Ka Wai Ola - Office of Hawaiian Affairs, Volume 00, Number 1, 1 Iune 1982 — KEKAHI MOʻOLELO E PILI ANA NO KE ALIʻI KAMEHAMEHA I [ARTICLE]

KEKAHI MOʻOLELO E PILI ANA NO KE ALIʻI KAMEHAMEHA I

Mahope iho ke kaua ana o Kamehameha a me Kalanikupule, i ka lele a Ka'anae, ua hele aku la kekahi ona koa o Kamehameha imua o na 'aialo, a kaena iho la ia ia iho me ka 'i ana, 'oia no ko Kamehameha kaikaina pono'i. I ka lohe ana o ka pu kaua, ukiuki kona na'au, a 'i mai la 'oia "Kahaha! Nawai 'olelo mai ia 'oe, e ke kanaka pi'ikoi, he pili 'oe 'ai Kalani? He keu no, a he ho'okano!" — "'Ae, he 'oia'i'o no," wahi a ua kanaka nei, "Owau kona poki'i, a 'oia ku'u hanau mua." I ka lohe ana o ka pu kaua i keia mau 'olelo, piha loa 'oia i ka inaina. "Ho'okahi no poki'i o Kalani — 'oia 'o Keli'imaika'i; 'a'ole paha 'o 'oe, e ka maha'oi!" A ma keia wahi, pau ko laua'olelo ana. Hele aku'la ka pu kaua imua o ke ali'i, a kama'ilio aku i na mea a pau ana i lohe mai ai, mai ua kanaka mai. Alaila kauoha mai la ke ali'i, "E ki'i 'oe i ke kupu 'ino a lawe mai imua o'u." I ka ho'ea ana mai o ua kanaka nei, kolo mai 'oia imua o ke ali'i. Ku mai la ke ali'i, a 'olelo mai la me ka leo nui, "E! 'oia'i'o no anei keia a'u i lohe iho nei, ua 'olelo 'oe, e ke kanaka pi'ikoi, 'owau o ke ali'i, kou hanau mua?" "'Ae, e Kalani, he 'oia'i'o no!" "A nawai i 'olelo ia 'oe he kaikaina 'oe no'u?" wahi a ke ali'i. "Nau no, e ku'u haku!" "Kahaha! e nohea nei wau i 'olelo ai ia 'oe pela?" "I ka hele ana o kakou e kaua ma O'ahu a Kakuhihewa, ua huli mai 'oe ia makou, a 'i mai 'oe Imua e na poki'i! a inu i ka wai 'awa'awa; a i ku'u lohe ana i keia 'olelo maika'i a ke ali'i, 'oia ko'u mea e kaena nei he poki'i au nou! A imua kaua i hele ai a ua inu like i ka wai 'awa'awa." I ka lohe ana o ke aki'i i keia mau 'olelo noeau, 'aka'aka iho la ia, a kauoha aku i kanaka e hana i 'aha'aina no kona poki'i hou! English translation to "Kekahi mo'olelo e pili ana no ke ali'i Kamehameha I.