O ka Hae Katolika, Volume I, Number 10, 1 Pepeluali 1869 — PALAPALA A PIO IX. [Illegible] noloko mai o Hawaiian Gazette, Dec. 9 1868. [ARTICLE]

PALAPALA A PIO IX.

[Illegible] noloko mai o Hawaiian Gazette, Dec. 9 1868.

IX, fie Kumukauoha ma ko ke hooponopono ana, i na aoao hoope r osetane, a me na aoao kalolika !* en pau:;jafcr lohe no oukou a pau t owau no ka vīi|BHaiia , aole nae no ko'u pono iho , iSßna o ka noho o Petero; a no ua haawiia mai ia'u, e Jesu-Kris-o ko kakou Haku, o ka oihana e hooR jri^opo n °i ka Ekalesia Katolika, aemalaia i3. Ifb manao au , he pouo ke kahea Epikopo o ka honua a puni t a e hoaia lakou iloko o ka Ahaolelo kaae hui ana i ka makahiki e hiki mai , /*a,(1809 i hiki i kela poe Jioa-Epikopo U i niahalo nui ia e akoakoa'na ni.i ko'u : , k:. kokua i.t u ma ka hooholo ana kupono loa, a pili loa hoi, i mea u ai i ka pouli o na kuīiihewa ano nui wale» e alakai hewa ana i na ko lokou poino nui, ma na \vaai mea hoi e hoopaa ai, a e nua'i, i-nala a pau, iwaena o na iwiia na makou e malama, i ke ka k mar,ioio pololei , a ma ka i me ka malu io o ke Akua, ele nei au , iiK.mua o na mea e kuikahi oluolu loa a paa loa ea v pili ai ma ke ano kupaa noho Apostolo o'u , o kei; »pikopo ou i hoike mau ia'u, liloua akaka loa , me ka poina lanawa a pau o kuu noho Kaie loa ana , i ko lakou aloha. a >u hoolohe i keia oihana pookeaila , lana kuu manao e hoohua ihaolelo nui, ma ko ke Akua atona garatia, i na hua ku i ka o\o ka nani mahuahua o ke Akua, manawakolu o na kanaka, e like i hanaiama na waihala aku. JNohiiinai ana i keia manaolana, a i i ana hoi e ke aloha o ko kakou -Kristo , ka mea nana i haawi i hoolaia ai na kanaka a pau 5 hiki ia'u , i ka wa o ka akoaja Ahaolelo nei nei, ke kaohi 10 e hai like ai i na olelo kohu ihu aposlolo kekahi,imua no hoi e hoomaopopo ana o J. - K. ko >ia, a e kapa ana ia lakou iho ma ini he Kristiano , me ko lakou

ole nae i ka manaoio pololei o J.-K. a me ko hahai ole mamuli o ke kuikahi me ka Ekalesia Katolika. Nolaila, ke pāipai nei au , ke hookonokono nei ,a ke noi ikaika nei au ialakou e noonoo me ka oiaio, a e imi pono i keia, ke hele nei anei lakou ma ke alanui i kuhikiihiia-e JesU'Kristo i loaa'i ke ola mau , aole paha ? Ua maopopo no , hiki ole i kekahi ke hoole , ua kukulu o J.-K. ma ka honua nei maluna o Petero i kela Ekalesia hookahi e ku nei ma ke ano he hookahi , he kalolika , he heuiolele a he apostolika, i mea e hoopili ai i na hanauna kanaka a pau i na hua 0 kona Hoolapanai ana. Aole wahi kumu e hooleai i ko Jesu haawi ana i ua Ekalesia nei, i na mana kupono a pau e hiki ai ia ia, ke hoomau okoa i ka manaoio pololei , —ke ao aku i na lahui kanaka a pau, —ke hoopili ma ka līapatema i na kan.ika a pau i kona kino hailona , kahi e maiainaia i, a e hoohemoleleia'i lakou iloko o ke ola hou o ke garatia,ke kumu hookahi e kupono ai, a e luki ai i ke ola inau.i hiki hoi i tia Ekalesia nei ke ku mau , nie ka holo mau ana imua, iloko o kona ano ponoi, me ka paa a ine ke i>ic> ole a hiki i ka hope o keia ao, — a ke haawi i kona mau keiki a pau i kela mea keia mea e ola ai lakou. O ka mea noonoo a nana pono i ke ano o na aoao 'hooma, f lehulehu € kue ana kekahi i kekahi , a e noho kaawale ana mai ka l\atolika aku ,ka i liooko mau,mai ia J.-K. ko kakou Haku, a mai kona mau Apostolo mai, rna ka lalani moku ole o kona mau Kahuna laa 1 hookohuia , a hooko no hoi i keia wa nei i ka mana Akua i loaa ia ia, mai ia J.-k. iho ko kakou Haku , o ka mea nana pono i ke ano pili io i kela mau aoao hoomana, hiki w ale ia ia ke hoomaopopo , aole o kekahi o lakou , aole !oa no o ka huina o lakou a pau o ka Ekalesia Kalolika oiaio hookahi 1 kukuluia, hooponoponoia, a hoohikiia e Jesu-Kristo e ku mau ai. Aole no hoi e hiki ia lakou ke kapa ia lakou iho he lala, he apana paha o ua Ekalesia Ka tolika la, oiai e ike maka ia ko lakou kaawale ana mai ka huina o ka Ekalesia Katoiika aku. Nolaila, oka nele ana oua mau aoao pule la i kela mana ola i hookumuia e ke Akua, ka mea e ao ana make ano nui i na mea e pili ana i ka manaoio , i ka hooponopono ,i ka noho ku-kanawai, ma ka |.jOopoio!ei ana a me ke alakai ana i na

kanaka ma na mea o ke ola mau, o ke kur~u ia e luliluli mau lakou ma ko lakou ao ana , a i hoailona mau i$ lakou ma kela luliluli ana, a me ke kupaa ole. Nolaila, hiki wale i kela mea keia mea ke hoomaopopo , a ke ike moakaka i ke kohu ole, a me ke kue loa o ia ano i ka Ekalesia i kukuluia e ke Akua ,rne ka hoohikiia ana no na inanawa a pau , o ko ka Ilhane-Hemolele kokua ana mai , i mea e kupaa mau ai. E ole loa no ka mea ike ole noloko mai 0 na mokuahana ma ke ao ana a me na manao, ka ulu ana o na mokuahana aupuni; a iloko olaila ka hooka wowoia ana ona aoao hoomana a me na mahele pau ole i ka heluia e laha nei, a mahuahua i kela la keia la, ka mea e poho nui ai ka lahui kristiano, a me na aupuni kekahi. ISolaila , o ka mea hoomaopopo o ka hoomana Akua oia ke kahua o na anaina kanaka , koiia no hoi oia e hooma(V pupo, a e hooia hoi, i ka nui o na pohO i hooiliia maluna o na pono aupuni , e na manomanao na kumumanao, a mt>namokuahana ilio o na aoao pule ; maopopo hoi ia ia , o ka hoole ana i ka mana i kukuluia e ke Akua, i mea e alakai ai i ka noonoo o kanaka , a e hoopololei ai 1 ko lakou mau hana, pili aupuni, a me ko Jakou mau hana ponoi, o ke l umu no ia i hoea'i. : hookonokono ai,a i kela mau b naele poino, ka mea i hoonaueue a ouluhua i ka nui o na lahuikaniiK4 e k'ā popilikia loa. r mau mea , o na kanaka a pau i I ole ia lakou ke kuikahi *atia, a me k oiaio o ka Ekalesia Katolßta , e pono ia lakou ke apo a paa no lakou i ka wa 0 ke kau ana o keia Ahaolelo nui, ka mea e akaka hou ai ka lokahi maoli, a mo ke kumu ola pio ole o ka Ekalesia Katolika, ka aoao i pili ai ko lakou mau kupuna mamua ; a i ka hemahema o ko lakou uhane, e hoikaika no lakou e hoopaui keia noho ana o lakou, kamea e hiki ole ai lakou ke hoomaopopo i ka loaa ana o ke ola mau. E noi ikaika lakou i ke Akmi lokoniaikai e wawahi i ka paku, e hoopuehu i ka pouli o na kuhihewa , a e alakai hou ia lakou i ka poli o ka Makuahine Hemolele, oia hoi ka Ekalesia , kahi 1 noho ai ko lakou mau kupuna iloko o na kihapai o ke ola , kahi hookahi wale no hoi a lakou i malama'i, a i ao okoa ai i ka olelo o jesu - Kristo , a i haawi io ai i .ha oihana o ke garatia hemolele. Nolaila, mamuli o kuu Oihana Luna Apostolo i loaa ii mai ia Jesu-Kristo

iho , ko kakou Haku , mamuli hoi o ke kanawai e kau ana maluna o'u e hooko okoa i ka oihana o ke Kahuhipa maikai, a e apo , me hc makua la, iloko o kuu aloha i na kanaka a pau o ka houna a puni, ke hoouna nei au i keia palapala i na kristiano a pau e noho la me ke kue ana, a ke paipai hoū au ia lakou, ke noi hou au me ka ikaika ia lakou, e awiwi i ka hoi mai i ka pahipa hookahi ; no ka mea , ke ake nei au , iloko o kuu naau mamua o na mea a pau, i ko lakou pomaikai ; a ke makau hoi au i ka hoaliewaia mai e ko kakou Lunakanawai iho,i ole au i kuhikuhi a hoomakaukau no lakou, me kuu ikaika a pau, i ke ala e hiki ai i ke ola mau. Iloko o kuu mau pule a pau, a^me kuu mau noi, a me na hoomaikai, aole no e hooki i ka noi no lakou, me ka ikaika loa i ke ao i ka po, inai ke kahu mau 0 na iihane, i ka nui o kona mau garaj tia. A no kuu noho ana he Hope nona , aole nae mamuli o kuu pono iho , ke kali nei au , ke halia nei me ke ake nui, 1 ka hoi hou ana mai o kela mau keiki o'u ma ka poli o ka Ekalosia Katolika , i pau ko lakou auana ; makaukau no au e hoouluulu ia lakou, me ke aloha nui wale, iloko o ka hale o ko lakou Makua Mana Loa, a e hoowaiwai ia lakou maloko o kona mau pono puni ole; no ka mea, o ko lakou hoi ana mai i ka oiaio , a i ke kuikahi me ka Ekalesia Kalolika , oia wale no ke kuinu e loaa'i ke ola inau ia lakou pakahi, a me ka pomaikai i ke anaina Kristiano holookoa. Aole hoj e hauoli na lahui o ke ao nei i ka milu io, ke ole ko lakou lilo ana i Ohana Hipy Hookahi malalw o ke Kahu Hookahi. Hanaia ma I'.oma, ma ko St. Petero Pahale , i ka la 13 o Sept. 18G8, i ka makahiki 22 o kuu noho Kumukauoha ana. Plp IX, KUMUKAUOHA. Aia nomaluna noi ka palapala a ka l'o[w i kukalaia e ke t Kuokoa » rjan. 23 ; ]w palāpala hupo a me ka naaupu. E ka Luna hooponopono , aaliea ka hupo iloko o ka PIO IX palapala ! Heaha la ka hupo ia oe ? Ko hoike nei ka Pope imua o ko ke ao nei i ka manaoio ki,hiko o ka Ekalesia ku iuau i kukulu paa ia e Jesu Kristo ilio,aoleme ka hoino a me ke kuamuamu, aka , he mau olelo maikai wale no ; o ke kuinu o kana olelo o ke aloha no ia i na uhane o na kanaka a pau. A ia oe , he hupo ia. A o kou he- ! nehene, niania, kuamuainu wal;- i ka ele- | makule Hanohano loa i mahaloia nei, a- i ,ole e na haneri miliona Kalolika wale 'no, ! aka e na hoolepope naauao he nui wale kekahi, o kou hookapae wale anai kona maikai he hupo me ka naaupo oia no ka . paha kou naauu'** ! Aloha ino ka lahui kanaka i hoonaauaoia e na kumu i like me oe. Aole no e ku like ana ka manao o ka Pope me kou. Aka .heaha ka hewa malaila ? Ke i wale mai nei oe , ua piha ka honua &. &. Ea, aole piha ka honua i ka poe ano like me oe e inaina wale ana i ka mea e aloha ana ia oe. Mai hoino like oe i ko lea honua a nuni. I

Ko kou nele no paha i ka loaa ole o kekahi hua hewa iloko o ka palapala a PIO IX , ua hooili oe i kou manao naaupo maluna o ka Pope, ma ka i ana i kona hilinai i aole oia i kanawahi hewa iki. Owai ka Pope i hoopuka i olelo hupo e like me keia ? Hilahila ole oe !... Lealea kou manao i ka hopuka i na pilikia pili Aupuni o ka Pope. Ae, he pilikia no ma ia wahi. Aka nae aole mai na makaainana mai keia pilikia ; ria ka poe inaina Pope a puni haunaele ma na Aupuni, e like me na Purilano , i imi i ka pilikia o kela wahi Aupuni i pomaikai mamua ma ka malu oke A.lii Makua. A o ka palapala a PIO IX i hoinoia e oe, aole i pili i kela pilikia. t a waiho ka Pope ia mea ma na lima oke Akua, oka pono o na uhane o kanaka, oia wale no ka iimiia iloko o kana palapala aloha. Nui no paha na hoolepope e hoowahawaha ana i kona leo. Ua ikeia no, i na manawa a pau, he poe paakiki. PeJa ka poe Parisaio i kaena nui i ko lakou naauao me ka heluhelu BaH>ala, ua hana no lakou ia Jesu-Kristo e like rne oukou e hana nei i kona Yikario oin ka Pope. Me oukou no ko oukou paakiki.