Ka Oiaio, Volume I, Number 2, 2 Ianuali 1896 — Page 2

ʻaoʻao PDF (999.14 KB)

This text was transcribed by:  Victor Punua Jr
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio/Ka Oiaio Puka La/

Hoopukaia i na la a pau koe ka la Sabati a me Lapule no 30 keneta o ka mahina.

 

KA OIAIO PUKA LA

J .E.  BUSH,   .  .  .  LUNAHOOPONOPONO

HONOLULU, INUARI 2, 1896.

 

HUIKALA O NA ALOHA AINA

 

I ka la i o Ianuari, ua huikala ia mai la na pio aloha aina a pau i koe iho ma Ka Halepaahao o Kawa. Ma keia hana a ke aupuni, ua loaa ka maha i ka poe in oho paahao iloko o aneane hookah makahiki mamuli o ko lakou manao aloha aina.  Ua hoohauoli pu ia no hoi na ohana o ka poe i hemo mai, na pilikoko, a me na hoaloha oiaio o lakou.  He mea houli like keia uo kakou a pau.  Pomaikai ka haupo i piha i ka manao oluolu, a papalua hoi kona pomaikai, ke hoohanini ia kona olulu maluna oka poe e noho ana iloko o ka poino a me ka pilikia.  Ua loaa hoi ka manao maikai iloko o ka puuwai o kekahi poe, e kuwaho nei, i ke aupuni mamuli o keia hana.

 

KA MANAO NUI O KEIA NUPEPA

 

O ka makemake nui o keia nupepa, oia no ka hoopuka ana i na manao a pau e hapai ae a ii ka lahui ma ke alanui o ka naauao.  O ka piha ike o ke kanaka ma o kona ano kanaka wale iho no, he mea ku no ia i ka Mahalo ia, aka, aole nae ia o ke pookela o ka mea ana e kuko a ii mea e pomaikai ai oi, no ka mea ua oi aku ka poino e ike nui ia nei mamuli o ka nui ike wale iho no o ke kanaka, mamua o ka pomaikai kuonoono a kakou e manao ai e hua mai ana ma o ka ike.  O ke kumu o keia, ua lana-pu ke kulana oke kanaka, e like me ka moku i nele i ka mea e hookoikoi ai i kona kulana e kahulihuli oe ai; o kea no hoi keia o ka mea i ku wale iho no maluna o ka ike me ka nele i ka naauao.  E loaa ana ka ike ao main a kumu ao aku, aka, o ka naauao aole ia he mea apo wale ae.  Me ka hoopono a me ka haipule oiaio wale no a loaa ai ia mea.  He alii ike mua no o Solomoua, ak i kona wa i ninauia mai a ii kana mea i makemake nui ai e loaa ia ia , ua pane koke ae oia, e haawiia iho ia ka naauao.  Ua loaa keia haawina i ke keiki naauao a Davida, oiai oia e hoopono a e haipule ana, aka i kona wa i hoomaloka a ii ka ka Uhane Hemolele mau alakai ia ia, ua haule koke oia i na ahoomanakii a me na pegana.  Pela iho la no iahui a pau i hala, e i ku ne ii keia wa:  ke alakai ia nei e na anoai kanaka, no ka hookamani o na hana hoopono a no ka hakina o ke kulana haipule.  O keia ka poino o ka lahui Hawaii e ku nei.  Ke apo nei keia lahui i na mea e poino ai, a ke kuko ne ii na mea pau wale.  Pela ka mamo a ke Akua i wae ai. I ko lakou wa i hookiekie ai a haalele i kea o a ke Akua, ua kuu ia aku la lakou e ao ia e na aia, a he kanahiku makahiki e ko lakou noho pio ana i ka aina malihini, he kauwa malalo o kekahi lahui okoa aku.  Pela mau i ao ia ai ia lahui, a no ka hookali a hoomau i na hana hewa, mahope oka hoomala…….. mau ia e na kaula, ua hoopuohu ia ia lahui, e eia oia he kuewa nei maluna o ka ilihonua.  Pela kakou, ke ole e hoonaauao ia kakou iho.

Maluna o keia kahua makou e hookumu ne ii keia nupepa, i mea e alakai a ii ka lahui ma ke alanui keakela o ka naauao o kea o, i mau ai oia elike me ke kuko o ko makou maau, he lahui noa i ho ma keia hope aku, mamuli o ka haipule a me ka poopono.

 

 

 

HE POOKELA O KE ALOHA AINA

 

He aloha aina o Karisto wahi a kekahi nupepa, a he ninau hoi ka kekahi, i na kumu e hooia ia ai ia haawina makamae i ke Keiki a ke kanaka.  Aole makou i kamailio ae no na hoike a me na paio olelo a nanupepa puka la o keia mau la i hala aku nei, aka, i kumu alakai e pau ai ka pohihihi o ka manao o ka mea e ninau ana, no na ano o Karisto i lilo ai oia he aloha  aina oiaio, ua ulu mai la ka manaoe kamailio maluna o keia haawina manao i kamailio ia iho nei.  He mea oiaio loa he aloha aina pookela ke Keiki a ke Akua; oia ka oi ma keia haawina, e like hoi me kona oi ma na kulana maikai a pau o na haawina ok kanaka.  He an oia no kakou a pau, e mau ai maluna o ka aina a ke Akua i haawi mai ai ia kakou.  A oiai he ana oia no ke alohaoiaio, eia ka ninau, pehea la oia i noho aia a i hana a ii mea e mau ai ka aina iaia.  Ma ka pokole ua ao mai oia, e imi kakou i ke kulana e loaa ai ke aupuni o ka lani, a e loaa wale ana no ke aupuni o kea o ia kakou.  Aia malalo o keia manao ao o Karisto, i hoike ia ai kona aloha aina oiaio maoli, a i mea e ko ai ia manao lani he aloha aina, ua malama piha oia i ka makemake o ke Akua ---kona.  Makua, ko ka lahui kanaka a pau Makua--- i hoomau ia mai ai oia e noho maluna o ka aina a ka Makua i hoomakaukau ai nona, a no na mea a pau i hoolilo e like me ia he poe keiki na ke Akua, a he mau hooilina pu hoi me ia no keia poepoe honu ma kei hope aku, mahope o kona hoomaemae kou ia ana.  Ma o ka mana o kona Makua oia i __linai ai e loaa ke ko ana o kona aloha aina, aole ma kona ikaika ponoi iho mawaho o ka mea i ae ia aka, ma o ka malama ana ma ka naau aloha i na kauoha a pau a kona Makua Lani.  Ua aloha aina, make aina o Karisto, ma o kona hoolohe ana i ka leo o kona Makua, ka mea nona mai imua o Adamu, i mua o n Iseraela, a imua o na mea a pau no ka manawa pau ole, oia hoi, na kauoha he umi o ka berita ma na kauoha elua.  “Oia leo” ke mau nei, wahi a Karisto, ua hele mai oia e hooko, o ka lani a me ka honua e pau ana, aole maluna o ka mana o ka pahi kaua, ak, ma ke aloha wale no i hooko ia ai eia, a o kona kahua wahi ana o aloha i ka Makua, nona ka aina, a e aloha i ka hoakanaka, ka mea a ke Akua i hoonoho mai ai iluna o ka aina ana ia hana ai.  O na hana a pau a e kanaka e kue ana i na hana aloha i ke Akua a me ka hoakanaka, he mau hana kue ia i kona makemake, xx xxx i ko Karisto makemake , xx xxx i ko Karisto makemake I he hana xxx xx xxx x xx xxx x xxxx xx e like ai ana xxx Karisto aloha xxxx x x xxx xxxxx ka aina xxxxx ia kakou I keia ao a me xxxx xx x  hiki mai ana..

 

Hape Nuia!   Hape Nuia!

 

HAUOLI MAKAHIKI HOU !

 

Oiai ke Onene kaua mai la na aupuni, Mana Nui o kea o, i maopopo ole ai ka wa e hu mai ai o ke kaua maoli ana, a ma ia kumu hoi, e pii ine oi ke kumu kuai o na me kuai, i keia makhiki hou, me kea no hoolaha, ke poloai aku nei au ina MAKAMA KA HAWAII e hele koke mai ano, ma ko’u hale.

E hoalawa koke i ko oukou makemake,

 

MA KA HALEKUAI O:

 

L. B. KERR,

 

ma

 

NAE O KA HAKEJUAI O MAGAN.

 

Alanui Moiwahine,     :   :   :   :   :   Honolulu H., I.

 

 

E hoopiha mau ana a’u i ko’u halekuai main a Hale Hana Lole pololei mai o Enelani, Geremania, Amerika, a me na Aina o Europa a mai Kina a me Iapana,  a mai au aku a ko’u hoa kuai kukaa a me kuai liilii.

 

Eloaa no na Lole Huluhulu nani o na ano a pau, na Lole Halua, na Makalena a me na lihilihiLole.

Na Lipine ano hou loa.  Papale Wahine, Kane a me na kamalii o kea no paikini hou o na ano a pau.  Na Kihie halii moe-laula, na Kawele Auau, na Pua Papale a me na Hulu.  Na Lole Kane i humuhumu oleia, he oluolu loa ke Kumukuai.

E hele mai e nana i ka makou mau WAIWAI on na ano a pau a e ninau hoi i na kumukuai nana e hookahaha i kou noonoo i ka emi maoli o na ano waiwai like ole.

He mau WAIWAI HOU LOA ma na KUMUKUAI HAAHAA.

E hemo ana ka puka o ko’u Halekuai ma na Ahiahi Poaono.

 

L.  B.  Kerr,

 

ALANUI MOIWAHINE.

 

Ma Waikiki iho o ka Hale Kudala o Mogan.