Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 25, 30 ʻOkakopa 1893 — Page 1
This text was transcribed by: | Violet Wilder |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
HONOLULU, POAKAIII , OKATOBA 30, 1893 HELU 25
@ONE ROSA.
@koni Rosa.
@okua ma ke Kanawai
@a--Alanui Kaahumanu
sept30-tf
@KA JOHNSON.
@Kokua ma ke Kanawai,
@ Hooiaio Palapala no ka
@ Oahu
@a---Alanui Kaahumanu
sept30-tf
@KAHOOKANO
@akua ma ke Kanawai
@a---Alanui Kaahumanu
sept30-tf
@. POEPOE.
@akua ma ke Kanawai
@a---Alanui Betera, ma-
@e Leta. sept30-tf
S. NAWAHI
@kua ma ke Kanawai
@a---Alanui Betera, ma-
@kahi me J. M. Poepoe
sept30-tf
@. C. ACHI
Kokua ma ke Kanawai,
@o ka Lehulehu.
@a---Kihi o Alanui Beter
@oi. sept30-tf
@M. K. KANE
Kokua ma ke Kanawai, a
@ka Lehulehu.
@a---Kihio Alanui Betera
sept30-tf
@. KAULUKOU.
Kokua ma ke Kanawai
@a---Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@. KANEAKUA
Kokua ma ke Kanawai,
Hooiaio Palapala no ka
Oahu.
@a---Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@. HOLOKAHIKI
Kokua ma ke Kanawai.
Hooiaio Palapala no ka
@a, Oahu.
@a---Kihi o Alanui Betera
sept20-tf
@ES.K. KAULIA.
Kokua ma ke Kanawai
@a---Kihi o Alanui Moi-
Nuuanu. sept30-tf
@. M. KAAUKAI.
@ Kokua ma ke Kanawai
@a Aina.
@na---Maeka o ka Hale
sept30-tf
@MES PAELE
@ kokua ma ke Kanawai
@a---Alanui Kaahamanu
sept30-tf
KA MOOLELOKAAO HOONANEA
NO
Kinikalapu
Ka
Ui opio noho nahele o Kanediro Ene lani kahiko.
Ka hoao paio o na kanaka ikaika ewalu.
Ka ui i lawe ia ai i ka laewa a Hailama ke Akua hoopahaohao.
Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani kula ekaeka.
Ka mea non ka lio lele i ka Hikina a ka la.
Ka Haleaniani Lole i hoopaaia me na Owililauoho kanaha o n kanaka eha.
Ka make ana o Hailama kahi Akua Pahaohao.
Nonoi aku la o Mameriano kana kumukula, e ae mai iaia e noho me kekahi ohana malihini mai, wahi a ke kumu i pane aku ai, ua oluolu i'au e hookuu aku ia oke elike me kau i makemake ai.
I ka poeleele ana, hoi aku la laua nei i ka hale ana i heelimilima aku ai no kana ipo.
Kuka iho la laua no ka mare a hooholo iho la no kakahiaka ae. Ma ia po, akahi no a hui pu laua ma ke kino, hanahu'a aku la ke kao a moe malie hoi ka hipa.
I ke kakahiaka ae hele aku la laua i kahi o ke kahunapule no ka mare a no ka ike ia ona.
la laua i hiki aku ai imua o ke kahunapule, ua ninau mai la ke kahunapule, he manao paha ko olua? Ae, wahi a laua nei i pane aku ai, ua makemake maua i palapala ae mare no maua.
Ua maikai ia i ka manao o ka mea haawi palapala ae mare Owai kou inoa? O Ioane Mariano, wahi a ke keikiahi..
Ua mare ia paha oe mamua? i ninau hou aku ai ke kahunapule, hoole mai la ke keikiahi, a ehia ou makahiki, wahi a ka pane a keikiahi.
Owai kou inoa? O Mameriano, Wahi a ke kaikamahine alii i pane aku ai Ua mare mua ia paha oe? Hoole mai la ke kaikamahine alii, a ehia ou makahiki? He 19 @o'u mau makahiki.
Owai la ka olua kahunapule i makemake ai nanae mare?
Pane aku la ke keiki allii, mai hookomo oe i ka inoa o ke kahunapule nana maua e mare.
"No ke aha hoi?" wahi a ka mea haawi palapala mare.
Pane aku la ke keiki alii, aole maopopo ia maua ka inoa o ke kahunapule o kahi a maua e hoi nei i kai o ke kaona.
A pehea la e pono ai? A'o aku la ke keiki alii penie:
E kakau oe maloko o kau palapala ae mare no maua me keia kuhukuhi:
"I na kahunapule o ka aoao hoomana a pau, a poe e ae paha i loaa ka mana mare mai ke apuni mai o Farani."
"Ke hoike ia aku nei oukou ua ae aku au ia Joane Mameri ano(k) a me Mameriano (@) e mare laua."
"No ka mea, aole i hoike ia imua o'u na kumu e pono ole ai ko laua mare ana."
No ka oiaio ua kakau au i ko'u i keia la 10 p Jan. 1618 Culetino Faremiano.
Mea haawi palapala ae mare.
He Moolelo
NO
Aukelenuiaiku.
Ka Umikumamakahi o na Keikikane Ike Kapapaiakea.
Ka Hoold@ ana a na Kaikuaana ia Aukelenuiaiku ilao o Ka lua o ka Mooianea
Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele nuiaiku i ka Mana.
Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.
Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku
Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.
Ka Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai.
I ke kupono ana o ka la i ka i ka lolo i kupono ai kela olelo mua a kakou.
Ku i ka po i o Kane, he kapu po no Iku iloko o ka hale hoano.
Ku i ka la o Kane, he kapu ao no ka poni ia ana ia Aukelenuiaiku.
I ka hiki pono ana o ka huakai i ka hale hoano, e like me ka papa kuhikuhi hoonohonoho huakai i hooponoponoia e lku laua o Kapapaiakea ma ke hale oihana kahuna.
O na papa kahuma o na papa mua ia lakou ka lawelawe o loko o ka hale hoano.
Oia na papa i olelo mua ia ewalu no lakou na alii kapu he 16. Aia wale no ia lakou ka mana lawelawe o loko o ka hale hoano.
Ke hoomaopopo hou aku nei makou ia mau papa i ko makou poe heluhelu i hoomano iho i na hoakaka ana ma ka Helu 15 a ka Helu 16 me 17.
1.--- Ka Iku Hai Moi, Kahuna Nui kapu Akua a kapu Alii, iaia ka mana poni..
2---Iku Lani ku akau, e ku ana iluna o ka nuu luna o ke kuahu.
3.---Iku Poni ku hema iaia ka ipu hoano poni.
4---Ka Iku Ahi ku puka o ka nuu lala.
5---Ka Iku @ilo, iaia ka wanana i na ouli hana o ka hale hoano.
6---Ka Iku Nuu, ia laua ka malama o ka ipu poni a haawi i ke kahuna nana e poni.
7---Ka Iku ku, iaia ke ku ma ka akau a ma ka hema o ke kuahu hoano.
8---Ka Iku Moe, na Iaua e kahea ke kapu moe.
I ke komo ana nae o Aukelenuiaiku a pii iluna o ka anuukuahu hoano.
Oia ka manawa o ka Iku Moe i kahea ai e moe.
I ka pau ana o na hoomahanahana mua ana a ke kahuna nui oia o Iku.
Ua kaa ke kehea ana i na Alii o ka papa Iku ku e ku ana lakou mai ke kapu moe ae.
O na poe a pau i loaa i na ma'i fiva a pela aku, e hele ae lakou ma ke keena o Kauka Apana, malaila e hikiwawe ia ka oluolu a na ma'i. Ilaila makou i ka mu laau, a oluolu io no ko makou eha Kona keena hana, alanui Nuumu.