Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 24, 28 October 1893 — Page 3
This text was transcribed by: | Arnold Hori |
This work is dedicated to: | Bishop Museum |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
@awaii. aka, ua oi ae
@i o na mea ino iloko
@ kanawai elikeme keia:
@nele ia o kekahi ma
@lahoi i ka pono koho
@noho nui iloko o keia
@ia kekahi kikio maka
@ana e hoonaueue i ka
@aluhia maluna o ka
@ kumu kupono loa
@aoao i hoonele ia, ke
@ ke aupuni no ka mea
@ loihi kekahi poe ma
@ a kuonoono, hanau
@ ua kani a moopuna
@ o lakou, ua hooku@
@ahi poe, a he ike ka@
@luhelu haole kekahi
@ hana ia he kuikuhi
@ o keia aupuni a me
@uni i noho hoa'loha
@kou, aka, maloko o
@anawai nei, wa hoo@
@ lahui Asia ia pono.
@u naaupo loa o Euro@
@ ike kakau ole, ike
@e, noho loihi ole ma
@ua loaa ia lakou ia
@
@ahi, he lapuwale,
@ai ekaeka maoli no
@kana@ai.
@a Waiwai ao ke ko@
@ i na alii ahaolelo,
@ mea lauwale, ka@
@onuwai ekaeka o keia
@Arai. Ua maopopo
@oe waiwai a hanoha@
@ ka hapanui loa i ko
@ no he ike heluhelu
@kau ole elike me ke@
@ka mokupuni o Kau@
@ao nei alii ahaolelo
@haolelo i hala ihola
@iu hupo ka hanoha
@ ai i kii iloko o ka
@lelo kau kanawai o
@i a he mea ole ka
@ o ka naauao kalai@
@
@me me ka Powa.
@Hoomauia.)
@a mua ana iloko o kona
@okoa maoli o Hawaii.
@ lilo ana oia no kekahi
@00,000 kanaka, a nona
@oku kaua nui a me na
@makaukau mau e pulama
@akaainana
@ono ia na lunaikehala o
@a Hawaii. E hoomanao
@ikai nui e loaa mai ana
ia Hawaii i ka wa e hoea mai ai ka hoohuiaina, nolaila, o kela a me keia Hawaii i aloha io maoli i kona ama, e kopu iho i keia pomaikai nui a e kokua hoi i ke kauo ana mai i ka mea nana e lawe mai i ka mea oi kelakela loa o ka hauohano no Hawai aloha mamua o na mea e ae i ike ia maloko o kona moolelo.
Me keia moeuhane palaualelo nui i loaa ia Rev. W. B. Olesona, i puhi ao ai oia me kana o-le lee palale, o ka lapuwale haalole loa, a ku oia a holo i Amerika i pakele kona ola, nui ke akamai o keia Parisaio hookamani, noke iho nei i ke kalai kii ia Hawaii nei, a o ka hinuhinu ole, holo maoli aku nei e hoopuakaleho ia Pereridena Kalivilana ke kaulike.
Nui ko ke Akua aloha ia kakou ke kauo ana i ko kakou ahaolelo a hiki mai i ke au hooponopono aupuni o ke kalahala o Hawaii nei, noke nui iho i ke kakau i na inoa o na kanaka Hawaii, aole i nui iho nei ka palauka, ke koi nei no kaia poe mahope nei me na leo aahenahe@ "Ma ka aoao hea kou kulana i keia wa, ua pane ia aku me ke oolea, "ma ke aloha i ko makou alii a me ko makou aina, a me kanaka Hawaii ponoi a pau.
U'oki oe e hoouna awiwi ana na hoopaa kipi o lakou, e wiki ouke u i loaa ko kakou ikaika, hele nui i ka po, malaila e uwe ai, a e uwi ai na niho.
(Aole i pau.)
HE NANE HOONANEA.
He lei mokhana ko'u mai ka moku kaili la mai o Kauai o Manokalanipo, a na kona aala kopaoa i hooipoipo aku ia Kaililauokekoa ke kuini i ka home a o na manu. He 21 ka nui o na hua mokihana e lawa ai kuu lei, a penei ka holu pono ana iho e uwe hone ai ka poka i ke one kani o Nohili.
Ko'u 1, 2; hikilele a puiwa au i ka leo o ke aloha i ka i ana mai eha au; ua eha i ka eha lima ole a ke aloha.
"Eia mai au o Hoonawele,
Ko mea nana e umii aku,
E ike pono iho ai hoi oe,
Ewalu kani ana i ka minute."
Ko'u 3, 4, he iheka oluolu au no na keiki o ke kai, he mea ole ke anu o Alika i ka uilani a ka manao; ina wau e kuea ia ana, alaila, aia au i ke ao melemele malalo iho, e kiohi ana i ka nani o Kealohilani.
"Hu wal@ mai no ko'u aloha,
I ko'u hoa ua kaawale,
Ua wehe i ka pili ua hemo,
Ke hao ia na pea-heke o Mareka
i ka ho la lilo."
Ko'u 5, 6; niaiu poahi ka'u lehua i ka ai kikoni a na manu, ina wau e kuea ia iho. alaila pale oe pale au pale kaua.
"la oe au a maewaewa,
Kuo-e hele i ke alaloa.
Mea ole ka loa o ia kula,
I ka pekipeki wawae ia."
Ko'u 11. 12, 13, 14. 15, 16; aole wau e loaa ana iloko o ka uluka a me ke kupinai; aka, aia wau i ka nawali haanawali, i ka nahenahe oe kupilikii
"Onaona ke ala wai lukini,
I mapu i ka poli o ka ipo ahi,
A he alu kaulaua ke Makuaiki,
Me ka auhau kokolo i na pali."
Ko'u 8, 9, 10; o ko'u mea ia e pono ai, ma aole wau, haha poele ka papai o @onolulu; a he mea au i makemake nui ia e na mea a pau.
"Mea ole wale no ia Leinaala,
I ka ipe hoohie a ka opua,
Aniani liilii o Tubelina,
Kuu hoa ha'iha'i lau olelo,
Ko'u 17, 18, 19, 21; oia ka pono o ka nohe ana, e kaana ana i ka naui o Solomona e nenee ana i ka loa a me ka laula o ka aina.
"Nana i hoolawa ko makemake,
Na hana pau ole a ka puuwai,
Ha ila pn no me ke onaona,
Me ka pua kaulana o Ainahau."
Ko'u 7, 20; he mea au e pono ai no na mea a pau; ma aole au, alaila, hoohaoini ka waimak'a i waiopuo; aka, ina wau e supaia iho alaila, pahee i ka @elowelo a lilo i ka wai e.
Kaulana mai nei Makalei,"@
O ka laa@ ona pii a ka i'a,
O ka pii no iaia kau i ka liko,
I ke kulana o ka poe ha@ohano."
Ina e hookuikui pono ia ae ana ua hua mokihana ma ka laina pololei me ka paewa ole, alaila, o uwila i ka maka o ka opua sahoa olike ai; no ka mea, o kona ala kupaoa ke haulani pu la me na lehua kaulana o Luluupali, e hooipo aua i ke noe anu o Aipo i ka naele o Alakai
Owai ka inoa o kuu lei mokihana? l@i ia mai a loaa pono, loaa ka moa hookelakela helu ekahi; ina po ka aoao oolea, alaila, i aikane aloha mau loa ia ua'u; aka, ina o Eva aoao palupalu, alaila, i kaikuahine aloha ia mo'u e huai pau ana i na ai a ka ui e nenee ah@ i ke one ka@i o Nohili e kaniu-i-na ai ka wai o Namalokama i ka hehu a ka wai nui naha na manowai.
Me ke aloha waianuhea,
SWEET HOME.
Honolulu, Oct. 27, '93.
O na poe niho eha a pau e hele ae lakou ia Kauka Elia Kaululaau ma kona keena hana niho, a nana e hoopau i@ko oukou mau pilikia eha@ O kana mau la WelaWe ana he palamimo palanehe launaole ka laWena a ke akamai.
El ia Kaululaan.,
Kauka Hana Niho.
Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. He loea me ka noeau ma ka hoopiha ana i ka niho me Ke Gula, Dala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka hana ana i na niho ku'i o na ano a pau.
He mikioi ka holoi ana i na niho. He palanehe kona mau lima ma kana mau mea hana nho o na ano hou loa i loaa mai nei. He oluolu no kekukai olelo ana no kona ukuhana.
O ke kanaka Hawaii hookahi wale n keia mailoko ae oka huina o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauka Hana Niho mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o ka PapaOla i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.
E ike ia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.
KEENA HANA--Maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi me Betela. Puka komo e pii ana iluna o ke keena ma Alanui Moi. sept30---tfd
Hawaiian Hardware
Company L'd.
Poaono, Sept. 23, 1893.
Mai ka manawa mai o ke kukulu ia ana o keia hale oihana a hiki i ka hoomaopopo ana o na kanaka i kona ano ua lawelawe a e ia na hana me ke kuooa me ka hoopono, mai ia manawa mai, ua kapa mai la kekahi poe i ka inoa o ka "HAWAIIAN HARDWARE CO," ka hui waiwai hou loa. I mea e oluolu like ai na mea a pau pela pu hoi me ka poe e nana mai nei maluna o ko makou holomua ne na maka ewewa, a i mea e hoonalowale loa ia ai na hoopalaimaka ana o keia mau la, ua hooponopono makou, a ke waiho aku nei i keakea, i ko makou noho mana maluna o kekahi mau hui paakai nuii loko o keia Apana, a e haawia ia aku ana hoi i na kanaka o keia Paeaina na paakai keokeo helu ekahi nona ka waihooluu i maa ole i ka ike ia iloko o kekahi Hui Hoahu Paakai mamua. O ka makou mau hooponopono ana, oia ka hooko ana aku i na kauoha a pau. E hooko ia no na kauoha ma ke eke hookahi, a i ole ma ke tausani paha me ka hikiwawe loa
O na bale ma ke Alanui Kalepa, ua hoolilo ia i ma@hale hou me ke pena a Hendry i hoowali mua ia. Pela pe no hoi me na hale e noho hana ia nei e C. O. Berger me Robert Grieve, oia kekahi mau mea e maopopo ai na mea kahiko i hoolilo ia i mau mea hou. O na hale noho a puni ke kulanakauhale, ua hoao ia me keia mau pena, a i ka wa e huli hoi mai ai na hale kahiko mai ka lakou huakai Hoikeike Honua mai o ke ao, e manao ia ananei na hale o Honolulu nei, ua loli ano e ae ko lakou mau k@lana. O ka makou mau wai wai o ka noho'na hooponopono kino ana, oia hoi na lako hale o na mea pili hao, a aniani, aole hikiake nahaha, a ina e nahaha ane, alaila, mamuli no ia o ka loli ano-e ana o ke au o ka manawa. Ua loaa ia makou he heluna nui oia mau waiwai kupono no keia manawa. Ua hiki ke hoemi ia na waiwaikumu pii i ke kumukuai haahaa loa.
Ua hiki ka makou mau waiwai maikai loa i kinohinohi ia me na nani like ole ke hooana ia aku ia oukou, no ke kumuluai o ekolu dala a pii aku. O na waiwai maikai loa e loaa no ma ka puka aniani makai o ko makou halekuai. E mino aka iho ana oukou ke hoike aku makou ia oukou i ke kumukuai oia mau waiwai.
O ka like ole mawaena o na iako lealea maikai a me na mea i o, ua hoomaopopoia ia iloko o kela a me keia kau. He mea makehewa wale no ia oukou ke kuekaa ana aku i ka olelo ana ae o na waiwai maikai a pau mailoko aku no ia o ko makou halekuai. Ma ke kau kimanu o Oct. 1, ua wae ae nei makou he heluna nui o na poke-pu kau poohiwi i maa mau i ka lawelawe ia ma Amerika Huipuia a ina oe e kuai ana i keia mau poka, alaila, aole e lilo ana kau mau dala i ka manu a kanaka. Ma keia hoi ana mai o ka mokuahi Auseteraiia, e loaa mai ai la makou he mau papale keokeo kupono no ka uhai holoholona a kimanu ma kekula. Mawaho ae o keia, ua lola, pu mai ia makou heheluna nui o na hao hoomaemae pu, a me kekahi mau ano kimanu lehulehu e ae.
Ua hoouna mai ko makou mau Agena mai Kapalakiko mai, he mau mea hana no na mei i nahahi, elike me na ipulepo a me napa nahaha, ka laau a me ka ili i hookaawale ia @o na hana nui oia laina.. Honui loa ola mau waiwai ia makou i keia wa, a ina oukou o makemake i kekahi a oia mau mea no ka hana hou ana i na mei nahaha, ua hiki no ia makou ke hoolawa aku ia oukou ma ke kauoha.
O kokahi mau mei maikai loa a makou, oia na mea paluku huamoa i kapaia ka "Keepione Beater," ua hiki i keia mea ke hoowaliu na kuaai e ae maikai o na ano a a pau. Ua hiki no hoike hana ia na puoina, na meaono e ae a pa@ e ka papaaina, o ho oiloa aku no he keia o ka emi a me ka maikai i na wa a pau mamua a ke kakini mea paluku hua i kuai ia ma ka makekeno na makahiki he umi hala ae nei.
HAWAIIAN HARDWARE CO. L'd
Ma-o mai oka halep ohaku o Sprekels.
Helu 307 Alanui Papu.