Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 6, 6 ʻOkakopa 1893 — Page 1

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

@     HONOLULU, POALIMA, OKATOBA 6, 1893     HELU 6

[right side of column blacked-out]

@ a Loio Piha

ANTONE ROSA.

(Antoni Rosa.)

@ua ma ke Kanawai

Alanui Kaahumanu

JOHNSON.

ua ma ke Kanawai,

oia io Palapala no ka

hu.

---Alanui Kaahumanu

KAHOOKANO

okua ma ke kanawai

a---Alanui Kaahumanu

M. POEPOE.

okua ma ke kanawai.

a---Alanui Betera, ma-

Leta

NAWAHI.

okua ma ke Kanawai.

na---Alanui Betera, ma

okahi me J. J. Poepoe

C. ACHI.

okua ma ke Kanawai,

ka lehulehu

na---Kihi o Alanui Betera

oi

M K. KANE.

Kokua ma ke Kanawai, a

ka Lehulehu

na-Kihi o Alanui Betera.

L. KAULUKOU.

Kokua ma ke Kanawai

ana---Kihi o Alanui Betera

M KANEAKUA.

Kokua ma ke Kanawai

a Hooiaio Palapala no ka

o Oahu.

Hana---Kihi o Alanui Betera

L. HOLOKAHIKI.

Kokua ma ke Kanawai

ana---Kihi o Alanui Betera

MES K. KAULIA.

Kokua ma ke Kanawai

ana---Kihi o Alanui Moi

Nuuanu.

M. KAAUKAI.

Kokua ma ke Kanawai

Aina.

---Mauka o ka Hale

S PAFLE.

Kokua ma ke Kanawai

Alanui Kaahumanu

HE MOOLELO

---NO---

Lauomidihae.

---KA---

UI I MOHAI IA I KE KOKO

---KA---

NANI I ALANA IA I KA OI O

KA PAHIKAUA.

Ka Mea Huna Iloko o ke Kiana

Waina.

Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke

Kuikele.

---A O KE ---

Keiki Alii Numaredina.

---KE---

Komo Lima Maka Popoki.

MOKUNA I.

Ka nani o Hurema---Owai oia?---Ka Ui o Haredina---Heaha oia?  Ke Keiki Hanau Kupaianoha---Ka Wahine Hoehoe Waapa kamahao.

Ma kaia wahi, e waiho iho kaua i ka Moiwahine Delauzia e kuko ana no ka hooko ia o kona mau iini, oia hoi ka hoopalau ia o kana kaikamahine me ke Keikialii Numaredina, a e haliu ae kaua a nana hou aku i ua keikialii la.

Mahope iho o ka hookuu ia ana o ua ahaaina la, aohe he mea nui e ae iloko o ka noonoo o ke keikialii, aka, o ka ulupuni wal eno o ka makemake a me ka hoohihi iloko o kona naau no kela kino aka wahine iloko o kona kiaha waina, a ua lilo ia he mea nana e li'a ai i na manawa a pau, a o kona mau hoaloha hoi e akaaka hoohenehene mai ana lakou iaia me ka i pu mai:

"Heaha la ka mea huna ilo ko o ke kiaha waina o ke Keikialii Numaredina@ "  Aole nae i pane aku ke keikialii i ka haina o kela ninau.

I ka hiki ana mai o ka ma nawa e haalele iho ai ke keikialii i kona hale i hoonaana oia ai, a me na puili hope loa ana a ka mea i piha i ke aloha i kana mau hoa a me kana kumu i haalele iho ai oia i kona mau hoa, a kamoe aku la i kana huakai no kona a na kahi hoi a kona makuakane e kali mai la no ka hookipa ana aku iaia.

Iloko o keia manawa a ke Keikialii Numaredina e huli hoi nei ma kona alahele, aia no iloko ona na noonoo a me na li'a ana no kela mea huna iloko o ke kiaha waina, a me ia ano no oia i hoea aku ai i ka halealii o kona makuakane.

Ua hookina ia aku la oia me ka hanohano nui ma ke ano he hooilina no ke kalaunu o Siama, a na malama ae ka makuakane he ahaaina hauoli no kana keiki; a iloko no o ia ahaaina i loaa hou iho ai na mae huna la iloko o kona kiaha, a no ia mea ua lilo iho la ia he mea nana e hookaumaha ai i kona noonoo.

MOKUNA II.

Ka Ka Huakai Kaahele Honua a ke Keikialii Numaredina---Ka Palapala Noi Mare a ka Moiwahine Delauzia o Peresia---Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke Kui-kele---Na Mea Kino Elua ma kahi Mehameha.

I kekahi Ia molale maikai o ke kau Makalii, oiai ke Keikialii Numaredina e noho kokoolua ana me kona pokii kaikuahine maloko o kekahi o na rumi mehameha o ka halealii o ko laua makuakane, a e humuhumu ana hoi kona kaikuahine ia manawa, a e nana pono aku ana hoi o Numaredina i ka o ana a kona kaikuahine i ka maka-kui iluna o ka lole.

I ka maka o ke kui i oili aku ai ma kekahi aoao, aia hoi ua ike hou aku la no o Numaredina i ke kino aka o ka mea ana i ike ai iloko o ke kiaha waina, e ku ana mamua o ka maka kui-kele, a oia kana i hoomaoe ae ia penei:

"Akahi ka ono o kau puu,

I ka Uhu maalo i kuu maka"

I ka pau ana, ua hopu koke aku la oia i ka pulima o kona kaikuahine me ka pane pu ana aku:

"Alia oe e huki mai i ke kui."

Aole i pau.

HE MOOLELO

---NO---

Aukelenuiaiku.

Ka Umikumamakahi o na Keikikane

Ka Ike Kapapaiakea

Ka Hoolei ana a na Kaikuaana ia

Aukelenuiaiku ilalo o ka lua o ka

Mooianea

Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele

nuiaiku i ka Mana.

Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.

Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku.

aiku i kona Akua ia Lonoikaou-

lialii.

Ka Hoao ana me ka Moiwahine Na

makaokahai.

Ka Lawe ana a Halulu ia Akukelenui-

aiku ka manu Aikanaka mai ka

Lani mai.

Ka make ana o Halulu i aAukelenui-

aiku iluna o ka Pali o Kaapeape.

e kii ana a Aukelenuiaiku i ka Wai

Ola Loa a Kane ilalo o ka lua o

Kamohoalii.

Ke komo ana iloko o ka Pahukapu o

Kuahailo.

Ka Ipo Hoohai a Kamalanaikuahaehea

Ka Wahine nana i haaheo ka lihilihi

o ka La.

O ka lau o ka lima o na kanaka kona

Alanui.

Ka Hoihoi ana o Kaukihikamalamaia

Aukelenuiaiku.

Ua paa loa ka manao o na kaikuaana e hopu ia Aikele nuiaiku ko lakou kaikaina a hoolei ilalo o ka lua o ka moo, oia o ka mooiane, a oia ka mea e pau koke ai ka lili o ko lakou manao.

Noho iho la na kaikuaana me ka poina ole o na kuko ino a lili i ko lakou kaikaina no na haawina koikoi o ka make e hana ia aku ana e lakou maluna o ko lakou kaikaina.

O na hana hoohala la a ue poe kaikuaana nei, oia no ka heenalu, ke ka pua mokomoko kulakulai, a me na hana lealeo e ae.

E waiho kakou i ke kamailio ana no na kaikuaana o Aukele nuiaiku.  a e kamailio kakou no na olelo a Iku ko lakou makuakane a me ka makuahine me Kapapaiakea.

A ike o Iku i ka uwe mau o Kapapaiakea ma na la e hui a lau@ oia hoi na la kaawale e Iku mailoko mai o Kahaalia@ kahi kapu o ka oihana kahuna.

Ninau aku la o Iku ia kapapaiakea.  E kuu haku Alii, he Waimaka nunui aha keia o na maka?  Palua ka Iku mau ninau ana, aole i pane ia mai, Ea!  ku kaku wahine, aole hoi anei oe e pane mai ana?

E pane mai oe e kuu Alii, aole he mea pono ia'u ke h@o

me ka maumia, e wehe ae i ka puoa oluna o Hakahakaula me ka haumia mawaena o kaua.

I keia wa a Iku e kamailio nei, haupu ae la o Kapapaiakea e pani koke aku ka pono uo ka mea, ma kona ike koke ana iho la i ka olelo a kana Alii a Iku. e pane ana oia i ka puoa kapu oluna o Hakahaka ula.

Eia ka manao ke hoomao popo a heluhelu iho.  O kela olelo a Iku, e pani ana oia i ka puoa kapu, he anahulu po kapu ka-la, iloko o Kahaaliali, alua anahulu po, mai ka po o Kane a i ka po o Muku, 20 po.

I ka manao o Kapapaiakea, ina paniia  @a puoa kapu oluna o Hakahakaula, alaila, e kani ana ka pahu a Moku ka piko Aukelenuiaiku iloko o ka Hale Naua (luakini) alaila, e pilikia ana oia a me na keiki mua e laua e paapu ana i ke kapu pee me ke kapu moe iloko o na po 20, elua anahulu, oia ka loihi o ka manawa pule, oia ka manawa Sabato ka hale naua Nolaila, ua pane koke aku oia.