Ka Oiaio, Volume VI, Number 30, 27 July 1894 — HE MOOLELO HOONANEA NO Don M. Maseka. Ka Opio Iloko o na wiliau ana a ka Pahikaua, Ka Omole Laau Hamo Kupaianaha. A O NA MAKANA HIWAHIWA EKOLU. Ke Kavalia Maluna o ka Lio PUAKEA me na hao kila Mageneti ME NA KIAI PUKAUA EKOU. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO HOONANEA NO Don M. Maseka.

Ka Opio Iloko o na wiliau ana a ka Pahikaua,

Ka Omole Laau Hamo Kupaianaha.

A O NA MAKANA HIWAHIWA EKOLU.

Ke Kavalia Maluna o ka Lio PUAKEA me na hao kila Mageneti ME NA KIAI PUKAUA EKOU.

MOKUNA X. Ka Umii iole o ke Kenetuvia Ut\\ikumamuhiku,

"Kt> ae aku nei an e hooko me kn ] lawe (»le ana a hoino aku i ka inoa laahia o ne Akua mana loa nui ka j hoohH'i ana ftku ; imua ou no ka hooko ana aku i ka'n inea i ae ai e hanā, ina ia he -wa n<<'u i makpmāke ia ai e liana aku i kekahi | hnna no ke Alii ka Moi, a e waiho pu aku lioi \a'u inalalo o nakapu-. ai wawao oke Alii ka _ Moiwahinp | no ka hoohana ana aku ia'a iho e hooko i kona leo a me kana maiil kauoha. Ina oe i ikft he wa kupone» j ia no'u e hooko ai i kekalu hana no ' ka Moiwahine —e hoohana aku ia u ! in« ka liakalia ole." | "A i hea oe i manao ai e hoonoho ■ īa'u no keia manawa." I "Aole anei ou mau hoaloha i kalū : kupono no hoi au i inan.ao ai e hiki, ana ia M.de la Pote ke kji mai īa j oe." "Aole paha e hiki, Aole loa au"! e hiki ke haawi i k?kahi manao o| kahii.nai i kekahi mpa okoa aku." j •'Alia," wahi hou a Don Maseka ! "eia kaua mawaho ponoi o ka ipuka ) 0 Atosa. Ae, pala io paha au e ha-! na aku ai ia oe." | "Owai ia noea o Atosa." j "Okekahi ia o ko'u mao hoa'loha J pilikmo" ; "Aole ane? e ike niai ia'u ina aia no oia ika hale i keia manawa?" ) "Aole oiri Ika hale i keia wa. E ; lawe aku aua au ia oe a hoonoho ! iloko o kona rumi, aiafla, lawe pn mai au i fee ki o ka ipuka." j "A īna ia. e hoi mai ana, pehea j iho la au?" ■" i "Aole loa ia e hoi mai ami, aka j ina ne, ia e hoi mai, aole no e iusle ana kona ike īho ua lawe mai au i) kekahi wahine a hoonoho iloko o kona runii." "Aole anei oe i manao he mau hana keia e hoike lea aku ana ia'u iho oo ke komo ana iloko o koia mau hilikau ana?" j "Heaha kou miea e makau aa e 1 hopohopo ai hoi no ia mea, oiai aole I mea i ike ia oe." . j "A ina hoi ha pela kou manao e I hēle io kaua i ka hale o kohoaloha. i Aia oia ihea kahi; i noho ai?" "Aia i ka Rae Ferou—he mau %ahi kaina wnwae wale no niai koia wahi akn." s j Ae, ua haalele like iho Ia nakino «eluaia wahi a hoohiki akv\ la.ko j iaua alahele no| ka hak- noho o Atosa. Iko jaui hiki ana aku, uu lawe koke ae l.\ ka kakou opio 1 ko kulana o ka wflhe i ka ipuka o ka hale a hookoino aku la ia Boiiasiua iloko o ka ruitti a kak oti i kaumilio mua no nei me ka p»ne ina āku: t "Kia oe ika hale ileeia wu, a E ki mai i ka ipußs maiōko. a mai . waie aku i kekalp m»4 e komo mai i iloko nei, koe walo wio no iwa oo o j lohe ana he *Kom kik*ke ana, a poj nei—hoomak» aīn oia o kikeko i he elua kikeko awa e like ka halulo | me ka hekili a hooinhha iho la no jke kali ana he uiau Wkona, alaUā ; kamumu hou akjn la." na vho U īa'u," waIh» a Maiiam« Ho)iasiua i pane mai ai, "* e hoolohe mai hoi oe i 6a\s mau kuhikuhi " "Eia au me na popeiao i makau- ; kau no ka uioni j>na laaii kau mau ' huaolelo." j

j ,- E lioohiki ;.k\i oe i kou jalahele j i no ka Louveie. ina ka aoa(| e pili I j pu ana ma ka lUie de. a ej : ninau aku ia Geremaina." ! j ! "Ua hiki ia mauao ou, aj lieaha ! I hoU ae kekahi mea au i makemake ia;?" # - j ::Aole no auanei e nele ana-koiiH i ninau mai i kon īnakemaki} i hiki i : aku ai. a e iiane aku -oe -n;ie keia ; i.mau huaokio: a uie Beru- i i sela,' a oia koke no auanei t|ona wa ! i e haawi mai ai iVa iho mjulalo oj i kau mau kauoha " j i "A heaha ka'u e olelo aku ai iaia ' e hana?" ; i "E hele aku oia e huli ija M. dej i la Pote, ka aipuupuu o ka ;moiwa- ; hine " ,■-■ j •'A ina oia e hiki mai : lieajha ka'u j 1 e kamailio aku ai?" j i ' E hoouna koke mai oe iain i o'u I nei." '. I ' '; ■;v j "Ua }xmo. Ai ka wa nea, ma , I hea. a nehea la wau e ike hlou ai ia joe?" ' "Ua makemake loa auei pe e ike hou ia'u?" j '"Ae no hoi paha." j ' lua pela, e waiho malie; mai no oe ia mea me a'u, o ko'u kuleana no ia," ■ -. j" "Ke hilin.ii nei un o kau niau olelo." i ' Ao!e wale o ka 'ailinai, ajka, o ka paulele pti." Ua haalele ak» la ka kal|ou opio ' ia Maehune T?on«a«ia me jna hioI hiona o ke aloha kakia iwī.a oiai | o>a e iho. ana i ke alauii, ba lohe aku la ia i ke kani o ka puka i pani

m mai manope ona, a 1 noiojKo>'e ao j la hoi ke ki o ka laka. A | he e'ua a ekohi paha lehei ai»a a ka, kf.koa j opio hiki nna i ka L.m vep\ a ma' kiihi hoi .ona i makemake pa ai e l 1 kona wa i hiki aku ai, ua lohe j jaku la oia i ke kani-ke ani|i mai o ' I ka uvvati e ho;ke mai ana hora j 1Ū poiioi ia o na ]>o. al.i, he wa hoi j& K»i.a e ka mea helonelu; e h«oI niaououo iho ai. Un hana ia keia I inau hana a.ua pau i ka uooko ia | iioko waie no o ka hapalua hora. i Ae, ua pau na mea a i'4 tl i ka hanaiaelike no me ka S Boni)Sina 1 hoike in\ia aku ai. Ua { j lohe mai la o Geremaina i ka h'ua-j j olelo ku-kiai, a hoohiki mai la oia i ■ j kona alahele imua o ka kal:ou opio ! j me ka mama nui, a me k<? knlou ■ j no hoi o kona poo ilalo o ka ma-j I kaukau mau i ka hooko kauoha. ] I Ua hoike aku la o Don Jl!iseka i; j na :oea a pau a lau» i kuk a pu ai j j iue,Madame Ronasiua, a uie kona j walii e nōho ana īa waiiawii, ' j Ua hiKĪ aku la keia kanā-Ka imuaj j o M. ele la f'ote, a oia kana i hoike I aku ai i kona wahi i xuakeaiake iaj ! ai. . ~ j ( Ua huli ae la ua M. de la Pote, t nei a hele aku la 110 umi kanuai, a, ! oia kana i huh hōu aku ai i hope a j i pane aku la i ka kakou opio i ka i :anaaku: j I "E ka opio," wahi ana, 'jhe mea j j pono paha ia'ii e ao mua akn ia oe.' j I A U«aUa kau i makemake ai e ] \ kan\ailīo mai? j | I Ua manao wale no au lj«ahope; jpaha oe komoiloko o kekajlii poino ; j no keia mau me;u, j I I >a manao anei oe peia? | Ae. Aoie anei ou i loaa I kekahi uw*ti hele lohi )oa;j | A i ke aha la? j i E hele koke nku oe e ike iaia i i ktia wa ano, i wahi nou e u|aaiiao ia ; aku ai ilaila no oe i ka hajpalua o ; ka hoia 9 nei. | i Ua haawi koke aku la kja kakou ; opio i kekahi nana aua no kekahi ; mau minute, a oia koke no kona wa i i huli iiiA ae ai a liele awivi aku la ; no ka holoie o M. do Terev le. i I kona Inki ana nku, aōh» loa oia i kouio aku ma kalu maa mau ia iakou.'aka. ua konio aku la oia ma ka rumi kuka o ua kapei\ i la, uie !kona hoike ana aVu lioi i kona manao o ke ake nui e ike v us kanaka la. 0 keia ake mu oka kakou opio e ! ike ia M. deTert vile, ua hoohauoh ' ni mai la maivy> ona mamilli Q ka hiki ana mai o ua kapena 1a imuā ona iloko o elima wale no ui?nute. lleaha la ka mea hiki ia'n ke hana aku nou e kuu' Don Atas« ka? | A heaha h.n keia huakai au o ke ' uuuioo? wahi a T« r-vi!e i ninau mai ai. Mamua ; o nao o ko M. .le IVre . vile hiki anu mau ua lalau nuia ae la keia i ka manamana Hnhiknhi liora o ka uwali a h «oMoei oe ae la a he iwaka!ua kuui:»m.\Um* unmvte i hala ae o ka her& a uia koua w.v i pane aku ai: E kala mai oe ia'n, oiai he īwa kaluakumama'hna wa?e na nunute II hala o ka hova 9 i keia wa, a uo ia \ kiaiui, u& nianao au nole no hoi pa- ' ha i liala ho«pe k.\'u hu,-<ka : uiahope o ka wa knpv>tio, I He iwakalua-kumamal ma mi-

nule i hala o ka liora?! aole oe i kuhihewa ma ia mea? wahi a Te revile. ' ■ ', ' "; ...; | Aole lea an e kamailio aku ia oe no kek*hi mea ina aole i maopopo mua i ko'u lunalkehale kn pnlolei o ka'u mea e kamailio aku ann. E huli ae eke kapena a e nana i ka ■ uwati me ka non iho.) Ka keia mau huaolelo a ka ka-j -k'OH opio i hoohuli ie i ke kariia-i o j ke kapeaa. e nana i ka uwali, ai kona hoomaopopo ana aku, ua ik« iho la oia ua poiolei e like me ka Don Maseka i hoike aku ai, e 'aa hoi ke iau pono o ka manamana kuhikuhi hora 1 ka iwakaluakumamalima minute i hala o ka hora 9, a'oia kana i pane aku ai: Ua pololei oe e ka opio.ua manao knMhewa loa ia au eia la i kauwahi oka Wnena po«, E hoike koke mai ia'u i kou makemake o ka hiki ana mai nev? Ua hoomaka aku la ka kakou opio e kamailio i na mea a pau e piti ana i ka moiwahine, ka moi a 'nie ne Kadinala, me ko ke Kadinala opu kekeue i ke Duke o lia--1 kinahama, a nie ka li'u wale ole o na la e ulu ae no auanei na popilikia maw«ena o ke Kadinala, ka Moi a me ka Moiwahiiie. A oiai ka uwali apuka i kaui ke ae ai, e iioike mai ana hoi o kn hora 10-ponoi ia oua po !a. ua ku ao la ka kskou opio ihma no kona luili hoi aku, iwaana hoi o na hoomaij kai a.ine na olelo ao o ke kiai im~ j kaala loa i Se alīi ka uioi a me ka i moiw^hine mai ke kapena niai. i Aka, oiai oia e iho ana īlalo oke i alanui pii, ua hoouiauao ae la oia i ; kona kookoo ua poina ia īloko o ka

rum.i kuka o Terevile, a oia koke no kona wa i huli ae ai a i>ii hou īluiia j me ke komo aiia aku iloko, j Uīd liuli ae la ka kakou opio a j nani. ma o a maanei, a i kona wa i pke aioia wale no ko loko i, ka rumi, ua lalau ae la oia i ka uwali a hoopololei hou \ ka manawa, a puka aku la oia hoi no kona wahi.

MOKUNA XI Haualaoa na Hoomahie oke Aloalii.

I ka wa a ka kakou opio e huli hoi ana 110 kona home. ua !awe ae la oia i ke alaiuu loihi loa. i luki koke ole aku ai oia I kona hale. a i wahi hoi nona e hoapaapa hele aku ai i ke alanui. Aka, heaha hoi kona ma nao a me na hauh o ka īnanawa ,'oiai oia e hele malie ana me na niino aka ana e hoalii ana ma kona mau papalina oiai hoi e liakukoi ana kona puuwai me ka hanu nanahe malie aua i ka nana īho o na hoku o kalani a mino aka u.aluna o ke kulanakauhale nlii o Parisa. O keia mau hiona a pau e hoalii ih'" i ua po ala iuh ke kulanakaukauhale o P;,rrsa, oia ka kakoo a pau e ninaii iho, heaha la ke ano o keia mau mea, a heaha hoike kumu a meki auile? Ae. o fce kuuiu a ine ka mole o keia oiau hiohioua kupaianaha a kakou e heluhelu neī, oia no na koiikoi hooinhi o ka Madame Bonasiua i ka kakou opio, a e> ka kako\s opio hoi, eia oia iloko o na moeuhane pahaohao o ba hooaiaimo a* i kana hana o ke aloha i fea hoapakele ana i kela lede mai ka limn m»i o ks poe e ake ana e uumpuaa a e hoomaewaawa iaia. A pela ilio la ka paukiki o ka holo aua o ka hauli o ka ui&n&wa o ko kakou mau nuiwo koho, uka. aole no nae i hoohalawai īa mai i- 1 mau manao koho aua mo ka makapaa o ke pakalaki» oiai oia i ike iho ai iaia iho ua lilo i pulakaumaka uo ua Madame Bonasiua nei ; maoiuli o ka hiki ana oiai o keknlii elele mai ua Maehme nei o noi nuii ; ana uiia no kekaln k akai o!c!o nu : U i kekahi uiauaw a, a t>makana pu maiana hoi laia i kaula guui a me ke daimana. He mea mau i na luea ola iiham a pau o keia oli ana, i kona mau is j ui, he lei makamae nana na ' kana hiwahiwa a kekahi L\!e. wL iho la ka kakou opio i hoonlua la a Ja polaluhi kona nm\ noonoo mai kai iloko o ia mau hora a ke kupo nli nui, a Uwe ae ia ou i keia nun makana h\\\ahiw;i i lei nona. lloko o keia mau lioopohiUih aua. ua hoomaopopo iho la oia ke kupiliEn maopopo <> ko»a kul. . na me ne uiea la aia oia iloko o ke kahi uluaoa uui o ke kaua. a ko na hv>omavipopo iho, na like s : like, ina oia uia Palauna ,» wa l v v tiii kaL; ī noho ai, Oīai, nia Fa ; launa e komo aku ana oia iuiko e , ka uluaoa o ke ksua kne aku \ u? ; ak» ma Pavī§» hoi, ko ' tno siku mu oi» itoko o ka «Tasn«

[ 0.-'ke kau;i me na »i no kona pono | kino, a oiai hoi .he mau enemi walo 1110 a «1119. ke kono njui ana i kekahi | niea *• liaknko a hiiii i ka 'pau. ana 0 ke ola kino. ; Aka, oiui hoi kda ma.n hiohiona , e poluluhi iwiū. e huli ae hoi kakou La.niu.au iho, auhea G_\L_Bnna&Lu.a.a - ! he.wahi huuli 110 ;inui koknlii o ka , hoonuu\a.o o Don Maseka no | kana.mea i ha«wi aku ai i ka lima : o na kanaka o ke Kadir.ala uo kona 1 hoopaahao ia? AoLo loa! I A..no ke, kamailio ana ae hoi no

jM. Bonashui, uole i ham;irua. ko | kakou k()lamu i keia \va noiw. aka. e huli huii aku ana ko kukou alo a kam.iilio uona i keia mu;t aku, Oiai ka kakou opio īloko o ka ulupmū oka noonoo nui no kooa . komohi:i fimt aku iloko o ke kulipo : o ke ali;La me Maelauie Bonasiua, ; a e namuuamu ln-le ana luii ia iloi ko o ua po ala ana e kuoe liele ana me na iuino aka e hoilii anama|luna o kona mau papaiinai ua kaa,!o ae la .oia mawaho o ka hale o | Aramisa, a oiy koku no kona vva i | hauim ae ai e koino o;a iloko e Vioiike aku iuia i ke kuinu imi o kona j lioouna ana aku ia l'alani ikiila no i kona hoohikiwawe ana inai i kona, | alahele 110 ka hale o ka mnii-iole. lie hoomaikai aku nei inakou 1 ka uoe e hoino nei ia makou no ka puie aku i ke. Akna o ka Lani a 110 ja no ka lulinai ana iaia. Pela no o Mos#;s i haalele ai ) ka nani o Aigupika, no ka Iwino ia o ka Ha'*u. Aole no keia.o uifikou Auiuini i kdu nui :«i.