Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 23, 27 ʻOkakopa 1893 — Page 3
| This text was transcribed by: | Richard Tavares |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
-----
@ kini, he mau Hawaii @ekahi, ka poe aole i @ ho’okahuli aupuni @ 1893.
@ aupuni i ka poe naa-@ la no me na lumaka- @
@ Ua lawa ka lokomai-@ i hanau ia ma @ kipi ia oukou i na ‘lii @ ka aina. Nolaila, ilu-@ @ehe e ke pulu o lalo @.
-----
@ Hawaii Oiaio,
@ LETA.
@ e lawe mai i ke koikoi @ ia hewa o na manao o @ kakau mai ai maluna @ , e ili @o ke koikoi o @ luna o ka poe nna ia @ ola@aia. L. H.
-----
@ Wahine.
@ e pule ana. Pule @ @ahine mua, e ke @ mai ia maua kau @ .
@ @ei maua i kou ma-@ mai i keia aupuni @ .
@ kekahi wahine @ kau pule!! Mai @ oe.
@ la na maka o ka @ e aua, a pane mai @ a no hoi oe, o ka @ a, o ka walaau hoi @ .
@ hoi kau, nawai @ Aku nei, o ka kaua @ @oha kaua i keia au-@ .
@ e pule i kou aupuni @ ko’u.
@ ka pule, he haka-@ la no ka hana. @ kekahi wahine a @ , kuli! Mai namu-@ .
@ ekelesia katolika Ro-@ ia ka wahine, hoa-@ @ekahi ekalesia okoa, @ ana ka laua pule @ like me keia mau wa-@ aupuni Moi.
-----
@ o na Inoa o ko
@ mau Luna.
@ C. K. Kahele.
@ Sol. Keanini
@ K. Kekua
-----
@ a kue ia Hoohui
@ aina.
-----
@ oomau ia)
@ @eleele mai ke Akua @ @au naau, a ua makapo hoi ko lakou mau maka, i ole ai e ike i ka nani o ka malamalama olino o ke ano hai pule oiaio no ke Akua ola.
A oiai lakou me na manao uilani o ke kuhihewa nui, e halawai aku ana ka lakou misiona hoohui aina, me na ulia laki, ma ko lakou alahele e motio pololei ana no Wasinetona ka ihu.
A oiai lakou i hiki kino aku ai i Wasinetona me na manao uluku o ke an opulepule, a me na manao ohohia o ka hauoli nui o ke ano ohewahewa kupouli a ao kanaka ole ae.
A me ka ulumahiehie o ke ano malihini i haawi aku ai lakou i na hoomaikai kunou poo imua o ka hanohano nui o na poo Aupuni o Amerika.
A ma na maka o ka pihoihoi nui o ke ano kuaaina loa, i haawi aku ai lakou i ka lakou kumuhana, e hoohui koke ia Hawaii nei me Amerika.
A me na helehelena o ka hoihoi ole o Amerika i lena ae ai i na alu o kona mau maka o ke ano hookuekue maka nui i hele a we@ ka ula o na onohi maka.
A me na anapu uila o kona mau maka, i kaukolo mai kekahi mau i-o, o kona poo, me he mau a-a ohia ‘la o na pali pohaku paa, a no lakou keia mau inoa:
I—o-----Pukupuku kue maka.
“ Poai lihilihi.
“ Kaakaa maka.
“ Pololei maluna.
“ Pololei malalo.
“ Aui maluna.
“ Aui malalo.
“ Mimino.
“ Hoopinana lehelehe luna.
“ Heewa nuku moea.
“ Pelu lehelehe lalo.
etc. etc.
A me keia mau ouli pahaohao nui o ke ano hooweliweli me ka hoomaka’uka’u, ua hookuemi hope ia na kulana o ko lakou manaolana no ka holopono ole o na hoolaha hana no ka lakou misiona hoohui ia Hawaii nei me Amerika, nolaila, kuhi aku kuhi mai lakou, kunou aku kunou mai lakou, a kulolou like iho la ko lakou mau poo i ka honua o ke ano haikoa o ka naau kaumaha a me ka luuluu.
Nolaila, puoho ae la ko lakou mau poo iluna ma ke ano poniuniu, e kaomi ana i ko lakou mau lae, me he pohaku kaa palaoa ‘la a na wahine wili palaoa o Aigupita.
(Aole i pau.)
-----
Ka Aihue me ka Powa.
-----
(Hoomauia.)
O Amerika oia ka aina nanai hoolanakila aku i na kauwa kuapaa he eha miliona me ka hoolilo ana ia lakou i poe kupa Amerika; a i haawi aku hoi i ke kanaka ilihune i ke kulana kaulike me ke kanaka WaiWai e loaa ai ka aina, ka noho’na ma ka oihana, ka hauoli ana i na pono a pau a me ka pulama ana a ke kanawai. O keia iho la na ano a pau e loaa ana i na Hawaii i ka wa e liio ai lakou i mau kupa no kela Rebupalika nui. O ke ano o ka hoohui aina he hoomahuahua hou ana ae i na uku hana. Ua haawi mai ke Kuikahi Panailike i na Hawaii me na hana he nui a me na aku hana maikai, na kela kuikahi i haawi mai i na HaWaii he mau hoopomaikai kakaikahi, oia an hookah no na mokuaina Hui, e haawi aku ai i kona poe kupa ponoi haawi ana ka hoohui aina ia HaWaii i na pomaikai a pau a na mokuaina Hui o Amerika e hiki ai ke haawi aku i kona poe kupa ponoi. Ka uka hana maikai a me na hana he nui wale malalo o ke kuikahi pa nailike, nolaila, o ke ano o ia he hoomahuahua ana i na uku hana a me ka nui o na hana, i ka Wa e hoea mai ai ka hoohui ana. O ka paakikI o ka loaa ana mai o ka hana a me ke kulana emi o ka uku hana i keia wa ke kumu o ko kakou hele ana me na hoopomaikai ana o ke kanawai panailike. I na e haule ana ka hoohuiaina alaila e oi loa aku ana ka pilikia o na HaWaii, no ka mea e oi loa iho ana ka emi o na hana ma mua o ko keia wa ano, a e emi loa o loa iho ana hoi na uku hana. O na Hawaii a pau e imi nei i ko lakou pono ma ka hana, ua maopopo no ia lakou o ka poe kanaka e kue nei i ka hoohui aina, aole ia ka poe nana e hoolawa mai nei i na hana iloko nei o ka aina.
-----
Oiia Kaululaau.
-----
Kauka Hana Niho.
-----
Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. He loea me ka noeau ma ka hoopiha ana i ka niho me ke Gula, Dala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka hana ana i na niho ku’i o na ano a pau.
He mikioi ka holoi ana i na niho. He palanehe kona mau lima ma kana mau mea hana niho o na ano hou loa i loaa mai nei. He oluolu n keku kai olelo ana no kona ukuhana.
O ke kanaka Hawaii hookah wale no keia mailoko ae oka huina o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauka Hana Niho mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o ka Papa Ola i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.
E ike ia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.
Keena Hana --- Maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi me Betela. Puka komo e pii ana iluna o ke keena ma Alanui Moi. Sept 30 --- tfd
-----
Hawaiian Hardware
Company L’d.
-----
Poaono, Sept. 23, 1893.
Mai ka manawa mai o ke kukulu ia ana o keia hale oihana a hiki ka hoomaopopo ana o na kanaka i kona ano ua lawelawe ia na hana me ke kuooa me ka hoopono, mai ia manawa mai, ua kappa mai la kekahi poe i ka inoa o ka “HAWAIIAN HARDWARE Co,”ka hui waiwai hou loa. I mea e oluolu like ai na mea a pau, pela pu hoi me ka poe e nana mai nei maluna o ko makou holomua me na maka ewaewa, a i mea e hoonalowale loa ia ai na hoopalaimaka ana o keia mau la, ua hooponopono makou a ke waiho aku nei i keakea, i ko makou noho mana maluna o kekahi mau hui paakai nui i loko o keia Apana, a e haawi ia aku ana hoi i na kanaka o keia Paeaina na paakai keokeo helu ekahi nona ka waihooluu i maa ole i ka ike ia iloko o kekahi Hui Hoahu Paakai mamua. O ka makou mau hooponopono ana, oia ka hooko ana aku i na kauoha a pau. E hooko a no na kauoha ma ke eke hooka@ a i ole ma ke tausani paha me ka hikiwawe loa.
Opa hale ma ke Alanui Kalepa, ua hoolilo ia i mau hale hou me ke pena a Hendry i hoowali mua ia. Pela pu no hoi me na hale e noho hana ia nei e C. O. Berger me Robert Grieve, oia kekahi mau mea e maopopo ai na mea kahiko i hoolilo ia i mau mea hou. O na hale noho a pu@i ke kulanakauhale, ua hoao ia me keia mau pena, a i ka wa e huli hoi mai ai na hale kahiko mai ka lakou huakai Hoikeike Honua mai o kea o, e manao ia auanei na hale o Honolulu nei ua loli ano e ae ko lakou mau kulana. O ka makou mau waiwai o ka noho na hooponopono kino ana, oia hoi na lako hale o na mea pili hao a aniani ana, alaila, mamuli no ia o ka loli ano-e ana o ke au o ka manawa. Ua loaa ia makou he heluna nui oia mau waiwai kupono no keia manawa. Ua hiki ke hoemi ia na waiwai kumukuai pii a i ke ku mukuai haahaa loa.
Ua hiki ka makou mau waiwai maikai loa i kinohinohi ia me na nani like ole ke hoouna ia aku ia oukou, no ke hoouna ia aku ia oukou, no ke kumukuai o ekolu dala a pii aku. O na waiwai maikai loa, e loaa no ma ka puka aniani makai o ko makou halekuai. E mino aka iho ana oukou ke hoike aku makou ia oukou i ke kumukuai oia mau waiwai.
O ka like ole mawaena o na lako lealea maikai a me na mea ino, ua hoomaopopo ia iloko o kela a me keia kau. He mea makehewa wale no ia oukou ke kuekaa ana aku i ka olelo ana ae o na waiwai maikai a pau mailoko aku no ia o ko makou halekuai. Ma ke kau kimanu o Oct. 1, ua wae ae nei makou he heluna nui o na poka-pu kau poohiwi i maa mau i ka lawelawe ia ma Amerika Huipuia, a ina oe e kuai ana i keia mau poka, alaila, aole e lilo ana kau mau dalai ka manu a kanaka. Ma keia hoi ana mai o ka mokuahi Auseteralia, e loaa mai ai ia makou he mau papale keokeo kupono no ka uhai holoholona a kimanu ma ke kula. Mawaho ae o keia, ua loaa pu mai ia makou heheluna nui o na hao hoomaemae pu, a me kekahi mau ano kimanu lehulehu e ae.
Ua hoouna mai ko makou mau Agena mai Kapalakiko mai, he mau mea hana no na mea i nahaha, elike me na ipulepo a me na pa nahaha, ka laau a me ka ili i hookaawale ia no na hana nui oia laina. He nui loa oia mau waiwai ia makou i keia wa, a ina oukou e makemake i kekahi a oia mau mea no ka hana hou ana i na mea nahaha, ua hiki no ia makou ke hoolawa aku ia oukou ma ke kauoha.
O kekahi mau mea maikai loa a makou, oia na mea paluku huamoa a kapaia ka “Keeptone Beater;” ua hiki i keia mea ke hoowali i na huaai e ae maikai o na ano a pau. Ua hiki no hoike hana ia na pudina, @ na meaono e ae a pau o ka papaaina, o he oi loa aku no hoi keia o ka emi a me ka maikai i na wa a pau mamua a ke kakini mea paluku hea i kuai ia ma ka makeke no na makahiki he um ii hala ae nei.
-----
HAWAIIAN HARDWARE CO., Ld.
Ma-o mai o ka halepohaku o Spreckels
Helu 307 Alanui Papu.