Ka Oiaio, Volume VII, Number 26, 30 August 1895 — Page 1
This text was transcribed by: | Lovey Slater |
This work is dedicated to: | Gerald Richard Slater |
Ka Oiaio.
NUPEPA KA OIAIO
“O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA
BUKE VII HONOLULU AUGATE 30, ’95 HELU 26
HE MOOLELO HOONANEA
NO
EVALINA,
Ke Kukui
Uila Dubelina,
A ME
HAROLANA,
Ka Eueu o na Kuahiwi
A O KE ALOHA KAKIA I KA IWI
A iloko o oa hakoko ana ua hoauhee ia mai ia la lakou e ka hu hewahewa o na koa o ko lakou mai enemi.
A ho lehulehu wale hoi o ko lakou mau hoa e waiho a make ana maluna o ke kahua kaua me ka weliweli.
Mamuli o ka manao aloha i ka aina a me ka lakou oaoa ua hoomaa aku la no laua i ke kupaa ana a hiki i ka @ ana.
Aia hoi ua neoneo ke kahua ka ua i na kino o ka poe ola uhane wa ia wahi.
A o na heana o ka poe make, oia ke mau mokaki nei me he puu opala la i hoa@oakea ia no ke puhi ana aku i ke ahi.
Nu ka poeleele i hoopakele ae i ko lauu mau ola mai ka make mai a ka enemi.
A holo aku la laua nol@ @ ka @ @ ai o ko lana @ ol@.
A pela iho la i hele auwana ai noloko o na ululaau me ka nele i na mea e pono ai o ka laua aohe auwana ana.
I ke kolu o na la o ko laua hele ana iloko o ka ululaau, me ka ua lawai ole me kahi mea kino ol@ uhane.
Ua hiki ole ia laua ke hoonee hou aku i ka la ua huakai kaahele no mua.
Oiai ka pololi, ka maluhiluhi @ ke kino a me ka weluwelu o ke la ua mau aaliu i ua ala laau.
Nolaila, ua hoomaha iho la laua ia laua iho malalo o kekalii pa-@ wai e lele mai ana mailuna mai o ka pali.
A no ka nui loa o ko laua maluhiluhi, ua haule aku laua iloko o ka hiamoe kulipolipo naaupo.
A na ka huiliui o ke keluau o ke wanaao i hoala mai iko laua hiamoe ana.
A hoomanao ae la laua, ua koko ke paha i kau wahi o ke ao no ka moa ona hoailona iho la no ia e.
Ua ala aku la lana me ka hooma haaii ui ana i e anuanu, a hiki i ka wehe ana mai o ke alaula o ke ae.
Ua haalele iho la laua @ ko laua wahi i moe ai ia po, a hele aku la imau e huli i mau mea ai na laua iloko o ka nahelehele.
Oiai laua e hookolo ana i ka nae heu wawae o kekahi mau holoholo na i hala e ilio.
Ua lohe pu ae ia no hoi laua i ka owe a mo ke kapalulu pu o na lau laau, me he mau a kaualulu la ka owe i ke aho a ka makani.
A i ko laua alawa ana he, aia hoi ike aku la laua i kekahi pu a oia e holo ma iana me ka puahi nui ma kahi kokoke i kahi a laua a pee nei.
Ia wa i kaa like aku ai lana i ka laua mau pu ma kahi a ua holoholona e holo mai nei.
Me ka manao ole ae e, eia ka make mamua o ko lakou alo kahi i kali ai.
He uina ana noka laua mau pu, aia hoi, ua ku aku ia he eha mau aia i ka wa hookahi
A houle aku la lakou a pau i ka honua, he poe kino make e waiho ana.
Hele a @ la@ me k@ naau hauoli, a lole ae ia i ka ili o ua poe holoholona la.
A puleha aku la hoi i kekahi o na @, i mau mea ai na laua, oiai. Loi ka pololi e haku ko ana iloko o ko laua waihona ai.
Me keia mau io holoholona, i hoopau ia ae ai ka hou po lewalewa o ko laua mau ua @auma.
A pela iho la i noho ai laua i noho ai iloko o nau ululaau e ola ana i na io holoholona a me na manu.
I kekahi la, na hele aku la lana ma kahi a ka wa-hi e nauea ai ka oluolu o na ea huihui o ka uka w@okele.
Aia hoi ka leo o na manu noh kuahiwi ke alapine mai la nie ko lakoa mau leo mele hoonaue puuwai, e hiki ole ai ia laua ke @ @ho i ka mahalo.
Pela ihu la laua i hookamaaina a ma ka noho ana iloko o kela wahi waoakua kanaka o’e.
Me ka loaa ole, he mea nana @ hoopilikia i ko laua noho malihini ina.
Ua lilo ka hulu o na holoholona kapa aahu no laua, e pale aku ai i ke anu o ka ua, a me ka huihui o ke kenau o ka po.
A ina paha o kana pu kekahi nalaila, e hiki no ia kaua ke kapa aku ia laua o ke akua huluhulu o ka maana, a i ole o na hookalakupua o na ululaau o Irelani.
Ua hoolilo iho la laua i ko laua manawa ma ke kau ana maluna o na lio ahiu o ka ululaau.
A i ka nana aku i ko laua kulana, ua like loa laua me na Ilikini o Amerika Akau, ka loea ma ke kau ana maluna o ka hokua o na l@ ahiu.
A ua lilo hoi ko lakou mau kua wahi nanea loa na lana e hiolani ui i ka po a me ke ao.
Koe wale iho no ko laua wa e @ ai ma ko laua wahi e moe ai a e ai ai.
Ua lilo keia hana ia laua i mea lehia i ko laua noonoo i na manawa a pau.
Aka, hookahi mea nui iloko o ko laua mau hoopo e uloka mau ana o ka loaa o kekahi hua makanmae mai ko laua puhaka mai.
A he mea oi oio, elike @ne na kokoia o ka manawa, pela i hookeia @ ko lana makemake.
I ka @ ana o na makeliki he 18 o ko laua noho ana maloko o na ululaau.
Aia hoa, ua kau mai la na hoailaua e ka hapai keiki maluna o ka na wahine.
A i ka la i hanau ai o ke kaikamahine alii maioko o ke kulunakauhale o Dubelina, oia hoi ka ui Evalina.
Oia no hoi ka wa like loa i hanau ai o ko Harolana makuahine malalo iho o ka wai-hi e lele mai ana mai ka pali mai.
Ua holo loa no paha ka moku Warrimoo mai Vikoria mai. Me he la ua hui aku nei i ka moana me ka Monowai, a ua lohe he ma’i kolela ko Honolulu.
E hoomaka ana ko Hilo poe e pai i nupepa na lakou iho. O Chas. K. Soencer o ka Builetin mamua aku nei, oia ana ka luna hana, a he mea mai na aina e mai, ka haku manao.
O. D. M. Mahu, ka mai hope loa i makke, ma kona wahi noho ma Alanui Moiwahine. He iwakalua wale no ka ni o koua makahiki, a o ka mea kupanaha loa, aole loa oia i kokoke aku i kahi o na ma i e hu mai nei.
KA MAKAI KIU
Lau Omaomao
k kaaea o na kakai pali nihoniho o Misouri
KA MEA NANA I H@KA KA POWA IEKE A ME KONA
PUALI HOLOKOA
A I OLE
Ke Aka kino wailua o ke kuliaumoe
I ka paha ana ae o ka leo o ke hele me kona leo nui @ ua poina ae la na mea a @ me ka manao pihoihoi, e ninau ana, owai keia poe powa, a e hoio ana iho lakou me ka pihoihoi nui, no kahi o ka @ kahea.
I na kauwa a me na mea e ae hiki aku ai i ka rumi hookipa o ke ui Meliaka, ala hoi, ua hoo@, koke ia lakou a pau, i ko lakou ike ana aku i na helehelena makalapui o ka Makai Kiu Lau Omaomao, i huli pa-pu mai ana imua o lakou a pau.
Ia lakou i komo aku ai, na haawi like uku ia lakou i ke aloha iaia @ me kona mau hoahele, a pela no lakou i @ i aku ai ia haaw@ hookahi, me ka @ makolukolu o e aloha oiaia.
He mau setona kai ani ae ua pa ne aku la o Pilipo i na kuene @loko ka hotele, e hele oukou, a e hoomakaukau i mea ai na ka hoopakele o Misouri nei.
Ae, wahi a na kuene, a me na poo la wela wele ae, a hele nui aku la lakou e nana like ma ke kau ma i le@a aku ia lakou.
He 15 minute maia hope iho, ai hoi, ua lohe ia aku la ka leo ka he@ ke kuene nui e kahea mai ana ia lakou e nane aku e hoopiha i ka @ o ka @naina, a naue nui aku la lakou, o ka hora11 ponoi noia oia @o.
Ia lakou ma ka papaina, ua ka okalo ae la ka Makai Kiu he mau leo kanaenae i ka makua lani, na ka hoomaikai ana aku iaia, no ke lakou mau wahi mea ai a hiki i ka amene ana.
Ua hoomaka ko lakou paina ana e like me ka hiki i kela a me keia ke lawa nona iho, a hiki i ka lawa ana o ka lua o ka inaina, oia ka wa i pau ai ka lakou haupa ana, a hoi nui aku la noka rumi hookipa, e hooluolu iki ai.
A hala he mau minute, ua hookuu ia ko lakou launa ana, a hoi nui aku la e hooluolu ia kuena po, oiai hoi ke ao naulu e hekau maila iluna o kau kaopu, a ke lawe ala keau i Halae’a a kahuli aku la ma kela aoao o ke Awalau.
I ka hoea ana mai o ka la i ke kakahiaka, ua paoho like mai la na @ a pau oluko o ka hotle, a hoi hou ae la lakou me ke aloha pumehana oia kakahiaka nui.
Ia lakou no e lualai ana me ka la i ku-kii e, aia hoi, ua ike ia aku la kekahi holo lio, eholo mai ana me ka puahi nui, a i ke kilo pono ia ana aku, ua ike koke ia aku la kikahi kauwa no ia a Pilipo, i hoouna ia e kiu i ka hana a na puulikoa i na poe powa.
I kona hiki ana mai, ua hele a lilo na maka i ke kua i ka ua mea he nui o ka weliweli e hekau ana imaiuaa ona.
Me ke kaukau lua ole iho, ua pane mai la oia, i keia wa, ke aneane mai nei ka hui powa o loke e ana mai i ke kulauakauhale nei, oiai he 30 mile wale no i koe, a komo mai lakou, a o ua pualikoa o ke aupuni i hoonna ia aku ai e hopa @ ia lakou, ua hoopuehu ia mai lakou a pau.
I ka lohe ana o ka Makai Kiu i keia hoike, ua ninau pono, aku la oia i ka oiaio i ka mea nana i lawe mai i ka lono hoolele hauli.
He oiaio anei, he 30 mile i kou a komo mai ka hui powa iloko o ke kulanakauhale nei.
Ae, aka, me heala i kela wa, he 20 mile paha i koe a oi alaila komo mai lakou.
Iloko o a wai ua kauoha koke aku la oia i kekahi kauwa oloko o ka hotele, e hele koke e hana i kona lio me ka awiwi, a ua hoko ia pela.
O ka Makai Kiu hoi, na kakau iho la oia i kekahi leta ma ka olelo hebera, na ka ilamuku o ke aupuni, e hoike aku ana iaia, ua hiki mai oia i ke kulanakauhale, i ke ponei, a i keia wa e hele au i oia e h@ pio ia leke, no ka make a ola paha.
I ka makaukau ana o kona lio ua @ na hoi kana leti ua haaw@ aku la oia i ka leta ia Henele @oe @ kauoha aku la iaia, e holo oe me ka awiwi a haawi aku i keia leta ka ilamoku o ke aupuni, a nau o @ ae ia’u, a no, ke hele nei au @ @au aku la oia iluna o kona lio iolo aku la.
Ua holo aku la hoi o Henele Bo@ haawi aku la i ka leta i ka ilumu iu a i kona w@ he ana ae ike koa no@ no oia i @a inoa o Lan O aiaao @ao e kau ana, a oia kana i nin@ @ @ aia ihea o Liu Omaomao.
Ua hala aku nei, no ka hookana i ana hana.
E na hoa heluhelu o ka moolelo ka Makai Kiu Letu Omaomao @ nui pono ae kakou oia ke alahele i @ Makai Kiu.
Ua hala aku la ka Makai Kiu @ ka pu@ nui oia hoi na lio o ke aupuni ua makaukau ma kela wau keia wahi o ke alahele, he mai io pakui keia no ka wa o ka pilikia, a me na kanoha awiwi loa.
Iloko o keia wa a ka Makai Kiu holo ai he 40 minute wale no, i hiki i ka pahu hopu o kana @aka.
Ua halawai aku la oia me kekahi auau mahele koa, a niuau aku l@ ia, aia ihea ka poe powa?
Aia ilona o keia puu e ku mai la he kela hae keokeo e kau maili @na o ka laau.
Pane aku la oia, he oiaio anei ia poino kekahi poe o oukou?
Ae, na poino, oia, ua nui ka @ a @ o na aoao elua i ka la @ @ehinei a ao @e nei.
I kala wa, ua pane aku la oia makeia wahi e kali oukou ia’u a @lk@ lakou i kekahi ahi kao e lele, aoa mai, keia puu ae, alaila, e hoomamo oukou, ua paa pio lakou ia’u, i oia ko oukou wa e ne@ ae ai imua e, wahi a ke alakahi a na puali koi aupuni, a hala aku la oia.
I aia e hoonee ana i kona alahele no mua, me ka hukiwawe ua hoolohi ae ia oia i kona helehelena a like @oa me ko Robiue Huka, kela powi o Misispi, o paa pio alii Nu Ioka.
Ua hoomau aku oia i ka hele ana imua ina kona alahele a hiki i kahi e kokoke aku ai i kahi o na kiai o ka hui powa i hoonoho ia ai, o kiu i na koa o ka aoao o ke aupuni, ua ike koke ia mai la oia a ua @ ka wa i haawi i o ma ai k@ kahi boaitona iaia ma ka ulu @ u aha nei, owau la oia?
Ma keai ninau aole oia i hoike aku, aka, @ hoomau aku la no oia i ka hele ana imua, uie ku wiw@ o e, @loko ola wa ua ki koke ia mai la eia i ha pu e na kiai, oiai, ua ka@ o Ieke ia lakou e hana pela.
Oiai ua kiai e alapine ana i ke ki ana i ka lakou mau pu, oia no ka wa o ka Makai Kiu i hoololi hou @ A i kona kuu a lilo hou ue la i wa @ luahine, a i ike hoi na ano a pau me ka makuahine ponoi o Ieke.
Ua hookuu aku la oia i ka lio, a hoomaka aku la e @eki wawae, imua o ka enaena o na poki wela e hana mau ole mai ana na powa mai.
I na powa no e hoomau nei i ke ki ana i ka lakou mau pu, ua haawi koke aku la oia i kekahi hoailona i kamaaina hoi ia leke, e hoike aku ana owau keia o kou maiua aloha, a e waiho iho i kau niau niea kaua i ka honua.
I ka ike ana o Ieke i keia hoailona, ua kauoha koke aku la oia i koa ua poa kanaka, ua oki mai ki aku i ka oukou mau pu, oiai, ke ike nei au, o ko’u mama ae keia, a hoopau ae la ke ki ia ana o na pu.
I ka mehe ana iho o ka leo o na pu, ua ike aku la ka Makai Kiu ia. Ieke, i kona holo ana mai, a oia kona wa i oupe loa iho ai, a kaui iho la ka ho-e.
I ka hiki ana mai o Ieke imua oia nei, ua puili mai la oia me ke ku hihewa i ka kaua eueu o kona mama io noia, oiai, ua like no a like me ka ua nahunahu, ua ma ki mai la oia i kona papalina, a pela nohoi keia i kis@ aku ai i ka honi o ka make.
Ua hoi aku la lana a hiki i kona kahua hoo ulu, a malaila hoomaha iho ai, @ue ka i o a uha u keia e hoo naenae nei, aia hoi na kulo waimaka o Kulani ia o le iho makawa u ala ma kona mau i au@ lina, a e hoopuka ana i na leo ku ke aloha keiki.
I ke kuu ana iho o ka nae, ua pale aku la keia, e kuu keiki hanai n@a, me ka luuluu au e hoike aku nei, ua paa pio kou po@ii, a ua hoopai ia hoi oia no ka make, e k@ ha hookolokolo o Nu Ioka, a noi kumu i hiki mai nei au imua ou, o kii oe e hoopakele i ke ola o kou pokii ka mea loaa ole hoi ia oe ke puli aku.
Pane aku la o Ieke, ua lohe nei u ia mea, aka, o ke alahele kahu e hiki aku ai i Nu Ioka he pohiuhi noia, oiai, eia ke aupuni k@ ke nei e hopu pio ia’u, a nolaila ia manao au e luku i keia kulanakauhale mamua o ko’u nee ana ku no mua.
Pane hou aku la keia, e ku u ke oi, ina oia kou noonoo, alaila, nei ana wau a uo, oiai, he elua pulewale no i koe a make oia, a ua ma kemake au e ike hope aku nau hiohiona mamua o ka mua i ka poka o ka pu a ka Kiu Lau Omaomao a i ole, oia ke make aku ana ia’u kou mama.
Pane mai la o leke e kuu mama aloha, e hoaumoe hoi ha kakou keia po mai nei, a ka la apo o alala kakou hoomaka e hele.
Ae, wahi a ke kiu i paua aku ai i oia kaua i olelo iho ai iloko iho ma, o kou ike hope ana keia i ka malamalama o ka ia ai hoiho ka@a eleele maluna ou e kena kanaka puuwai eleele.
I keia wa, ua olelo hou aku la keia e hoonua aku oe i kekahi kanaka ou, e hele aku e nana i kuu wahi lio, ke ola aia paua a i ole na @uake paha i ka poka.
Pane hoa aku la o Ieke, auwe! he lio ka kou? Ae, a i ka wa o na ki!i i ki ae nei i ka pu ia’u , oia ko u wa i haalele ai ka liu o wake auauei au.
Ua hoouna io aku la o leke i kekahi o kona mau alele @ e nana i ka lio, o kana makuahine kamehai.
Mai hoohala i ka, HaleKuai omi o na loie Kane, o A. L. Timmoue, Alanui Bertania Barrington Block. He kohu haawi wale ka lole.
He Leo Kahea
Ke hoike ia aku nei ka lohe uu Luna lawe pepa a pau o Ka Nupepa Ka Oiaio, iua he mau holu koe o ka Helu 1, 2, 4, me 5, ma ko oukou lima, e hoouna koke mai oukou i keia Keena, me ke kakau ana penei:
Nupepa Ka Oiaio
Alanui Pai Palapala
Honolulu, Oahu,
Oiai, ua nui na kauoha nupepa i hiki mai i o makou nei, a no ia kumu keia e kauoha ia aku nei ia oukou.
Ma ka Kauoha.
HE MOOLELO KAAO HAWAII
NO
LAUKAIEIE
Ke Kino Kamahao Ileko
O KA
Punohu Ua-koko
Ke Kahuliaol’a o ke Kuluaumoe o na Pali
o
Wapio Hawaii
Ke hele a’a a Owela i ka lea anuo ka hele a Kekupuoahi o Waipio Hawaii.
A me he me la o ka laa o Pele oaoa noia o Kilauea e hoolele ana kona mau lalapa ahi me na pohuna i a na o ka lewa me kona malamalama.
A ua hekau iho na eehia o ka makau nui weliweli maluna o ko Kauai poe a me Niihau a me ko Oahu nei poe.
No ka mea, akahi no lakou a ike ani hoailona kamahao o ka mea nona keia moolelo hoo@ao@, mai @a like kela manawa maluna o ka mokupuni o Nihoa me na wena ulaula o na olino malamalana o ka la ma na paia o ka lewalani i kona @ e huli aku ai ma kela aoao o ka poepoe honua i ke ahiahi.
A ua hiki hoi keia mau mea kauahao ke ike ia aku e ko Kauai poe a hiki loa i Hawaii nui o Ku, a na Kauluwela maoli no na aina a he na ka lewa.
Nolaila, ua kupono keia mau Iala ai mele a Louiau i ka wa o Pele i nani ai i kona makemae malu a i o kona kino.
Ua wela ka hoku ka malamalama.
Ua wela makahi kaeloa ia Kauloa.
Kalehu ka moku papa ka aina.
Haahaa Kaulia o Wahinokapu.
Kiekie Kilauea.
Aia oe hoi i keia wa, ua o@ he maila na weleiau makani mai na kini eha mai o ka honua.
A ua lohe pa aku no hoi na leo hekili e nunuiu ana iloko o na no polohiwa no na olapa a wila e @ole ana i o a ia nei.
Aia hoi ua aie ahiu o ka moana ke pu mai la me he mau pau nu ia ke a@ ke nana aku @ o ka lii laumauia o ke kai.
A o keia mau hiona kupaiauapa a pau e ike ia nei, ua muniki @ ia ke ka, a @ na wahi a pau o Oihoa.
A ike ia kona wahi ia inomaka ae ai kona kumu mai ialo ae o ka papaku o ku honua mau ike ia kona mau lua a me ua a@ e ha@ mai ana a @ @ mea kupanana @ nui wale.
A o kona mau a @ me na olaelae e moe ana @ ilokina a me ke Kouiohana aku @ elike me ka waiho ana o keia pio Aina @ e hoea keia auau wahi ao iu luna o kaili kai aiaila he mokupuni nui o Ni@ @ like aku me Molokai.
A i na la paha ua @oho moa ia e @ kanaka i ka wa kahiao, a ina la @ ua kal@ uli loa aku ka lakou @ elike me @ nauai olelo i uhi@.
Ana ike ia no hoi kona ai ana hui malaio o Ninoa me @ maa @ no nani e waiho mai ana oia hoi kahale noho o ko laua Mano kauiaaina o Keaulele kou, @ he @ @ aina mamao.
O ka Mano keia nana ihele kaapuni ia Hawaii a me keia makai uni auau.
He Mano oluolu keia, aole i loaa kona hoa puo ma kona hele au i a hiki i kona hoi ana au i nui kona hookipa ia e na Maho o alii apau, aua lawe mai oia i ke kahi kanaka maoli mai Puna mai, oa hoi o Paukupaha kainoa i kapaua aia kahua o kela @ ma kahi koko@e i Mawao ka mokuna o Pana me Hao oimi ne pua oia na kela manu @ @au@ o.
Oia ke kanaka mua loa o Hawaii i lawe ia mai e keia mano o Nihoa aua pili hoi keia mano ia Leleiaka i ka moa hoi a ka poe kahiko i olelo ai.
Ua huli ka ia he mano keia i lele kona aka i kalani, a oia ka mea i kapa ia ai o kona inoa o Leleiaka.
Ma na wani a pau o Nihoa, ua pau loa i ke ki lohi ia e ka mea na @ keia moolelo kaao me na mea apau e hele nei ma keia huakai nui nolaila ua malo o ke kai ma Nihoa io na la ekolu.
Ma keia wahi i hooko ai o Hinahelelani i kona manao no Kauakiowao kela ui o kaiahamauleo o Ewa ina launa na niea apau ma keia hele ana ina ia ano hookahi, me ka @ooko ana i ko lakou mau @iini a ko akou niau puuwai.
Aua ulu mai la na noho huikau na @ne ka haunaele maluna i o Nihoa no ke ana hulu hookahi nie na a Ekolu.
Ma keia noho huikau ana o na ohana apau ma Hihoa, a no keia mea, na manao o Laukaieie a me Makanikeoe i na mea e pono ai o ia noho ana o na ohana oiai ua nui ia hana haumia i waena o na ohana apau.
A nolaila, na haawi aku oia lua mana olelo apau ia Makanike@e, a oiai, o ka la a laua e olelo nei a po no he po ia n@ na ku o ke kau ina o ka mahina.
Ua hai aku ia o Makanikeoe ina hoa hele apau i au mai ai i ke kai @oa a me ka poaipuni ana i na mokupani o keia mau pae moku, kahuekai hoi nana i hului ae i na kaikamahine a me na keiki ui apau mai Hawaii a Niihau e haalele ana @na lakou ia Nihoa i ka umi o na po.
Oia hoi ka po o Olepau ma ka helu Hawaii nei.
Ke koi ikaika nei ka Hui League America he mea pono e hookuuia ua pio aloha aina.
Hale Kuai Lako Lole Kane
L. D. TIMMONS
HALE HOU KUU ALANUI
PAPU A ME BERITANIA
Ua wehe ae @ oia i kekahi Lako Loio o na Kane piha a i wae ia hana e @ aku nei imua e ka lehulehu no na kumukuai @ loa, e loaa
Aahu piha o na kane
Na I’alule emi loa
Na Pale ili emi loa
Na Leiai o na ano lehulehu,
He mau Paa Lole Piha no $10.00
kekahi i kupono e makaikaia mua ia mau@ o
ke kuai ana i kau wahi e aku.
Kakini Maikai a oia lua
July 15, 1895 lm@