Nuhou, Volume I, Number 2, 11 November 1873 — HE POE KAUWA [ARTICLE]
HE POE KAUWA
i He poe kauwa na Kuhina ame ku poe j o aa aina e ,mai i noho ma na oihana aupuni I o Hawaii; aUa pono lakou ke noho, mai j huhu aku a oieio kue aku ia lakou oiai ua noho mai lakou ma ke ano he poe kauwa na oukou Hawaii/' Pela kekahi o na kukulu mauao ana o kekahi Haiolelo ma kona Pooolelo Sabati maloko o kekahi luakini. j Ua pono no ia ; aka, owai la ka mea oi j ae, oka Haku paha oke kauwa paha ? Na ka Buke, Nui no.e hoike mai, aole e oi ae ke kauwa maluna o kona haku. Aole no he huhu ana aku i ua mau kauwa la ke hoolohe a hana pono e like me na kauoha a ka haku. Aka, ina e hana pono ole ua mau kauwa la, he hiki no ke huhu, ke hoino» a hoopai, a kipaku aku e pau ka noho kauwa ana mai. Mamua ae nei ua hana na (ua Kuhina) i ka mea ku oie i ka makemake o ka haku, a ua hana wale aku no mamuli o ko lakou manao iho, me ke kauoha ole ia aku ; oia ko lakou bona ana i ka haku (lahui) maiaio o na hoolilo waie ana a lakou i ka waihona dala o ka haku ma o ka Hotele hou la, me ka Hale Aupuni hou 5 me ka ae ole mai 0 ka Ahaolelo, 1 keia wa hoi ua hoala ae nei keia mau kauwa (na Kuhina hou) e haawi ia Puuloa no ke Kuikahi Panailike, me ka ninau mua ole mai i ka manao o na haku. He mea hiki keia ke huhu aku, a hoino aku, a kiIpaku aku ia lakou, e pau ko lakou noho | kauwa ana. | lioko iho nei ona wa haunaele ona koa, ka wa e aa ana ke ahi o na manao ino, ua hoio pukaka wale no ua mau kauwa nei i o 1 anei, me ka ike ole i ka mea e hoopio aku ai iua ahi ia. E ole ke ahonui oka Lani a kakou pau ai ke ino, ina la ua pau ka hale o na haku i ka aia e ke ahi oka poino, He mea hiki loa nei ke huhu aku, aole oluolu o ka* manao i na kauwa e like me ia. Ua oielo ae hoi kekahi o ua mau kauwa nei e hele mai ka manuwa e huki i ka hae Amerika ke pau ole ua haunaele la. O kona manao'mua no paha ia ana 0 ka hiki mai no o ka manuwa a i ka hae Amerika iluna, a o f kona mea uopaha ia 1 hooikaika ole ai me kona naau apau e imi ika mea e hoopau ai ika haunaele. He lealea loa paha lakou i ka hoohaunaele ae, a kau koke k:\ hae hoku o lakou iluna. keia mau mea apau ua pono ke huhu, a hoino aku iua mau kauwa nei; a pela i uhi ni na m&nao i ka poe Hawaii e hoole aole e noho hou na kanaka o ua aiua e ma ke ano kauwa malanui aupuui no lakou.
Ua nku aku o Farani i koua aio kaua ia Goromatm ho $1,000,000,000. oka puu dala nui hookahi kei.i i uku ia c kokahi laluu. Ua olelo ia y,a oi pawalu koua loaa o ka ama, oia hoi o 55,000,000,000 ; o piha pono ai e 800,000 kaa bipi i ko Jala, a like me eha moku p like mo Noti Meh a i ole o aa m<|ku lie 40Q c like mo •'liiea.