Ka Oiaio, Volume VII, Number 5, 5 ʻApelila 1895 — HE HOOKAHI NO HOOMANA OIAIO. [ARTICLE]

HE HOOKAHI NO HOOMANA OIAIO.

111. Ia makou ff"kamailio nei malalo 0 keia poo-manao, aole makou e kalai aku ana me ka manao lioinoino a hoole i ke kuleana o na' hoomana e ku nei, a ine ko lakou kuleana e "hai aku i ka euanelio 1 na lahui kaiiaka a.pau, * * * a e hooluu aku hoi ia lakou" (bapetizo), i t)la ai ka poei manaoio i keia kauoha hope loa a ka Haku. Ua pahola aku makou i keia kuuiu manao mamuli o ko makou manao aloha, oiai, ma ka hookuku ana i ke ao ana a na lioomana me ka ke Akua Olelo, ua like ole, a e alakai hewa ana hoi i ke kanaka e hoomana i ka mea nana e ao hewa ana, aole hoi i ka Makna ma ka Lani. E like me ka nui "o aa mea au i aloha ai, oia kau e ao aka a e paipai." A īuai hoowahawaha .t hoohewahewa kakou i keia mau kalaieuanao ana, a olelo iho, he pili wale īio i ka ekalesia, a i na hoomana, a pela aku, oiai, ma ka imi ana o kakou ike aupuni o kit la-' ni, oīa no ka e loaa wale mai ai o na mea a pau o ke aupuni o ke ao nei, | M» k» inakou hoomaopopo ana e like me na kuhikuhi a ka olelo ake Akua, eia ka ekalesia o ka Haku, ke ku nei i "ka mana« r a o ka liopena," e like me ia i oleloia e Daniela, uiokuua 8;17, a ualike i keia'wa me ke ans hoohalike ma ka olelo o ka mokuua 3, pauku 14-22 o Hoikeana e pili ana i ka hiku o na ekalesia ke kulaua hope loa o ka hoomana iiai iHtiano, i kapaia ka ekalesiao LaoJikeia. Ma ka makou inanaopepa lielu II i hoopuka aku ai, uaolelo aku uiakou, lie ole na' hoomana a pau e ku nei, ke ole i kulike ka lakou ao ana me ka olelo pololei maika

Olelo Hemolele mai a ke Akua, a o keia olelo, wahi a Paulo ia Timoieo, ma Tim. 3:16,17; "ua haawiia mai e ka Uhane o ke Akua, he mea ia e pono ai no ke ao ana, no ka papa ana, no ka hoopololei

ana, a no ka hoonaauao ana ma ka po&Oj i hemolele ai ke kauaka o .ke Akua, i makaukau lea ai hoi i na hana maikai a pau." Nolaila, ina kakou e nonoi aku e alakai ia e ka Uhane o ke Akua, e lawe kakou i na olelo a pau a ke Akua, ka mea e lioike nei, oia ka Uliane Heiuolele o ke Akua, a mai puni kakou i na alakai ana a kanaka, ke kue i keia olelo; ina no he anela ke ao mai i na mea i like ! ole me' ia, aole no kakou e hahai aku, Nolaila, ke olelo nei uiukou, i

mahope o na hookuku una i uaao aua a na hoomaua i k;yje uanelio, ua hakiua lakou a e like me ka olelo e pili aua ia mea, ina : ua haule ma kekahi kiko a hunehune paha, ua Lewa ma na mea a j pau; ma ia aua, ua kupono ia maI kou e olelo aku i ko makou mau i hoakauaka, aole he hooiuauae ku jnei i ao i ka ke Akua euauelio e j like me ke alakai aua a ka Uhane j Hemolele. Xo iu mea, he kupo- | uo i ka lahui Hawaii i keia ma- j I ua\va, e uo, e paipai, uo ka hooj pololei aua a lioouaauao ia lakou j iho a lilo i poe kauaka hemolele, i mea e hiki ai k i lakou mau pule | ana imua o ke Akua Heiuolele j mao kana Keiki Hemolele. ko j j kakou ka huna uaua e uwao neī j uo kakou ma ke alo o koua Ma- j kua, oiai Oia iloko o kelaluakiui hoauo i haua ole ia e ua liiua ka- j uaka, ka hale mau loahoi iloko o | ka Laui. He mau huke uuuui ke i piha ia uiakou ī ka haku manao i

ia e wehewēhe hnā i keia kulana o ka ke Akua olelo, aka', ua oi aku ka pono e waiho makou ī na wehewehe piha ana no keia mea, ina na Kula Wehewehe a Ao i na Mea Pili Baibalā, i ka poe e oluolu ana e nane mai; o ke ahiahi, i o makou nei, e kaana pu i ke ano o ka o.elo a me ke-ano o ka hoomana oiaio i ku i ko Karisto ma-1 kemake, ke Kumu Maikai, ka pohaku kilii o ko ke Akua Ekaleaia ma keia honua a ma na wahi e ae a paii. No ka manao nupepa; ua lawa ka mea helulielu, ma na alakai ana ano nui, e hoike pokole aku ana iaia i ke kulana aea o ka ekaleiia a ka Haku i hookumu ai nona hoi na ao ana a me na kahua

lehulehu e nei, iiia na luakini ane-karisto e lawelawe nei ma ka inoa o ke Kahuna Nui, olesuKaristo, a e kapaia nei ina ka inoa na hoomana Karistiaiio. : . I mea e pololei ai ka kakou hoomana i ke Akua, a e lilo hoi i mea e pomaikai ai kakou ma keia noho ana ame ko ka noho ana maliope aku o ko keia, he mea pono ia kakou e imi mua e ike pono i ka kakou kumu-ao ma na mea e pili ana i ka hoomana ana ia lehova, ke Akua hookahi nana i hana na mea a pau, a nana hoi ka Buke e olelo ia nei ka Baibala Hemolele, ka mea a makou i hoike aku ai ma ka manaopepa 111, he olelo na ke Akua i hoike aku ma o kona Uhane Hemolele i na Kaula a me na kanaka Kahiko. a ma o ka Episetole a Paulo-i ko Hebera, ua hoike ia mai i na kanaka oia manawa a i ko ka poe mamao e like me kakou o keia wa, n* olelo i hakuia i ko Hebera, i meaao, paipai, apelaaku; ihoonaauaoia ai kakou. Nolaila, i hoomana naauao ai kakou, e nana kakou, ow&i la kai olelo ia oia ka kakou kumu-ao, owai hoi ke poo o ka Ekalesia, a owai ke Kahuna Nui oko ke AkuaEkalesia. Ina ia lKiiovA, ke Akua, ka kakou e hoomana nei, alaila, maKana olelo kakou e imi ai i kona makemake, a eia ka mea e pili ana i ke Kumu Ao, i ke Kahuna Nui, ka mea nana na olelo ao ia kakou, i kauolia ia mai ai kakou e hoolohe, eia hoi ma HeWra ( Mokuna 1, a penei ka helu'helu ana, ilke pono ai kakou i ke poo oiaio o ka Ekalesia Oiaio o ke Akua. "O ke Akua, ka mea i olelo pinepine mai, a ma kekahi'mau ano hoi,ua kamailio i na Wa kahiko i|namakua kahiko ma o na kaula, oiahoi

kai olelo hou mai ia kakou i keia mau Ja hope. nei ma Kana Keiki, ka mea i hooliloia e ia i hooilina hoi no na mea a pau, ka mea hoi ma ona la oia i hana ai i na honua (aole i ka lani a me ka honua e like me ka unuhi hei»a ia ana ma ka olelo Hawaii). Oia hoi ka olinolino o kona (Akua) nani, a me ka like loa 1 kona jano maoli ; | a e hoomau ana i na mea a pau mamuli o ka olelo o kona mana, i kona manawa ma ona ponoi iho I i hoomaemae ai i ko kakoii mau j | hewa, ua noho iho la hoi oia ma i | ka lima akau o ka Hoi ma kahi kiekie, a ua hookiekieia ae hoi maluna loa o na Anela, e like ine ka loaa ana ma ka hoolina o kā inoa i oi aku o ka maikai 1 ko lakou. No ka mea, owai la o na Anela kan,. , olelo aku ai i keka-

!hi manawa. Oe no kau Keiki, i ! keia la an i hoohanau aku ai ia !oe ? A eia hou. E lilo au i Makua nona, a e lilo oia i Keiki na'u ? Ma keia kakou e ike pololei ai i ke ano o ka mea i hoouua ia mai e ke Akua ponoi ma ke kiuo

| kanaka, oia hoi Kana Keiki uia- | kahiapo, a o keia keiki, oia n'o ko j kakou Haku, k& Hoola, ko kakou j Kuuiu-ao, ke Kuhina^ T ui a me ka Apokolo, o ko kakeu mau mamauaoio. Ua hooiaio mai o Paulo o Karieto ke Kuhiua Nui, o ka £kalesia o ke Akua, ma * kaua [olelo ma Heb. 3:1, peuei: "No ia : mea hoi, e ua hoahanau laa, ka ka poe i hea pu ia mai mai ka laui, e mauao nui i ka Luuaolelo a uia ke Kahuuauui a i ho-1 oiaio aku ai. o Kariato le&u. Ka uiea i ualaiua pono i koua mea uaaa i hookohu mai ( iaia, e like : lioi me Hos« iloko o koua *!

pau." sfolaila, ke ibe-"pu iho la no hoi kakou, Heb. 4:14, "ualoaa ia kākou kc Kahuna Nui, ka mea i hala e aku.iua ka*Jlahi, o lesu, ke Keiki a k« Akua, e 'hoopaa kakou i kakou *hoiaio ana." Aka "aole' hoi e lawelawe kekahi i keia naai nona ihō; ke ole ua koho ia mai oia e ke Akua, « like Jai hoi m« Aaroua." Heb. 5:4. A | o keia Kahuna Nuj hoi, oia ka | kakou "e hoopili aku ai me he heleuma la no ka uliane, liē paa a

he naue ole, ka mea hoi i komo' loa aku iloko o ka paku, i kaM a I ke komo mua o kakou ihele mua' aku hoi, o īesu, i hooliloiaai koi i Kahuna Nui mau loa mamuli o! ke ano o Melekisedeka," ka papa kahuttt aole kumu o kona mau la aolē hopena o kona ola ana; aka, ua hoohalikeia me ke Keiki a ke Akua, he Kahuna mau loa. Eia. ko kakou kumu-ao ma kahoomana, ma ka Lani, imua o ke Akua; aia hoi oia maloko o ka paku ma kahi hoano loa o ka Luakini ma ka Lani, e lawelawe nei i kana hana hoola no kakou, e uwao ana no kela mea keia iLiea e malania ana i ke kanawai o ke Akua me ka hoomanawanui, a me ka ma,naoio aku īaia. Aole iko ke ao nei poe kakou e nana aku ai, aka iaia, a nolaila; kakou i kauoha ia mai ai, xna kakou e noi aku i ka Makua no kekahi mea, e noi aku ma Kona inoa hookalii ma ka pule, aole ma o Malia, a ma o kekahi maa e ae o ke ao nei e like .me kpkou, oiai aole he inoa e ae e ola ai kakou, oia hookahi wale, e like me kana olelo, "Owau ke aianui o ke ola," aole o Petero, o Paulo, o lakoba, o loane, aole no hoi ma kekahi inoa e ae malalo o ka lani. Nolaila, o ko kakou Ka huna Nui, oia ka pohaku kihi o ka ekaleaia o ke Akua, aole he mea e aku, a ina e ao mai na kahuna ekaleeia ia kakou i na aoana e kue ana i kana ao ana, ina no ia Kahuna he aneia. aole kakou e manaoio aku iaia, a i kona ekaleeia. Ua waiwai ole ko kakou hoomana ana ke hahai kakou mawaho o ke Kanawai hemolele o ke Akua, a me ka manaoio ple īnaluna o leau Karisto. No ka mea, ma ke kanawai—na kauoha he umi kakou e hookolokoloia ai a o ka Lunakanawai nana e hoopuka mai ka oleio hooholo, oia no ke Keiki ake Akua. I kona wa e haalele ai i kona kulana Kahuua Nui, a, uwao no kakou, a hele mai oia ma ke ao opaa o ka iani, ma kona kulana he 'Lii o na 'Lii, a h« Haku o na Haku, ia wa kakou e ike ai, o ka poe i hahai i ka na kahuna ekaleaia lehulehu o I keia wa, i knlike oie me kana ao | ana, e ia ana lakou no jka mlake mau loa, a o ka poe i l hoolohe i na kauoha a ke Akua, ime ka haule ole o kekahi kiko a | me hookahi hunehune, me ka maj naoio ia lesu, e loaa no iaia ka haawina ola mau e hoike mua ia mai ma ona la i ka mamo a Adamu a me Eva, ke hiki ia lakou ke paopao i ke poo o ka aahesa e like me ka olelo i ke kupunawahine onakanakaa pau, maKinohi