Ka Oiaio, Volume I, Number 51, 12 Malaki 1896 — Page 1

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

BUKE I.         HONOLULU, MARAKI 12, 1896.              HELU 51

 

OIAIO PUKA LA

KA OLELO O KA WANANA.

            Aia hoi he mau hoike kekahi i oi aku ka pololei maoli mamua o na hoike ana a ko kakou mau ike ponoi iho.  Ma 2 Petero 1:16-19, ua oleloia mai hoi kakou, ua oi aku ka “pololei loa o na olelo wanana a na Kaula” mamua o ka loha ana i ko Karisto hoonaniia ana;  “na olelo i kupono ia oukou e malama me he kukui la e hoomalamalama aua i kahi pouli, e wehe ana i ke alaula a puka mai ka hokuao iloko o ko oukou naau.”  O “ka olelo oi aku o ka oiaio loa o ka wanana” oia kai haawi ia mai oia ka malamalama o ke Akua e hoike ana ia kakou i na pahele a me na lua meki ma ke ala hele, a e alakai ai hoi i ka malihini hele i kekahi aina i oi aku ka maikai.  Ma ia malamalama, ua hiki loa ia kakou ke ika i keia wa, “Ua ani ae nei ka po, ua kokoke mai hoi ke ao:”

 

NA WANANA A DANIELA.

            Ua olelo mai hoi o Karisto ua hiki ia kakou ke ike i ke ano o na wanana a Daniela, (Mat. 24:15) “o ka mea heluhelu, e pono e hoomaopopo iho oia.”  E hoomaopopo no hoi kakou i ka mea i oleloia maloko o ka buke ponoi a Daniela, “Aka, e hoopaa oe e Daniela, i na olelo, a e hoopili i ka buke a hiki i ka manawa o ka hopena;  he nui ka poe e holo io a ia a e mahuahua ana no ka ike.”  Daniela 12:4, a ma pauku 9 a me 10, e olelo ana.  “O hele oe, e Daniela,, no ka mea, ua hoopaa ia keia mau olelo a ua hoopiliia hoi a hiki aku i ka manawa o ka hopena.  Nui no ka poe e hoomaemae ia ana, a e hookeokeoia, a e hoaoia; aka, o ka poe hewa e hana hewa no lakou, aole nae e hoomaopopo aku kekahi o ka poe hewa; ake e hoomaopopo no nae ka poe maemae.”  Aole ka poe “naauao” e oleloia la, oia ka poe naauao ma ka ike ma ina mea o keia ao, no ka mea, ua helu ke Akua ia ano naauao he hupo i kona ike’na; (1 Kor. 1:18, 28).  Aka, o ka poe i komo iloko o lakou ka eehia a me ka Haku, Hal. 111:10.  Ua hiki aku kakou i ka manawa o ka hopena, he nui ka poe i holo i o a io iloko o ka waihona olelo waiwai a ke Akua, a ua ulu nui ae ka ike i loaa ia lakou.

            Ma keia mua aku e lawe nui aku ana makou i na kolamu o keia nupepa ma ka wehewe ana i na olelo Wanana ma ka Palapala Hemolele, a e imi aku hoi e loaa ia kakou ko kakou kulana e ku nei iloko o ke au a ka manawa.

 

HAAWINA HELUHELU BAIBALA.

KA OLELO HALA OLE O KA WANANA

1 Heaha l aka wanana?

“Haina-Ka Moolelo i hoike mua ia.”

2 Pehea la i haawiia ai ka wanana?  2 Pet. 1:21

“No ka mea, i ka wa kahiko, aole no ka manao o kanaka ka na kaula; aka, ua olelo mai na kanaka hemoolele o ke Akua i ka uluhia mai e ka Uhane Hemolele.”

3 Ua manaoia anei, he hiki ke ike ia ke ano o ka wanana?  Mat. 24:15.  (Kan. 29:29)

“Aia ike oukou i ka mea ino e hooneoneo ai e ku ana ma kahi hoano, ka mea i oleloia mai e ke kaula e Daniela; (o ka mea heluhelu, e pono e hoomaopopo iho oia,)’

4 Ma ka inoa hea i kapaia ai ka wanana, a pehea ia la kakou e hoomaopopo ai i ke ano oia mea? 2 Pet. 1:19.

“Eia hoi ia kakou ka na kaula olelo, i hooiaio loa ia; ua hana pono no hoi oukou i ko oukou malama ana ia mea, me he kukui la, e hoomalamalama ana i kahi pouli, e wehe mai ke alaula, a puka mai ka hokuao iloko o ko oukou mau naau.”  E like hoi ka malamalama o keia kukui me ko kukui i ka po pouli lipolipo, e hoike ana i ko kakou kulana e ku nei.

5 Na ko wai uhane la i kuhikuhi i ua mea i kakau ia e na kaula? 1 Pet. 1:10, 11, (aoao mua).  “Ua imi nui no lakou i ka mea a me ka manawa a ka Uhane o Karisto i hai mai ai iloko o lakou, i kona hoike mua ana mai i ka hoinoia o Karisto, a me ka hoonaiia, mahope o keia mau mea.  Ua hoikeia mai ia lakou, aole nae na lakou, na kakou, na mea a lakou i ao mai ai;  oia hoi na mea i haiia ku nei ia oukou, e ka poe hai aku i ka euanelio ia oukou, me ka Uhane Hemolele i hoounaia mai, mai ka lani mai: oia ka na anela i makemake ai e ike iho.”

6 Heaha la ka buke hope loa o ka Baibala i kapaia ai?  Hoik. 1:1, ka hapa mua.  “Ka Hoikeana a Iesu Karisto, ka mea a ke Akua i haawi mai ai ia ia, e hoike mai i kana poe kauwa i na mea e hiki koke mai ana.”

7 Heaha ka mea i oleloia no ka poe e heluhelu a e hoopaanaau ana i keia buke? Hoik. 1:3  “Pomaikai ke mea heluhelu a me ka poe lohe i na olelo o keia wanana, a malama hoi i na mea i palapalaia maloko: no ka mea, ua kokoke mai ka manawa.”

8 I ka manawa hea la e pau pono ai na wanana o ka buke a Daniela i ka ike ia? Dan.  12:4.  “Aka e hoopaa oe e Daniela i na olelo, a e hoopili hoi i ka buke a hiki aku i ka hopena; he nui ka poe e holo aku i o a i o, a e mahuahua ana no ka ike.”  Ia kakou e hookokoke aku ana i ka hopena o ka moolelo o ka honua nei, e nui ana ka ike no ka buke o Daniela.

9 Iwaena o na pio i laweia i Babulona, owai ka poe i oi aku o ke kaulana?  Dan. 1:6.

“Aia mawaena o lakou kekahi poe o na keiki a Iuda, o Daniela, o Hanania, o Misaela, a me Azaria.”

10 Owai la o Nebukaneza? Dan 1:1.

“I ka makahiki ekolu o ke au ia Iehoiakima ke alii o Iuda, hele mai la o Nebukaneza ke alii o Babulona i Ierusalema, a hoopuni aku la ia wahi.” 

            Nota-O ka heluhelu Baibala hou aku mahope o keia, oia no ka mea e pili ana i ka wanana kamahao o ka honua mai ka wa o Daniela a ka hopena.  E.H.G.

 

            Aia ka Moiwahine ma Waialua e luakaha la.

            I ka Poakahi ae nei e hiki mai ai ka Auseteralia.

            O ka mea makemake i piano e hele e kuai ma kahi o L.B. Kerr.

            He aupuni mana koa keia ina ma ka puali koa a me na paikau ana e ana ia ai kona ano.

            Aia o Ilamuku Brown ma Kauai e imi ana i na mea e pili ana i ka opiuna ma ia Mokupuni.

            He kanakolu wale no la o L.B. Kerr e kuai ai oia me ka kuai kumupaa.

            Ua make no o Mahoe, kekahi sela o ka mokumahu Kauai, i @ona hooio no, wahi a ke Kiure.

            Ua aneane palua ka hewa pili waiwai i na makahiki elua aku nei i ko na makahiki elua mamua aku he 3725 ko 1894-5; a he 1898 ko 1892-3

            Ua hoike ae ke Kuhina Waiwai i ka hoike helu auhau o na hui a pau.  Ua kauoha ia nae ka Senate aole e hoike wale ae i ke akea.