Nuhou, Volume I, Number 19, 10 March 1874 — E NANA PONO! EIA IHO!! [ARTICLE]
E NANA PONO! EIA IHO!!
Ke hoopuka nei makou i kekahi kukulumanao a ka Nupepa Kuokoa i hoopuka ai | ma ka Pepa o ka Ia 3, o lanunri, 1574. ma j ka Helu 1, Bukc XIII. Heaha mai nei keia o kakou 'i He elua ae nei mau Helu o ka nupepa Nuhou i hoopiha mai nei i kahi mau. kolamu 011:1 me ke knauhau alii. o ke Keiki Alii o D. K. Heaha ke kumu o ka hoala ia ana o keia hana ? Ua hoole anei ka lahui, aohe alii o na mamo a Kapaakea laua me Keohokalole ? Aohe. Ke ike nei ka lahui mai o a o, 'he poe alii no lakou; a heaha la ke kumu o ka hoala ia ana mai o ka mea i akaka pono ? ; He mau manao koho ko'u i ulu niai noj keia kuauhau e hoolahaia nei. i .1 Ua hooholo keia poe, E make koke'na | ka Moi.* Oia ka mea i hoala ai i keia | mau manao, i hiki ai i ka lalun ke koho koke i ke alii nana ke kuauhau e hapai nei. Na ka noho mau o ke i ke kino o' ka Moi i alakai i keia manao. He miu ( keiki opiopio 'no laua a elua : a malia e -nia- j ke e paha keia. a ola loihi aku ka Moi : a | pehea iho la hoi ia ? Aia iloko o "na lima ; 0 ke Akua ka hooloihi i kona mau !a. a me ka hoopokele ana. E na haipule, e 1 na haipule ana no Lunalilo, » hooloihiia kona ola. "2 Ke alakai nei keia kuauhau. E Uoho ka lahui i ka mea nona ke kuauhau i Hope Moi. Aole anei aia np i ka Moi i,i mana ? He alanui hoopakalaki loa keia, a kt poe nana' e hapai memeue nei. Pehea la auanei, ina, heokoaloa ka ka Moi e koho ai i Hope' Nona.a i Hoilina Nona, ao!e anei e hu ae
he luapele o a ana mailoko ae o ka poe nar«;i e hapai riei i keio hana ? Mrt ko kakou Kumulanawai he mea paa loaia. 3 He kuauhau keia e hehi ana i kahi rnau Alii a kakou.; He mau alii no na alii a pau he maliuakane kahi, he kaikaina kahi, a he knikuaana ho! kahi, a he keiki—Aka o ka lalani nui e pili ana ika Noho Alii; oia ka lalani e pili aina. ia Kamehameha, ke 'Lii i lanakila maliina o na 'Lii a pau ; a cr.ka| niea i pili kokoko aku i na Kamehameha oia \ mua—Oia ke alanui a Lunalilo i noho koke ai ika Noho' Alii ona Kamehameha. He' Kamehameha'ponoi o Lunalilo. Oka poe ' palepale ia L'unalilo, ua haawi kkou la Ke-| kauluohi nā Kaleimamahu, no ka mea. oia' ke kane pili j?aa a Kaheiheimalia—He ma-| nawa pokole ivale no ko ke keiki e loaa ai, | oia hoi ka wa' mahope iho o ka hoomaemae ; ia ana o ko ka wahine neho haumia ana :' oia ka wa i hoohui ia o Kamehameha me| Kaheiheimalia, a loaa ai o Kekauluohi;' He hana ia na na alii mai ka wa ka-j hiko loa maiJo ka hoomee i ka wahinē i ke ! Aiii aimoku nui i loaa ka Haku; a o ke ke-j iki e hanau nVai ana, he Haku ia. ; 4 He mea keia e hiki ole ai ke Alii a ke-j ia kuauhau e hapai nei, i ke knlana a lakou; i makemake ai. ( E noho Moi, a Hope Moi,! a Hooilina Mbi,} 0 ka mana o ke kumuka- .. ■! \ ! nawa?, ma ka pauka 23, na paa loa ia, Aia no i ka mana|Moi ia hana, ke koho ana i Kahu Aupuni, a i Hooilina Moi. Aole ike keiki o ke kuiiuhau ke hoohiolo i kela mana ioi ka kaikaijka. Ke ola nei he kaikaifiahine pili kokeike loa ko ka Moi, i loaa iaia ka lnoa i Hookiekieia. a i kohu ma na rula naauio o keia au ke hapai koke ia. Ma ke nei, ua hoohaahaa loa ia na ohana piH ia Kamehameha he poe pokii wale no, no keia poe alii. Aole anei i komo' aku la ke amli o keia kuauahau iloko o ka Moi, ame nd kaikuahine alii ona. Ka Mea . ]...'■ '. * Kiekie R. KHiikolani, Ka Mea Ha nohano Pauahi |Bihopa. aole aku la e. ole, ke komo hei ka ta eha ia'u i ka makaainana, oki loa aku li paha lakou la, Ina ua koniio loa aku laTva hulhui ialakou la ; a heaha ilho la ka hope oia ? He mea akaka, e hoopiha ia kahi hakahaka o ko kakou nēi Kuiiiukanawai e kahi Inoa e ae: aole hoi o ka'inoa i hapai miiia e Nnior i na wa a pau.i Oka mea 'kupanaha !oa o ka % u ike ana i koia kuauluwl, ho ehn hoi mau koiki e ola nei a Kapaa|cea laua o i hookahi no ka e hapaiia» a waihoia ekolu, Ekn lahu( Hawaii; E kau na maka ika Lani Lunalilh I; oia ka Moi—E kiai ma na paepae pukalo ka fcana-—E hooloihiia kona ola—E haalelo iho ka nawaliwali laia. I k\x ae Oia a kukulu poncri Kona Hale Aupuni, MamWa w\lo Konu mau too hoomaha i na makaaīnana ma na wahi a pau Ana i kukala aku ai— n E im? ana au i pomaikai no oilkou " 1 Mni noliio oo a Whja!e,
I ka wai ua lai malie 5 E ka Lahui Hawaii e. Mai hool(j|je ia Nuhou. Tamari panapana 1 hua. Haikaika mn ke alanuiE hoomoe malie i kona kuinuhiīi fa Knanhau hoa!a leipi— Paakuauhau. Honolulu. Dek, 31 1813, : [Uaoleloia ma ke poo o ua kukulu manao nei ma ke Jv* f ol'oa, Hc liapai menr--ne t; ka Nrnor no f>a hoolaha ana ike kv- ,■ j , auhau alii ma na mea pili ia Ka!stkaun. īna e hoōmaopopoia kela kuieulu man-n». ua ike ia ke ino, a ma |ka Maniio 4ua ho?henehene ino 'loa ma ka o!el6 ana. t§ H* mea keia e hiki ole ai ke alii (Kalakam, i ki noho Moi &e. O ko Paakuauhau manao keia me ka Nupepa~ īvuokoy ;ame he mea !a o laua n*i kekahi i hoala pu i ke kipi i ka la koho Moi. Ua olelo nae ua Paakuauhau hei. he mea hoala kipi ke Kuauhau a Nrkou : aka ; ou 00 Paakuauhau ma kai kipi. Heaha iho h ka manao ou oo Paakuauhau i)ia i keia \\-j 1 ka Moi ana ae nei o Kalakauii ? Ua o!e! « mai he tamalii panopana hua inakou ; a pohea iho la \va ? Makoii anei'kai tamalii ? Ua hnna mako\i i ka hana kanaki makua a ua ko; a o oe r nv Iwokoi? kai hana ma ke ano famalii. a h«->-alaala i na kanaka ano kamailii naaupo e oukou e kipi a kue i ke Kumilkanawai mn ka la Koho Moi. Ku iho la nae ika lehelehe, ke mauene ala paha. 0| tamarii hoi ia nana e poalo* ko maka e Paakuanhau n ko ole iho Ja ko wanana ana, | f aohe o hlki ua alii nei ika Noho Moi/ s ; Nawai ka ole s ua ike mai kp ka po s ua ae mai na Lani ?—E o!a ka Moi nona kKuauhau a Nt;hou ! E mana ia Paakuauhau mao hopu i ka lanu a Kekuokalnni, u H a;; v:: ,: ; L