Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 26, 31 ʻOkakopa 1893 — Page 1

ʻaoʻao PDF (847.57 KB)

This text was transcribed by:  Aki Astrid Dinda
This work is dedicated to:  with huge appreciation to my hawaiian 'ohana

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

HONOLULU, POALUA, OKATOBA 31, 1893   Helu 26

 

@na Loio Piha.

 

@ONE ROSA.

@koni Rosa.)

@okua ma ke Kanawai.

@--Alanui Kaahumanu.

@ sept30-tf

---

@KA JOHNSON.

@kokua ma ke kanawai,

@Hooiaio Palapala no ka

@ahu.

@a – Alanui Kaahumanu

@ sept30-tf

---

@KAHOOKANO.

@okua ma ke Kanawai.

@a – Alanui Kaahumanu.

@sept30-tf

---

@M. POEPOE.

@kua ma ke Kanawai.

@-- Alanui Betera, ma@

@Lela.           sept30-tf

---

@ NAWAHI.

@okua ma ke Kanawai.

@--- Alanui Betera, ma

@kahi me J. M. Poepoe

@ sept30-tf

---

@. C. ACHI.

@okua ma ke Kanawai,

@ ka lehulehu

@a --- Kihi o Alanui Betera.

@i.                  sept30-tf

---

@M. K. KANE.

@okua ma ke Kanawai, a

@ ka Lehulehu.

@a --- Kihi o Alanui Betera.

@sept30-tf

---

@ KAULUKOU.

@kua ma ke Kanawai.

@a --- Kihi o Alanui Betera.

                          sept30-tf

---

KANEAKUA

Kokua ma ke Kanawai, Hooiaio Palapala no ka @ Oahu.

@a --- Kihi o Alanui Betera.

                          sept30-tf

---

HOLOKAHIKI.

Kokua ma ke Kanawai. Hooiaio. Palapala no ka @ Oahu.

@a --- Kihi o Alanui Betera.

                          sept30-tf

---

S. K. KAULIA.

Hokua ma ke Kanawai,

@ --- Kihi o Alanui Moi@uuanu.

                                   sept30-tf

---

M. KAAUKAI.

Kokua ma ke Kanawai, @n Aina.

@na --- Mauka o ka Hale @

                                   sept30-tf

---

@ES PAELE.

Kokua ma ke Kanawai.

@a --- Alanui Kaahumanu

                                    sept30-tf

 

KA MOOLELOKAAO HOONANEA

 

== NO ==

 

KINIKALAPU

-- Ka --

 

Ui opio noho nahele o Kanediro Enelani kahiko.

Ka hoao paio o na kanaka ikaika ewealu.

---

Ka ui i lawe ia ai i ka lewa e Hailama ke Akua hoopahaohao.

---

Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani kula ekaeka.

---

Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.

---

Ka Haleaniani Lole i hoopaaia me na Owililauoho kanaha o na kanaka eha.

---

Ka make ana o Hailama kahi Akua Pahaohao.

---

O ke kumu o keia a’o a ke keiki alii, ua hoomaopopo laua ua lawa ka ike o na kahunapule a pau i ke kuahaua a ko laua mau makua alii e hoole ana i ko laua mare.

            Me ko laua manao, o ke kahunapule moneka ke kahunapule i ike ole i ke kuahaua a ke laua mau makua alii no ka hoole i ko laua mare.

            A oia ke kumu o kela a’o ana, oia, o kela kahunapule, aia kona wahi iloko lilo o na ululaau o Farani.

            I ka loaa ana o keia palapala hoia aku la laua a hiki i ka hale olelo aku la ke keiki alii i kana ipo:

            E! Auhea oe kuu aloha, e a@ha oe i na kapa mehaea o kaua, e hele kaua i keia po i kahi o kela kahunapule moneka.

            Ae mai la kana ipo aloha, ae e uhaele kaua, no ka mea, ma ko’u noanoa, oia wale no paha ke kahunapule aole i loaa aku na kuahaua a kuu makuakane

            Hora 10 oia po, haalele iho la laua i ko laua wahi home. I ka hora 2 o ia po, hiki aku la laua nei ka hale ke kahu napale moneka, he 25 mile ma keia hele wawae ana.

            Kikeke aka la lana nei ma ka puka, ala mai la o Omesiter he kauwa na ke kahunapule moneka.

            Wehe mai la oia i ka puka a ninau mai la, he mau malihini paha olua? Ae, he mau malihini mana.

            He manao paha ko olua i hiki mai nei? Ae, heaha ko olua manao? He mau mea makemake e mare.

            E hoi ae au e hoi i ko’u haku no olua, hoi aku la ua kauwa nei a olelo aku la i kona haka.

            He mau mea makemake e mare aia mawaho, ala ae la ua kahunapule nei a hele mai la i ka rumihookipa.

            Mamua o ka hoi ana aku o ke kauwa, olelo aku la o Ionae Mariano i kana aliiwahine, e hoololi kaua i na inoa o kaua i ka wa e ninau ia mai ai e ke kahunapule.

            Olelo aku la kana aliiwahine he hana hewa loa ia a kaua e hana ai, no ka mea, ua paa na inoa o kaua e like me ka kaua i hoike pololei ai.

            Ala mai la ke kahuna moneka a noho iho la ma ka rumihookipa. Ninau mai la, heaha ka olua hana i hiki mai ai ianei i keia po?

            Hoike aku la o Ioane Mariano i ka palapala ae mare no laua mai ka luna haawi palapala ae mare mai.

            Nana iho la ua kahunapule nei a ike he palapala ae mare no laua. Pane mai la ke kahunapule, aole i kakau ia ko’u inoa ma keia palapala i mea nana e mare, ua ano kanalua au no ia kumu.

 

He Moolelo

 

-- NO --

 

Aukelenuiaiku.

---

Ka Umikumamakahi o na Keikikane

Ike Kapapaiakea.

---

Ka Hoolei ana a na Kaikuaana ia Aukelenuiaiku ilalo o ka lua o ka Mooianea.

---

Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele nuiaiku i ka Mana.

---

Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.

---

Ka make Elua ana o Aukelenuiaiku

---

Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.

---

Ka Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai.

---

            Ku ae la na mea a pau o ke anaina moe, mai ke kauoha ana a ka papa o ka Iku ku.

            O Aukelenuiaiku aia oia ma ka waha o ka nuu hoano o ke kuaho hoano.

            Pii mai la o Iku mahope o ka anuu kapu mai ke keena kapu mai o ke kahuna nui a ku iho la mahope o ka nuu hoano me ka aahu poni o ka hanohanohano, mai luna a na kakapuai me kona papale hoano hulu mamo.

 

Na Hoomakaukau na ka Poni.

 

            Ku iho la o Aukelenuiaiku i ka piko o ka nuu poni hoano.

            Lawelawe ae la o iku nona ma na hooponopono a pau.

            Ku aku la o Iku ma ke alo o Aukelenuiaiku me ke kapa o ka oihana kapu laa o ke Akua ola i ku i ke ao i o Kane.

            Kauoha aku la o Iku ka Iku Lani a me ka Iku Poni e pii laua a ku ma ka nuu luna ku akau a ku hema o ke kuahu hoano.

            Pii aku la laua mai ka eheu akau a eheu hema o ka hale hoano a ku no kahi i kauohaia.

            E like me ke kauoha a Iku i ka Iku Nuu ka mea iaia ka malama o ka ipuponi, pii aku la oia a ku ma ka akau o Iku.

            Hoaahu iho la o Iku i ke kapa poni oihana kapu akua he aahu poni holoku, me na kaula hipuu poni ulaula, me ka papale oihana kahuna nui.

 

Pule a Iku no ka Poni Akua.

 

            E ke Akua ola i ka pu a iki lalani mana o ka Lani.

            I ka poli’uli’u lalani mana o Kaelehonua

            Ku ka mana kahawahawa hohola i ke a nuu Lani.

            Lani hoano hoano i ke kapu

            Akua a ola

            I ku lalani i ke ao kapu o Kane i ke ola i ka laa ola

            E ola o laa ia Aukelenuiaiku no ke Akua ola

            Kupapa ka lani haawe i ke ola alana maemae

            No – Aukelenuiaiku ke kapu o ke Akua e poni

            Poni ia i ke ola o Kane i ka wai ola loa a Kane

            Lalau like ohi la na lima o ka Iku Hai Moi me ka Iku Lani ku akau, a me ka Iku Poni ku hema.

            Hookomo like iho la lakou i na lima iloko o ka ipu poni a kau like aku la na lima o na kahuna iloko o ka ipu poni, a poni aku la ma ke poo o Aukelenuiaiku no ka poni kapu Akua keia.

-------

            Ua hoopai ia o kapae he 50 dala, no ka hewa malama opi uma.