Ka Oiaio, Volume I, Number 111, 3 June 1896 — Page 1
This text was transcribed by: | Kerry Iwamuro |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/
Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.
BUKE1 HONOLULU. IUNE3, 1896 HELU 111
OIAIO PUKA LA
KA HAAWINA HELUHELU BAIBALA.
KE ANO O NA INU WAIONA O KEIA WA.
1 Heaha ka kauoha a Paulo i olelo ai e pili ana i ka noho ana makamae ia Timoteo? 1 Tim 5:22 mahele hope.
"Mai kau alulu i na lima maluna iho o kekahi, aole hoi e komo pu oe i ko hai hala. E malama ia oe iho me ka maemae.
2 O keaha la ka palena o ka hoomaemae ana? 2 Kor 7:1.
"No ia hoi, e ka poe i alohaia no ka loaa ana irai ia kakou keia mau olelo hoopomaikai, e hoomaemae ia kakou iho i na mea paumaele a pau o ke kino a me ka uhane, e hoopaa ana hoi i ka maikai me ka makau i ke Akua."
3 Heaha ko kakou kino i kapaia ai? 1 Kor 6:19.
"Aole anei oukou ike i ko oukou kino oia ka luakini o ka Uhane Hemolele iloko o oukou:oia kai loaa ia oukou mai ke Akua mai, aole hoi oukou na oukou iho?
4 Heaha ka ke Akua hana i ka poe hoohaumia i keia luakini? 1 Kor 3:17.
"Ina e hoino mai kekahi i ka luakini o ke Akua, e hoino mai no ke Akua ia ia; no ka mea ua laa ka luakini o ke Akua; oia hoi oukou."
5 E hoonani anei kakou i ke Akua me ko kakou mau kino? 1 Kor 6:20.
"Ua kuaiia oukou me ke kumukuai; no ia mea, e hoonani aku ai oukou i ke Akua me ko oukou kino a me ko oukou uhane, na ke Akua no ia mau mea,"
7 E haumia ana no anei ko kakou kino i na mea a kakou e ai ai? Dan 1:8.
"Ua paa ko Daniela manao aole e hoomaumia ia ia iho ma ka ai a ke alii me ka uwaina ana i inu ai; a noi aku la oia ka luna o ka poe i poaia i hoomaumia ole oia ia ia iho."
7 O keaha la ka mea ai nui ia i hoomaumia i ka mea e ai ana? Haina-Ka paka. ( E heluhelu ka manao e pili ana no ka paka mahope iho o keiha haawina heluhelu baibala.)
8 Heaha la ka mea a kakou i paipai ia mai ai e hana e pili ana i ko kakou mau ano kahiko? 1 Pet 4:2.
" I ole oia e noho hou aku i kona manawa i koe ma ke kino, mam ai o ke kuko kanaka, aka, mamuli o ko ke Akua makemake."
9 Heaha na kumu o keia ao ana? Pauku 3.
"No ka mea, o ka manawa i hala o ko kakou ola ana, ua nui ia e hana aku ai i ka makemake o ko na aina e, i ko kakou hahai ana i ka makaleha, a me ke kuko a me ka pakela inu uwaina, a me ka ahaaina hooipoipo, a me ka aha inu, a me ka malama kii e hoowahawaha ia ai."
10 E komo ana no anei kekahi mea i aupuni o ke Akua i hoohaumia i ke kino? Hoik 21:27.
"Aole hoi e komo aku iloko o ia wahi kekahi mea haumia, aole he mea e hana ma ka ino a me ka wahahee; o ka poe wale no i palapala ia iloko o ka buke o ke ola a ke Keikihipa."
11 E ui anei kakou e nana i ko ke Akua nani ma ka ai a me ka inu ana? 1 Kor 10:31.
"Nolaila, ina e ai oukou a e inu oukou, a o na mea a pau a oukou e hana'i e hana oukou i na mea a pau me ka hoonani aku ke Akua." (E.H.G.
KA NAU PAKA
Ua lilo hoi ka nau paka he mea laulaha loa a aneane piha ke ao, aka he ana inoino loa a pelapela hoi keia. E nana hoi kakou i ka mea i olelo ia no ka paka e ka poe akeakamai:
1. HE LAAU MAKE KA PAKA.
Aia iloko o ka paka kekahi aila i ku wale no i ka paka a i loaa ole iloko o kekahi mea ulu e ae, i ane like ma ona iho ka hoomake me ka wai acida prusica.
He Laau Make ka Paka no ke Kanaka a me Holoholona.-He mau kulu wale no o ka aila o ka paka e make ana ka popoki i na minute kakaikahi, a ina e palima iho e make ana ke kanaka.
3. He hookanalii ka Paka.-Ina e nau a puhi ia ka paka mamua o ka piha ana o ka ulu o ke kino kanaka, oia ka wa e ike ia ai kona ino nui. He hookanalii i ka ulu ana. He omilo i ka noonoo. No ka maopopo loa o keia mea ua kau ia ke kanawai e papa ana i ke kuai a me ka haawiia ana o ka paka i na keiki malalo o umikumanaono makahiki ma Farani, Suwizalana, a me kekahi mau mokuaina o America Huipuia. Ina he mea maikai ola ka paka no kamalii, aole anei he mea kupono ole no kanaka makua?
4. He Kumu Ma'i ka Paka.-Ua maopopo loa ina he laau make ikaika ka paka alaila he kumu nui no hoi ia no ka ma'i, a ua hooia ia mai no ia mea e na mea i ike ia. Ua maopopo ua noemi ia ka ikaika o ke kanaka e paka, a ma ia i lilo ai ke kino he luahi na na mai lehulehu, a he kumu hookipa i na ma'i. Eia ke ano o kekahi o na ma'i:
(1) He naka wale mai no.
(2) Hoopailua a ono ole ka ai.
(3) He kumu ma'i o ke akemama. He oiaio loa keia i ka poe puhi paka, e hookomo nui ana hoi i ka pa'u iloko o ka ake, a no ia ae ka ma'i:
(4) He Puuwai Paka. Ua ike ia he nui loa ka poe i loaa i keia ano ma'i, i ka wa i nana ia ai o na kanaka e manao ana a kepa koa. Ua ike ia ka poe puhi paka he nawaliwali a he like ole ke pana o ka puuwai, he hoike ana ua ma'i ia hoi.
(5) He Kuna Ai. Ua ao ia mai hoi ke ao holookoa ma ka loaa ana o keia ma'i ia Gen. Kalana a me kekahi poe kaulana e ae i make i keia ma'i ola ole, ua kupu ae hoi mai ka hana mau ka paka.
He nui ae no kekahi mau ma'i e i loaa i ke kanaka ma ke puhi paka, e laa ka mai lolo, ka makapo mai, pau o ka ike hanu ana, pau o ka leo, a ne ma mai pelapela i loaa ae ma o na limahana ma'i nana e hana na oiga. Me keia mau hoikeana he mea kupono anei i ke Karistiano e nau a e puhi i keia mea hoohaumia i kahi ao ia mai he hale no ka Uhane Hemolele e noho ai?
KA PAPA HAWAII
Ua hiki mai na hoa a pau, koe aku paha he elua, o keia Papa Misiona, e malama i ka hala wai maa mau o ka makahiki. He nui ka poe naauao iloko o keia ahahui, a no ia mea he ku ole paha i ka mea hookahi ke paipai aku i na paahana o ke Akua ma keia mahina ai, aka he mea hewa ole no nae ka nema ina na hana ia me ka manao maikai. Eia ke kihapai ma ka lima o na hoahana o Karisto, na towera o Ziona, na keiki o ka malamalama, aka, ma ka nana aku ua puanuanu ka ekalesia e ku nei, aia oia ma kahi o ke kulana hoohalike o ka akalesia Laodecia, ua maalili, aneane a luai ia. E na hoahanan o ka Papa Hawaii no keaha mai keia-ua pau anei ka mana o ka ke Akua oiaio, ua waiwai ole anei ke koko laahia o ka Mohai Hoola, no na paahana anei keia malili o ka ekalesia?