Ka Puuhonua, Volume III, Number 21, 9 June 1916 — Moolelo Hooaaue Puuwai No ka Ui Kanamilohae [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Moolelo Hooaaue Puuwai No ka Ui Kanamilohae

a Makaikiu Wahine Opio Kaulana o ki ' ? Hema. " - ; AI OLE Ka Hoku Aiohilohi o ke Komohana—-Ka Wa'hine Opio Wiwo Ole Iwaena ona Ilikini : j ' a o ka Hana Meheu Pololei. ! i : ; ■..-. ■. '.- •'■ ■.;: /':■.,:. v .:: r; : '; ■ : '■■:]■■ ■■■' '■: ,■.. ;|:;M ■;; |■.- . . / ;; ; . -■■ -- . .■, '';j j MOKUNA IX I E ka Ui Kanamilohae, Kuuu Hoopakele Hōi Mai ka Lima Mai o Kela Poe Hihiu o Po-pie—-Ua Aloha Au ia Oe e ka Hoku Alohi o ke Komohana—-Ka Lono Kaumaha i Laweia Mai a Lohe ka Makaikiu Wahine o ka Hema— E Piii Ana no Kona Kahuhanai ame Kona Mau Makua ma ka Lima o ka Pakaha. Kakania e Iniki PnnwAi Ia lakou i hoea aku ai ua halawai aku la lakou me kekahi ona kauwa lawelawe i pakele ' mai na manao inaina mai o ka limakoko pakaha me ko lakou hoohiki loa ana aku no ke kahua o! ko lakou mau home nani i kū ai. j A i nana aku ka hana e waiho oneanea mai anā na mea a pau, ua lilo i puulehu, he ali-■ na maewaewa hoi na na aleīo ana ole oke ahi, me ka hele pu hoi oka lau ona laau a ula 1 pu ma na wahi pili kokoke ika hale o ke Alii: Ilikini Kawata a me Walena ma hoi kona mau f • puluna aloha v Na keia mau haawina maewaewa. a ke aloha ole : hana ai i hoohehena aku i ka Makaikiu 1 . Wahine oka Hema, oiai oia e uwe ana i ke ao ame ka po, nana i hoopilihua loa aku ia Ede a me ka Nunui AziuXo a me kekahi mau kauwa' kakaikahl i hoi hou mai me ko lakou Haku Wahine Opio Puuwai Aloha. ! Me ko lakou pulama mau ana hoi rna na wahi aua Ui Kanamilohae nei e hele ai, aōle no hoi o ua Makaikiu Wahine nei ae iki e hele aku no kahi taona o Buruke e noho ai mai ko lakou kahua c»neanea aku, ak.a, ua noho no 'akou ! da ua kahue nei. il'oko o na papaihale lii'ii a Ede a me A2:iuxō i hana ai no lakou. Nolaila, iloko o kekahi mau la loihi o ko lakou noho ana ma keia ano, ua hoi hou mai h na noonoo maikai o ua Mākaikiu Wahine nsi, a ia lakou e ai ana i ko lakou aina kafcahfaka, ajcahi no ka Ui Kanamilohae a huji mai a kamailio ia Ede me keia mau olelo kuio oke alomakua me ka leo olu waipahe mau o wa hine ui: a E Ede, o kuu mau makua ka kaua e imi mua āi a me kuu kahuhanai, a mahope aku kaua e noonoo ai no kaua iho, a i ole, e nele like no kaua. \ • ;-".-■. v .; •;-!■ Oki, e imi aku %na au i kuu mau makua nta na popopo a pau o Buruke nei, kihi hoi a ak Ilikmi hihiu o Popie i huna ai,'a*u hoi e hoopaa nei ia'u iho lmucTb ka waha o ka'u pu raifela a me ka'u pahi hou piiuwa], e lilo no na Ilikini hihiu a pnu o Pepie i mau enemi uo*u, mai keia la a&u 3 hiKi ina !a e 0 k ,v * oia ana." '

"Owau pu me oe e kuu Puā Lilia maemae, ma kau wahi e hele ai, malaila pu au ,e hele ai a hiki iko kaua lanakila ana, a i o)e r hāukhia paha malalo o kou mao e.nerrii a o ko'u miu| t enemi hoi, a u e hoopaa nei ia'u iho ene oe a ,hiki i moepu ana me oe ma kou aoao." Ede, ke hooia mai nei oe imua o'u i keu a'u hoi e hooia ajku nei imua ou;' aole loa au i ma.opopo ina ulia laki a me na ulia pak?laki o ka e hoeaj3?p,i 'ana ia kaua e'' hoao aku ai e huli i kuu mau makuā, ke ole au ! e kuhiihewa aia na hana hoomainoino a na Ili-i jkini p Popie «naluna o kuu mau makuā, i uku' jponoi no ka hana i kau aku ai maluna o ke! jKeikislii Uriu." . | | t c Nolaiia, e kuo Ede, aole loa a kaua je hana ae ai, mawaho ae o ko'u hele kino maoli ' .ana aku e hoopakeie mai i kuu mau makua a' jme k'uu kahuhanai, e kau mai la paha ko !ako\i' jmau mikd no'u, Au hoi e kuu Ede e han'a a) | !i k.^hi hana mawaho ae,o ka hana hiki ia'u ke! jhana." ,| I lUa makaukau loa au e kuu Pua Liliano, |ka h,*na ana i kekahi hana no ke kokua ' ana \u oe, ke loaa kahi o ka moali o kahi o kou mau' makua ?sunaia ai." O keia mau kukai olelo mawaena o ua Mākiukiu Wahine nei ame Ede, ua hoopaa iho la 1 laua ia mau mea maluna o ka oi o na mea oi ā me ka waha pouliuli oka pu raifela i kakoo pu : ia mai hoi e ka Nunui Aziuxo, I Nolaila, mahope iho o ka pau ana o ka la-' kou ai ana, ua hooholo koke iho Ia no iakou no ka irni ana ina mea e hiki ai \ke hoopakele ina, makua oui Wahine ma keia ilala ana * iakou, i hoonolo ai lakou e hookuu' hook <hi aku i ua Makaikiu Wahine nei ame 1 |Bai-ia e imi i kona mau makua. j | A e liio hoi o Maige i eleie mawaena o !:- | kou ,io na kokua e loaa aku ana i ua Makaikiu i W a h x<e mai a isde aku ame Aziuxc, me ko Edo pu ia hoi no ka imi ana. i imau leokua mawaho ae o laua no ka holopono 0 ka lctkou mau hoolala no ka pakele o Walena a 131 ke Alii Kawata, mai r*a liikini hihiu mai o Popie. , Nolaila, ika uhi ana mai ona eheu o ka ! poui', a«a kekahi hoohololio aiwaiwa ke kamoe aid m i kona. aiaheie no na mauna a me na puu kinikini e alai mai ana mamua ona me kekahi ilio iiui hoi e alualu piii kokoke aku ana maho- | pe oua hooholio ia. A kakou hoi e ike iho ai e kuu mau hoa uhai-a holo o keia moolelo oka kakou Makaikiu Wahine no ia a me Baina kana' iiio p\.n*hfcle, ma kana huakai imi i kona mau' makua. | : ; | A ma ia manawa pu no hoi o Ede i haalele i } ° ai ia Buruke no ke kulanakauhaleo JefFerson; no tcii ana iko lak ,u kapena o kona puali i' nono ai no elua makahiki mamua aku % no ha lakoa mau ana mai iaia, no ka ■ pono o kp iaiii īlikeokeo ko'iko'i oka poe' pa*o ju ( ) ki Hema a me ke Alii Ilikini Kawata. 1 Uwepi >id ena liikitu hihiu o Popie. | ■i: A kakou :hoi t o'u mau hoa heluhelu e waibo pk īhp ai i ka kakou Makaikiu Wahiae a me, Ēd|t e iu>i dia no ka pono o ka wahine opio ana ' i t»lpiU.a|i, a n«ina «ku hoi kakou no na ,hsna maw <ewaewa a k.-i enemi hmakoko maluna o ka kah i.tnai a n;ie na inakua oka kakou Makaikiu | Wa ii.ie aiohu» . 4 i Aoh uo he inau mea ano nui i hoalaia mai oim nodqoo ona makua oka Ui Kana- ! ,e ( amc k.ihuhanai Ilikini, a hiki wale ' no,i wa i hoea ak\i oi ke Keikiālii Ilikini Uriu; akcjth< i.to a hoipk.>moia mai na noonoo like o!c no k« »...iuhjiui ana aka oua Keikialii nei me k u ; ov. raua ole hoi no kekahi mea \\el i wv. ii ivikyu i iko mua oie ai, mamuli ona " ,ui|ia pakaha, a oaeaii i piha me nn m

, NoL ; iia, ika hoea aa'a a*ku o t ua. Kelkialii ui ( hookipa ma kii ia oia e k§ A!,ij Kswata a me fcoaa piau p'uluoa ilikeokeo A mahope iho ona lauaa ike a >a i hoike aku ai ua ,l£eikialu Ihkiai nei o Popie, i kena , naanao a me ke apo #uij o kana liuakai i hoea ai hoi, i kii mai nei au iko hanai i wahine naV O k?ia noi 110 oae a Keikialii liikini nei o Pop ; /; t vj& lilo ia i mea t hoopiiia ai o inaina oke Alii KaWata no % noi a keia Keikialii, n" r/a hoi i kono mai i ua ōlomona nei 'e' kipaku aku i keia mahani nui ;o Pop:e> oiai, he %ahi enemi kahiko no ko keia elemakule «-.o lie Keikialii o Popie a me kona niau makua i halā e aku i ka make no kekahi mau palena-aina i hoōpaapaa loihiia a hiki ika wa i kvwa ikoai o na makua oua Keikialii Uriu nei. Aole i pau.