Ka Wai Ola - Office of Hawaiian Affairs, Volume 13, Number 8, 1 ʻAukake 1996 — ʻO Ka ʻŌIelo Hawaiʻi Kuʻu ʻŌlelo Mākuahine [ARTICLE]

ʻO Ka ʻŌIelo Hawaiʻi Kuʻu ʻŌlelo Mākuahine

He aha ka waiwai o ka 'ōlelo Hawai'i? I ko'u mana'o he mea waiwai kā 'ōlelo Hawai'i iā kākou, nā Hawai'i. He mea nui ka mālama 'ana i ka kākou 'ōlelo a me ka ho'ōla 'ana i ka 'ōlelo iā kākou nā Hawai'i. 'O ia kā kākou e hana nei ma Nāwahīokalani'ōpu'u. Ke ho'ōla nei kākou, nā mamo, i ka 'ōlelo Hawai'i. akā 'a'ole kākou wale nō nā mamo e ho'ōla nei i ka 'ōlelo Hawai'i. Ke ho'ōla nei nā mamo o Maui, o Moloka'i, o O'ahu, o Kaua'ī, a me Ni'ihau i ka 'ōlelo ! Hawai'i kekahi. I ko'u mana'o inā make ka 'ōlelo Hawai'i e make ana ka hā ola o kākou, nā Hawai'i. Inā make ka 'ōlelo Hawai'i, 'a'ole paha kākou, nā Hawai'i, e hīmeni i nā mele Hawai'i a 'a'ole kākou e noho ma ke 'ano Hawai'i. E noho ana kākou ma ke 'ano nā kanaka o ke ao hā'ole, a e iho loa ana ke kūlana Hawai'i i lalo. He meanui ka 'ōlelo Hawai'i o nā lāhui a pau a i ko'u mana'o inā 'a'ole 'oe e ho'oikaika a ho'ōla i ka 'ōlelo, e iho ana ke kūlana o kou lāhui. No ko'u ola holo'oko'a, ua hele au i ke kula 'ōlelo Hawai'i a nui loa ko'u hau'oli i ka hele 'ana i ke kula 'ōlelo Hawai'i. Ha'aheo wau i ka'u ho'ōla 'āna i ka 'ōlelo makuahine. Ha'aheo ko'u mau mākua ia'u kekahi. No laila, e ho'oikaika i kāu 'ōlelo makuahine, no ka mea, inā 'a'ole 'oe e ho'ōla i kāu 'ōlelo makuahine e make ana kāu 'ōlelo a 'a'ole 'oe e lohe hou ana i ka 'ōlelo o kou lāhui. UaPau!! Maiā Kamalihiwa Kawai'ae'a Ke kula kaiapuni 'o Nāwahīokalani'ōpu'u Ke keiki lanakila mua loa i ka papa 'ehiku o "He Ho'okūkū Kākau Mo'olelo."