Ka Oiaio, Volume I, Number 100, 20 Mei 1896 — OIAIO PUKA LA NO NA AINA KAHIKO NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A LOAA HOU AKU [ARTICLE]

OIAIO PUKA LA

NO NA AINA KAHIKO

NA KULANAKAUHALE I NALOWALE A LOAA HOU AKU

Mahele II.

MOKUNA. 111 HUAKAI M\KAIKAI IA ZIONA. Kaahele ana i ke Kulanakauhale—Na wahi pana—E hoopuana mai ana i na ano o ka Karisto mau olelo nane—Hooia ana i na Wahi Hemolele—Ka Olelo Mau loa—Ka «i / Hopena o ka Imiana Akeakamai. (Hoomau ia), Ua minamina nui hoi makou i ka lilo nna o keia w<Jii laahi.i ma ka lima o na kahuna a me moneke ike ole, hoopono oJe, ka poe e hoohana ana i na hana pahele a hoopunipuni a pnu i ka poe puni wale. a ihoino hoi i ka inoa maikai o ka lakou oihana- ma ka hoolilo ana he mea kalepa na mea !aahi;t, Aka, aole hoi ia inaii liāna he mea no kak(Hi e hoanoe ae ai I ka mea oiaio maoli a aole hoi he m< j a no kakou e kapae ai i ka mea oiaio no ka mea ua hooliloia hoi he mea lioopihapiha a hoopunipuni wale na kekahi poe kolohe. - E olelo ana hoi kekahi poe ua hoioi maoli no ka Haku i na hoailona a pau o kona hiki anama ka l.iomia nei me ka manao no e hana me ia, a aole hoi e ike ko ke ao nei i krfhi i Liana ia ai na meae pili ana i kona wii ma ka boffua. Aka no ke aha ai ? Ke ikenei kakou i kona mau keehina ma ua hana hpokumuhoaua, a no keaha hoi kakou e ike ole ai ma na huia hoola hou ana? No keaha e olelo mai

ai i kona wahi i hanau ai na mea a pau e pili ana i kona nohoana; ka muliwai ona i hapelizoia ai, ka inoa o ke kulana kauhale o na i noho ai, kahi i hana ia ai na hana mana am-i-ha» na ai, ka mala kalii ona 3 kumakaia ia ai, ka hale ailii o ke Kahuna Nui nana oia i ahewa e make, ke alii imua ona oia i hoao ia ai, kahi ona# jnoli% ia ai ma ke kea, a me na olelo hoike a pau e pili ana i koiia kanuia ana, ke o'la hou ajn&, a me ka hoi hou ana i ka lani, i na aole loa he mau hoailona e ike ia aku ana mahope no keia mau 'wahi? Ua hoike mai'hoi na wahi a pau o ka aina e like me ia 1 oleloia ma ka Palapala Hemolele he kokua koikoi kekahi no kekahi, a ua pili me ka paewa ole na olelo a pau me na mea i ike, i kakau a ihoopaanaau* ia mai kahiko mai, a 110 ia mea, aōle loa he wahi kumu 0 ka olelo a me ka hoole o ka aia. E haawi ana hoi ka Baibala i kekahi mau olelo oiaio moakaka i kahikohiko ole ia, e uhi ana no kekahi an he mau keneturia ka loihi, a he hoopoloh i loa 1 ka hai ana i ka inoa a me ka manawa, ka!)i, a me nā mea a pau e pili aua i na mea i hanaia, e like me ia i hanaia. Nolaila, i na he meaoiaio ua hoohana ia keia inan mea a paa, āla'ila 'he mea maopopo e ike ia aku ana hoi kekahi mau ano o ka aina, a me ka olelo, ke ano, na moolelo, a me ka nohoana o 1 a lahuikanaka, i na aole pela, alaila ua kuleana kakou e kanalua i ka oiaio o ka naooleio i hoopaa ia, a nol&ila he mea kupono loa i na mea a pau e hele imi p,na e loaa ka mea oiaio e hele e makaik. i i na walii a pau i oielo ia a e kaupaona nie ke akaliele 110na iho i na mea ana i ike maoli ai e hoike mai ana i ka oiaio o na mea i hoopaa ia. Aolenae hoi o ka imi hookamani e llke uie ka poe i oleloia ae la. Heaha hoi ka mea oiaio e pili ana i na mea 1 imi ia e na akeakamai ? Me ka hauoīi au e hoike aku ua like loa na mea i loaa aku ma ka imi ana me ka mooleīo i hoopaa ia, a ua hooiaio mai me ke kanalha ole ia i ka oiaio o ka moolelo hoikeana mhi ke Akua mai, a o ke-

kalii mea kamahao Icja hoi, aneaiie pau loa na wahi i helu ia ma ka Eaihala, kalii o na mea nui i hana ia, he liiki lioomaopopo a ia akli ma koiia inoa Hehera ma ke ano Ajrahia., he hpoia loa keia i hiki ole kp pale ia e kekahi olelo. Ua loaa akti hoi ia 3-futaaela Ljnch a rae Warren, ma ka, isua imi noeau ana, ha hooia io ana i lawe ia* mft i i ka malamalHinli nana e hoopio no ka manawa pau ole i fta kanalua a kue a ka hoole i ka ke A|<ua olelo. Ua hoopiha mai hoi ka Papa-Pohakukakau lioaha, i loaa aku 1 ka mak.ihiki 18n8kapapa pohaku hua heluhelu kahiko loakeiao kekahi ipokuna oka oioolelo o ka lahui kanaka, e hoohalike loa ana me ka ke Akua olelo, a o na imi ana mahope mai nei ma ka Waoakua o a Waoakua hoi o ka Auwawa ana,aMessrs ī > almer a me Drake t aole wale e hooiaio aua 1 ka moeana o ke alahele, e like me ia i ia maka Baibala, o ka huakai a na aka, e hopia ana hoi i kahi o lakou \ pouo hoomoaua ai|n-> kekahi mau iwa iua ka waoakua. Me he la no hoi ke ala mai nei na kiuo ialoa ia o no Parau o Aigapika mailoko ae o ko lukou m.'iu hale ilina e ku hoike maii ka oiaio pka mea o Mose i kakau ai he oi aku i ka ekolu tausani makahiki i hala aku. Ua loaa iaku hoi ka Ba<baht| ua honpaa ia maluna o na pohaku a pau, iwaena o na wahi i lukuia a hioloia o ka wa kahiko, a bih ka olelo, ke ano, a ime ke •kulana oka aina i keia wa. Ua lauiaha loa ma na walii a pau ma na aina ihikina, na inoa o Aberehaina, laokaha, Mose, j£sau, a me losepa, ahe kakaikahi ioa hoi ka Beduina &hiu. o ka Waoakua i hiki ole ke ku- ' | hikuhi pololei mai 1 k i mea kaahele ia mauna ; JNeda, Hor a ine I>inai, ame ke kahna p naeiane o.na kulauakauhale a pau loai oleloia ma i ka Baibf'la, a kamailio mai i na mea auo 11 ui o ia mau wahi e like loa nie ia .i hoopaaia ma ka moolelo a ke Akun. Aole i pau.