Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 18, 21 October 1893 — Page 1
This text was transcribed by: | Rosemary Robinson |
This work is dedicated to: | To the Hawai'ian People |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
HONOLULU , POAONO, OKATOBA 21, 1893
@@ha Loio Piha
@@@@ Akoni Rosa)
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@@ —A anui Kaahumanu.
sept30-tf
@@@KA JOHNSON
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@ooiaio Palapala no ka Oahu.
@@@na—Alanui Kaahumanu
sept30-tf
KAHOOKANO
@@@ Kokua ma ke Kanawai
@@—Alanui Ka@humanu
sept30-tf
M. POEPOE.
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@a—Manui Betera, ma@@ @@@
sept30-tf
@@@S. NAW@@@.
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@na—Manui Betera. ma oo@@@i me J. M. Poepoe
sept30-tf
W.C. @@H
@@@ Kokua ma'e Kanawai, no ka ehuehu.
@@na—Kahi o Alanui Betera Moi
sept30-tf
@AM. K. KANE
@@@ Kokua ma ke Kanawai a @@ ka lehulehu
@@ana—Kihio Alanui Betera.
sept30-tf
@@ L. KAULUKO
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@ana—Kihio Alanui Betera.
sept30-tf
@@ M. KANEAKUA
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@@—Kihio Alanui Betera.
sept30-tf
@@@ HOLO@@@@I
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
@@@ @@ @@@ p@@@ no k@
@@ Ko @@@@
@@@@—Kihio Alanui Betera.
sept30-tf
@@MES @ KAULIA
@@@ Kokua ma ke Kanawai.
H@@@@—@ o Alanui Mo@@
@@ne @@@@
sept30-tf
@AM M. K. AUKAI.
@@ he Kokua ma ke Kanawai.
@@ Ana @@.
@@ Hana—Mauka o ka Hale
sept30-tf
JAMES PAELE.
@@ he Kokua ma ke Kanawai
@@ Hana—Alanui Kaahumanu
sept30-tf
KA MOOLELOKAAO HOONANEA
—NO—
Kinikalapu
—Ka—
Ui opio noho nahele o Kanediro Ene Iani kahiko.
Ka ho o palo o na kanaka ikaika ewalu.
Ka ui i la @e ia ai i ka lewa e Hailama ke Akaa hoopahaohao.
Kaui i loaa ai ka @ana no ke komo kala me ka @pukukui aniani kula ekaeka.
Ka me i nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.
Ka Haleaniani Lele i hoopaaia me na Ow@lilauoho kanahao na kanaka eha.
Ka make ana o H@ilama kahi Akua Pahaohao.
A mau na ihu mamua o ko laua nei hookuu ana.
I ke kaikamahine alii, i hoohiki aku ai i kauhale, ninau mai la na makua, pehea oe i loihi loa ai ma ka halekula?
Olelo aku la ke kaikamahine, he la Poalima keia, he la hoop@anaau @ na haawina no ke Sabati.
Maikai iho la ia olelo i ka manao o kona mau makua.
Ke hoi nei ke keiki alii i Pelekane Kahiko.
A hala ka pule hookahi, haalele iho la oia ia Farani a hoi aku la no Pelakane.
A hiki aku la ke keiki alii imua o kona mau makua. Ihea oe, he wa hoomaha hoi keia?
Pane aku la ke keikialii, i ka makaikai au i Farani me kuu aikane. A he mea maikai no ia i ka manao o konamau makua.
Hoi aku la oia i ke kula, no ka mea, he wa hoomaka hou ia o ke kula, a o kona makahiki puka no hoi ia mai ke kula mai.
Ma ke kula no oia ekolu mahina i hala ae, @oaa aku la kana ipo ma ka moouhane, ekolu mahina i koe, alaila, puka loa oia mai ke kula ae.
Ma na wa hoomaha liilii he pule hoi aku la oia i na makua.
Olelo aku la oia, ua noi ia mai au e kekahi kaikamahine a kekahi Barona.
Ua olelo aku au, e hoi au a olelo i ko'u mau mak ua.
Hoole aku ia na makua o ua keikialii nei me ka olelo pu aku, o Farani ke aupuni nana i kaua poipo mai i ko'u aupuni a mai weluwelu ka nohoalii i ole ma kuu ikaika me na koa Pelekane, pakele ke aupuni.
Ina he wahine kiekie ia a he haahaa paha, aole au i makemake e mare oe i kekahi wahine ina no Farani ia.
I ka la au e mare ai, e kaawale koke oe mai keia halealii aku.
I ka wa hoomaka hou o ke kula, hoi aku la oia no ke kula.
Maloko o ke kula holo leta aku la oia i kana wahine, a penei ka heluhelu ana:
Hale Kula o Mamesize,
Oct. 1, 1017.
I kuu Aloha Mameriano;
Aloha oe:
Ua hoole loa ko'u mau makua no ko kaua mare, a e kipaku ana ia'u ke paakiki au e mare me kekahi wahine o ke Aupuni o Farani i na he kiekie a haahaa.
Owau no kau Ipo Aloha,
IOANE MALIANO.
E hoomaua@@anui e na makamaka a ka Poakahi uhene hou aku i ka pili poli.
He Moolelo
—NO—
AUKELENUIAIKU.
Ka Umikumamakahi o na Keikikane Ike Kapapaiakea.
Ka Hoo'er ana a na Kaikuaana ia Aukelenniaiku ilalo o ka lua o ka Mooianea.
Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukelenuiaiku i ka Mana.
Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.
Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku.
Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.
Ka Hoao ana me @a Moiwahine Namakaokahai.
No ka haumia o ka aahu o na kahuna @ ke koko, he ipu ahi ka mea hoomaemae, he kai ka mea kuehu, kaikuehu.
No ka haumia o ke kino o @a kahuna i ke kupapau, he pikai a kai ole a ka mea hoomaemae.
No ka haumia o na kahuna i ka lawe a ai ana i na mea laa i hoolaa ia a ke Akua, aole e hiki @e kala ia, na ke kahuna nui wale no e kala ke hiki nae.
E na poe e heluhelu ana i keia, e heakaka ia aku ana ke ano o keia ma@ mea hoomaemae.
1—O ka ipu ahi, he ipu pohaku i kalai ia me na puka eha, me ka puka pohaku no oluna e paa ai ka lima i like me ke kakai o ke ie hipi, ma kona mau aoao eha na puka ahi.
Ma ka waha o luna o ka pohaku e hookomo ai i na mea aale pipili, e moe na kahuna a pau iloko o kona uwahi.
2—Na Pikai, oia ke kai o na po kai e a o na ku i kanana ia a hookomoia iloko o na ipu kumu niu i huakai ia (hoawaawaia) no na po elua anahulu.
Pikai. E kapi ia ke kino o ka mea i haumia me ia kai @ hoawaawa ia a i pule ia i ka pule a laa (pule hoolilo i mea ikaika a mana e like me ka h@@@na a me ka waina, oia ano aole paha i ane like loa, aka, pela ka mea ane like.)
O ka pi ana aku i ke kai mailoko aku ia o ke olo loloa i houhou ia a pukapuka kahi e puka aku ai ke kai, i like ka nui o ka puka me ka nui o ke kui misini, a ma ia mau puka liilii e puka aku ai ke kai kapi.
3—Kaiolena, oia no ke kai kuehu o na po o na laau.
Aole o ke kii aku i ke kai a ukuhi ae e like me ko ka pikai, he waiho i ke poi ma kahi e pii ana ke kai iluna.
He mau la ekolu e waiho ai ke poi i kahakai i ka wa kaikoo a o na kai paha o na pu-hi, oia na wahi ikaika o ke kai.
Oia kai e kanana ia a o ka lena o ka huahua o ke kai i hui pu ia me ke kiki o ka awapuhi me ka olena papaa, a pela i kapa ia ai he kaiolena.
Paleopua, oia ka pule a ke kahuna ku kiai puka i ka manawa o na hanauna a me na mamo e komo aku ai i ka puka o ka Hale Hoano.
Ka hoonohonoho ana o ka huakai o na hanauna a me na mamo e pii ana iluna o Haka hakaula, a komo aku iloko o ka Hale Hoano.
He La ka lepa (Hae), he pe'a oe ka hanai o lalo, ke ano o ka lepa, ma ka poepoe a puni, he kahakahana Alaea ulaula he @ono he aku makahiki la oi.