Nuhou, Volume I, Number 10, 6 January 1874 — SAIPA (Sayeepa) KE KAIKAMAHINE KAULA O KA MOKUPUNI SUMATERA. [ARTICLE]
SAIPA (Sayeepa)
KE KAIKAMAHINE KAULA O KA MOKUPUNI SUMATERA.
. i Helu 7. i I ka pohala. ana ae a oluōlu maikai kuu | aiii wahine aioha, a hiki pono hoi kē kama- j ilio mai ia'u, alaila olelo aku ]a au e hilinai j ?nai ia'u ma ka'u kokua ana, a e hele pu oia ; me a'u iluna o ka moku a e holo pu me a'u | i ko'u aina, e noho pu maua a e lilo i wa- j hine na'u. Aka, iuliluli ae la kona poo a | olelo mai la, ■" aole i keia \va, o oe ke pono e j liele mai na'u, a i ole e hoouna mai no oe j ia'u. Pehea la e hiki ai ia'u ke haalele i ko'u kupunakane aloha ia Paniorama Osaeiana a me ko'u kaikuaana a me na kaikunane e noho mai la ma lamabi, me ko'u ike ele akn iko lakou mau maka. A ina 110 hoi au e hele me oe i keia wa, e aneane 'akelekele \>iale ana 110 kōu pakele. Ina oe e j;iki aku ma ka lae ō Anekia e ike aku no .auanei oe i na moku lie lehulehu wale, e holo ae ana ma Kinikapoa : a ilaila oe e 'kuu haku e hoouna leta mai"ai i kuu kupu::akane ia Paniorama, a nāna e hoouna aku i waa kaua nou i laweia mai ai 0£ i Suma"era. a i ole owau paha ke laweia aku i OU lā;: V, He mau huaolelō naauao loa keia a he oiaio loa; aka, he mea ' kanalua hoi keia hoeko olē mai e holo pu no maua, oiai hoi kukuniia ka manao aīoha no'u iloko ona. Aka nae, no kona aloha io no ia'u a me kona hilinai nui ia'u, aole ona manao e hana mai ika mea e eha ai au 5 eia nge mea olu wale no iaia ka ae ana mai ia'u e hana pela, He wa ehaeha launa ole ia o ka manao ma na kukru olelo ana, a me he mea la he mau kumu hoala hoehaeha puuwai e 01 loa aku ai ka eha o kona naau. Oiai nae me ka ehaeha o manao ke ake ana e aku ī na mea a pau, oia hoi kona noho ana, a e imi au i pakele no'u; aka, ua hoohauoiiia nae au no ko'u pakele ana, a oia la hoi ua hoouiuia me na manao kaumalia 110 ko maua kaawale a maopopo ole ka hui hou ana aku. Aia maua ke u okuu pu la maluna 0 kel*ahi pohaku nui iwaena 0 na laau e ulu ana; aia hoi na kanaka 0 ka waapa 0 ka moku ke kali mai la me ke kahea mau ana mai ia'u e awiwi aku, aohe wa hou e apa ai. Noho pane leo ole iho la maua no kekahi mau minute e kulou ana na poo a e kaiieawai ana na waimaka mai ko maua mau papailua, Ea ae la au iluna a oieio aku la, e halawai pu no kaua i liookahi itiahina mahope 1110 0 kuu noho ana ma Kinikapoa ; alaila t aole kaua e kaawale hou. Kamailio mni la kela me ka hauhau 0 ka waha a me ka kāalulu (30 ka piha ika uwe. O kana mau huaolelo i pane ae ai me he mēa !a na kaawale aku au i kahi e, a o kana mau olelo oia na hu\* ulelo a ke kaula *
"'Ke kahe u iu ka wai oka punawal. ! Kahi e haule ana na' pua alainona. J O kana aloha e noho ana ma kona aon.o j Na ke kai auanei e hookaawale iaia, j A e aku hoi ia laua. j tla hui nae na kai mai oao, | Pela ke e hui me ke oloha. i oka manu ijiunu me ka eheu nawaliwali, j Ua hiki mai ; nei i Batavia nei, ! Ano hoi o ka; aeto me ka eheu ikaika, ' E lele ana nrtai Kinakapoa a lamahi, ' E noho like hou |aua ma ka punawai, j A helelei hou na pua ma ko laua mau poo. ■ E Lakana ! ! E ke keiki o Amenka ! E hoi hou mai i Sumatera ! Ke hea aku hei na ili-ulaula ia qe, Aia ia oe kalpuuwai o Lakamana, Ke koa o na wa kaliiko, Nau e hoike ae koiia inoa, A e hoonaniia ma na moana. A o kou inoa e Lakana | E noho ia ma na pae nioku o ke kai/' Pela iho lja ka Saipa olelo ana e hamuinu anaiaia iho. A ia'u i kamailio ai ine ka ! hooluolu ana iaia, kahea. mai la ke alii waapa aole au e, lohi, e awiwi akn. la wa hiki 'maila o Sarina ke kaikuaana o Saipa me ; Dipolo ke kaikiinano, a hui aloha iho la me Saipa. Ia wa maha iki ae la au,.noka mea .ua manao iinn no au aole e haalele i kuu aloha e noho hookahi ma kahaleai, e noho '• mehameha iloko o ka pouli. Olelo mai, la o Dipolo ia'u, he waa kona 1 ua a e liolo ana oia me kona mau | kaikuahine }a po no i ka - tf-a a lakou.e ike j pono ai ua kau au iluna oka moku. Hoo- • puka mai la o Saipa i kekahi mau huaolelo ,ma ka pule ana no'u. Ua hoonaauaoia oia j e koua mau makua ma ke ano Mahometa, jaka, i na wa apau a maua e halawai ai ua | hoopuka mau aku 110 wau iaia no na mei\ jpili Hoomat]a ma ka Baibala ame na Kari>jtiano y a i wa hoi o ke kuhohonu o ka I manao kaunju\ha, pule ae la oia : ! u Eka makiunaka nui oka Lani, | E kokua i kuu mea aloha 1E hoopakele iaia ina lima ona enemi ! A hoopae olh aku i Kinikapoa ! A Nau e hoihoi hou % mai iaia | A hui hou maua i Sumatera il hoomau ia ka noho'naaloha H hui puei ha naau me ka olioli ! A laana oluWu like me na hoa (E kiai maiktii iaia ma kamoana ! A Nau no e! paa kona hanu \ A Nau e kkti kona uhane/' | fkn ameiie ana ou oo Saipa lele aku la ! whu a honi iaia, ke kau mai !a ka hoailona 'holo o ka me ka ipu kukui e a ana, ' kahea mai 1!a ko alii waaVa ia'u e awiwl. j , : . * .. . . ' Mo nn paili a!oha mo ka honi nuik;\mao o ko kaawale a kau aku la wau I ua waapa me ka 1 naau olioli no ka pakele ana mai ka halepa'ahao mai, aka, me ka puuwai kaumaha uo ka haalele ana i kuu Saipa aloha.
Pok 1101x0 loa i.\. —Ua ike nuija ma na nupepa haole a ka poe haawi aina o kakon e : hoopuka mau ia ana ka īnoa Malo ma ke | ano e huhu loa ana npe ka nui iaia ; | pela o Kipikona a me ke alii D, Kalakaua a | i keia wa ke hoomaka ae nei ka hoinolno ia | o A. Kalauli : a ina paha e akaka ae ana ko , Moehonua mau manab no na hana lapuwa!- 1 ! a uapo§ la he hoomaka ae koe o ka hoino. i.O D. Kalakaua. ka maka mua loa o ka hoin: [ : i | ia no kona kue mua ana i ka Panailike me ka ; haawi aina o Malo iho ka liope e nokenoke ■ mauia mai nei e Wini ma. O Kipikona a- •! i>ei hoi, kupanaha ka.hoino i ke aliiKalaka- ; ua;. ke alii hookahi )iana i hooie mua loa ka manao haawi aina. Ena maka iinnna em- , na mai.