Ka Oiaio, Volume VII, Number 30, 27 Kepakemapa 1895 — Page 4

ʻaoʻao PDF (1.07 MB)

This text was transcribed by:  Diana King
This work is dedicated to:  In memory of Napae and Henry Swinton

Ka Oiaio.

 

NUPEPA KA OIAIO.

___________

J.E. BUSH. Lunahooponopono.

______

O KA PONO KA AIALII E

OLA AI KA AINA.

========================

POALIMA: : : SEPT 27, 1895.

========================

KE KUPONO E HOOPII IA

_________

 

                                    He oiaio he kupono e hoopii ia ke Kapena a me na on a o ka moku Belgic.  Aka, heaha ka waiwai, oiai, ua hiki mai ka wa ? oleloia ai ina ka Buke Nui, "ke kaualako ia' nei ka pono a me ke kaulike i ka lepo."

            Nolaila, he makehewa. O ke mea i ike a e kuukuu ana, e kuukuu ana no no ka manawa, a hiki mai ka wa o na mea a pau.

  _____ . . . _____

 

HE HUNAHUNA HEWA

 

            Ke olelo pai ka "Independent" puka la, he ohua o W. N. Armstrong, (Liwaikaika), ma ka mokumahu Belgic, a he ohua wahina kekahi i holo pu mai, maluna oia moku hookahi no.  Ke olelo nei kekahi kahunapule, ua lohi (lohe?) oia mai keia wahine aku, ua hooha'oha'o'ia oia i ko lakou hoo malu ole ia ana, oiai wahi aku aea, he ekolu ohua ma'i kolela i make ma ka moana ia lakou i holo mai ai. Ke olelo nei keia kahunapule na lohe aku ke aupuni iaia, a ua ike no ke aupuni, Kahuna kele loa nei o Limaikaika, aole ka he ma'i kolela o ka moku Belgic, he mea-mea wale no. Aka, pela iho la namea i hana ia i kela wahi pana-olelo, o Gotham.

_____. . . _____

 

HE HOOKAE.

_______

 

            Ma ka olelo a kekahi nupepa o Amerika, i kokua ae i ka Avataisa, ua hoike ia ae he hookai ka ka poe Amerika i na kanaka ili elelele, a he hookae ole ka poe Beritania.  He mea oiaio keia ma ke ane o na keonimana, e ike ana i ke kanaka iki a me ke kanaka nui, ka ili kea, ka ula, melemele, a me ka uliuli, ma koea ano keonimana a me kona kulana naauao, me ka hookae ole.

            Pela hoi o Kauka Blyden, kekahi kanaka paele, he Kuhina noho i ke alo alii o Victoria no ke aupuni Laibiria, mamua aku nei. He kanaka naauao nae keia, nolaila, ua mau kona hoolauna ia ana iwaena o ka poe maikai o Enelani. Mawaena nae o na keonimana o Amerika, ua oi aku ka hookipa o ke kanaka keokeo me ka puuwai eleele mamua o ka hookipaia o ke kanaka elele wale no o ka ili me ka puuwai keokeo a maemae hoi. He kupanaha no, aka, he mea oiaio noe!

____________

 

HOOPAUIA.

_____

 

                        Ua hoopauia iho neihe elua mau paahana kakaouolelo o ke aupuni ko ka loaa ana aku iloko o kekahi rumi e piha ana i ka aha pili-waiwai. He mea oiaio he rula maikai loa keia e hookoia ai maluna o ka poe hana hewa, ina e hookola ana maluna o na mae a pau me ka nana ole i ke ano o ka lahui a me ka ili o ke kanaka. Ke ole makou e kuhihewa aole makou i ike i ke kanaka a mau kanaka paha i noho poo iho maluna o ka oihana i ku paa a hooko i kela mau olelo latina kaulana Justitia fist rust coelum. E hookoia ke kaulike in a no a haule mai na lani. Kehookoloia na hana a na luna aupuni na like no ko lakou auo me ka rula mau o na luna aupuni a ae o na aina e he hooko pololei i ka rula maluna o kekani i pili ole a i like ole na auo me ko lakou a oluolu hoi ma kahi i pili. E niaua iho kakou i ka hooko ia o ke kanawai maluna o ka poe i haua hoomainoino ia Frank Godfrey. Ina a hookoioia ke kanawai maluna o

[column 2]

ka põe nana i hana kela hewa me ka hookikina ole ia e na kumu e ae o ka hooko ana i ka rula hoopololei aole maluna o ka lala naha i hooko ka haha aka na kakou i hoolala a hookumu i ka mea i hanaia ia Frank Godfrey.

_____ . . . _____

 

UA KOMO O UTAH HE MO-

KUAINA

_______

 

            Ma na hoku e heluia ai ka nui o na mokuaina o na Mokuaina o Amerika Huipuia. O Utah ke kanahamumamalima o na moku mahele aina i lilo i mokuaina i keia wa. Ua lilo keia huihui mokuaina i hookahi mailoko mai o na aina i nohoia e kekahi lahui iloko o eha haneri makahiki a oi aku. Elike me ka hewa, mai ka la i ku ai ka hewa a hookahuhia ai ke kanaka mai kona kulana mua mai o ka hoopono, plea no i hiki ai ke oleloia ua keia huihui mamuli o na anoai hewa o na lahuikanaka. He okoa loa ka poe mua nona ka mahele poepoe honua Hema, a he okoa loa hoi ka poe e noho haku nei malalo o ka huihui hoku e hoailona ana o lakou ka on a nona ia mau aina i keia wa, i kaihi ia mai aie mai na lahui kumu o ia aina. E like me ke ano o na mea a pau e ku nei i keia la, ma o ka mea hookahi, a ma o na lahui paha, ua like lakou a pau, ua kukulu ia maluna o na hana hewa a kanaka. Pololei ka olelo a na Kaula, "ua make ka pono malalo o ka hewa iwaena o na lahuikanaka, aka, no ka manawa wale no, aole hoi he mamao o ka wa e holoi ia ai o ke kumu a me na lala o na hewa a pau, a e ku mai ai ka lima o ke aupuni piha, ke aupuni e noho alii ai ka pono maluna o ka hewa a e kuu ai hoi ka luhi a me ka ehaeha o ka poe i hoino a hoehaeha ia mahope o ka pono.

            I ka wa o na Amerika i hahai ai i ka rula o ka pono a me ke kaulike a na kupuna o lakou i hoopaa ai maluna o ka palapala kuahaua hookahua aupuni e hoike ana i ke kuleana pilipaa o kela a me keia kanaka kupa o ka aina, pela e mau ai ka ulu ana o ka hanohano a me ka ikaika o keia aupuni. Pela no na aupuni e ae o ke ao. Aka, i ka wa i hoopoina ai o na mamo Amerika i ka uhane hoopono o ua kupuna o lakou, he mea maopopo, pela no e haalele mai ai ka hanohano o kona inoa lahui iaia, a el helelei mai ai knoa kulaua ikaika. Ua ulu mai keia uhane hookiekie a haakei iloko o ka hapanui o na Amerika, he aka o ea mea e hiki mai ana, ellike me ia i ike ia iwaena o ua lahui kahiko o Babulona, Media-Peresia, Helene a me Roma, a me na lahui a ae malalo iho o ko lakou kulana. Ua ike pono kakou i ke komo nui o ka uhane hapuku iloko o ka lahui Amerika, a me ka puka ana mai o na olelo hookiekie. He hookumu ana mai no keia o ka manawa o ka hopena o na lahui a pau e haalele ana i ka hana pono a me ke kaulike.

            Ma ka leo o na alakai a me ka hana a ko lakou mau lluna aupuni ke ikea nei na hana kue loa i ka pono a me ke kaulike. Ke kuko nei e kaihi aku ia Hawaii a me na mokupuni o Sepania ma ka Paemoku Inia Komohana, me ka ni ole ia o na lahui nona keia mau aina ponoi iho, aka, e kokua ana i na hana kue i ka uoho lahui maikai a hookahuli aupuni hoi.

            No makou iho, he mea minamina na mea a pau a ke kanaka e hana ai nona iho, e kue ana i ka pono, elike me na lahui, aka, o ka hopena o keia mau mea a pau aia uo ia malalo o ke ana a ke Akua i hoike mai ai i ko ke ao, no ka mau ke hoolohe ia, a no ka wa pokole ke malama ole ia, oia ka rula mau loa a loki ole o ka pono, ke aua o ka mea hookahi a o ka lahui holookoa paha.

_____ . . . _____

 

            Ua ikaika ka a ana o ke ahi luapele o Vesuvia, a e hopohopoia ana e paa ana na alahele koke i ka mauna mamuli o ka nui o ke kahe ana o ka a-pele.

 

[column 3]

EIA HOU NO UA KUPU INO

NEI

_____

 

           O ka eiwa keia o na la o ka noho hoomalae ana o ka Mai Korela, meka manaolana o na mea a pau, ua hoi hou mai ka maluhia o ke ola ma na home i hooneoneo a anai ia e keia mai weliweli o ke Korela.  Aka, oiai lulnmi(?) ana ia mau manao o ka houoli iloko o kela a me keia, ua hoea hou mai la ka lono, ua puka ae la ka mai la ka lono, ua puka ae la ka mai Korela ma Kikihale, ma ka lihi kahawai o ka muliwai, mana hale o E.C. Winston, ka ona nona ia wahi.  Ui manao makou, elike me na lohe i lawe ia mai io makou nei, ua kapili ia kela hale i lawe ia aku la keia wahine, mai ua papa huluhulu mai o na moku puaa a ua ona hale la.  He pilau a ku i ka pelapela kona mau ea ke honi mau paia me ka waihooluu o ka puna, aia nae ka hanawai o ka puaa iloko o ka io o ka laau kahi i hookio ai a kona wae hoea mai ai ku ka lahea, a kupono ole i ke ola kino o ka poe e noho hoolimalima ana.  Ua manaoio no hoi makou ma a KA LEO he hana kupono loa na ka Papa Ola ka imi pono ana i na hale hoolimalima o keia ano, a in a oia ke kumu, e pono e puhiia na hale oia ano i ke ahi, me ka nana ole i ka waihooluu o ka helehelena.  O ka palekana o ke ola, oia ka puuhonua o ka lanakila no keia lahui i hoopilikia wale ia.

 

_ ___________

 

UA HOOHIKI KA O GODFREY.

_____

 

           Maloko o ka Bulletin o ke ahiahi nei, ua oleloia ua hoohiki o Frank Godfrey i ke aupuni repubalika, a ke ole hoi makou e kuhihewa, o makou kekahi e hoomanao nei, ua hoohiki io no loia. Malalo o keia, ina he he oiaio, he kupa o Godfrey no ke aupuni repubalika Hawaii, aole ona kuleana i ke aupuni o Amerika i koe, elike me ka mea i hooholoia no Peter G. Jones, a me kekahi poe e ae oia ano like.  Ua pili keia olelo ia Frank Kope; "O ke kanaka i lolelua ka naau, ua lauwili oia i kona mau aoao a pau." Pela no i loaa ai ka lauwili iaia a me ka ehaeha. Aka, aole nae o ka huli hoi ana o kana mau hana lauwili e hoopai iaia, he mea ia e lilo ai na hana kanawai i ana ia aku maluna ona, he mea nana maka na na mana aupuni.  E like me ka huli hoi o na hana lolelua ku ole o ka pono maluna o ke kanaka, pela no i ili aku ai maluna o na mana aupuniina lakou e kau kupakahi ana i na ana o ke kanawai maluna o ka poe hana kue kanawai a alakai hewa i ka lahui.

 

__________

 

OLELO KIKOI.

_____

 

           Me ka loaa ole o ka manawa e ike pono ai o Biregadia Keppel o ka Puali Hoola i ke kulana a me ke ano o ka ma'i e nai ahulau ana ma Honolulu nei i na Hawaii, oiai oia akahi no a hiki ohuna mai ma ka Auseteralia i kona hiki hope ana mai ai, me ka noho no iluna o ka moku a hoi wale no ma ia moku no Kapalakiko kahi ana i hele mai ai, ua puka koke ae la ka hoole iaia i hiki aku ai ia Kulanakauhale, aole keia he ma'i kolela ma kona ike kino ponoi iho.  Ua like keia me ka olelo a ka Luna Hooponopono nupepa "War Cry," Mr. Milsap, i holo mai ai i Honolulu nei mahope iho o ke kapae ia ana o ka Moiwahine mai ka noho moi, e i ana, o ke kaua hookahulihia aupuni , a me ke aupuni Kuikawa e ku ana ua kukuluia mamuli o ka manao o ka lehulehu. He poe Karistiano keia ma ka olelo ana, aka, ina keia mau olelo hoopunipuni e hoolaha ia mai nei e na alaki o lakou, he oiaio, alaila, he poe keia na Ane-Karisto maopopo.

 

__________

 

           Ua hmo iho la ka huila o mua o kekahi kaa kikane. i piha i na pena manu, i ka Poalua nei, a e olo na lima kokua holo puiwa ole ai na lio.

 

[column 4]

 

KA MOKUMAHU BELGIC.

_____

 

           Mahope iho o ka wehia ana ae o kekahi mahele nui o ka ukaua o ka mokumahu Belgic, ua lana ae la oia mai kona wahi i ili ae i ka wa o ke kai nui, ma ka nuku awa o Yokohama.

 

__________

 

HE LUKU HOLO PAPA.

_____

 

           He iwakalua kumamahiku tausani ka nui o ka poe make i ka ma'i kolela ma Iapana, iloko o keia mau mahina pokole a kakou i lohe aku mei e hoomaka ana keia ma'i ma ia aina.

 

____________

 

MAKE O KAUKA MAKAMURA.

_____

 

           He ekolu la mahope o kona hiki ana aku i Iapana, kona aina hanau, ua make iho la o Kauka Makamura i ka ma'i kolela. Pehea la e kuukuu ia ai ka hoopae ia ana mai o na ohua mai ia huli mai o ka honua, me ke kau ole ia o na hoomalu loihi i ike ponoi ai kakou i ka ma'i ole o na oua keeleiki, me ka hoopau pono aua i ka moku no na poino a pau ina a hu ae ka ma'i mamuli o ka hoopae ia ana o na ohua malalo o ka hoomaikai a ke Kauka o ka moku.

 

____________

 

PUIKAIKA KA LAUNA ANA.

_____

 

           Mamuli o ka paio o ke aupuni Berazila a me ke aupuni Beritania Nui, ua hele aku ka laua keeu o ka palena i olelo aku ai o Beritania i kona mano paa.  No keia ua pane mai o Berezila, ina e hoomau aku o Beritania i kona manao, e hoihoi ia aku ana ka palapala hooia ike ia o ka Luna Aupuni o Beritania e noho ana ma Rio Janeiro.  He kulana hooki launa maikai ana keia ke hookoia, a he kauakona hopena.

 

_____

 

           Pela no e ulu ae nei na ninau mawena o Amerika a me Beritania no ke kulana like o na aupuni a pau iloko o ke alanui oki o ka puali mawaena o Amerika Akau a me Amerika Hema.

 

____________

 

HE LETA MAI KA BENNINGTON AKU.

_____

 

           Ua loaa 'aku kekahi leta ma Kapalakiko ma ka Auseteralia, ia Kaua Rupert Blue o ka Halemai o na Aukai, mai kona kaikaina aku, he Pikimana maluna o ka mokukaua Bennington, e hoike aku ana ua make kekahi kanaka o ko lakou moku i ka ma'i Kolela, a he ma'i Kolela oiaio ua ma'i la. Ua manaoio oia ua hiki mai ka ma'i maluna o na ohua Asia he 538 o ka Belgic.

 

__________

 

NA OLELO KU I KA HOOPA HENEHENE.

_____

 

           Ma keia mau moku leta mai nei, ua puka mai kekahi olelo pahenehene i kakauia e Joaquin Miller, ka  haku mele o na Mauna Siera o Amerika.  Ua hiki mai oia ianei nei mamua iho o ke kaua kuloko koko ole o ka la 7 o Ianuari o keia makahiki, a na Hawaii aloha aina.  He nui ua olelo hoomakeaka a keia haole e hoolaha nei maloko o ka nupepa Call o Kapalakiko.  Ua lolo nae keia man? olelo he mea kuio loa na kekahi mau nupepa repubalika o Hawaii nei. He hoaloha keia i hele pu iloko o ke kaua kuloko, aka, me he la, ua hele hookamani vale no oia i mea nona e ike maka ai i ua mea i hana ia.

           Ma kana mau olelo hoomakeaka, aia hoi e puai ae aua he mau olelo hoopahenehene i ke kulana o na hana a na koa, na luna aupuni, a me ke ano o ke aupuni e ku a hookele ia nei.  Ua hele aku eia houhou a ka Peresidena, na 'liikoa, a me ka puali koa. Pukiki e hele ana i ke kaua, i wehe i ko mau kamaa a lei ma ka a-i, a e auamo ana hoi ma ka welelau elau pu. He mea akaaka ke heluhelu iho, aka, he mea aai no nae e hoopahua ai i na manao hoohui aina.

 

[column 5]

           Me ha la, oia iho la ke kumu nui o keia mau kakau hoohenehene ana, i lilo ai he mea hoomakeaka iakakou e ku nei e ko ke ao.

 

_____________

 

UA MANAOIA E HOOPII

_____

 

           He nui ka oleloia, ina he mea hiki, he kupono o Kauka Bowie, o ka Belgic e hoopii ia, no ka huna ana ia Kauka Chalmers o ke Awa o Kapalakiko, i na Pake i make a i hoopaa ia na kino iloko o na pahu, i kona wa make alamoana mai Kina a me Iapana a Honolulu, a hiki loa ia awa.  He mea maopopo ua ike maopolo ia no ka Belgic mai ka ma'i Kolela i pae mai i Hawaii nei, a i luku ai hoi i na Hawaii, nona na ola i poino mauwale a i ku i ka poino mamuli o na hana hoohemahema a ka Papa Ola ma o kona mau Agena la.  Mamuli o keia mau kumu ke olelo nei makou, me ka manao ewaewa ole, he kuleana ko ka lehulehu e manaoio ai he mea kupono loa i keia aupuni e hoopii i ka poe i ku malalo o ke kanawai no ke poho a me na lilo o ke aupuni, a no ke poho o ka poe nona ka waiwai i puhi ia a i luku ia no ka pomaikai o ka lehulehu, a no ke poho a me ka poino o na ola i make mamuli o ka pae ana mai o keia ma'i.  Ua maopopo loa, ina keia poino make nui ana maluna o na lahui o na aina e, ua ku ka halawai nui, a hooholoia na olelo hooholo e ahewa ana i na Agena o ka Papa Ola, a ma o lakou i ka Papa Ola no hoi, ka mea maoli nana e auamo ke koikoi o na hana a pau a me na poino a pau i loohia maluna o ka lahui, na ola he kanaono ka nui i make mauwale. Aloha no lakou, a aloha no hoi kakou, oiai keia mau mea e ikea nei, me ka ili ana o na hemahema a me na popilikia maluna o keia lahui oluolu a lokomaikai me ka manaolana ole e nana ia ana ko lakou mau poino a me ko lakou make ana.  E olelo ana makou ma ka pono a me ke kaulike, a ma na mea i ike ia i hala, a e kaalo nei imua o ko kakou maka.  Wahi a ka olelo:  "Ua moe ka pono, a ua make ke kaulike;" a na akua ke Dala maluna o ko ke ao i koia mau la.

 

____________

 

KA HOOMAEMAE ANA.

____ _

 

           Mamuli o ka pae ana mai o ka ma'i ahulau korela i ko kakou aekai nei, ua loaa ia kakou he mau ike a he mau ao'na lehulehu i loaa ole mamua, a i hoomaopopo ole ia, ma aole no keia hiki ana mai o keia ma'i weliweli.

           Iwaena o ka poe naauao e hoopiha mau ana i ko lakou waihona ike, mai na ike o ko ke ao holookoa, aole loa he mea hou, a ano nui, na ma'i hou e hu nei maluna o ko ke ao, a me ka hana kupono a kanaka e hana aku ai i kumu e hoomaluia ai ka laha ana o keia mau pilikia o kana, a e hoopakeleia ai hoi ke ola o ka lehulehu.  Aka, ua piha hoomalo a ke kanaka; ua lilo oia mahope o na aka, a ua hoohemahema hoi i ka io, nolaila, ua hamama kakou i na pilikia a me ua poino a pau o keia ao, aole mai ke Akua mai e like me ka olelo kuhihewa a kekahi poe, aka mamuli o ko kakou hoomaloko nui i ka ike a ke Akua i hoike mai ai i kumu alaki no kakou e lanakila ai maluna o na poino a me na pilikia, a e hiki ai hoi ia kakou ke noho haku maluna o keia poepoe honua a mau loa.  Aka hoi o ka ike kumu i loaa i ke kanaka, e pili ana i na mea a pau, ua helelei aku a, ua koe mai no nae ka mea i haawiia ia ia i oi ae i ko na mea a pau o ao, ka noonoo, a no kona ahuai i kona kino, ua huhewa wale aku kona noonoo a ua iho ilalo a haule iho la malalo o ka holoholona.

           NO keia mau ano, ua paakiki kakou i ka hoonaauaoia e ao mai ana e hoomaemae, e noho hoi me ka naauao ma ua auo a pau; a aia wale no a hahauia mai kakou e na poino a me na pilikia e like me keia i hiki mai nei, a laila, ua awiwi kakou e noonoo hou a e hoohana i na mea kahiko no i loaa mua i ko kakou ike i

[column 6]

hoomalokaia nae.  Ke awiwi nei kakou e hoomaemae, ke palaina puna nei i ko kakou mau hale, ke hana nei i kekahi mau hana e ae e pili ana i ko kakou noho ana; pela hoi ke aupuni e hoomaemae mai nei i na wahi kupono e hoomaemaeia.  He mau hana maikai keia, a ua kupono e like me kona ano, eia nae aole kakou i hiki aku i ka mole o ka hoomaemae.  A aia ma kahi o keia o ka pilikia.  He ole ua hoomaemae a pau o ka noho ana, o ke kanaka, ina wale no o ka palaina mawaho; e palaina kakou ia loko o ka hale kino o ke kanaka---oia hoi, e hoomaemae kakou i ka naau alaila, mau a oiaio ka kakou hoomaemae ana.  Ina aolekakou e hoomaemae kuio, i ka noho'na kino a me ka noho'na uhane,he mea maopoo aole kakou e lanakila hou ana ma keia hope aku maluna o na pilikia a me na poino e poai nei i ka honua a e koweli nei i ko ke ao a pau.

                                    HONOLULU (Boy).

 

____________

 

E PA IA ANA

____ _

 

           E kukulu pa ia ana na kae o ka muliwai Nuuanu wahi a ka oleloia.  He hana nui no keia, aka, in a he mea ia e hoomaluia ai o ka laha ana ae o ka ma'i, ua maikai no.  He kupono loa nae e hoomoe ia kekahi alanui ma na aoao o keia muliwai, e hoonee ia ke poe e noho hei ma Kapuukolo, a ma Kikihale, a e haawi ia aku i wahi okoa ko lakou e noho ai.

 

____________

 

HE KUMU MA'I

______

          

O ka noho ana o kauaka iloko o kekahi hale uuku, me hookahi a elua paha wahi rumi, he umi a oi aku, oia kakahi kumu ma'i o ka lahui Hawaii. Ua like keia ano noho pupupu ana me na holoholona.  Ke hoomanao nei makou i ka makou hele ana e makaikai i Kikihale, ua loaa aku hoi he umikumamakolu iloko o kekahi wahi hal uuku o umi paha kapuai kuea.  Ua kohu ku ole keia nohoana i ko ke kanaka, e he hana hoohilahila no hoi i ka inoa kanaka a me ka inoa lahui.

 

____________

 

HU HOU KA MA'I KORELA.

_____

 

           I keia kakahiaka i hu hou ae ai kekahi ma'i ma Kunawai. Me he la, ua laha ka anoano ma'i maloko o na poowai, a aia hoi iloko o na loi ai.  O ka anoano keia a Makanui i lawe aku ai mai Kapuukolo aku, a hoolaha ae la ma Puunui.

           Ina keia haua na kekahi lahui e ae, ua wikiwiki kakou i ka olelo ae, he hana manaoino ia hana aka, na kekahi o kakou iho, nolaila, ua hamau kakou.

 

____________

 

NU HOU KUWAHO.

_____

 

           Ke laha nui la ke kelela ma Aferica, a me Rusia.

 

_____

 

           Ke hookolokolo ia la ka poe i li kanawai ole aku ia hai ma Ellensburg. Wash.

 

_____

 

           Ua hiki hou aku o Bihopa Riordun i Kapalakiko, kona home, mahope o ke kaapuni ana i ka honua.

 

_____

 

           Na Peresidena Cleveland i kaomi ke pihi o na uwila nana i hookele ka mikini o na mea hana a pau o ka Hoikeike ma Atelanita. Georgia

 

_____

 

           Ua haki? ae ka puali koa aupuni o Bereaila, wahi a na lono e komo mau mai ana i Rio, ma ka apana o Rio Grand do Sul.  O ka lohe loa, ua lawe ae hoi he 4000 poo kini i ke kulanakauhale o Bage, a na hoole i ke koi a haawi pio aku.

 

[column 7]

 

William C. Achi.

_____

 

HE MEA LAWELAWE MA KE KANAWAI

_____

 

BOROKA O NA WAIPAI PAA

 

_____

 

           A he Boroka o na Waiwai Lewa

 

_____

           E ?ai mai a kuai aku no hoi ae aina a me na waiwai o na ?? pau., ma na wahi a pau o ka Pae Aina.

            mar 14d mar 15w.

 

___________________________________

 

Halawai Nui!

 

_____

 

E ELEU MAI NA HOA.

 

_____

 

           Ke kauoha ia aku nei na Lala a pau o ka Hui Kuai Aina o Wainiha, o akoakoa ae ma ka hale noho o D. Nuuhiwa, ma Wahiniha, ma ka hora 9 A.M. o ka la 12 o Iulai, o keia makahiki.

                                                                                                                        R. Puuki.

Luna Nui o ka Hui.

jun10

 

________________________________________

 

Halekuai Kamaa

----o----

MAKANANI.

 

Alanui Papu.

 

           O keia ioh ke Kamaa haahaa hila Kiani nani loa o na Wahine i kapaia "Oxford Tie."

 

 

           O ke auo kuea a me ke ano uuku oioi o mua no $2.50 wale no.

           O keia iho hoi ke kamaa ili Kae Farani o na Lede e pihi ana ma ka aoao.

           A he $3.00 wale no kona kumukuai.

 

           He $4.50 ke kumukuai o keia ka maa mamua.

           Ma kahi keia e loaa ai o ka

 

           jun13 tfd.

 

______________________________________________

 

C. E. Williams & Son

 

Helu 611 : : : Al. Moi

 

Mauka mai o ka pa Kuai Papa o Lui

 

me Kuke.

[much of copy is illegible]

Na mea kuai ma na

           Lako Hale a me na Moe,

                        o na ano a pau ma na

                                    Kumukuai Haahaa ??

 

           Na Mea Hana Pahu Kupapau a me Ialoa.

 

           Na P hu Kupapau hookomo ia mai iloko nei o ka aina, i oi ae ka nani mamua o na pahu kupapau hanaia maanei no ka $3.00 a oli? aku ilune.

           Kaa Kupapau no ka hoomalima a o ka oi aku o ka nani me keia kuni ma keia kulanakauhale no ka $5.

           Na ae ??pau a me ?? Kia Hoomanao.

Telepono ??

           jun12?