Ka Oiaio, Volume I, Number 45, 4 March 1896 — Page 1
This text was transcribed by: | Pam Sinclair |
This work is dedicated to: | Wayne Wakumoto |
Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/
Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.
BUKE I. HONOLULU, MARAKI 4, 1896. HELU. 45
OIAIO PUKA LA KA HANA A ME KA HOPENA O KA ALEKOHOLA.
Ma keia mau ana hoohalikelike a me na huahelu e ike ia ka nui hewahewa e hoolilo mau ia ana i ka makahiki no na wai inu alekohola, no ka paka, ke ti, ke kope, a me ka opiiuma ma kekahi aoao, a me na lilo ma kekahi aoao no na barena, na io ai, ka lole, ka naauao, a me na misiona Karistiano.
No na waiona alekohola 900 miliona.
Barena ..... 500 “
Paka ..... 490
Na lole aehu ..... 447
Na io ai ..... 303
Hoouaauao ana .... 85
Ti, Kope, Coco, opiuma 80 ½
No na misionari ... 5 ½
Ma keia i ike ia ai ua hooliloia kekahi puu dala no ka waiona, paka, opiuma, ti, a me kope i hiki aku i ka $1,468,500,000; no ka barena, io ai, na lole, hoonaanao ana a no ua misiona $1,345,500,000. He 123 miliona dala ka oi aku no na mea hoopoino wale i ke kino me ka waiwai ole, mamua o na mea i ku pono no ka pono o ka noho ana.
KA ALEKOHOLA, NA AA, A ME LOLO.
Ia kakou e hookulu ai i kekahi alekohola iloko o ka maka, e ano e ana. E hoao kakou ma na aa pale oloko o ka opu o ka mea ola, e poino ana. E umi kakou i ka hana a ka waiona ma na ano o ka opu o ka poe inu, e ike no kakou e loohia ana i ka opuu, mai kekahi kulana a kekahi, he ula, he ulapuni i ke koko, he paki mau o ka wai ma’i, he pii aku o ka poino, he mamake aku o na wahi o ka opu, a he poino maoli no. E imi kakou ma ka noolelo o keia mea he alekoholo maluna o ke ola kino o na sela a me na koa, e ike ana no kakou e kokua ana no ka waiona e make ma na wahi o ka Alika a e hoopau ana i ka ikaika ma na poai mehana. E kiai kakou i na puali koa elua ma Inia, e kai ana no kahi loihi, he hookahi me ka waiona a he hookahi me ka waiona ole, a ua ike ia no he poino ka inu pakiko ana, e hoonawaliwali ana i na aa a e hoemi ana i ke aho. E hele kakou e nana i kahi hooikaika o ka poe hoewaapa, kukini, a me ka hakaka, a e ike ana no kakou, ma na wahi a pau, he hookahi no ano he mea pepehi ka alekalahola i ka lolo a me na aa.
HAAWINA HELUHELU BAIBALA.
KA EUANELIO. HELU 2.
1. He kumu-ao o Petero no ka olelo hea? Haina no ka Euanelio.
2. Ma kana haiolelo ma Oihana 3, heaha ka Petero i olelo ai e hoike mua ana i ko Karisto mau hoehaehaia? Haina – O ke Akua ma ka waha o na Kaula. Oih, 3:18
3. Ua olelo mai anei o Petero e hele hou mai ana o Karisto i ka honua nei? Oih, 3::20.
“A hoouna mai hoi oia ia Iesu Karisto, i ka mea i hai mua ia mai ia oukou.”
4. Ehia ka loihu o ko Karisto wa e noho ai ma ka Lani, wahi a Petero? Oih. 3:21. (hapa mua.) “He pono ke hookipa aku ka lani ia ia.”
5. Owai kana i olelo ai ua kakau no ka hoihoi hou ana i na mea a pau e like me ka mau? haina –Na Kaula no kana i olelo no kona hiki mua ana mai i ka honua nei (pauku 18) kai kamailio no no kona hiki hou ana mai. Oih, 3:21, (hapa hope) “ A hiki aku i ka wa e hoooponoponoia mai ai na mea a pau i oleloia mai e ke Akua, ma ka waha o na kaula hemolele ona, mai kinohi mai.”
6. Owai ke kaula nana ka wanana mua e hiki hoi mai ana o Karisto? Iuda 14, hapa mua o 15. “Wanana mai no o Enoka ia mau mea, o ka hiku ia mai a Adamu mai, i mai la, Eia hoi, e hele mai ana ka Haku me ka umi tausani o kona poe hoano, E hookolokolo mai i na mea a pau.”
7. E olelo ana anei keia no ke Karisto hele ana mai ma ke kino kanaka e make no kakou? Aole, no ka mea aole oia i hoahewa aku i kekahi mea, oiai oia ma ka honua nei. Ionae 8:15. “ke hoahewa nei oukou mamuli o ke kino, aole au e hoahewa aku i kekahi.”
8. Pehea la kona hele hou ana mai i hoike ia ae ai e Davida? Hal. 50:3,4. “E hele mai ana no ko kokou Akua, aole e noho wale: E ai no hoi ke ahi imua ona, A e ikaika mai ka ino a puni ia. E kahea oia i ka lani mailuna mai, A i ka honua hoi, e hooponopono oia i kona poe kanaka.”
9. Pehea ka Ioane hoikeike ana mai i ko Karisto hele hou ana mai he lunakakawai no ke ao? Hoik. 19:11-16.
“Ike aku la au i ka lani e hamama ana, a aia hoi, he lio keokeo; a o ka mea e noho ana maluna iho ona, ua kapaia, o Hoopono, a o Oiaio, a ma ka pono oia e hoopai aku ai, a e kaua aku ai hoi. A ma kona aahu a ma kona uha ua palapalaia ka inoa, KE ALII O NA’LII, A ME KA HAKU O NA HAKU.”
10. Aole anei kekahi haku olelo hemolele i hoike mai e hele hou mai ana o Karisto? Heb. 9:28.
“Pela hoi o Karisto, a pau kona hoolilo hookahi ana ia ia iho i mohai e halihali aku i ka hewa o ka lehulehu, e ike hou ia oia me ka mohai ole, i ka lua o kona hiki ana mai, e ola’i ka poe e kiai ana ia ia.”
Ma keia kakou e ike iho ai ua like ka olelo no ka hiki elua ana mai o Karisto, i olelo ia ma ka euanelio, me ka olelo ma ka euanelio no ka hiki mua ana mai.
E. H. G.
Aia o Mrs. Rudolph Spreckels iloko o ka nawaliwali i keia wa.
Me ke ola kino maikai o Ilamuku Baraunu i huli hoi mai ai mai Kauai mai.
Ma ka la i aui aku la, ua ike ia ka pii ana ae o ke ola kino maikai o Mr. P. Numana.
Ua huli hoi aku no Ulupalakua Maui o Ed Dowsett ma ke Kinau o ka Poalua nei.
O na mokuahi holo o keia la, oia o Kimo Maki, Waialeale, a me ke Au Hou, no Kauai wale no lakou a pau.
He 84 kane a me 24 wahine Iapana i kau aku maluna o ka mokuahi Kulanahauhale o
Pekina, a hoi aku no ka aina hanau.
Ma ke Kinau o ka Poalua nei i kau aku ai o theo. H. Davies a me ke Keiki alii David
Kawananakoa no ka ua Kanilehua o Hilo.
Mamuli o ka piha ukele o na alanui ma ka Poalua nei, ma ia ano ua hina iho la kekahi lio
ma ke alanui Moi, a hakipu ka uha, a ua iki pu koke ia keia lio mahope koke iho oia wa i poino
ai.
Ua hoike ae ka nupepa Avalataisa o keia kakahiaka, e huli hoi mai ana o V. V. Akepoka
ma kekahi mokuahi o keia p@ le ae, ao’e ka i loaa kona palapala ae mai ke aupuni aku, e hiki ai i
kona mau wawae ke hehi hou i ka lepo o Haawii nei.