Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 35, 10 November 1893 — Page 1
This text was transcribed by: | Patricia Eames |
This work is dedicated to: | calvin Kelekolio |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
I HONOLULU, POALIMA, NOVEMABA 10, 1893. HELU 3
5
@aha Loio Piha
@TONE ROSA.
@Akoni Rosa.) @Kokua ma ke Kanawai. @na Alanui Kaahumanu. @ sept 30 tf
@KA JOHNSON.
@Koka ma ke Kanawai, @ Haoiaio Palapala no ka @ Oahu. @na Alanui Kaahumann @ sept30-tf
@KAHOOKANO.
@Kokua ma ke Kanawai. @na-Alanui Kaahumanu. @sept30-tf
@M. POEPOE.
@Kokua ma ke Kanawai. @ana- Alanui Betera, ma@ale Leta. sept30-tf
@OS, NAWAHI.
@Kokua ma ke Kanawai. @ana- Alanui Betera, ma houkahi me J. M. Poepoe @ sept30-tf
@W.C. ACIII.
@Kokua ma ke Kanawai, @ no ka Lehulehu. @- Kihi o Alanui Beter @Moi sept30-tf
@SAM. K. KANE.
@Kokua ma ke Kanawai, a @o ka Lehulehu. @ana-Kihi o Alanui Betera. sept30-tf
@L. KAULUKOU.
@e Kokua ma ke Kanawai. @Mana-Kihi o Alanui Betera sept30-tf
@ M. KANEAKUA
@e Kokua ma ke Kanawai, @na Hooiaio Palapala no ka @o Oahu. @ana- Kili o Alanui Betera sept30-tf
@ L. Holokahiki.
@e Koua ma ke Kanawai @na Hooia io Palapala no ka @ Kona, Oahu. @ana Kihi o Alanui Betera sept30-tf
@MES. K. KAULIA.
@ e kokua ma ke Kanawai @Hana-Kihi o Alanui Moi@e Nuuanu. sept30-tf
@M. M. KAAUKAI.
@he Kokua ma ke Kanawai, @Ana Aina. @Hana-Mauka o ka Hale sept30-tf
@JAMES PAELE.
@e kokua ma ke Kanawai. @Hana-Alanui Kaahunau @sept30-tf
He Moolelo
NO
Aukeleaa iaiu
Ka Umikumamakahi o na Ke ikikane Ike Kapapaiakea.
Ka Hoolei ana a na Kaikuaana i Aukelenuiaiku ilalo o ka lua o ka Mooianea.
Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele nuiaiku i ka Mana.
Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.
Ka Make Elua ana o Aukeleauiaiku
Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i koaa Akua ia Loaoikaoulialii.
Ka Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai.
No keia mau mea i hanaia, ua ikaika loa ka hoohalua ana, o na kaikuaanae loaa ko lakou kaikaina, e kau aku ai na kaawina o ko lakou mau manao eleele.
E paani lealea ana o Aukelenuiaiku me kona mau hoa ma kekahi wahi kula oneanea i mamao iki mai kona hale aku, aole nae o Iku i ike i keia hele ana a ke keiki.
I kela manawa, na lele aluka mai la na kaikuaana me ka ikaika, ua paio o Aukelenuiaiku, me ke pale ana nona iho.
Eha o kona mau kaikuaana, ua nawaliwali mai na hoeha ana aku a Aukelenuiaiku
O ko lakou koena aku elima, a eha i lele mai maluna oia nei maluna oia nei hookahi, a ua lanakila keia maluna o lakou
O keia wa aia nei i manao ai no ka lanakila, oia nae ka wa a Kekamakahiouiaiku i komo mai ai iloko o keia kaua hahana.
Aole no o Aukelenuiaiku i hopohopo, aka, o Kekamakahiaiku, ua kaulana oia no ka ikaika i make ai o Kakaalaneo me Kapukupukeha.
Nolaila, ua ike o Kekamakahinuiaiku, o kona kaikaina ka mea nana i hoopahua i kona ikaika hakaka.
Ua loihi ko laua manawa i paio a lanakila no o Aukelenuiaiku maluna i kona kaikuaana mua loa.
Aka, no ko lakou nui alu, ua kau liilii ko ia nei kino, ua uumi lakou a make, a ua lawe ia ma kahi kupono e kanu.
Ala mai la no nae o Aukelenuiaiku, kii hou no lakou hakaka, lanakila no o Aukelenuaiku maluna o kahi o lakou.
Hooholo iho la lakou, ina e paa hou oia nei ia kakou, lawe kakou e hoolei i ka lua i ka moi.
E kiai mau ana lakou me ka hoohalua ana no ka puka maima na wahi a pau a lakou e ike aku ai.
Ma kau wahi okoa mai ka hale noho aku o Aukelenuiaiku, e hoohehee one ana.
Ike aku la na kaikuaana, hele kau la lakou a pau ilaila.
Ike mai la no ko lakou kaikaina i ko lakou hele aku me na manao huhu, ana no i nana hoomaopopo aku ai.
KA MOOLELO KAAO HOONANEA.
NO
Kinikalapu
Ka
Hi opio noho nahele e Kanediro Ene lani kahiko.
Ka hoao paio o na kanaka ikaika ewalu.
Ka ui i lawe ia ai i ka lewa e Hailama ke Akua hoopahaohao.
Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani kula ekaeka.
Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.
Ka Haleaniani Lolo i hoopaaia me na Owililauoho kanahao na kanaka elm.
Ka make ana o Hailana kahi Akua Pahaohao.
Elua keia mau leta a ka moi i ka Lunakanawai Hoomalu, hookahi leta, he leta hoike, hookahi leta, he leta malu.
I ka loaa ana i keia leta i ka lunakanawai hoomalu, ua kakau koke iho la ka lunakanawai hoomalu i kana leta pane aku i ka moi, a penei ke ano nui o keia leta malu mawena o ka moi me ka lunakanaWai hoomalu:
LETA MALU
I ka Moi - Ua loaa ia'u ka hanohano o ka pane aku i kau mau leta i keia kakahiaka i loaa mai ia'u.
Aole a'u hoopai e loaa ana no ka make, a no ka paahao a pau ke ola, aole maluna aku o elua makahiki ma na kanawai o ke aupuni o ka moi.
He mana hoopai a hoopaa hao ko ka'u aha malalo o elua makahiki, a he mana ninaniuau @cale no a waiho na ka aha koikoi e hooholo i olelo hoahewa oia ano.
E makaala no au i kau kauoha no ka rula ana aku i na pane a na loio ma ka aoao oua kahuuapule la, e hana aku ana au elike me kau i makemake ai, e hoopuhili aku ana au i na kumu a kona mau loio e pale mai au.
Haawi ia aku la keia leta ma ka lima o kekahi makai pihi Helu 40 o ka wati kupapa Helu 2.
I ka makai e hele ana ma kona alahele, huipu aku la oia me kehahi makamaka o ke kahunapule moneka.
O ko laua ku lana e ku nei a kanailio, ua kokoke loa ia i ka hale inu rama helu 10. E kamailio ana laua no ke kahunapule moneka, no ka moolelo o kona hihia.
Ia laua e ku kamailio ana, puka mai la mailoko mai o ka hale inu rama ka loio o ke kahunapule moneka.
E na keonimana, wahi a ua loio nei, ua oluolu loa ia'u e hookipa mai ia olua iloko o keia hale, ina olua e lawe aku ana i kou mau lokomaikai.
Ae aku la ka makai, ae, i wahi mea iki ae no, a pehea la ko'u hoa? Ua hiki wale no, oia hoi e he mea nau, he ale wale aku no ka hoi.
Komo aku la lakou iloko o ka hale inu rama, olelo iho la ka loio, e he awaawa hookahi ana o ka puu, nini no a ke kuapoi, hele no a halo poipu iuka o ka pohuehue, he hoa WaaWa puu ka inu liilii, ua maikai ia i ka manao o ka makai.
I keia kiaha baranl no, kukahalake ana ka waha o kahi makai a me ke keonimana. Olelo ae la ka makai, he leta ka'u e laWe nei i kahi o ka moi.