Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 43, 26 ʻOkakopa 1917 — Moolelo Hooni Puuwai No ke Kauna ROMANIA i ole O ke Aloha Kumakaia. [ARTICLE]

Moolelo Hooni Puuwai No ke Kauna ROMANIA i ole O ke Aloha Kumakaia.

Kakanla e ĪNiKi'PmweA.! | :• : j -, : ' ,v---"'\-':U MoKUNA XIV. |.

. < Me ka hamohamo ana ae i kona lae a me' na owili lauoho e kikepa ana ma kona poohiwi akau, ua kamailio aku la au me ka leo kuoo i huiia me na minoaka: ! I i Jl hoea mai ana.no ka manawa a ,ke doniI zela liilii e panai mai si i ka ino ina kanaka a i pau mamuli oka uhi mau ae o na hoorpanad i jke kanaka nana i hoehaeha mau aku s kona | noonon iloko o na !a komalii, ke ulu ae oia a lilo i kanakamakua. ' i Aole anei hoi i like kou manao e ka M*dame tr.e ko'u. ■■ ■■■'_■■_■ ■ ■ . ■■[ ■■. Ua kamailio ae au i kela mau hopuiia oldo ae !a me kuu huli pono ana aku imua o kuu wahine, oiai oia e haka mau mai ana malina o'u me na maka hoohie a ka makemake iai? i pane mai ai. 1 Ma ka meā oiaio maoli eke Kauna, aele he niaopopo ia'u. No ka hoemanao ana ae i na hana hoonaukiuki a kekahi kanaka ke ae, e ala mai no na hoomanao ana no na haha maikai a kekahi kanaka e aku .oko oia manawa hookahi, e like no hoi me ee, e loaa pna iaia he manawa maikai nona e kaana pono ai 'i kana i oielo hope. | īna e nanai a e noii pono ia aku keia mau olelo a kuu wahine i kamailio mai |a, e ike ia no, aia he mau manao ano nui iloko ol'aiU kahi i hoopu ai. Ua loaa mai ia'u keia ike i kona manao ma,muli;o kona noho malie loa 1 ka manawa a'u e kama.ilio ana me na nanaina ulumahiehie o ua wahine nei a'u. ■■ ■ ■. - ■■■ Oka mea maa mau ika poe msreia, he "i_ T r

m au hoa ioha piiipaa loa laua; e huai ana ! kekahi imua o kekahi i kona mau luuluu, a e alu like ana hoi ika huli ina mea a pau e hoohaahaa a e hoopoinoia ai. j Ēia nae ho.i } aole īoi aku ko'u lui|luu ika nui o ka hauoli i loaa ia'u ke hookuku ae ma na mea i hana'ia. ' i la'i} -e kaana pono ana 2 ko'u manao a me ko'u noonoo maluna' o keia mau mea ae'ia, a ha mama se la ka puSfa a komo mai la kekpihi kau[wa wahine a hoike mai Ia iua wahine jnei a'u |Ua makaukau ko ka,papaaina no ka hoopiha aaa iho i ka lua o ka inaina. ! Ano ia mea, ua hookuu malie ihoj'la au i kuu wahi kamaiki mai o*u mau uha aku! me ka hawanawana maiu $na ho ma kona mau pahu kani, e hoi hou mai ana no au e ike iaia iloko o : ka manawa pokole. |

Na keia mau olelo a'u i lioopa jjku i ua Hoku nei a'u me ka hauoli, ua pahola |koke ae Ia minoaka ulu«iahiehie malunao kona fi?lehele~ pa hohoma, a hahai, akt! :Ia mahope o mame he wahi keiki makua o!<? ia ke nana aku. ■ - I kela kaawale ana aku o ua wahi kamaiki nei a'u mai a'u aku* ke ike Ia au iloko jiho o'u i koaa kulana wahine ui maoli. j ; Aole nae i ljio loa kela mahali) a'u i mea pui mamuli o ko'u hoowahawaha i kuu wahine a me kana ipo, i - Ua eu like *e I* makou a pau no ka heie inna i ka rumi-aida. ; v Ma ko'u anp he maUhioi, eia au ke kuiee like nei me kuu wahioe, a ,i ko makou komo aua ioko o ka rutitMma ft ua huli mai la u* f wahiue io» a'u a i mat l>'. | Ma ko'u ano 1« hoa'loha kahiko 'loa no ;e - a °tana, mea maikai loa. ia oe ka ] awe ana ae i ke poo| o ke pakaukau. \

M? na koomaikai he nui ia oe o k i me, wahi a'u i panai aku ai no keia haawi ana |mai o ua wahine nei a'u i ke poo o ke pakaukau |au e noho a{ Iloko pu no hoi o kela manawa i iawe ae ai ; i ko'u wahi maa mau no maluna o keia pakau- , kau maloko o ko'u home ponoi, oiai o Farari i hiwe a<2 ai i 'kona noho ma kuu akau, a o Nina hoi ma kuu [hema. Oiai o jGiacomo ke kūene nui (puuku) o ka ohana he kauwa kahiko na makuakane ame a'u no hoi, ke ku mai nei mahope ō ko'u noho'. j - Ina wa a pau ana e hoopiha mai ai i ko'u kiaha me ka waina e hakapono loa mai ana oia

me na maka noii, aua loaa no hoi ia'u ka mauao a me iUe no ke komo ana aku </ka hoohuoi iloko ona. j Aia kej kau mai la maluna o ka paia e huli papu mai apa i ka'u-wahi e noho aku ana ke kii 0 kuu luauii makuakane, ke kumualakai *nana i hoewe o'u, a o ka mea nana 5 Qme ba aku 1 ka nana a]na malnna.o laila, oiai na manao ka-

niuhu e ulu mau ae ana iloko o'u a aneane 10-; e hu*i ae mai kuu puuwai ae. i Ke aku la au ika nana po.io mai o tia maka o ke kii iloko o ko'u me na nanaina o ke kaumaha e hekau iho ana. la'u e|naiia aku nei i kela mau havvvina o ke ano akaj-ku, ua aneane loa e hiki o!e ia'u ke uumi iho,-i ug kokoke maoli rto ko'u mau feheiehe e liuai ae, aka, ua ninau e mai la naē o Farari: Aole hoi o kela kekahi kij,.maikai a ku j like loa. Ua heohikilele loa ia mai au e keia mau olelo ku-hajo a Farar , aka n?e, ua h;>uluulu mai la au i ko'u mau noonoo aokanaka a pau a pane aku ia: j E*, hjs nani maoli a hiwahiwa lua ole na oiwi. Ke hoala hou mai nei ia ina moali īoihi i nalowale kahiko akā'iloko o ka'u mau hoomanao ana, he mau hoomanao ku ika awahia kekahi, a he ono a momona no hoi kekahi o lakou. OEai He keu keia ake kanaka kulana hanohano maoli. j O ke Kauna Op'o Romania kekahi kanaka hanohano loa, wahi a kuu wahine i lele kamoko mai ai me ka fcoomau ana mai me kona leo nahe nahenahe, eia nae, he oi aku oke puanuanu a me ka a huki-ku nana o!e iho i ko haj po«o„ Auwe no ka hoi ka epa nui— e! He keu ake a kona aa ana e lawe hewa ae ina mea e pi!i ana i ko'u ol.a ana. He niea oiaio, ua hana aku au no kona pono, aolej no ko hai, aka, no ke puanuanu ana q ko'u puliwai, aole.loa oia kekahi o na mahele iloko o'u. Aole loa ka hookano ame ke puanuanu iloko iho o ko'u puuwai, He oiaio anei hoi keia? Ua lilo anei hei

: au i kiahau (paukuhau) kahi a kana mau minoaka hoepkalakupua e hekau aku ai. Ua poina anei oia i ko'u lilo ana i kauwa kauwapaa nana. He mea e maoli no a ko'u hupo o ka haaw: ana aku i ka'u mau hilinai ana maluna o kana mau hana hookamani! 0 Wia ka'u mau mea e nalu ana iloko .iho o'u, aka, la pane aku la me au me ka leo nui me keia mau olelo: Ua hookahaha loa ia mai au ma keia miu mea a'u 1 lohe iho nei. Mamuli 0 na mea e p;li ana no ka heokano a huki-ku o ka Ohina Romania, ke kanalua loa nti ko'u hnaikehah maluna oia mea. No l:a mea, ua kimaaina loa &u i kuu hoaMoha maikai, hē oia mau kona oluolu a me ke akahai imua o kona mau Inalaun» e kipa aku 1 kei» mina.va i hookunukunu iho ai ke kuene nui iloko o kona mau poholima, a he wahi ano hana maa m?u no ia iaia ke makemake oia e kamailie no kekahi mea. Oiai aae 0 Far?ri i ae ai iaia i ouou mai ai \ kona klaha no ka hoopiha īa aku i w«iin-' siou mr kē kaauilio ana uui o ua nui Eia aku ka elemaknie Oiaeomo, ka mea |kamaaina ika Ohana Komania. E ninau aku 1 iJvoaa maiiao no Romania» ua hiipoi maoli ao oia i koāa haku.