Ka Oiaio, Volume VIII, Number 9, 24 ʻApelila 1896 Edition 03 — Page 1

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

BUKE 8       Honolulu. H. I.,  Aperila 24, 1896.         Helu 9.

NA

Keehina io Karisto La.

----oo----

HAKUIA E MRS K. G. WHITE.

KA MEA E HANA AKU AI EKE KANALUA.

 

(Ho@a @),

KA POMAIKAI O KA LELE

  He pono loa ke hoomau ma ka pule mai ao i kekahi mea e keakea mai ia no. E hooikaika mau i mau ka hui ana a koa uhane me lo@. E imi ina@ e hele ma na wahi i maa i @ pule. O ka poe e hui oiaio aoa i ke ka@ili@ @a me ke Akua, e mau no ko kou hele ana i ka halawai pule, e kupaa ana me ko lakou hana pono, a o imi ana me ka ikaika o olu i @ pomaikai a pau e hiki ai @a @koa @ @o l@kou i na manawa a pau e loaa o@i ai na keia malamalama mai ka lani mai.

  He pono ia kakou e puhe ohana@ a mala@ o @a mea a pau mai hooki i ka pul@ m@a@ @o @a o keia no ke ola o ka @h@ Aohe hiki he ulu ae ka uhane ke waihoia ka pule. A@ i lawa ka pule ohana a me ka pul@ aki a @ kahi malu e hoohamama i ka maa@ i@ @o k@ maka o ke Akua. He pon@ ko loho@ ka pale malu e ke Akua wai@ Aole he pono @ heheia e kekahi p@pe@o e ae @ p@le @ala ua kaawale ka uhane mai ua ne@ akahele. Me ka ho@m@lu, oiai he iki@a @ haka aku ka naau i ke Akua. He p@ k@ lol@ ka pule malu e ke Akua wai@no Aole he pono h@ loheia e kekahi pep@ino e ae. Ma ka pule @alu ua kaawale ka uhane mai ua mea @ a ua akahele. Me ka hoomala, oiai he ikaika @ haha aku ka naau i ke Akua. He maikai a he mau ka mana mai ka mea ike ma ka@malo, i h@ma mau kona pepaino e hooloha i@a @ale mai ka naau mai. Me ka @o maoli a malu, e kamailio ai ka n@ me ke Akua, a hoahu ae i ka mai@malama a ana ku ikaika e palo ai me Satana. O ke Akua ko kakou puuhonua ikaika.

  E pule ma kou rumi m@liamoh@ i kou l@ @ ana i ka hana i kela a @ne keia k@ a hapai pineine i kou naau i ke Akua. Pela ko @o@a hele pa ana me ke Akua. Ko @ii nei i@ia mau pule h@ole me h@ ala @ i ka @nhoalii o ke aloha. Aole e liiki ia S@ina @hoo pio i ka mea i kapaa ma o ke Akua @

  Aole manawa aole he aahi ka@ olo ka hapai ana i ke noi i ko Akua. Aole mea hilo ke keakea ia lakou i ka paie ikaika ana i ko Akua. Iwaena o na le@mi@ o ke alanui. Iwaena o na haua, e hiki no ia k@o @ @oana aku i ko kakou noi i ke Akua o alakai, e like me ko Nehemia pule imua o ka Moi An@ @asazeta. E loaa no kahi rumi mehameha ana na wahi a pau. He pono ke i@na mau ka puka o ka naau, a pii aku ko kak@u kono ana ia iewu e noho ne hoaiai mau mai ka loa mai iloko o ka uhane.

  Oiai he ea inoa haumia o hoopuni ana ia kakou, aole pono ia kakou e hana i ka mea make, aka e hiki no ia kakou ke ha@u i ko ea o ka lani. E hiki no ia kakou ko pani aku i kela a me keia ipuka i komo ole mai ai na noonoo haukae a me na noonoo pono ole a hapai ne i ka uhane me kapule oiaio. O na mae i hamaima ko lakou mau mau i loaa ke kokua a me ka pomaikai o ke Akua, e hele ana lakou @ ka hemolele i oi aka i ko ke ao nei, a e mau ke kamailio ana me ka lani.

  He pono ke ike maoli aku ia @a a hoohoopopo hou ae i ka waiwai o @a mea a pau. He pono ke piha ka mau o na keiki a ke Akua me ka nani o ka hemo@le a i mea o ko ai keia, e imiaku kako@ i na mea i hoikela no @ lani e ke Akua.

  E hapai ae a nana ka nl@ ina @ haawi mai ke Akua i ea mai ka lani m@i o hau@ ai. E hiki no ia kakou o hookokoke mau aku @a Akua, i huli aku kakou ia ia @ na wa a@ pau i hoowalewaleia, e like me ka huli ana o aiai pua i ka la.

  E waiho mau aku i kou maa @le. kou mau @loli, kou mau kaumai@ kou @ polikia, a me kau mau mea i makaa ai @ o ko Akua. Aole e hiki ia o@ l@ hookaumalia aku ia ia aole e hiki ia oe ke hoolahi aku ia @a. O ka @a nana i halu i ka la@ho o ku@ po@ aole i @oapoiua i ka pilikia o ka@ m@ h@ lokomaikai nui ka Haku mai ke aloha mai kakoho 5:11. Ua hai ino ka @a o k@ k@o@ i ko kakou mau ko@ @oi. E lawa aku ia ia i na m@ a p@ kia ai ka naau. Aohe @ o@ al@ ko@ ika ika, no ka mea ke paa nei oia i m@ ao, o ke hoomalu nei i na @ a p@u. mei liilii @ pili ana i ko kakou ipomaikai @ ike @ia e @. Aole he wahi mea pouli @p@io ana ia ka@u i hiki ole ia ia ke hooma@popo aole pili@a i hiki ole ia ia ke hoopau. Aohe popili@ haule maluna o kekahi mea liilii loa o kana mau keiki, aole pioloke o ka naau, aohe, olioli, aolo he pule oiaio o na lehelehe, i ike ole ia i ko kakou Makua Lani, a i hoomanao ole ia oia. "Hoomalia mai ko oia i ka poe naau haehae, a wahi no hoi oia i ko lakou mau oha" Haleln 147:3. O ko ke Akua kokua, ana i kela a me keia uh@ne me he mea la aole uhane e o ae ana i kokua ai, a i hoo@ha mai ai i kana Keiki hiwahiwa o hoola.

  Ke i mai nei Iesu, "I kela manawa e nonoi aku oukou ma ko'u inoa; aole au e haiaku ia oukon, no ka mea o ka Makua, oia ke alolea aku ia oukon." Ioane 16:26,27; 15:16. "O wau kai wae aku ia oukou, . . i haawi mai ai la Makai ia oukou i ka oukou mea e nonoi aku ai ia ia ma ko'u inoa." O ka pule ana ma ka ia@a o Iesu, aole oia ka hai wale ana no i ka inoa o Iesu i ka hoomaka ana a hiki i ka pau miao ka pule. Oia no ka pule ana mamuli o ka noonoo a me ke ano o Iesu, oiai e hilinai ana kakou i kana mau olelo hoopomaikai, a o hilinai oe i kona aloha, a hana i kana mau @ia.

  Aole i makemake ke Akua ia kakou e lilo i pu@ noho mehameha a i mau kanaka moneka p@ a hookaawale ia kakou iho mai ka ao hoi, i mea e hoolaa ai kakou ia kakou iho i ka hoomana ana aku i ke Akua. He pono ke hoohalikeia ka noho ana me ko Karisto noho ana, ma ka mauna paha a iwaena paha o kanaka.

  O ka mea pule ole mahope no e pau kona pae ana, a i ole ia e lilo no kaua mau pule aua ina ke ano kuawili wale no. Ina e hookaawale kanaka ia lakou iho mai ka launa ana me kanaka, a kaawale mai na hana Karistiano a me ka hapai ana i ke kea; aia a pau ko lakou hooikaika ana no ka Haka, ka mea i hooikaika nui. no lakou, alaila na pau ke kumu e pule ai, aole he makemake e pule. Alaila e lilo ka lakou mau noi ana i mau pule pili kino a alu@u. Aole e hiki ke pule no ka hoomahuahea ana i ko aupuni o Karisto, a me ka ikaika o ka hana.

  He mea e poho ai kakou ke haalele i ka hal@wai pule kahi hooikaika ai kekahi i kekahi ma ka lana a ke Akua. E emi mai ka maopopo a me ka waiwai o ka ke Akua olelo i ko kakou noonoo ana. I ko kakou halawai pu @na jme he mau Karistiano la e emi mai ka waiwai o ka halawai ke aloha ole kekahi i kekahi. O ka ea noonoo nona wale iho no, aole i noopiha pono oia i ka hana a ke Akna i manao ai nona. O ka launa oluolu ana me ko kakou mau hoa ka mea ia mahuahua ai ke aloha o kekahi i kekahi, a he mea hoi e hoomahola ai i ko kakou ikaika ma ka hana a ke Akua.

  Ina e halawai pu na Karistiano, a kamailio pu @o ke aloha o ke Akua a me na mea makam@ o @ili ana i ke ola, e hooluolu ia ko lakou mau mau. a e hooluolu@kekahi i kekahi i kekahi. E hiki no ia kakou e hoomahuahua i ko kakou ike ana i ka Makua Laui i kela a me keia la, me ka loaa hou o kona aloha; alaila e makemake no kakoa e kamailio no kona aloha, o i ko kakou kamailio ana e hoopumehanaia a hooikaikaia ko kakou mau naan. Ina i oi aku ko kakou noonoo ana a kamailio ana no Iesu, a emi mai no kakou iho , a e mahuahua m@i kona noho pu ana me kakoa.

  Iea hei e hoomanao mau kakou i ke Akua oia na ike kakou i kona malama pono ana ia @akou, o noonoo mau kakou noua, a e hauoli kakou ao kamailio nona a e hoonani aku hoi ia la Ke kamailio nei kakou no na mea o keia @ oo ka mea he kul@aua kakou mu ia mau me@ Ke kamuilio nei kakou me ko kakou mau hoa leha no ko kakou aloha ia lakou; a na p@ pu ko kakoa oolioli a me ko kakou ka@aha me lakou. He oi loa nae ko kakou @ono o aloha aku i Akua mamua o ko kakoa mau makamaka, a he mea ku i ka pono e noonoo mua nona, a e kamailio no koua maikai a me kona maua. Aole he pono ia kakou e hoopapau loa ma na mea waiwai ana i haawi mai ai ia kakou, a hoopoina i ke aloha a me ka lokomaikai hoi i ke Akua; he pono ia kakou e lilo i mau mea e hoomanao mau ai kakou nona@ nakinaki pu aku ia kakou i ka mea naua i hoopomaikai mai me na kaula o ke aloha. Ke noho nei kakou a kokoke i na aina huah@a o kela ao. E alawa ae ko kakou mau maka i ka ipuk@ o ka luakini iluna, kahi e alohilohi nei ka nani o ka malamalamao ke Akua ma ka maka o Karisto, ka mea "E hiki mau ai ia ia ke hoola i ka poe i hele mai i ke Akua ma ona la." Heb. 7:25.

  He pono ia kakou e hoomahuahua i ko kakouhoonani ana i ke Akua, No kona lokomaikai, a no kana mau hana knpanaha i na keiki a kanaka." Halelu 107:8. Aole ma ke noi ana a me ka loaa wale ana mai no e pono ai ka kakou mau halawai ana. Mai noonoo man ma ko kakou man pilikia. aole hoi e hoopoina i na pomaikai i loaa mai. Aole i oi aku ko kakou pule ana mamua o ka pono, aka aole i lawa ko kakou hoomaikai ana'ku. He mau ko kakou loaa ana i na pomaikai mai ko Aku mai, oiai he uuku ko kakou aloha ana ia ia, a me ko kakon hoonani ana ia ia no kana mau mea i hana mai ai no kakou.

  I ka wa kahiko ua kanoha ka Haku i ka Iseraela, "A malaila e ai ai oukou imua o Iehova ko oukou Akua; a e olioli oukou ma na mea a pau a ko oukou lima i lawe ai, o oukou a me ko onkou poe ohana, no ka mea, ua hoopomaikai o Iehova kou Akua ia oe." Kanawailua 12:7. He pono he hanaia ka mea i hanaia no ka nani o ke Akua me ka olioli, me na mele e hoonani ana e hoomaikai ana, aole me ke kaumaha a me ka pouli o ka naau.

  He Makua aloha a menemene ko kakou Akua. Aole pono ke manaoia he hana hookaumaha naau, a he hana ehaeha ke hookauwa nona. He pono ia kakou ke hauoli i ka hoomana aku ia ia a kokua ma kana hana. Aole makemake o ke Akua i kana mau keiki, no lakou ka hoola nui i hoomakaukau ia ai, e hana me he mea la he haku hana oolea, a hookaumaha oia. Oia ko lakou makamaka oi loa o ka maikai; a i ko lakou hoomana ana ia ia na manao oia e hui pu me lakou, e kokua a e hoopoimaikai ia lakou, e hoopiha ana i ko lakou mau naau me ka olioli a me ke aloha. Ke makemake nei ka Hahu e oluolu ma kana hana, a i oi aku ka hauoli mamua o ka pilikia ma kana hana. Ke koi nei oia e hoi aku kakou mai ka hoomana ana ia ia mo na manao aloha no kona malama ana a me kona aloha, i hoohanoli kakou ma na hana a pau o keia ola'na, i hiki ia kakou ke hana me ka oiaio a me ka malama pono ma na mea a pau.

  He pono ia kakou e akoakoa a hoopuni i ke kea. He pono ia kakou e noonoo a e kamailio nui ma o Karisto la, ka mea i kaulia ma ke kea, a me ko kakou olioli nui. He pono ke noonoo mau kakou no kela a me keia pomaikai i loaa mai ke Akua mai; a i ko kakou hoomanao ana i kona aloha nui, he pono ia kakou e waiho aku i na mea a pau iloko o ka lima i kakiaia i ke kea no kakou.

  E pii ae ka naau a kokoke ae i ka lani ma na ehou o ka hoomaikai mau loa.

  Ua hoomanaia ke Akua ma ka lani iluna me na mele a mena mea kani, a i ko kakou hoihe ana iko kakou aloha ke hoohalike nei kakou i ko kakon hana me ua puali o ka laui. "O ka mea mohai i ka hoolea no'u oia ke hoowani mai ia'u." Halelu 50:23.

  E hele kakou imua o ko kakou mea nana i hana me ka hauoli kupono me "ka hoolea ana a me ka leo o ke oli," Isaia 51:3.

  He nui na mea, a o ka poe opio paha ka oi, i pilikia me na manao kanalua. He nui na mea ma ka Baibala@ i hiki ole ia lakou ke hoomaopopo, aole hoi i akaka ia lakou, a ua hoolilo o Satana i keia mau mea e hoonauene i ko lakou manaoio i ka oiaio o ka palapala mai ke Akua mai. Ke ninau nei lakou. "Pehea o maopopo ai ia'u ke ala kupono ? I na o ka Baibala ka olelo oiaio a ke Akua, peha la e pau ai kuu kanalua a me kanalua a me kuu mau pilikia?

  Aole i noi mai ke Akua ia kakou e manaoio me ka hoomaopopo olo i ke kumu o ko kakou manaoio. Ua hookupaaia kona ola mau, kona ano, ka oiaio o kona olelo, ma na hoike ana e hiki ai ia kakou e hoomaopopo, a he lehulehu n@ hoike ana. Aole nae i hookaawale ke Akua i na mea i ulu ai ke kanalua. E hookupaaikakou i ko kakon manaoio ma na mea i ikeia, aole ma ka wehewehe ana. O ka poe i makemake e kanalua, ua hiki no, aka o ka poe i makemake maoli e ike i ka oiaio, e loaa no ia lakou na kumu e hookahua ai i ko lakou maeaoio.

  Aole i hiki i kanaka ke hoomaopopo lea i ke ano a me na hana o ka mea palena ole. I ka mea oi o ka noonoo. i ka mea i hoonaanao nui ia, e h@ua mau ia ke ano maoli o kela mea hemolele.

  "E loaa anei ia oe ka ke Akua mau mea hohonu? E loaa poloei loa anei ia oe ka mea mana? Ua kikie ia e like me ka lani, heaha kau e hana ae? Ua oi kona hohonu i ko ka po. heaha kau e ike ai?" Ioha 11:7,8.

  Ke olelo nei o Paulo ka lunaolelo. "Nani ka hohonu o ka waiwai a me ke akamai, a me ike o ke Akua; nani hoi ke kupanaha o kona mau manao, a me ka ike olo ia'ku o kona mau aoao." Roma 11:33.

  Oiai nae, "Ua puni oia i na ao, a me ka pouli: o ka pono, a me ka hooponoponoia, oia ke kumu kona noholii." Halelu 97:2. E hiki no ia kakou e hoomaopopo i kona hana me kakou a me na kumu o kana mau hana, i ike kakou i kona aloha palena ole a me kona lokomaikai i huiia me ka mana. E hiki no ia kakou e hoomaopopo i kona manao e like me ka kakou mea e popo ai; a oi aku mamua o keia he pono ia kakou e hilinai i ka lima mana loa a i ka naau i piha me ke aloha.

  Ua like ka olelo a ke Akua me kona ano ponoi, a ke hoike mai nei na mea huna hiki ole ko hoomaopopo ia e kanaka i kau palenaia

        O ke komo aua o ka hewa iloko o ke ao nei, ka noho kino ana o Karisto, ka hanau hou ia ana, ke ala hou ana mai kai make mai, a me na mea e ae he lehulehu ma ka Baibala, ke hoike mai nei i na mea i oi aku ka hohonu mamua o ko kakou mana e hoomaopopo lea ia. Aole o kakou kamu e kanalua ai i ka ke Akuua olelo no ko kakou hoomaopopo ole i na haua huna o kona lima. Ma ke ao nei ua hoopuni mai ia kakou i na mea a kakou i hiki ole ai ke ana. Aole no e hiki i na kanaka noeau loa ke hoakaka lea mai i ke ano o ke ola o na mea liilii loa. Ma na aoao a pau he nui na mea kupanaha i oi aku i ko kakou ike. Nolaila he pono anei ia kakou e kahaka no ke kakou hiki ole e hoomaopopo i ke ano o na mea ma ke ao uhane? Ko kakou nawaliwali a me ka laula ole o ko kakou noonoo ana oia ke kumu o keia pilikia. Ua haawi mai ke Akua ia kakou ma na palapala i na mea e lawa ai ka maopopo o ko lakou ano Akua: aole e pono ia kakou e kanalua i kana olelo no ko kakou hiki ole ke hooomaopopo i na mea huna a kona lima.

  Ke i mai nei o Petero ka lunaolelo. aia no "ma ia mau palapala a pau, na olelo no ia keia mau mea: he pohihihi @o hoi kekahi mau mea ma in palapala, na kapae hoi ka poe hoonaaupo a me ka poe kapekepeke, e like me ka lakou hana ana i ka olelo hemolelo a pau, i mea e make ai lakou." 2 Petero 3:16. Ua waihoia mai e na mea manaoio ole na mea maopopo ole o ka palapala me he mea la na kue i ka oiaio o ka l@ilola: aka he @a no ia e maopopo ai kona ano mai ke Akua mai. Ina ua maopopo ia kakou na mea a pau ma ka Baibala, i na ua hiki haka ke hoomaopopo i na mea a pau e pili ana i ko ke Akua ano aliila aole ao i maopopo lea ka oiaio. No ke ano hohonu o na mea huna i hoike ia mai ho pono ia kakou e hilinai aku i ka oiaio o ka ke Akua olelo.

  Ke wehe mai nei ka Baibala i ka oiaio me ke ano maopopo a me ke ano pili i na nele a me na iini ana o ka naau o kanaka, ka mea i kakaka ai a i hooloaloa ai i a@ mea manao oiai ua hiki i na mea haahaa a me na mea naaupo o hoomaopopo i ke ala o ke ola. Oiai o keia mau oiaio i hoike ia na pili i na mea kiekie a laula, i oi lo@ aku mamua o ka ike o kanaka, e p@o k@koa a@ aku no ka m@a ua oeli lo mai ke Akua pela. Ua wehe ia mai ka enanelio imua o kako@, i ike kela a me keia uhane na mea ana e liana ai ma ka mihi i ke Akua, ka manaoio i ka Haku Iesu Karisto, i ola mamuli o ko ke Akua makemake; malalo nae o keia mau oiaio, i ike maopopo, ua huna ia na mea e uhi ai i kona nani, na mea huna e hoopau ai i ke aho, oiai e hoopiha ana i ka mea imi i ka oiaio me ka eehia a me ka manaoio.

  E like me ka nui o kona imi ana i ka Baibala, pela e mahuahua ai kona manaoio i kona ano oiaio mai ke Akua mai, a ua kulon ka noonoo o kanaka imua o ka nani o ka hoike a ke Akua.

  O ka ae ana i ko kako@ hiki ole e hoomaopopo i na mea oiaio nui o ka Baibala, oia no ka ae ana i ke kaupalenaia'na o ka ike a kaneka, aole hoi e hiki i ke kanaka me kona ike pokole e hoomaopopo i ka noonoo o ka mea ike  i na mea a pua.

  No ko lakou hiki ole ke aua i na mea hohonu a pau, nolaila ke hoole nei ka mea hoomaloka a me ka mea hoole i ke Akua, i ka ke Akua olelo; aole hoi i pakele na mea a pau i manao ua oiaio ka Baibala. Ke olelo nei ka lunaolelo. "E ao hoi, e na hoahanau, o noho ka naau ino hoomaloka iloko o kekahi o oukou, i haalele ai ia i ke Akua ola." Heb. 3:11.

  He pono ke imi pono i ke ao ana o ka Baibala, imi i na "mea hohouu a ke Akua." 1. Kor 2:10, e like me ka hoike ana o ka Palapala. Oiaio, "No Iehova ko kakou Akua na  mea i hunaia, aka, o na mea i hoakakaia mai, no kakou ia." Kanawailua 29:29. O ko Satana hana nae, e hookekee i ka manao o kanaka.

  Ua huiia ke ano haaheo me ka huli ana i ka oiaio o ka Baibala, a nolaila na manao kanaka he hilahila ke hiki ole e wehewehe i na mea a pau o ka Palapala e like me ko lakou mak emake. He mea hoohaahaa ia lakou ke hiki ole e hoomaopopo i na mea a pau o ka olelo a ke Akua.

  Aole makemake lakou e kali me ka hoomanawanui a hoike mai ke Akua i ka oiaio ia lakou. Ua manao lakou na lawa ka ike a ke kanaka e hoomaopopo i ke ano o ka palapala a no ka hiki ole, na hoole lako i kona oiaio. He oiaio no he nui na manao i kukuluia a me na ao ana, i manaoia e kanaka na unuhiia mai ka baibala mai, aole nae i unuhi pono ia mai ka Babala mai a na kue maoli i kona ano. Ua lilo keia mea i mea e kanalua ai a e hoohihia ai i na mea he nui. Aole nae no ka ke Akua olelo mai ia mau pilikia aka no ko kanaka hookekee ana.

  I na na hiki i kanaka ke hoomaopopo lea i ke Akua a me kaua mau hana alaila aole mea hou aku e nui ai, aole e ulu ana ma ka ike, aole he ulu ana ma ka noonoo a ma ka naau. Aole e noho mana ana ke Akua, a no ko ke kanaka hiki ana i ka palena o ka ike a me ka loaa e pau mua kona ulu ana. E hoomaikai aku kakou i ke Akua no kahiki ole o ia mea. He palena ole ko ke Akua ano, "kahi i hunaia o ka waiwai nui o ke akamai a me ka naauao." Kor. 23. E hiki no i ke kanaka ke imi aku a mau loa aku no me ka hoopau ole i na waiwai o kona @a@nao, kona lokomaikai, a me kona mana.

  Ke makemake hoi ke Akna e mau ka weheia'na o na m@ oiaio o kana olelo i keia ola ana no kona poe kanaka. Hookahi wale no @unie lona ai keia mea. E loaa no ia kakou i ka hoomaopopo i ka olelo a ke Akua ma ka hoomalamalama ana mai o ka Uhane nana i haawi mai ka olelo "Aole i ike ke kanaka i na me@ o ke Akua, o ka Uhane o ke Akua wale no. "No ka mea ke @na pono nei ka Uhane i namea a pua, i na mea @ohonu hoi a ke Akua." 1 Kor 9:11, 10. O ka ka Hoola olelo i ka@ mau h@uma@a oia no, "Aia a hiki mai kela o ka Uhana oiaio, mua oukou e ao mai i ka oiaio a pau,     . . . mo ka me@ e lawe no ia i ka'u a e hoike aka ia oukou. Ioa@ 16:13,14.