Ka Oiaio, Volume VII, Number 1, 4 January 1895 — Page 4

NUPEPA KA OIAIO.

 

J.E. BUSH, Lunahooponopono.

 

O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA.

 

POALIMA, IANUARI, 4. 1895.

 

HE MOOLELO KAAO HAWAII

 

LAUKAIEIE.

 

Ke Kino Kamahao Iloko

O Ka

Punohu Ua-koko.

 

Ke Kahulileol’a oke Kuluaumoe o na Pali o

Wapio Hawa ii.

 

Unuhi @ Mo@ Manu no “KA LEO

 

Ka kuakai hele makaikai a Lauk@eie me kana Aliikane-Lilo o Makanikeoe me Hinahelelani i mau alakai ma ka aina a me ka moana Ike ia na lua hohonu maloko o ke kai a me ka aina nei-Hele pu me na ohana ponoi-Hoonohoia o Laukieleula i Ihikalani-Ulu ka ieie ma keia mau mokupuni-Lilo i mea hoomanano ia e ka Lahu Hawaii nei.

 

      Mahope iho o ka makanikeoe ike ana iko ina mea huna he nui wale ma ua pali kaulana nei o na

Lil kiekle o Maui. Afa hoi ua kau aheahe malie akku la keia me he manu kone ala kea no e lele ana ma ka lowa ma kea lo o ua pali nei, a me kahena oua kuahiwi nei a me ke kiei ana iho i ko Waikapu mau pali a me kona mau awaawa uliuli.

      A ua hiki aku oia ma uka o Hanaula ma e ke kahawai o Makawainoi ma Aalalolea kahi o na keiki a ke kahuna o Luahoemoe i noho ai oia o Kokakai ma, e like me ko lakou moolelo e puka nei ma ka No pepa Aloha Aina.

      I ka hiki ana o ke kamahele mauka o keia wahi, ua huli aku kona mau maka a ike aku la i ka uji paa a ka punohu ua koko maluna o ka Mokupuni o Kahoolawe.

      A oia no kana i hoomanao ae ai no kona kaikuahine Laukaiele me ko laua mau ohana a pau a e kali ana no lakou iaia malaila a hike aku oia me na manao ohohia o ke aloha me ka hauoli, oiai he mau la kona kaawele ana mai a lakou mai aia hoi maluna o kana aliiwahine Kaohaiula na manao a no kaumahe no kana kane.

      Apehea ana la kona mau helehena maka ke ike mai i kona hoa ke ike pu mai iaia, nolaila e nanea hoi kaua o ka mea heluhelu.

      Aia ma keia wahi aka eueu e noho aku nei a nana ia kahoolawe ua huli koke ae la oia a ike i ka hamama mai o ka puka o kekahi lua ma waena o ka pali a ua eleu koke aku no oia e ike i kono ano.

      Ai aiala i hiki aku ai ma ka puka o keia lua, ua lohe aku la oia he mau leo o na manu e kani ana, ai kona kono aua aku, ua ike aku la oia aole o kana mai o na manu Upau, a he kauna ia waie no o loko keia lua.

      Ua hookolo polo lei aku la ka hu li honua a puka pololei oia makai o ka lae o Anehenehe ma papawai ma Papawai makahi kokole loa ma ke kai, aole he mea ano pui ma leko o keia lua, iaia i puka ae ai maiaila aia hoi ua pa aheahe malie iho la keia wahi makam he Welauimhau ma uka iho o ka aina.

      Oiai ka makani e kolonahe malie ala no maluna o kailikai, a ua hiki loa aku kona aheahe malie aua imua o kona kaikuahine haku Laukaieia me na walanuhea nae e aala aku ana o kahala i wilila me kama ile o Koiahi.

      A oia ka kona kaikuahine i pai@ ae ai me ka manao iloko ona o kona kaikunahe no, aiaia i huli ae ai a nana i ka moana ua oiaio no ka ka mea ana i haupu ae ai.

      Aia kena kaikunane iluna o na ao polohiwa iloko o ka lewa me ka nani nui.

      Ai aia i ikeaku ai ia makanikeoe ua hoopuka ae la oia i keia mau lalani mele me ka eehia nui a me na kuluwaimaka a ke aloha kaikunane.

 

Malia i ko ai ke ano o ke ala

      He ala hala me kamaile

I lawea mai e ka iminau,

E ka welelau makani aheahe o Haula.

Ula pu ia i ke ala Papawai

O ka waiwai nui no ia o ka ike aku

I ke kumu o ka makani hoala hiamoe.

Moe au hooiana o ka hoi mai,

Ei au o ko kaikua hine me na ohaua o kaua.

Ko luhi i hele ai a puni na amoku

Me ko kaua mnli Pupukanioe

E hoi e lu i ke ala makani kinolau o kama e.

Owau keia o Laukaieie,

      I ka pau aua o keia ka naenae a Laukaieie emoole komo ana o makanikeoe ma loko o ke lakou hale e noho, oiai na ohana e noho ana me ka hoolohe i keia mele a ko lakou-haku, alii i noho aku ai, na ia leo mele o ka mea nona keia nauea i hoohikilele ae i ko lakou noonoo a pau eia o makanikeoe ke hoi mai nei.

Aia nae ma ko lakou ike ana mai i koia nei hoi ana aku alaila ua oiaio ka, ka Laukaleie moa e oli nei.

      Ma keia hoi ana aku la o makanikeoe a huipu me na ohana a pau, aia nae ua komo maila na manao hoohuoi iloko o lakou a pau oiai aole pele kona ano mau ke hele a hoi mai, aia nae me keia hoi ana aku la, ua puia kino holookoa a pau i ke ala, he hala wale no a puni kona kino, aia mahope iho o ka haawi ana leo aloha a pau o ku ohana ua ku ae la o Kaohaiula iluna a hele aku la  a kukuli hoomaikai aku la i mua o ka mea nona keia moolelo kaao Llauknieio, aia maluna o kona mau helehelena ke hoike maila na lalapa enaena o ke aloha kane, ka mea hiki oke iaia ke kali hou aku i manawa hou aku.

      Oiai aole e hiki ke uumi iho a hoomanawanui, nolaila ua hoopuka aku oia i kona manao i mua o kona kaikoeke haku lani alii, me na olelo ku ike kaukau me ke aloha kane e noho ana iloko o kona umauma.

      Me keie mau huaolelo oia i pane aku ai. "E ko makou haku lani alii, ka mea mai hei nana ka'u kane oia hoi o makanikeoe ua komo mai iloko ou ka manao haohao no ia nei ko kaikunane.

      Oiai aole pela kona ano mau ma a me kona heleana a hoi mai, ua ike oe a me au nei ia mea, aka aia nae ma keia hele hookahi ana aku nei aia nei a hoi mai nei, he mea e ke ala o koia nei kino a pau a ka kou no a pau e honi aku nei iaia, a maia ano ke manao nei au ua haule oia ika hewa me kekahi mea okoa aku aku ma kaia nei huakai nei no Maui.

      Nolaila aole maikai o ko'u manao i keia manawa, o@ @ole ia he mea no'u e ahewa mai ai oe ia'u a me kou mau hea i launa pu i nei mea he noho ana me ke kane.

      Ma keia mau olelo a Kaohaiula i mua o Laukalele, ua pane koko mai oia i mua o kona kaikunane me na kuluwaimaka e kiheahea ana ma kona mau papalina aloha.

      E ko makou kaikunane ahonui pauaho ole, ka mea nana e hooko i na olelo a pau me ka pololei, ua lohe maila no paha oe ina olelo a pau a ka wahine a kaua, nolaila ua like no ko'o manao me kona.

      Nolaila, a pela no paha o Pupukanioe a me K@ulaaihawane oiai, ua lawa a ua hiki no hoii keia mau manao ke hoakeaakaia i mua o kakou wale no a ua hiki no ia kakou ke ninau iho.

      Oia hoi me na manao aka hele me ka lohe ole mai o ke alii nona keia aina a kakou e noho nei.

      A owau pu no hoi kekahi i haohao i kahi i loaa mai ai ia oe o keia ala, nolaila e peno oe e hoike mai.

      I ka pau ana o keia mau olelo a Laukaieie ua pane koke mai la o makanikeoe me keia mau olelo penei:

      "E kuu kaikuahine haku alii aole loa e hiki ia'u ke hana a hoao i kahi mea kue ai i ka noho ana o ke kane a me ka'u wahine oiai aia na muka o ko kaua mau makua mana iluna o na ao kaalelewa ke nana maila a me ko ka honua nei ke hakilo mai nei i na wa a pau, loa ka poe no lakou mai ko kako mana kupua e noho nei, nolaila o ko'u hoa ana e hana ia mea, oia ko kakou hoomaka ana e noho kaawale mai ka noho ohana like ana.

      A oia ka hooko ana o ke aloha mawaena o kakou a pau aole no hoi a loaa hou ana he mau mana ike a ano e ae ia kakou a e ku mamao aku no auanei na hoailona kamahao he nui wale mai a kakou aku ai na he mau manao kanalua kou e kuu haku lani kaikuahine a kau wahine, nolaila he mea pono e waiho aku keia mau olelo ninau a kau wahine Kaohaiula i mua o Hinahelelani, kokahi mana i like me au e hele pu nei me kakou ma keia huakai kekahi mea mahele kuleana i pilikino ia kaua a me ko ka ua mau pokii e hele pu nei me kakou, no ka mea he ike kona e hiki ole ai ke hoopili mea ai, a he ike oia i ka pono a me ka hewa. nolaila e hoolohe i ka'u olelo me ka mai kai.

      I ka pau ana o keia mau olelo a ke keiki eueu nui wale, ua huli ae la ka mea nona keia nanea a ue waiho aku la i keia mau olelo a makanikeoe i mua o ka Punohuula o ka moana Hinahelelani.

      (Aole i pau.)

 

E HOOMANAWANUI KAKOU.

 

      Iloko o keia mau la, ua hiki mai la kakou i ka hopena o na hana maluna o na kino o na Alakai o ka Lahui, na mea hoi a ka Lahui Hawaii hoomanawanui i wae ae ai mai loko ae o ko lakou huina lahui o 40,000 a oi, i mea nana e alakai a e kuhikuhi mai hoi i ke alahele e loaa ai ka palakana maluna o ko kakou aina aleha.

      Ua liko ko laua leo i mea mana, a i mea hoolohe ia hoi a puni ka aina mamuli o ko laua ao mau ana aku i ka lahui e kupaa, mai ae e kakau inoa a hoohiki malalo o keia aupuni e ku nei, a hiki i ka wa e loaa mai ai ka pane mai Amerika mai, a i ole, mai Europa mai paha.

      Ua lilo keia i kumuhana e hoonaluea mau ai i na lolo o ka poe nana e paa ana ka hoe-ka o ka moku aupuni, a ua nui no hoi na manawa i hoao ia ai ko laua kupaa e mawehe ae mai loko ae o ka waihona pumehana o ko laua puuwai ne ke kumakaia ana i ka aina hanau, a mea ko laua Moiwahine, ka mea a laua i hoohiki aku ai iluna o ka paepae kapu o ka Mea Mana Loa, aole loa laua e aa e mawehe ne i kekahi oho o ko laua Moiwahine, i na o ko laua wa hope loa ia.

      He oiaio, ua puni na moku i na lono e pili ana i ko laua hopu ia ana no ke kipi, a me ka ohumu kipi, a ua loaa pu aku hoi me ka lono, ua waiho loa ia aku la ko laua hihia no ke Kiure, iloko ae nei o ka malama o Feberuari, a ala aku la no hoi ko laua hoomalu ana malalo o ke aupuni, mamuli o ka ae ole ia o ka hona e 'hoekuu mawaho nei a hiki i ka wa e nohe ai ka hihia.

      Nolaila, mai kuihe ka manao, e noho no me ka hoomanawanui, aia no he puukalahala e kaana ana mawaena o ka pono a me ka hewa, a nana no hoi e haawi ka olelo hooholo noeau ma na lehelehe o ka poe nana e hookolokolo ana keia hihia.

      Ke manao lana mau nei no maakou e like no me ke kuleana ole o ke ao naulu e hoopoluiuhi ana ma na paia lewa o ka lani, a helelei wale mai la no kona mau kulupakaua, pela no hoi keia hihia ano ole i hookauhihi wale ia aku no maluna o ko laua mau poo e helelei a nahaha wale ana ho na olelo a me na hana i hookau @la aku maluna o laua, a e puka hou mai ana no laua me ka lanakila oiai na pulima pumehana o ko laua mau hea lahui o ka puupuu hookahi e kali aku ana no no laua.

      Holaila mai paupauaho a kanalua aka, e noho iloko o ka ppule aka hele, a e kokua ia mai no kakou i loko o ka maluhia.

     

NA KUMU HAIPULE.

 

Mr. Lunahooponopono,

      Aloha oe:-

      E oluolu oe e' hoelaha ae ma ke akea i ike mai ai na poe aloha aina oiaio apau, e noho ana mai ka la hiki i haehae, a' ka welo ana a ka la i lehua, e hoolilo kakou i ka la 6 o Iannari o ka M.K. '95 oia ka la pule mua o keia makahiki e hiki mai ana, a e pau ana ma ka pule elua. oia ka la 13 he Sabati no ia.

      Oiai ua kali a ua hoonui aku me ka manao e puka mai ana kahi kua hana i ka lahui mai kaa Moiwahine mai a me na alkai mai o ka lahui e kanoha mai ana e pelu na kuli a pau e noi aku i ka lokonaikai o ke Akua e kokua mai ia kakou, a e hoohiolo ia na manao pono le o ka aeao ku'e mai nei ia kakou, he kumu hana ano nui keia ia kakou a pau e hoolana i na manao e ku i luna, a e hana koke o ke Akua ke puu honua, a me kaikaika ke lokahi kakou ma ka hana haipule mai nana i na Kahunapule ke kokua ole ia mai kakou, o ka poe i kana ma keia kauoha he aloha ia i ka aina a me ka Moiwahine, ka lahui a me kona one kanau.

      Eia ke ao a Poulo. Rom 12:21 E ao o lanakila ka hewa maluna ou aka, e hoolanakila i ka pono maluna o ka hewa.

      Ke noi aku nei au e oluolu kakeu e hookaua ia kakou malalo o ka hana a ka Haku aole kakou e nele i kahi mea mai iaia mai, mai nana i na homahema aka, e nana i ko ke Akua aloha.

      Ponoi.  E noi oukou i kahi mea ma kou inoa owau ke hana pele o Iesu i olelo mai ai o Ioane Euana ho 14:14.  Eia ko kakou hewa aole i hana iki aole loa no, o ka lokahi me ka hana, oia ka lanakila e hoomaka like ma ka hane hora 5 a. m. pau ma ka hora 6 a m hookahi hora o ke kakahiaka auina la hora 4 p m pau hora 5 p m.

      Ua like me ewalu la haipule o ka mahina o Jan. '95 a ka Lahui Hawaii aloha aina e hoomau ai ma ka pule.

      KUMU HANA KAIPULE.

      1 E pule e hoonani paa i ke Au puni Moi a me kona mau pono a nau. Heluhelu Rom. 12:1-21 Rom 13-1-14.

      2 E pule e hoihoio hou mai i kona Kuokoa mau ana a me kona mau alakai Helu Epeso 5:1 33.

      3 E pule e hoomau ke ea o ka Pae Aina Hawaii i ka pono nona iho epeso 6:1 18.

      4 E pule e hoopau ia na manao pono ole apau e na poe aloha ole.  Helu 1 Xor 12:1 31.

      5 E pule e hookuikahi ae o na ma nao eleku o ka poe eleku Helu 1 Pet.3:1 22.    

      6 E pule e hoomau ia ka manao kupaa o ka lahui Hawaii no ke aloha i ke one hanau.  Helu Kemel Sol 8:6 7 Ioa 4:16 21.

      7 E pule e lu ia aku na manao waiwai ole o ka poe i hapuku ia mea. Helu. 1 Pet 4:1 19.

      8 E pule e hookui ia na mea a pau mam ka pono io o ke aloha 1 Kor 13 13.

      No na mea apau keia mau kumu hana, a nana e koho e like me kana i ike ai he pono.

 

MAI HOOKAA

 

 

      Ke hoiko ia aku nei ka lohe i ka poe apau e loaa aku ana ka lakou pepa mai a Makahi aku kekehi hope o D. Kahaleluhi, ua pau koua noho hope ana no D. Kahalelehi mai ka la 26 mai o Dekemaoa nei.

      Nolaila o ka poe apau i aie i ka pepa e hookaa ao ma ka lima o d. Kahaleluhi a hope hei ana i hookohu ai.

      A sole loa he pepa e loaa aku ana ia Makahi mai keia Keena aku

      Nolaila e hoolohe i keia o nele oukou i ka ike ana in a mea hou.

      Lunahooponopono Keena o Ka Luo.

Dec. 27th, ’94.

 

He Makai Kiu Iloko o ke Ehuehu.

NA PAKA UA E LOKU ANA

-A ME NA –

Hihio Iloko o ka Pololei.

 

Na Hooheno o ka Pohina Uakea o ke Koolau.

 

[Kakauia mai no Ka Leo a me Ka Oiaio.]

 

[Hoomauia.]

 

       He hana nui kekahi au e makemake nei e hana no ka pomaikai o kahi mea au i makemake ai e hana.

      A oiai hoi, aole e hike ia’u ke hookuu wale aku ia oe, me ka loaa ole mai o na haina pololei mai kou lehelehe mai, nolaila eia ka wa o ka pane.

      Ku malie iho la ka makai kiu me ka nana pono ana aku o kona mau wahi maka kupanaha maluna o kahi Lutanela pauhananuu, me ke ake nui e puka mai kana mau ninau e pili ana no kana hana o ka auana hele ana o keia po.

      Mahope iki iho o ko ka maiai kiu kali ana o ka loaa mai o kana mau ninau. ua pane mai la ua wahi alii ku wati nei.

      He kanalua au nou no ka mea aole loa e hike i kekahi kanaka e like me kou ano ke lawe i keia hana nui a koikoi o ka hoao ana e imi i ka pomaikai no hai aole no kou pono iho.

      A oiai hoi ua nui a lehulehu wale na Manawa a’u i hakilo ai iwaena o na kanakak maoli, aole loa au i ike ua lawe kekahi kanaka i kekahi hana ano nui a koikoi e like me ka’u e ike nei ia oe.

      He kohu nee papa ana hoi iloko o neia mau hora o ka wanaao, me he mea ala ua hoolimalima ia oe malalo o kekahi hana limakoko e kekahi pohai o ka poe e ake nei e lawe i ke ola makamae o ka mea a ke Akua i poni a ii haku alii maluna o keia lahuikauaka oluolu.

      Nolaila e hai koke mai, nawai i kono ia oe e hele auwana e like me keia a’u e ike nei?

      O ka wa keia au e pane a ii na ninau a pau i ninau ia aku la ia oe, i hike ni ia o eke hookuu ia aku me ka lanakila.

      Akahi a loaa he wa kupono no’u e pane a ii nan ninau a ke alii ku wait.  Oiai hoi na huaolelo welawela ana i pehi mai ai ia’u me he mau hua hekili ala ka mahanahana pono i ke kumu pepeiao.

      I kela wa i oaka ae ai ko’u waha a pane aku la iaia me ka leo malie i ka i ana aku:

      E kala mai oe ia’u ma ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio ka mea hoi a’u i kaana ni iloko o ko’u waihona noonoo iho.

      Aia he hana nui ka’u e lawelawe ai no ka pono a me ka makee hoi i ke ola o ke alii a kaua i hiipoi pu a ii na kau a kau.

      Ua nui na nune olelo ana no ua mea e pili ana i ka hoohalua mau ia o ke ola o ke alii, a me na hana inuhala a ka poe e ake nei e hoopiono i ko kakou noho ana, a me na hana hoohaiki e ae i ko kakou mau pono a kuleaua.

      Nolaila, ua ku iho la au me ka noonoo nui ana no ka’u hana pono e hana ai, no ka noii ana i keia mau lono hoolele hauli, e lawe hele ia ana ma o a maanei a puni ke kkulanakaukale nei.

[Aole i pau.]

 

Ka Iliohae me ka Hipa Oluolu.

 

      E noho ana kekahi kanaka kuonoono maluna o kona mau aina i hele a luhiehu ika uliuli o na iao kunn o kona mau kihapai mea kanu, a e pohai ana hoi imoa o kona alo, konamau hoaloha lehulehu kana mau ohana keiki hilii he lehulehu a me kana mau kauwa.

      Aia imua o kona alo, ua hanai nu iho la oia, he wahi ilio keiki punahele, e omo pu ana i ka waiu o ka omole a kana mau keiki, me kona hooi pu aku hoi i kona punahele mamua o na mea e ae a pau ana e hanai ana.

      Eia no hoi malalo o kona malu, he wahi hipa keiki pu kahi ana e malama ana, a o kekahi no hoi ia o na mea makamae a ua hakku hale nei e malama ana no ka oluolu, ke akahai a me ka pahee nolunolu o kona mau hulu.

      Ua ume pau ia ka manao o ka ona hale, mamuli o keia mau wahi holuholona like ole.

      I ka wa i pii ae ai ka nui o ke kino o ua mau wahi holoholona nei ua pii pu ae la ho hoi me ka laua mau hana hoalohaloha, e ume pau ana i ka noonoo holookoa o ka ohana o ka hale, a me ka poai o na hoaluha.

      Aia hoi, ua nui na Manawa a kona mauhoaloha i hele mai ai a haawi ae la i ko lakou mau mahalo nui ana malnna o ka Iliohae, no ka hinuhinu a pahee o kona hulu, a me ka eleu a mikioi hoi o kana mau hana e lawelawe ai.

      Ua ano poina aku la na hoomanao nui ia ana o kahi nipa, a ke hele loa aku la hoi e powehiwehi kona ike ia ana imua o ke alo o ka ohana.

      Di kekahi la, kipa akku la kekahi o kona mau hoaloha kahiko e ike iaia e like no hoi me kea no pili paa mau o ko laua noho hoaloha ana no kekahi Manawa loihi. O ke kumu nui no hoi o kona kipa ana aku, uo kekahi hana ano nui ana i manao ai e kuka pu me ia.

      I ko kaua huipu ana ae he alo a he alo, aia na umii ana o ke aloha mawaena o na hoaloha elua, oiai hoi keia Manawa loihi o hookahi makahiki a oi o ko lua kaawale ana.

      E nana ana kekahi i kekahi, a i ka hookua ana aho o ka paa ana o ko laua mau pulima, ua kaa mai la ka ninau mua i kona hoaloha i ka i ana mai penei.

      He Manawa loihi ko kaua kaawale ana, a aole hoi au i lohe iki i kekahi nuhou maikai e pili ana nou mai kela kowa o ka Manawa a kaua i hui hope loa ai a hike mai la i keia wa a kaua a kamaili pu nei.

      Heaha kau mea hou e kuu hoaloha maikai?

      O keia ninau a kona hoaloha no ka nuhou, ua ku iki iho la ola e noonoo no kana pane e haawi aku a ii kona hoaloha, a oia hoi kana e noonoo nui nei no kana mau mea hou e hoike aku ai.

      No kona pane koke ole aku i ka ninau a kona hoaloha, ua niuau hou mai la oia no ka lua o ka Manawa, me ka i pu ana mai.

      Aole i pau.

 

EHOOLOHE I KEIA

 

       Ke kauohaia aku nein a Luna a pau e lawe ana in a nupepa Ka Olalo a me Ka Leo, a me ka poe lawe ma ka owili pakahi a me ke Keena uei paha, e hookau koke ma ii ko lakou koena aie, i hike ai ke hoomau ia aku ka hoouna ana i ka oukou mau nupepa no ka mea ua ike no oukou, ua kaa ke koikoi o keia hana maluna iho o ko’u hokua wahine.

       Nolaila, o ka poe e hooko ole ana i keia kauoha, e nele ana no oukou me na mea koa o ko kakou aina hanau.  E hooko ia aku ana keia @ula hou o ka pepa mamua ae o ka la 31 o keia mahina. E hoolohe a maliu ma ii keia leo kalokalo.  Owau iho ne,

       Malia Bush,

       Honolulu, Dec. 28 1892

       

       NA AUMOKU MA KA HIKINA.

      

      

       Tiensin Dec. 21,-Ua loaa mai la kekahi hoike mai Tokio mai, oia ka mea e pili ana in a aumoku mawaena o Kina a me Iapana.

       O ka ikaika kaua moana mawaena o na Aupunii Emeperiera a elua, ua ike ia ua emi naai kekahi laua oia keia, ua haawi ae ia ka Emepera o Kina i ke kauoha i kona Aupuni, no ka liuliu ana e haalele iho i ke kulanakauhale o dPekina, a ua hoike pu ia aku ka lohe i ke Komisina o Iapana e nohe ana malaila, na koa kiai o Pekina, aole loa e hike ke kue aku ina puali koa o Iapana, a me ka ikaika kaua o kona mau pu kuniahi.

       I keia Manawa, ua puka mai ia kekahi kauoha mana, e hoioke ana aole loa e haawi ia kekahi mea hookahi, oiai ke kaaoha mai la ka mana mai o ke Aupuni o IaPana, a oia kekahi puupuu ikaika loa nanan i hoonawaliwali aku i ka mana kaua o Kina.

       Wasisnetona Dec 26.-O ke Kuhina Denby o kekahi mokuaina o ke Aupuni o Kina, ua manao oia a hoouna aku i kekahi mau Komisina, mai leko mai e kekahi mau mokuaina o Kina, oia hoi o Chang Yin Yuan, a me Shao, a hookahi Komisina mai Pekina aku, no ka hoouna anan akku i ke kulanakauhale ‘ili o Ianana.

       Chang Yin Yuan, ua haawi makana ia aku keia Tsung-li Yamen, mai ke Aupuni emeperiera aku o Kina, a me kona Aha Hooko.

       dHe makahiki pokole i hala a nei oioni ke Kuhina o ke alo’lii o Kina o noho ana ma Wasinetona. Ua hoike ae la oia, aole loa e hike i kekahi Aupuni ke hoouna i kona aumoku i ka hikina, oiai he mea hoopiono wale no ia.

       A no i keia wa, o ke Kiaaina o ke aupuni o Kina, e noho ana ma kekahi panalaau o ke Aupuni Emeperiera o Kina, ke paa nei no ia i ke kulana o ke Aupuni emeperiera o Kina, aole ona makemake e hookuu aku.

       Sanahai Dec 21. – O na aumoku kaua o Iapana, a me na mekuahi, ua haalele aku lla i ke Awa o Aka, a holo aku la no ke komohana hema, aka aole nae i maopopo loa i keia wa.

      

       HE WAHI HOOMANAO.

      

He uhane la he aloha,

Nou no la e Keo

He aloha ka noho ana mai

Ka pane ana mai nahenahe

Mai kaua e inu awa

Huipu ai kaua

Noho ai me ka oluolu

Hike mai ana e ka lohe

Ua hala loa o Keo

I ke ala hoi ole mai

Kupilikii mai loko

Hana e mai ke aloha

Ua kkohu wai mapuna

Ka pipii i ka puuwai

Hoike i ka waimaka

E hanini i ka lihilihi

      Haku ia e H. P. Hoopii.

 

KA POMAIKAI NUI

 

      He ekolu makahiki o ko maua noho ana, aole i loaa ia maua he hua ohaha mai ko maua puhaka akku; a no ia nele, ua kouoia ko maua noonoo e hoao i ka LAAU HOOHAPAI KEIKI a Kauka Apana e hoolaha nei; a i hooiaia mai e kekahi poe i ai mua i keia laau; mamuli o ko la kou hanai ana a hanau mai me ka maikai.  Ma ka ai io ana i keia laau hoohapai keiki ua hooko io ia ko maua makemake; mamuli o ka ha pai ana a hike i ka hanau ana o ka mauna keiki me ke ula maikai i keia mauawa.

      No ka loaa ana e keia pomaikai nni ia mana, ke hoioke aku nei imua o kea kea ma ka hooia na aku i ka Waiwai io o keia laau hoohapai keiki a Kauka Apana; a ke komo aku ne ii ka poe apau i hooneleia me keia haawina makemae e hele ao ia Kauka Apana; no ka e ana i kana laau hoohapai keiki kaulana a e hookoia na ko oukou mau iini i na Manawa apau.

      Mrs. Malana Kaplua.

      Alanui Pikeke, Honolulu.

      Oct. 15, $@