Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 11, 13 ʻOkakopa 1893 — Page 1

This text was transcribed by:	Kate Motoyama
This work is dedicated to:	in honor of kumu iolani luahine

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

@I HONOLULU, POALIMA OKATOBA 13, 1808 @

Hoolaha Loio Piha

ANTONE ROSA.

(Akoni Rosa.)

@Kokua ma ke Kanawai.

@ana--Alanui Kaahumanu.

sept30-tf

@OKA JOHNSON.

@Kokua mai ke Kanawai.

@a Hooiaio Palapla no ka

@Oahu.

@ana--Alanui Kaahumanu.

sept30-tf

@ KAHOOKANO.

@Kokua mai ke Kanawai.

@ana--Alanui Kaahumanu.

sept30-tf

J. M. POEPOE.

@Kokua mai ke Kanawai.

@ana--Alanui Betera, ma-

@ale Le'a. sept 30-tf

@S. NAWAHI.

@Kokua mai ke Kanawai.

@ana--Alanui Betera, ma

@hookahi me J. M. Poepoe

sept30-tf

W. C. ACHI

@eKokua mai ke Kanawai,

no ka Lehulehu

@ana---Kihi o Alanui Beter

@ Moi. sept30-tf

@AM. K. KANE.

@Kokua ma ke Kanawai, a

@ ka Lehulehu.

@ana--Kihi o Alanui Betera.

sept 30-tf

L. KAULUKOU.

@Kokua ma ke Kanawai.

@na--Kihi o Alanui Betera

sept 30-tf

@M. KANEKAKO A

@ Kokuama ke Kanawai,

@ Hooiaio Palapala no ka

@ Oahu.

@na--Kihi o Alanui Betera

sept30-tf

@L. HOLOKAHIKI.

@kokua ma ke Kanawai

@Hoaiaio Palapala no ka

@na, Oahu

@na--Kihi o Alanui Betera

sept30-tf

@ES K. KAULIA.

Kokua ma ke Kanawai

@na--Kihi o Alanui Moi-

@ Nuuanu. sept30-tf

@M. M. KAAUKAI.

@ Kokua ma ke Kanawai,

@na Aina.

@ana--Mauka o ka Hale

@ sept30-tf

@JAMES PAELE.

@kokua ma ke Kanawai.

@na--Alanui Kaahumanu

sept30-tf

KA MOOLELOKAAO HOONAN EA

-NO-

Kinikalapu

-Ka-

Ui opio noho nalelo o Karedire @e

lani kahiko.

Ka ho@o palo o na kanaka ikaika

ewalu.

Ka ni i lawe ia ai ika lewa e Haileme

ke Akua hoopahaohao.

ka ui i loaa ai ka mana no ke komo

kula me ka @pukukui @@aiai kal-

ekaeka.

Ka mea nona ka liolele i ka Hikina a

ka la.

Ka Haleaniani @e'e i hoopaaia me na

iwilila@oho ka@ @oo @a ka@a@aeha

@a make ane o @ lam@ k hi@akea

p@ ha@.

Ka ikaika na n@ paka i na hoa ike-

ka o Farani kahiko mai na ua lepo aku

o Enelani kahiko.

Ka lilo ana o ka ipukukui o a@a.

Ka no @ilih@ne ana.

Ka hope a ikoi a waiwai a koa hoi.

Ka noho M@i a a o Pelekane kahiko

a me Farani kahiko.

Iho aku la ka lima oke kilokilo iloko o ka wai a pa aku la i ka opu o ka moiwahine, puiwa ae la ka moiwahine a kalea ae la i ka ha@uu o ka wai i ka waha.

Ala mai la ka moiwahine ma loko mai o ka wai a ku iluna nana mai la i ke kilokilo me ka mino aka o na papalina.

Olelo aku la ke wahiae kilokilo, e in@ oe i keia kiaha laau, lalaa iho la ka moiwahine a inu aku la a pau.

O keia mea a u i koaina aku la ia oe, he huamoa ia me ka laau ala, me ka elua iniha wai o na mea inu a pau i pa'ipa'i ia.

E ke lii, o oe wale no a me a'u o kana wale no a nalo iho. Oiaio, aole Ke Akua i hana ia oe i ahi hanau keiki.

No ke aha hoi, wahi a ka ninau a ka moiwahine.

O ka @aihopa keiki iloko ou he okoa ia i ko na waihona maa a au.

Nolaila, ua hanau puni oleia oe, a oia ka'u e olelo aku nei ia oe me ka oiaio, a ma kuu ike kilokilo e loaa no kau keiki.

E hanau ana oe i ke keiki aole e puni na la, i like no me kou ano.

E hoomanao oe e ka moiwahine maikai i ka'u e kuhikuhi nei a pela no auanei oe e ike maka ai i ka oiaio o na mea a pau a ke Akua e hoike mai nei.

E hanau ana nau he keikikane aole i uluia kona poo e ka lauoho. A maluna pono o ka miaoi o kona poo ka lauoho e like me ka umiumi o ke kao ka loloa.

Oia keiki he kanaka naauao a noho malie, he kanaka ola loihi ke mare ole i ka wahine, e make no kau keiki a ike i ka hanau ana o kaoa keiki me kane wahine mare, a o kana keiki he kauaka noho kuahiwi me ka mana a ikaika nana elele na lani ehiku.

E lilo ana kau keiki he enemi ino no olaa a na olua no e hookuke iaia.

E loaa ana iaia he wahine hooipoi o ma ka moeuhane a ku aloi a iloko o na po hookahi tausani.

E ka moiwahine maikai, e ike ana oa i ke ko o na mea a pau a'u e kamailio nei. O na olelo a pau a'a e olelo noi ia oe, aole ia e hoi pela mai. Aole hoi e haule kekahi olelo a'u ma ka ho@ me ka waiwai ole.

He Moolelo

--NO--

Auhelenuiaiku.

Ka Umikumamakahi o na Keikikane

Ike Kapapaiakea

Ka Hoolei ana a na Kaikuana ia

Aukelenuiaiku Hal@ o ka lua o ka

M@o@an@a.

Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele

nuiaiku i ka Mana.

Ka Ola ana o Kukelenuiaiku.

Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiko

Ka Malama Maikai ana o Aukelenui-

aiku i kona Akua ia Lonoikaou

halii.

Ka Hoao ana me ka Moiwahine Na-

mekaokahai.

Ka Lawe ana a Halulu ia Aukelenui-

aiku ka manu Aikanaka mai ka

Lani mai.

Ka Make ana o Halulu ia Aukelenui-

aiku iluna o ka Pali o Kaape pa.

Re kii ana a Aukelenuiaiku i ka Wa

Ola Loa a Kane ilalo o ka lua o

Kamohoalii.

Ke komo ana iloko o ka Pahukapu a

Kuahaile.

Ka Ipo Hoehai a Kamalanaikuahaehae

Ka Wahine nana i haaheo ka lihilihi

e ka La.

O ka lau o ka lima o na kanaka kona

Alanui.

Ka Hoihoi ana o Kaukihikamalamai

Alanui.

Ka Hoihoi ana o Kauhikikamalama i

Auke enuiaiku.

Hoi aku la ka Elele a olelo aku la he mau auwaa kaua, peahi ia aku la e pae, e like me ia kauoha uh@ pae mai la ka auwaa. Ina na makemake oukou i ke k@a e ka i na waa kona iluna o Kanoaea, oia ke kahua maikai o ke kaua.

Olelo aku la o Kekamakahinui a Iku, pehea no hoi, e papa le'ale'a no hoi me aa malihini, a i lanakila no hoi na kamaaina eia no na @ ka oukou.

Me wai e papa le'ale'a ai wahi a ka ninau a Kaukulanipapai. Me a'u, wahi a keka makahinui a lku i pane aku ai.

Ninau aku la o Kaukaulanipapai, i ke aha kaua, i ka le'ale'a a pau ae, i ka ulaula paha a moe i ke kai o ka Haku mea hale? Pane aku la o kekamakahinui a Iku, i ka ualula i pau koke.

I ka pau ana o ke kamailio, lele koke iho la laua ma ke kulana hakaka mokomoko, ua like laua ma ia kulana, ma ka hakaka kaa laau, ua like laua ma ia kulana, ma ka hakaka ku'iku'i, ua like no laua, me ka hakaka puliki, ua like pu laua a ke laua mau iwi me ka hao.

Ma ia kulana hakaka, o ka mea oi loa aku o kaikaika o Kekamakahinui a Iku o ka inu i ke kai, o ka mea oi lea aku hoi o ka ikaika o Kaukulanipapai o ka pulu o ka ope'a i ke kai, nolaila, na hooke like laua i kahi o ke kai i loaa ia lana he kulana ikaika like. Ua pai wale ko laua mau kulana hakaka, hoaikane iho la laua.

Mau la ko laua noho ana ia Kauai, haalele aku la lakou ia Kauai a e hoi loa ana lakou no na moku o Keleihonua, Kuai helani, Holaniku me Holanimoe.

Lohe iho la lakou mamua o ko lakou haalele ana ia Kauai, he kanaka ikaika o Kakaalaneo no Maui o noho ana i Kalua, Wailuku (in a nae he aina ia a he wahi noke paha.)

Ia lakou i hiki ai i Maui, pa@ aku la lakou a ninau koke i ke laila kanaka ikaika, kuhikuhi mai la o Kakaalaneo.