Ka Oiaio, Volume I, Number 114, 8 June 1896 — Page 1

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

KA PUKA LA OIAIO

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 50 keneta o ka mahina.

BUKE I.                     HONOLULU, IUNE 8, 1896.                       HELU 114

OIAIO PUKA LA.

KA HANA A KA MAKUAHINE.

            E hoomaka ana ka hana a ka makuahine ma ka pohai o ka home, ma ka hoolilo ana i kona home i wahi ku i ke ano o ka hale o ke Karistiano,---he wahi oluolu i ke kane, a me kana mau keiki.  He hana nui ka ka makuahine i waiho ia mai ma kona lima e ke Akua, a ha na hemolele hoi.  Ina ka makuahine ua ike i kana hana, e ike no oia he lamalama oia e hoomalamalama ana i ka home.  He kumu-ao a he alakai hoi oia, malalo o ke kuhikuhi a ke Akua ma kana olelo, e ao ana e lilo na keiki i poe hoopono, i poe aloha i ka Makua Laui a hoolohe hoi i na makua hanau.  E ao mua ana hoi, a e hoomanao mau, o ke kuhikuhi ma ka olele o ka palapala hemolele oia ka mole o ka ike a me ka naauao nona a ana e ao aku ai i kana mea keiki.  Ma kana mau ao ana oia e hoike mau aku ai i ke Akua i kana mau keiki a e lohe mau ana hoi no ka ke Akua Keiki ke ana o na keiki a pau a me na makua pu.  E hooikaika mau hoi ka makuahine e hahai i ke ana piha o ko ke Akua makemake ma ke ao a ma ka hooko ana.

            Ma ka malama pono ana o ka makuahine i kana hana e loaa ai ia ia ke kokua mai ka Haku mai; aka ina hoi ka makuahine e hoowahawaha i ka hana a ka wahine mare a me ka makuahine, a kau aku na maka i mau hana e ae kana e hana ai, he mea maopopo aole e loaa ana na hoopomaikai ia ia mai luua mai.  Ina kekahi makuahine i ulu ia e ka manao he mau hana e ae kekahi ana i oi ae o ka hemolele i ka ke Akua i kauoha ai ia ia, ua kuhihewa oia.  Ma kou hooko pono ana me ka makaala loa i kau apana hana no ka pomaikai o na uhane i waiho ia mai ma kou lima i pili kokoke mai iaia, he mea hoi ia e hoolilo aku ai ia oe he mea kupono no kekahi hana e iloko o ke kihapai a ke Akua.  Aka, he mea maopopo loa, o na makuahine e hoohemahema ana i na hana ma ko lakou home ua hemahema no no na hana mawaho aku.

            Ua kupono i na makuahine e kiai makaala loa i na keiki mai ka wa opiopia mai.  Oia ka manawa oi o ka makua e malama pono loa aii kana mau keiki.  Mai hoohemahema i na keike liilii, e hiipoi ia lakou me ka uhane o ka makua Karistiano oiaio.  Mai kuukuu e launa me na hoa kupono ole.  Ua kupono hoi lakou e ao ia, e alakai ia ma na alanui maikai, e kaohi ia mai ka hewa, e hoomaliuia me na hana oluolu, a ma na hoomaamaa pauaho ole e hoopaa ia lakou ma na hana maikai.  Ua ike hoi ka Hoola i ka waiwai a me ka hiekie iloko o kela a me keia, mamuli o ko ke Akua ano iloko o ke kanaka i kona hana ia ana.  Ua make hoi oia i loaa ai ka haawina ola mau loa i kau poe keiki.  E nana ana oia ia lakou me ke aloha palena ole o ke Akua, e kau nui ana e pakele kela a me keia uhane opio e like me ko na mea e ae.  Aia keia hana ma ka lima o na makuahine, a ke kau nei ko ke Akua hopaa ana maluna o kela a me keia makua no ka pono a me ka ole o na keiki ma ko lakou lima.  Ma na pule iini ana i ke Akua a me ka imi ana i kona makemake, ua hiki i na makuahine ke naauao ma ka malama ana i ko lakou home, e ike ana i ke ano o na keiki, a e hoopaanaau akahele ana i ko lakou ano o ka noho ana.  Ua kupono loa i na makuahine ke hoolilo i ka home he hale kula e ao ia ai na la opio o na keiki me na ike kumu o ka noho ana ma na ao leo, na hana ana, a ma na ano hoi o ka makua.  O ka naauao e ike ai i ko ke Akua makemake no ke ao ana i na keiki opio, ua hiki ke loaa i ka makua ma ke noi ana.

            I ko kakou wa e haawi hemolele ai ia kakou iho i ka Haku, ia wa hoi e mohala ae ai ke ano nui o na hana ma ka home, a e hana aku no hoi e like me ka makemake o ke Akua.  E pono kakou e makaala, e kiai ana no ka hiki hou mai o ke Keiki a ke kanaka; a he kupono no hoi kakou e noeau; e hana ana a e kali ana hoi; e hui ana keia mau mea.  O keia ka mea nana e hookaulike i ko ke Karistiano ano, e hoolilo ana he mea piha a hemolele.  Aole hoi kakou o manao e hoohemahema i ke ano o ka noho ana a e hoolilo wale no i ka manawa i ka hoomanao, i ka imi, a i ka pule; a aole wale no hoi e hoopiha i ka manawa me ka hio a me ka pupuahulu ma ka hana, a lilo he mea e hoopalaka ai i na haipule ana.  Ua kupono e hoohui ia he kiai a me hana ana.

            E hoopuniia ana paha kekahi o oukou e ka hune; he haahaa ka haawina ma ka noho ana, aka aole ka Haku e haalele ana ia oe no ia mea.  Ua hoolilo ia ka makuahine he kahu malama a he kuene ma ka home; e hooikaika oukou e ike i ke ano o ka hana i ili mai maluna o oukou, i hiki aku ai i ka manawa o ka hooponopono o ka oukou hana, ua hiki ke papahi ia oukou me na huaolelo mahalo, "Ua makai kau hana, e ke kauwa hana pono."

            O na makuahine i piha ole i ke aloha no ka lakou mau keiki, e hoike mai ana hoi i ke aloha i kekahi manawa, ma na hana ku ole i ka naauao, e lilo ai he mea hoopoino i na keiki.  E pono e hoomaemae mua ia ke aloha i hiki ai i ka makua ke hana aku i ke keiki maluna o na ao kumu, aole hoi ma ka ukiuki.  Aia a loaa i ka makuahine keia haawina kaulike pela e loaa ai i na keiki ka naau maemae, e kono ana i ke keiki e aloha i ke Akua e hoolohe i ka leo o ka makua.

            Mai hooliio hoi na makuahine i na iini no ke keiki he mea e pepe wale ai lakou me he kauwa la.  E ao aku ia lakou e kokua mai i ka makua.  He kupono hoi na keiki e hoomaamaa ia e paahana na lima ma na mea liilii.  Ma lia paha i kau ike iho na oi aku ka lolohi o ka ke keiki hana ana, aka mai hoike ae oe ia mea.  O oe ke kumu a o kau hana ia o ke ao i na hana e pomaikai ai, e hana hoi me ka eleu a me ka lawa pono.  O keia kekahi o na haawina koikoi o ke ola ana i kupono no ka pono o ka poe e ulu ae ana, e like me ka olelo e i ana "O ka mea makaala ma na mea liilii, pela no ma na mea he nui aku."  Ua kupono i ka makua e hoolawa mau i ka naau o na keiki me kekahi mea maikai a me ko lakou lima me na hana kupono, i ole ai e pai ia ae ai na keiki i na koonoo a me na hana lapuwale a Satana.  Ua kupono hoi i na makua e hoolilo ia lakou i poe kumu ao ma ke kulana laahia, aole wale hoi e ao i na keiki ma na mea maa mau o ka noho ana, aka ma ke alakai ana i ka noonoo o na opio ma na haawina kiekie o ka noho ana me ko lakou Makua Laui.