Ka Puuhonua, Volume III, Number 30, 11 ʻAukake 1916 — KA AHAHUI KA PUUHONUA O NA HAWAII. [ARTICLE]

KA AHAHUI KA PUUHONUA O NA HAWAII.

Ua hoakaka a ua paipai mau aku makoa i na Oiwi Hawaii 'Qp na mea e piJi ana i ka Ahabui Puuhonua o na Hawail, a ma ia hoakaka ana aku no, aole no he mea a maopopo ikl i kekahi poe ka maaao o keia Ahanolaila, ke hiki mau mai nei na ninau ana, heaha la ka| pomaikai e loaa ana i ka mea ekomoana. No ka pane ana aku no na oinau o keia ano, ke hoike hou aku nei no makou, aole no he pomaikai kaoieoa i hookaawale ia e like me ko na Ahahui e ae; aka, he ponaaikai ko keia Ahahpi ma ke ano manawalea ē loaa ana ia oe, ina e komo mai ana oe a lilo i lala. O kekahi pomaikai i manaoia ana ia kakou ke lokahi ka waihona i manaoia L ';ou hoalu ana e like na auh»u i hoomaoaleiila, e holo aka ana hpawina kokua a keia Ahaiioi waltjna o kooa mau lala, a lealuno hoi o na Hawaii e ae i nof*o nele maoli, ina ua hlki haawina ia oe, Eij«hou. E holo aku ana na kekea ani a keia Ahahui i na lala 'a ms m Hawaii e ae ina TSa hi-opilikiā wale ia mai lakōu, a i e!ō ; ua hoopiiia paha ma ke Kao v?ai> ua hiki i ka Ahahui ke haewi ina kokua ana mao kūm Komite 'ia. Ē;» hou. O keia paha ka 01 !oa oia no ka hpo» »

n a 0. u ao an a 1 k& k ako u m au keiki, me kou nana o!e o kau > keiki p<<ha ia, ? i oie,, oka kek-3-' hi paha o kakou, aka, e nianao!, ;ia oia 110 ka kakou au k~iki jnā Hav^sii. | He mea pono e loma m h,.0-jnaauao jnaauao kiekie' ana' o k*. ka;kou mau keik'i, no kd mea, oia ko Ikliou kahua a me| ko lakou | ola aaa aku ma keia hope, E inaiia ana no hae pa keiki e like jcne ka hookupono sfi«i o ke Kai nawai; a he oiau aku no I kekahi e hiki āi i Ahahui ke haawi aku i na liana ina e hiki ana ia k«l<;ou ke ku a lokahi no keia han£i nui i manaoia. - . ; Eia ke hooko nei ;keia Ahahui i kekahi mau hana ma 0 kona Komite 'ja, ma ka ieni ana i na mea e'hoopauia ai ka pilikia o kekahi jpoe i hoopilikia wale ia; a pela jboi me ka haawi ana i na k<pkua no ka hoonaauao ana i kekahi m»u keiki makuaole e noho mai la eo.a. ke Kula Hauai p Hilo; a o! na kokua i kaawiia mai e keka- l hi.poe mawaho mai v mamuli ia 0 ka hooikaika ana p ke Kom : ie 0 keia Ahahui a loaa na kokua manawalea mawaho ae, a ua lilo hoi 1 hana na keia Hui. O ka Auhao no ke komo anā iiok® 0 keia Ahahui Puuhonua o na Hawaii, no ka makahiki mua, aiainuli o ka Palapala Noi Lala he $1.00, no ka Auhau Makahiki be $3.00, na me $4.00, a i kela a me keia makaMki mahope' aku he $3.00, ua like hoi me 25 keneta o ka mahina, ina ma ka enahina kau |e hookaa ai, aka, ina ua manao; oe e hookaa pau i hookahi manawa, he nani okoa no hoi ia, aoie au hoonianao hou ana, aia" no a piha ka makahiki, alaila, hookaa hou. Ke manao nei rr}akou, ina e hiki ana i ka Lahdi Hawaii e like me ka heluna kanaka e ku nei i keia la, a i ole, o ka elua hapakolu paha oia 4ulni ke hooko i keia mau hoakaka inā ma ka haawi ana i haawioa manawalea e like me ia i hoike ia maluna ae nei—}na paha e koho ae i 15,000 oj na Hawaii e kooio ana iloko o keia Hui iioko o ka manawa hookahi— a ina hoi he $4.00 |o ka eoaka* hiki mua, alailal e;hikl āna ka ioaa i ka. $60,000, a ua hiki koke na hana no ka hoonee ana. Aka; ina e hoorpauia aka ka iulu ana o keia poe iala no elima makahiki, he mea paaopopo loa, he puu huahelu nuj ke ioaa ana o $300,000.00, aolp anei hoi e hiki ia kakou iee c|le!o iho # he lani ko iuua, a o ka hoōua ko lalo nei, a o kakou ( ka ona o pa tausani? , Ina noe hoomaijia aku i 10 makahiki, a ia oaanawa e ho> pau ia ai ka lulu atla, ilaila, | e ioaa ana i fea Waihona o Hui Puuhonua o tia Hnwaii j|\

huina helu o $600,000.00, alai!a,' jua hiki ia kakon ke- ku hou ae ;ilun2, a ina hana like o!e, e hikl s-i ke olelo kakon, ua hoi ho*J mai ko kakou mau pono maluna o kakou. Ua hiki ia kakou ke Kukuiu Banako no kakou. na T3anako eku mai nei ona Kepani? A i keia mau' la, ke kukulu mai nei na Pake i ko lakon Hale Banakc? Aole he alahele e ae. hookahi wale no, mamuli o kela manao lok*hi, a hoohui *a lakou iloko o kekahi Hui Puuhonna Lahui, e like me keia e hōokumuia nei eko kakou Kelkialii Jot»ah K. Kalanianaale a me ka poe kokua aku iaia oo keia hana nui. Ua ku keia hana, a eia ke hooneeia nei imua tio fea poho o ka Lahuf Hawaii; malia paha', aole 1 nele na roanao hoopuukahua no keia hana, aka, ke mi-' nao nei makou, e hiki mai ana no ka manawa e lilo ai la mau olelo i mea waiwai ole,—,aia a hana kakou, oia ka mea e wai-

wai ai; ua paa kela olelo: 4< o ka'ooanaoio hana, oia ka mea e ola ai, a o ka manaoio hana ole ka mea e make ai. 47 Ke manaoio nai makou no ka hiki ia kakou a pau o keia hana, he ole loa hoi kahi wale oo i na mea waiwai ole, a ohi no ika puahiohio, aka, ina kiola oe i kau hapaha o ka mahina iloko oka Hui Puuhonua o na Hawaii, e ulu ana ia, a ohi oe ina pomaikai, ina aole oe e ohi, aka, o ka kakou mau mamo aku, he waiwai nui ia a kakou e haaheo ai, no ka mea, ua haawi aku oe i kou pono no hai. Ē like me ka olelo: "E nana iko hai pono, aole I kou." Pehea, e lokahi anei kakoae ka Lahui?