Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 38, 14 Nowemapa 1893 — Page 2

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

E hoopuka mau ia aku ana ma kela la a me keia la ka nupepa puka la Hawaii, ALOHA AINA

 

E hoopiha ia ana kona mau kolomu me na manao kalaiaina naauao maluna o na ninau lehuleu o ka la, na moolelo, na kaao, na nuhou kuloko a kuwaho, na manao alakai naauao o na makamaka i kakou inoa ia.

 

E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kanikau, no ka uku loaa mua.

 

E hoounaia aku no na pepa i ka poe kauoha mai, ke hooili pu mai i ka uku pepa.

 

O ka uku pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makahiki a he umi kenela no ke kope hookahi.

 

Keena Hana

Ma ka hale o kilikina

Alanui Papu, Honolulu

 

J. K. Kaunaniano

Ona, Lunahooponopono a me Puuku

Poalua, Novemaba 14, 1893

 

Ike ia o Liliuonamoku

 

            Ma ka hora 10 o ke kakahiaka o nehinei, ua halawai pu ihola ka Moiwahine Liliuokalani me ke Kuhina Elele Willis ma kona wehi noho Home Mau ma ka Holele Hawaii, no ka hapalua hora. A ma ka hora 2 auma la no, ua hiki kino aku o Adimarala Irwin me kona kapa piha me hee aoa ke kula ma kona mau poohiwi a me kana pabi kaua e kaiewa ana ma kona aoao, o ke kuhioa Elele Willis pu ke kahi i hiki kino aku ma Wasinetona Hale kahi poho o ka Woi wahine, no hapalua hou paha.

            E ka lahui Hawaii, u kokoke mai ka manawa a kakou e hauoli ai no ko kakou aina makuahine, ko kakou Moiwahiwe i aloha nui ia e kona lahui kanaka, mai na hoomaewaewa ana a na puuwai naumia eleele loa o ka pakaha aina a na mamo a makua o ka pono e hiki ola ai ke pau i ka holoi ma na tausani pauku sopa.

 

He Mauao pili laula no ka Mooulu Lahui

(Hoomauia)

 

            Aka, he mau kumu e ae no kekahi, he nui na mea nana i hoomino i ke ola o ka poe hanau hou. Ua manaoia, ua make kekahi no na mai kumu, i kuluma mai na makua mai-- o kekahi no ka uhaai wale me ka malama pono ole i ke ola kino, a me ka lilo nui ana na lealea.

            Ea! ina ua ikeia ka popopo o ka Papa o kekahi moku, a me na wahi e poino, e kapili hou ia e pono ai; a i ole lakou e pinai ia me na apana hou, e mahuahua aku auanei ka liu o ua moku la.

            Ina hoi o ka malama pono ole ana i ke ola, a me na rula o ka malama kino kekahi puka liu nui e emi nei ka lahui, no ke aha la i pinai ole ia ai na apena hou ma ia mau wahi, ina ua nele i keia wa.

            Eia hoi kekahi ninau kuhao. He nele io anei ko kakou i ka ika malama i na rula o ke ola kino. Ke hiki e hoomaopopo ia ka ike ole o ka hapanui o na Hawaii i ka malama ana ia lakou iho, alaila he mea pono i ko kakou ahakaukanawai e kukulu i kekahi kahua e hoeueu ia ai na Luna o ka Papa Ola, no ka malama ana i ke ola laulaha o ka lahui. Hoko o ko lakou lima kekahi hana nui no ka noonoo ana i keia inea a e hoopuka mai iko lakou menao, no ka mea e hiki ai ke hanaia, ma ka hoopakele ana i ka lahui mai na maawae liilii mai a ike ia e ka lehulehu.

            Kekahi mau mai e anai nei i ke ola o ka lahui O ka hoolaulea i na keiki ma ka home, me na hana pono maemae, a me ka maikai, he mau kalai ana ia ia lakou no ka wa makua; e hiki mai ana. Oia ke hoopololei ana i ko lakou mau aoao kekee; a i ko lakou wa e nui ai, aole no lakou e loli ae mai ka aoao aku i aoia ai. Ikekahi wa, ua lalau no na keiki a kapae ika olelo ao a ko lakou mau makua aka, ina ua pololei kau ao ana, e luki mai no he wa no lakou e mihi ai. Nolaila, o ka hoomaa ana i ke ao ma na mea maikai, a me ka pono, he mau apo kupono ia no ka hooulu lahui.

            Aka, he loihi na manawa i hala ae o ka waihe hamama ana o ko kakou mau ipuka no na kanaka o na aine e, aole i kohoia ke emi o ka lahui, laole no hoi i pani ia hakahaka o ka poe make.

 

He Leo Uwalo

 

            E o'u mau hoaloha e hono ana ma kapalama-uka, Kapa lama-kai, Iwilei, Puuhale a me Waipilopilo, owau kekahi lana lawe pepa o ka nupepa Aloha Aina.

            Nolaila, na makemake au e lawe nui oukou i ko kakou nupepa oiaio, a he nupepa kakia paa i ka io ponoi o ka lahui aloha aina aloha alii, a no'u iho, he eleu au ma na ano hana a pau, a i makemake oukou i na pepa Aloha Aina na oukou, alaila e kouoha mai ia'u, a na'u ia e lawe aku ma ko oulou mau ipuka hale, a he lana hooko i na iiai o ke aloha aina.

            Aole no au e nalowale ia oukou, he manu wau i hou ia ka ihu.

            Owau no me ke aloha,

                        J. M. Wahinehaipule.

 

Na Lono pa Lauahea

 

            Ua lono ia ae ua hui na Komisina o na aupuni e ae me ko lakou mau makaainana e ku me makaukau i ka wa a ke kanaka maaa o Amerika e hana ai i kaua mau hana.

            Oia ka wa a lakou e lawe mai ai a papahi iho i na hoapono ana aku i na kumuhana a Amerika no ka ninau lahui o Hawaii, e panee mau ai i ka la a me ka manawa o ua manawa i hoomakaukau ia.

 

Na Hui Aloka Alua.

 

            Ma ka hoike a J. K. Kaulia ke kakauolelo Nui o ka Hui Hawaii Aloha Aina o ka Hui Nui o Honolulu. O ka Apana wale no o Hilo Hema ka ahahui e halawai mau ana i kela a me keia pule a wahi e ae paha e halawai mau aua.

            Nolaila, ke hoili nei makou hookahi nupepa Aloha Aina no ka hui o Hilo Hema. A ke kauoha ia nei ka Lunahoomalu a i ole ia o kona hope paha, a ke ole lana o ke kekauolelo a puuku paha         , e heluhelu aku i na manao e pa'i ia ma'oko o ko ke kakou nupepa Aloha Aina ma kahi e pili ana i ke kulana o ko kakou aupuni.

 

Owai hou kela?

 

            Owai hou hoi keia kanaka Hawaii Hoohui. Ama, ke leta mau huaolelo: E kapoe kue mau nei i Amerika, ua pau loa na kanaka Hawaii maoli i ka makemake e hoohui ia Hawaii me Amerika.

            He kanaka koikoi a he kulana kaulana kona, ho kulana aloha aina kona mamua, a i keia wa he hoohuiaina oia mai luna a lalo, a o kana leta mau ia i Amerika, eia ae na Hawaii maoli i ka hoohui aina.

            Heaha la hoi kona mea i leta ole aku ai he makemake ao i ka hoohui aina no'u iho, a he mau apana aina no ka'u i hoohui aki nei, koe no ko ka poe makemake ole i ka hoohui. Nani maoli i na pela, eia ihea nei makawela hoi e pee lokoino mai nei?

 

Ka Halolelo a W. Kiha maloko o ka luakui a Bush i hoomakaukau ai no Iehova.

(Hoomauia.)

 

            Nolaila, e hoomaka ana au e wehewehe aku i na mea i palapala ia malolo o keia kumumanao a Malaio e hoike nei i kokua ia mai e Mareko 13: 24--32, Luk - 21: 25--34.

            Ninau 1. Heaha na la po pilikia e o leloia nei maanei?

            Oia no na la hoomaau ia o ka ekalesia o Iesu Kristo e ko Roma pegana: O ka nui oia mau la 1260 makahiki, e hoomaka ana ma ka A.D. 538 a hiki i ka A.D. 1798, mawaena o keia mau makahiki, e nui ka luku hoomainoino ia o na haipule o ke Akua.

            Ma na anaina halawai elike me kakou i keia manawa, i hou ai ke kane i ka pahikaua imua ponoi o na maka o kana wahine, pela pu no me ka wahine imua o kana kane, e hehi ia aua ke kanawai o ka lakou mau keiki, u uwe ana kela a me keia iloko o ka make mainoino a ka hoomaau, ua hoopaa ia kekahi poe ma na pou laau me na kaulahao, la hoopuni pu ia ko lakou mau kino mai na wawae a hiki i ko lakou mau hope me ka wahe no ka hoomakaukau ana e puhi i ke ahi ia lakou.

            Mamua ae o ke pahi ana ia lakou i ke ahi, e kamailio mua ana ka kahuna pepe mekeia i ke ke'a hoaao o ka ? Katolika Roma o Iesu e huli mai ana anai oukou ko oukou kua ana. Ua mai la lakou, a hoomake ahi e ho-a. He lehulehu na ano hoomainoino i ? ia ai ka poe haipule o Iesu.

            Ua hoike e mai o Damiena kana huke, mokuna 7:2 hana e hana ia ana ma kona poe kamaka, he ? wale ka poe i luku ia. __ no ia oukou iloko o na moolelo ekalesia i unuhu ka olelo hawaii, pela __ o ka buke i kapaia __ between Christ and Satan na buke wehewehe a ae wale i lawa pono no na ana i ua mau la nai a'u e nei imua o oukou.

                        Aole i.

 

Bapetizo.

(Hoomau ia.)

 

            A ua ike ia nohoi ma olelo a Iesu ma ke ke'a aku la. A ilaila i ma ai na kanawai kino. __ ka holaa ana ma ka wa i hele ai o Iesu a hiki __ a ala hou mai, "aole oe lele i kuu uhane i ka __ ka make, aole hoi oe e __ kau mea hoano e ike i ka ho." (Hal. 10: 16:)

            A nolaila, ina lawe ke ka i keia ano "wai" ma a ka makua, ke keiki, a uhane hemolele, alaila ana ka lua, aka, o ke __ nae, ina o ka wai wale __ ila, o "wai" wale no ke aku ana ma o o ka luali alaila, na lawa ole, no __ he "apo" kekahi an o o lua e apo ana ia wai keia kekahi kuleane o hai, no ka mea, he "Wai" "koko" ko ka moahi, pau ko Ioane kuleana.

            Aauu ekolu-- E noo uhane hemolele. Eia ano o keia olelo, "ponia uhane, hoailona, apo ia. ia," he "hoailona lani ia Iesu i pii mai ai mai mai, iho mai la ka uhane manu la (Mat. 3: 16)

            A ua hooko ia kela e i ana, "ua poni mai o ia'u i ka uhane kaka. (Is. 11: 2. 61: 1 me 2) lilo ka uhane i alaku.