Ka Oiaio, Volume VII, Number 2, 15 Malaki 1895 — Page 2

Ka Oiaio.

 

NUPEPA KA OIAIO.

J.E. BUSH. Lunahooponopono

O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA.

Poalima, Makahi, 15 1895

 

MAMULI o ka oluolu o ka Ilamuku, H.R. Hitchcock, ua ae ia mei makou e hoopuka hou aku i ka kakou mau nupepa "KA LEO O KA LAHUI" a me "KA OIAIO." Oiai ke aupuni ke noho nei no malalo o ka mana kanawai-koa, ua hoomaopopo iho makou he mea kupono e hoopuka ia na nupepa a pau me ke akahele, e kapae ia na manao okalakala a me na paio kalai-aupuni ana, a hooknene pono hou iho ka noho ana maluhia iloko o ka pae-aina nei. He mea nui no hoi ka loaa hou ana o ka manawa ia makou e launa pu hou aku me na makamaka a me na hoa heluhelu o KA LEO O KA LAHUI a me KA OIAIO, mahope o ke kaohi ia ana o ka hoopuka ana aku i ka kakou mau nupepa, mamuli o ko ke aupuni ike ana he mea kupono ka hoopaa ia ana o na nupepa ma ka aoao e pane ana i ke aupuni i ka wa i hoea mai ai kekahi haunaele a kauakuloko paha iloko nei o ka aina. N@laila, me ke akahele kakou @ hana ai ma na ano a pau; e @oonoo, e kaana, a e kaupa@@a i ka hana kupono e ulumahiehie ai ka noho ana o ka aina, a e hoopomaikai ai i ka noho ana o ka lahui like ole o Hawaii nei.

        Ma ko makou manaolana, he mau la wale no koe, a poha hou mai maluna o kakou ka noho lokahi ana, a me ka oluolu, ke pahola aku nei makeu i KA LEO O KA LAHUI a me "KA OIAIO" imua o kona man makamaka me ka hilinai e hookipa ia aku no laua e like me ko laua ohohie mau mai mua loa mai.

 

UA HOOPAI IA.

 

        Ua lohe ia ua hoopai ia ka Moiwahine Liliuokalani he elima makahiki hoopaa a he elima tausani dala hoopai. Eia no oia ma Iolani Hale e hoopaa ia nei. He oluolu maikai no kona ola kino e noho la. Aloha no.

 

HALAWAI A KA AHA HOOKO.

 

        I keia la ua noho iho ka Aha Hooko o ke Aupuni Repubalika Hawaii, e noonoo a e kuka i kekahi mau kamuhana ano nui. Wahi a kekahi o na nupepa kakou i ke aupuni, penei: "O kekahi o na hana a ke aupuni i manao ai e waiho aku imua o na Aha kuka i keia la, e kono ana no ia i na kaana ike kanawai me ka nihinihi loa. Aole hoi e nui loa ke akahele e loaa aku ai ka olelo hooholo ma keia mau mea, oiai o na hana kuhihewa ana ua like no paha ia me ka hoolilo ana i mea ole i ka nui o na mea i hana ia mamua aku nei." Aia ma keia mau olelo kakou e apo @ho ai, he mea ano nui io no kekahi imua o ke aupuni i keia mau la, a he mea no hoi e hooia mai ai paha i kekahi o na olelo e lauwili nei i ka lehelehe o ka poe hoonuinui olelo.

 

UA HAOHAO IA.

 

        Ua haohao kekahi poe i ko makou hoolaha ole aku i na manao kuko a me na moeuhane, a kekahi poe e pahola palanehe nei i waena o ka lahui, e hoihoi hou ia ana ka Moiwahine. Ina he oiaio kekahi o na olelo e puka mai nei, a ua loaa ua hooia i ka pololei oia mau olelo. alaila ua makaukau makou e hoopuka akea aku ia mau nuhou ano nui, ma ke ano he nuhou. Aka ina aole he hooiaio, e like me ia e hawanawaua ia nei me ka maopopo ole o ke kumu kahi i puka mai ai o na olelo, alaila ua makehewa ka hoolaha ana. Ua kamaaina loa makou i ka poe lawe olelo, e haanui ana i ko lakou lohe, me ka hoopaa ana mai he oiaio, mai mua a hope. Ua haku ia na manao o keia poe a ua hoolaha ia iloko o na makahiki elua i hala aku, maloko o ka Leo aka, ua ike ia mahope aole he pololei a he oiaio oua manao Ia. O keia mau manao nae a pau, e hoopuka ia ama i ke akea me ka pee o ka poe nona wa wanao Ia, a e ili ana nae na hoino ana a me na ahewa ana maluna o ka Lunahooponopono o ka Leo.

        Ua hala keai mau ano hana, a e ku ana ka nupepa maluna o ke kahua o na kumu kalai naauao a e hoolahe aku i na mea hou i hooiaio ia. Ua hala na la o ka peepee ana o ka poe ake hoolaha i na mea hoopunipuni, na manao kuko a pela aku, aina he manao ko ke kekahi e ake ana e hoolaha ia i ke akea, e hooaha ia aku no ia ke ku i ka pono a me ka oiaio.

        Auo ua hiki mai la ka manawa, e ku hope ole ai ka nupepa a hoolaha aku i ua mea oiaio e like me ka hiki ke hooiaio ia mai, a e hoopuka aku i na mea hou mai na nupepa aku o no Aina e mai e pili ana i ko kakou kulau@ aupuni, e waiho i na olelo e kakoo ana i ko kakou mau anoai i kukulu ia maluna o na olelo hiki ole ke hooiaio ia.

        He nui na olelo o kela a me keia ano, e lohe ia ne: e hoike ana kekahi he leta ka ka Moiwahine mai a Peresidena Cleveland mai, e ao mai ana e kai malie oia, a nana no e hoihoi hou ae iaia ma kona noho moi; e olelo ana hoi kekahi he lohe pokolei mai koua mai na Aupuni o Enelani, farani, a me Geremania, ke noi aku nei ia Amerika e hai aku ia lakou i ka mea eiaio, e hoihoi io ana paha oia i ka Moiwahine, aole paha, a ina aole alaila, na lakou noi ia mea e hana aku mahope. Ia makou ma Kawa, a mawaho nei i keia mau la, e lohe mau ana makou, i keia, oia hoi:  He mau la wale no koe hoihoi ia ae ka moiwahine. O ka io o keia mea, aole i ike ia a hiki i neia la. Ina la mamua ia Peresidena Cleveland i hoopuka ai i kona mana@, ma kana haiolelo aupuni i ka Aha Senate. ua hilinai makou e hookoio ia ana kona manao hoopono aka, i ka wa i lilo ai o ka mana i ka Hale Ahaolelo o Amerika, ua hoolilo ia ko ka Peresidena manao hoopono i mea ole, a ua uhi mai la hoi ka maua o ke dala, a hoopahu i ko kakou manaoiana i kuk@u ia maluna o ua kahua onipaa e hoihoi hou ia ana ka moiwahine ma o ka pono a me ka pololei. Ua ike no kakou a pau, ua lilo ia mau hana pono a pau i mea ole. Ua ikaika ka mameua ma@ua o ka hana hoopono.

        Mai ia manawa mai ua hooholo makou e akahele i ka hoolaha laukua ana i na manao pulelehua o ke akahele, a me ka haku wale a n@ lolo i hoopiha ia e ke kuko a me ka moeuhane palaualelo, a e waiho aku i na manao oia ano a e hoopuka ia me e ka poe nona ponoi ka manao, ma koua inoa, a mamuli o ke alanui e hiki ai ke ike ia kona naauao a me knoa mau lohe paha. No makou iho, ua ua aikena makou i ka auamo ana i na maua olelo ku@@uole a ka poe haku @pa a kuko wale e noho pee nei ma ko hai kua, a ma ua kola@u pehe o Ka Leo.

 

HOOPII IA.

 

        Maluna mai o ka moku holopea Transit, ua hiki mai kekahi nupepa mai Wasinetona mai, ke Star. a ua hoolaha ia malaila ke koho ia ana o kekahi Komite o ka Aha Senate e imi aku i ka oiaio o na mea i olelo ia no ka lawe ana o Senate Morgan a me kona mau hoa i kekahi puu dala kipe, mai kekahi poe mea dala o Hawaii nei. Ua puka ae keia olelo hooholo mamuli o ka hoike ana ae a Senator Mills o Texasa, iloko o kona wa e kamailio ana maluna o na mea e pili ana ia Hawaii, a no ka hou pololei ana o Senator Mills ia Senator Morgan o ke Komite Kumau o ko na aina e o ka Aha Senate, ua mano ia a ua hooholo ka Senate, he mea kupono no ko ka lahuikanaka o Amerika inoa maikai e imi ia ka oiaio o keia mau olelo akea a Mr. Mills, ana i hoolaha ai iloko o ka Hale no Morgan a me kekahi poe e ae o ka aoao Repubalika. Ua hoike pu ae no hoi o Mr. Mills ua lawa oia i na hoike a me na palapala e hooiaio ana i kana olelo no ke kipe ia o na Luna Senate, a me ke kipe pu ia ana o na nupepa o Amerika e paipai e kue i ka manao hoihoi o Peresidena Cleveland i na pono o ka lahui Hawaii i hookahuli ia ai e ka moku Bosetona, a e hapai i ka hoohui ana ia Hawaii me Amerika. Oiai o Senator Mills kekahi o na Luna Senate hoopololei loa i kana mau hana a he lili loa hoi i ka hoohaumia ia o ka inoa maikai o Amerika, kona aupuni, i hoike ia ma kana haiolelo iloko o ka Senate i ka wa e noonoo ia ana ka olelo hooholo i hooholoia ai, e waiho mai o Amerika ia Hawaii na ka lahui Hawaii holookoa no e hooholo i ka lakou aupuni e makemake ai, me ka papa ana i na aupuni e aole e komo wale mai e like me ia i kuwaho ai. Per@ei ke ano nui o ua olelo la e hoike ana i ke kaona o kona manao: Ua manao oia he nana hoohaahaa loa ka hooholo ia ana o kekahi olelo hooholo e like ke ano me ia i olelo ia ae la, oiai wahi ana, ke hoihoi aku nei kakou na ka lahui holookoa e koho no lakou, mahope hoi o ko Amerika komo ana aku a lawe i na mea kaua a me ka mana a pau ma kona lima a kukulu ae he mana aupuni okoa, a ma ia mea ua hoonele loa ia na kanaka holookoa o Hawaii nei i ka leo a me ka lako e imi aku ai e kukulu ae i pono aupuni no lakou e like me ka manao o ka lahui holookoa.

        E lilke me ka imi ia ana o na hana hewa o ka oihana makai o Nu Ioka e ka "Lexow" Komite wai o ka Aha Senate, pele no e nowelo aku ai ka aoao Demokarata i na hewa o keia ano i ka poe lawe kipe o ka aoao repubalika.

        Ua loaa mai keia mea hou mai kekahi keonimana a makou i hilinai ai, a ina he oiaio e loaa hou mai ana no ka hooia no ia mea ma ka Mariposa mai.

 

KA POE KEKE NIHO E PEE NEI.

 

        Aia iloko o kela a me keia lahui kekahi poe kanaka i maa i ke kekek niho e like me kekahi o na ilio aoa a hiki i kahi o ka pilikia, e holo ana mai kahi o ka poino me ke keke no nae o na niho ke lele ia aku e hakaka he alo a he alo, e pe-pe ana me ke pelu o ka huelo malalo o ka opu, me

ka moe ilalo a nui ka leo i ka uwe. O keia poe kanaka, i like me na ilio aoa, o iakou ka poe palolo o ka waha i ka paipai i ko lakou hoakanaka e hele i ke kaua a e kue aku i ke aupuni . aka, i ka wa nae e ala mai ai o ke kaua a lakou i paipai ai, a ninau ia aku ke kumu i hele ole ai i ke kaua, ua wikiwiki ka waha i ka olelo hoopunipuni, a olelo, aole au i ike, a ua hiamoe loa ia au, a pela aku.

        Ua lohe mai makou i keia mau la i ka leo o kekahi o keia ano kanaka e hoohalahala ana i ke ano o na manao o KA LEO O KA LAHUI, no ke aoa ole e like me ko lakou ano, a no ka paipai ole a hoolaha ole i na olelo hoopunipuni a olelo paha i hiki ole ia lakou ke hooiaio ae. Ua wikiwiki ka waha o keia poe i ka hoahewa ia hai, aka. o keia nae ka poe lealea i ka paipai i na hana kaua, a lealea i na hana kaua aka, o keia poe ka poe e pee loa nei a hiki i keia la, oiai ka poe i puni i ka lakou olelo paipai a hele kino e kipi i ke aupuni. ke hoopaahao ia nei.

        I mea e hoomaopopo ia ai keia poe kuhalahala i ko makou nuku ole i ke aupuni, oiai lakou e noho pee mai ana me na olelo ohumu i ke aupuni, he mea pono e ike pono ia ko lakou inoa, i ike pono ia ai ia @@e, a oia keia - o Keo Kalana a me kekahi poe kalaiwakaa e iho. Ua makemake loa ia keia ano kana@a e ahewa a e nuku aku KA LEO ia Hikikoki, ia Dole, a me na luna aupuni e ai. me ka hewa a hewa ole, a e like me ke ano hohe wale o keia poe ohumu kipi e pee mai nei. a e ahewa nei i ka nupepa, a i ka luna hooponopono paha o KA LEO. no ka hoohana ole iaia iho a me kana nupepa i ko lakou mau manao ohumu, ua emoole ka waha i ka ahewa ia makou. me ka pee nae, aole e hemo ae i ke akea a hana ponoi iho i ko lakou mau manao ohumu.

        He mea hilu keia, o ka poe kamailio i ke kaua, a liki i ko lakou koa, oia no keia ano kanak i helu ia ae la, aole he ike ia i ka la a lakou i kuko ai. aka, he okoa ka poe i komohia i ke kaua, a e noho mai la i Kawa mamuli o na olelo hoopunipuni a paipai a kekahi poe. O ka poe wikiwiki i ka olelo kaua, a i ka ahewa kumu ole i na luna aupuni, o lakou ka poe i ike ole ia ma Kawa i keia mau la no ko lakou manaoio ia mea he kaua, eia no lakou ke aloalo nei, a ke pee nei, me ka wikiwiki o ka waha i ka hoino ia hai a i ke aupuni paha ma ke kua. Ho ae ke koa e Kalana a hoonahoa aku ia Hikikoki i ke akea, i kohu ai hoi paha ka @ki aua i kahi malu ia hai.

 

KA PILI WAIWAI.

 

I keia mau la ua hopu ia aku kekahi mau kanaka Hawaii no ka piliwaiwai. Aole i hala elua la mahope aku ua ike hou ia aku no kekahi poe e hana aua no ia hana hookahi. O keia kekahi haua a ke kanawai i papa loa ai, a o keia no hoi kekahi mea aai a hoopapau loa a ua Hawaii i keia @@uawa. Mamua aku nei, o ka pakapio a me chefa, ano hoi. o ka piliwaiwai i kapa ia he paani Rusia. Nui no na in@ ana, na hana maalea. a me na hana hoowalewale a ke diabolo e hoohana ai i mea e poi@@ ai kanaka. M@ na hana lealea, a ma na imi loaa palaualele, me he ia, ua kohu l@@ i ua Hawaii ke poni ia lakou ma keia mau ano O Hawaii no ka oi.

 

HE PAUAHI MA KE "CHINATOWN."

 

        Ua kokoke loa e noho hou mai he pauahi nui, i aneane e like me ko ka makahiki 1886, nana i pulumi iho na pelapela a pau o na wahi hooleina moka ma ka wanaao Poalua nei, ma kekahi hale laau e ku nei ma ke Alanui Hotele.

        Oiai ka makai ku huina e hookokoke aku ana e hiki ma kahi o ke ahi e a ana, ua ike koke aku la oia i ka punohu o ka uahi, a ua hele koke oia a ma ka puka o ka hale e hoomaka ia ae ana e ke ahi, peku aku la i ka puka a hemo, a komo koke aku la iloko, a ike koke aku la i ke ahi ma kahi e kokoke ana i ke kapuahi kuke, a ua loaa koke iaia he bakeke i piha i ka wai, a me ia mea oia i kinai ai a pio. Mai hele loa i ka nui, ina aole i ike mua ia.

 

KA PUALI PAAHAO O KE ALOHA AINA.

 

        I keia la, Maraki 14, i ike ia aku ai ka puali paahao o ke aloha aina, e lawe ia ae ana e hooko i ke Kanawai i kau ia ai maluna o lakou,no ka hewa he kipi. e like me ka hoopii a ke aupuni ia lakou, a e hana ana lakou i ka hana i ku like me ka makemake o ke Kanawai.

        E na makamaka a me na hoalo na, ua pololei ke hoike a ka Baibala ka olelo Hemolele hoi a ke Akua Kiekie Loa i hoike mai ai, e i ana penei: "O ke kanaka i hanau ia na ka wahine, ua puni kou a mau la me na po pilikia."

        Nolaila, o ke ola ana o ko keia ao, he ola malulelule. a he ao luhi hoi, aka, o ke oia ana ma ke la ao he ola mau loa ia, a i nele hoi i ka luhi. a aole hoi e ike i na inea elike me ko keia ao, a kokou e ike maka nei.

        Ma keia mea aole loa makou e i aku ana, ua hewa ka hoohana ia ana o ko kakou mau hoa kanaka e like me ka olelo hooholo a ke kanawai o keia ao.

        Oiai hoi, ua hoike mai ka Buke Nui na ke la kanaka keia kanaka, e auamo i ka hewa ana i hana ai, a nolaila, ua hiki mai la ka wa e au amo ai ko kakou mau hoa kanaka i ka auamo ana i ka ehaeha i ku like me ke kanawai o keia ao.

        Nolaila, e na kini a me ka lehulehu, na hoaloha o ka makani kuehu lepo o ke kulanakauhale nei. a pele pu no hoi me na hoaloha a puni ka Pae Aina o Hawaii nei, ke pahola ia aku nei ka olelo ao imua o oukou mai ehaeha oukou, mai lulu, a mai kaumaha. no ko lakou hooko ana i ka manao o ke kanawai aka, e hilinai aku kakou ma o ke aloha la o ke Akua Manaloa ka mea i ike hoi i ko loko o ke kanak nana no e hooponopono mai i ka noho ana o keia ao, a oia no ka mea hiki ke hoomaemae mai i ko kakou noho ana like ole, a nana no hoi e kala mai i ko kakou mau hala a pau e kukuli iho kakou, a hoomaikai aku i kona inoa laahia. me ka naau a pau me ka ikaika a pau me ka uhane a pau. Oia au anei ko na wa e kau mai ai i ka wai o ka hoomaemae ana i ko kakou mau hala a pau. ma kona inoa Hoano Nolaila. O ke aloha iloko o ka puuwai o kela a me keia hoa kanaka. no kela poe e auamo ana i ke kanawai maluna o ko lakou hokua. ponoi iho, he hiki ole no ia ke mokuhia i na waikahe he nui, oiai. ua oni paa ke aloha, a nolaila e olioli oukou, a e hauoli hoi, oia pu no ne kakou no ka wa mau loa.

 

HE HOOPAAPAA.

 

        Paio iho la o Keo Kalana me Palekaluhi no na manao o ka nupepa KA LEO e i ana ka mua. aole maikai na manao akahele o ka nupepa a o ka pono ka e hoino aku i ke aupuni, a e ahewa aku i ka liamuku no kona mahalo ia aku no kona makaala i kaoa hana malalo o ke Kanawai. Ua like ole hoi ko Palekaluhi manao me ko Kalama. me kona hoopuka pono ana aku. i ku no kona ahewa i ka lele wale iho no ma na pipa alanui a i ka hopu ole ia iho. o i na he oiaio kona manao, he akea wale no na kolamu o ka nupepa KA KEO no ka poe e like me ko Kalana ano. He oiaio keia a Palekaluhi. He nui ka olelo waha kole i pehi ia e na kanaka e like me ko Kalana ano. i na luna aupuni. a poe e ae aka, he makau wale nae ke olelo ia aku e kakau pono iho i ua mau olelo la me ko lakou mau inoa ponoi malalo e hoike ana na lakou. Aia a o hai ke auamo, a ke hoopii ia. a ke hoopaa hao ia, mamuli o ka lakou mau olelo me ka nana maka mai. alaila e wikiwiki ae nei ka waha i ka a hewa a i ka nuku. Ua hala ia mau la E koa kela a me keia kanaka nona iho. a e ike no auanei kakou i ke emi wale iho no oua poe waha kakani nei e like me ke poo o ka honu. a me na mea min@iki e ae.

 

UA HOOKO IA KE KANAWAI

 

        He elua mau aihue wati i hoopa ia imua o ka Aha apana i ka Poakahi nei, no laua na inoa o Kanalu a me Pukela. O Kanalu, ua hoopai ia oia he ekolu mahina hoopaahao a me $10. O Pukela hoi, he elua ona mau hoopai o 4 mahina hoopaahao pakahi. a ua like hoi me 8 mahina.

        O ka inoa mua. ua aihue oia he wati gula na Mahelona o ka hale hale hana hao o Ulokoheo i Ianuari 21 nona ka waiwai io o $80. A o ko Pukela hoi, he uwati kala a me kaku hale.

 

MAI KA PAIA ALA MAI O PUNA

 

        Ma@uli o ka hoike ana mai o Mr. A. P. Kahulanui o Pohoiki. Puna. ia makou ma kekahi leta i na mea hou oua aina la @ puia i ke ala me ke onaona  a oia ka makou e pahola aku nei i ke akea, i ike ai na makamaka puni mea hou.

        Ma ka Maoli, Puna, Hawaii. ua mare ia e Rev. Kamau kekahi mau paa mare ma kekahi hale e ku ana malaila. nona ke kiekie he elua hale. A i ka pau ana o ka mare ana. ua komo ia e na hoaloha, e pii aku e ike i na mea mare ma ka hale maluna. aia lakou e akoakoa ana oia ka wa i hiolo iho ai ua hale la a pau pulu ua poe la, a hoe mao ai i ka papaa, haki ka lima o kekahi poe, o ka wawae ko kekahi poe, a o kaiwi kua moo hoi ko kekahi poe, a ua nui ka poino i ike ia. no keia mau paa mare.

 

HE KEIKI NALOWALE.

 

        Eia o Ah Chew, he Pake kuai lole ma Alanui Nuuanu, a me ka hoopukapuka maia, ke huli nei i kekahi kaikamahine Pake nona na makahiki he 13, ua nalowale a aihue ia paha, ma ke kakahiaka Poaono nei kona hele aina ana.

        Ua haawi makana ae oia he $10 i ka mea e loaa ai, a i ole e kuhikuhi mai ai paha i kahi e loaa ai, aka, aole nae he mea i lohe ia nona, a hiki i keia la.

        Ua haawi hou ae oia he $20, e hoopii ana i kela heluna mua, a hiki i ka mahuahua loa ana. Aole keia he kaikamahine ponoi nana, aka, he kaikamahine lawelawe no ka hale.

        Eia ke ola la i ke keiki o ka Aina Pua, hanu ia aku ka meheu. malia paha he lilo iole, ua pau aku la i ka nalinali ia.

 

UA AHEWA IA.

 

        Ma ka Poalua nei. i hoopuka ia mai ai ka uku hoopai o keia poe malalo iho.

        John H. Wise, he 3 makahiki ma ka hana oolea a me $100 Junius Kaae a me S. Kaili, he @ makahiki hoopaahao pakahi, me $100.

        Ua hoonaauao ia o Wise ma ke kula o Kamehameha, i kona mau la opio, a mahope iho, ua hoouna loa i aku eia no ke kulakanunapule o Oberlin College, a puka pono mai. huli hoi mai oia no ka aina makuahie nei, a komo i ke kaua o ke aloha aina, a paa ma ka halepaahao o Kawa.

        O Kaae, he h@@ oia no ka hale o na Lii. mamua aku o ka 1887 oia hoi ka wa o ka hookahuli aupuni mua, he Luna Kakau Kope Nui no ke Aupuni a me Kekahi mau hana e ae.

        Rev. S. Kaili, he kahunapule oia no Waipio Hawaii. a mahope iho nei, no Moanalua a me Kalihi a he mea lawaia ma ko laua home hou iwaho o Kaalawai, ke kumu hoi o kona hopu pu ia ana me ka poe o Samuel Nolena ma. Aloha no lakou.

 

KA LEI O KA LANAKILA.

 

        I ka auwina la o nehinei, ua hoonanea ia ko makou maka i ka ike ana aku i kekahi mau wahi kaikamahine, nona na makahiki kupono i ka noho makuahine ana, e kalewa ana i kekahi mau lei, i kapaia wahi a laua, he hoailona a papahi-poo o ka lanakila. He hoailona o ka lanakila, - o ka lanakila hea la keia? Ina o ka lanakila o ke kaua o ka la hooili kaua ma Waikiki a hiki i Manoa, a hiki loa i ka Halepaahao ma Kawa, alaila, ua aloha ole keia mau hana, a he hoopahenehene wale no i ka poe i komo kino iloko o ke kaua, mamuli o ke alanui o ke aloha aina a lakou i manao ai he pono.

 

KOMO I KE PUHI.

 

        Ma ke ahiahi o ka Poakahi nei, ua hopu ia o Chas. Kaulia, Kekapa a me Kaalele no ka piliwaiwai lulu, (Lusiana Way) ma ke ano o lakou na baneko nana ka lulu; a me ehiku poe e ae i hopu ia mai.

        Ua hoike ia aku ka lono i ka Halewai mai a Capt. Patterson, ka makai kiai o ka uwapo, he mau la i hala ae nei, ma ke komo pu ana me keia poe e paani ai, a ua miki koke ae o David Kaapa ma kahi o ka piliwaiwai e hana ia ana.

        Aia iloko o ka huikau o na dala e paani ia ana, he mau dala kekahi i ma-ka ia ma ko ke aupuni aoao.

        I ka wa i hopu ia ai, ua hoao kekahi poe e holo, aka, ua hiki ole, no ka mea, ua puni lakou i na makai ku huina a me na makai kau lio i makaukau loa e luai aku i na huaale o ka make mahope o ko lakou mau kua.

        Ua hookuu ia mai no ka poe i hopuia ia ahiahi. malalo o ka bela, o $250 pakahi o ka poe banako, a he $5 pakahi ko ka poe e ae.

 

YOUNG HEE ILOKO O KA PILIKIA.

 

        O Young Hee. oia kekahi o na Pake kuonoono loa o ka Malu Hekuawa o Wailuku; ua posi puni ia oia e ke ulakolako a me ke kuonoono, aka iloko o keia mau ia, eia oia ke hakoko nei me na pilikia he lehulehu, e lilo ai ke ulakolako @ na la i hala i mea e kumakaia ia ai, mamuli o ka paa ana o kekahi mau tini opiuma he 65, a me na @pupaka a-u loloa i ka hopu ia e ua makai neii o ke aupuni.

        Mawaho ae o keia. ua hopu ia he 2 mau Pake puhi opiuma. a ua hoop@i ia he $250 pakahi.

        E akahele e na makamaka. mai hoomahui i na hana e poino ai ka noho ana pomaikai. o nanabu @ i auanei na ehae@a o ke kauawai maluna ou.

 

KA PAIKAU HOOKAHAKAHA A NA KEIKI O KE KAI.

 

        Maliki 13. hora 9:15. ua hauka wewe ae na koa o ka mokukaua Piladelepia ma ka paikau hookahakaha ana ma na alanui o ke kulanakauhale nei a hala loa aku i ke kahoa paikau ma Kulaokahua, a e alakai ia ana e ka puali puhi ohe.

        Ua ku no i ka eleu ke nana aku. i ka lakou mau kaina wawae ana. koe aku @ae ka hano haweo.

        Mai ke ku ana mai o keia mok@ a hiki i keia la, akahi no lakou a ka kele ae ma ke kahua o Hinakahua. o na ouli o ka manawa oi. ka makou e ninau nei, he@@@ l@ keia he ulu paha no ka hoi. o u@ @@e keiki au kai ala.

        A i ka hora 11 oia ko lakou wa @ huli hoi aku ai no ke lakou halela-na au i ke kai. me na hiohiona ulumahiehie o ka hauoli palena ole. no ko lakou h@n@ @@@ i na ea huihui o ka lepo aloha @@ e Hawaii.

 

        E haalele iho ana i na kaianiu o Hawaii nei, kekahi poe kamaaina @, kau aku maluna o ka mokuahi Mariposa no Australia ka pahu hopu.