuu ae ana, He mea maopopo aole e lilo ana na wahi dala auhau a kakou i mea lealea ia e na alii a me na ' kaukaualii. Iha he poe Amerika kakou, e emi māi no na auhau a e oi aku ana no nae na hoomaemae ia ana o ko kakou mau alahaka a me na alanui. Ke ole au e kuhihewa he $80,000 oi aku a emi iki mai paha ka loaa o na aiua leialii, ua lilo keia puu dala nui i mea puhi kika ia e ua aialo o ka Moi. Mawaho ae o keia, ina e kaahele na alii, o ke aho mai la no o ka hookauwa ia.o na makaainana ilihune ma o ka hoohanohano ana, a ina no kakou e Eepuhalika ana, e aneane aku ana no na hookaumaha ana e like me ka mea i hai ia ae la. Ina kakou he man miliona he 50, a he aupuni i ane like me Farani, a i ole Kelemania paha, alaila waia ka inoa ke lilo panalaau, aka e like me keia uuku, e oi aku no ko kakou noho ana maikai, oluolu, a kuokoa ina he panalaau. E hoomanao kakou, aia oKu Kilani he panalaau no Beritania. Ke holomua nei kela lahui, aole he mau hoino, a ke pii mau nei ko lakou kuonoono. K. W. Kinney. [.AoU i pau. J