Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 20, 19 Mei 1927 — Page 5

ʻaoʻao PDF (1.62 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, MEI 19, 1927. ELIMA
KA KUUHONA.
( Kakauia e Kaleionamoku)
KUU LAHUI HAWAII.
He kuleana kou e ka mea helu-
helu e kaena a e olelo, me ka hila-
hila ole. "Kuu Lahui Hawaii Aloha";
a oiai eia ke lawe nei ka make, a
eia ke kanu ola ia nei kakou, mai ka
heluna o 400.000 ka nui a i keia ma-
nawa aole e piha 40,000, nolaila, i
ka manawa o kakou e noonoo ai i ko
kakou kulana, e olelo a e puana oe
e ka mea heluhelu, "Kuu Lahui Ha-
waii Aloha", me na hooholo ana, e
hana i ka la ame ka po, no ka ulu
hou ana o ko lahui; a ke waiho mai
nei na Kepani, i kela mau la wale
aku nei no i hala, i kekahi haawina,
no kakou na Hawaii e noonoo ai,
a e hoohalike ai. Heaha ka kakou
i ike iho nei e lele ana. me he lupe
la? Ua ike iho nei kakou a ua ike
mau no kakou i na makahiki apau
loa mai ka manawa i pae mai ai
na Kepani ma ko kakou aina hanau
ahiki i keia la i ka lele mau o ka
lupe i'a e hoike mai ana ia kakou
hookahi manawa a hookahi la o ka
makahiki lakou na Kepani, ma ke
ano lahui e noonoo ai a e hana ai i
na hana no ka holomua o ka lakou
poe keikikane.
He okoa no ka la o lakou e noo-
noo ai no na kaikamahine a lakou.
Heaha ka manao o keia i'a? Ma Ia-
pana o keia ano i'a "carp'" aia wale
no iloko o na muliwai, a e ake mau
ana keia ano i'a a pii a e au iuka:
o ia hoi i ka wai e kahe ana no
kai eia keia ia'u ke pii nei no uka,
i ka wai e kane ikaika ana no kai,
eia keia ano i'a ke lele nei e holo ana
a e pii ana nouka e pii mau ana
keia ano i'a nouka. Hoike aku la
na makua i ka lakou poe keikikane
i keia i'a, a wehewehe aku la ia lakou
i ke ano o keia i'a, i ka pii mau iuka
iluna, aole ku o keia i'a i kahi hoo-
kahi, a paipai aku la e hoohalike
lakou me keia i'a. I na makahiki
apau loa, e paipai mau ana lakou i
ka lakou poe keiki e hoohalike me
keia "carp" a lakou. Aole nele ke
komo o keia manao maikai iloko o
na keiki ina e paipai mau ia ana i
keia ame keia manawa. Heaha ka
kakou i'a. o Hawaii nei, e hoohalike
ai me keia ano i'a a na Kepani?
E hoolele ana no anei kakou i kekahi
lupe o keia ano, ma keia mua e hoea
mai ana?
He hana maikai no keia a keia la-
hui holomua ma na ano apau loa, e
hana nei? Mau kaukani makahiki
aku nei i hala, i ka hoomaka mua ia
ana o keia ano hoolele lupe ma lapa-
na ua malama wale ia no no ka
hoomanao ana i na keiki a na alii o
lP^m -^n^, a mahope mai ua komo
pu mai ka lehulehu. a ke ku nei
-^la ap6 hoomanao ana, ma kela aina
mamua o ke au Kristiano a kakou
e ike no.
Ina he aloha kakou i ko kakou
lahui a he aloha no kakou he mea
- aa Aul'no e hoohalike kakou me ke-
ia lahui holomua o ke ao nei, a e
hana kakou i kekahi hana o keia ano
Ke manaolana nei makou e hoea mai
ana no ka la e waihoia aku ai keia
kumuhana imua o oukou a o keia
ana kekahi o na hana mua a makou
e hana ai i ka manawa e loaa ai ka
halehana a "Center" a makou e ka-
kau mau nei.
KUU AINA ALOHA.
Hookahi o kakou aina, o Hawaii nei
wale no. He mea oiaio, he nui ke-
m aupuni Amerika o kakou a he mea
oiaio he nui a he lehulehu na moku-
aina ame na teritore o keia aupuni
makua o kakou, aka, hookahi wa-
le no Hawaii aloha hookahi wale
no aina kulaiwi a hookahi wale no
aina hanau o kakou a hookahi wale
no aina i eha ai ka ili o na kupuna o
kakou i ka ihe. Aloha, aloha no o
Hawaii aina!
I ka manawa o kakou e ku ai a
nana e ike ana kakou i ka pii o na
hale o kela ame keia ano, maluna
o ka papalina aloha o Hawaii nei, a o
na limahana a o ka poe no lakou
keia mau hale, he poe wale no no na
aina e, a aole anei komo ka noonoo
iloko o kakou, na keiki o ka aina, e
hooholo e hoohalike lakou me keia
poe e pii mau nei ko lakou noho
ana imua no o na ihu o kakou?
Ua ku na hale banako hou a eia
ke komo nei ka poe hana iloko o ka
hale hou o lakou o ka Hui Kukui
Uwila, a eia no kakou ke kunana nei
Ma na aoao o ka puka e komo ana
i ka hale hou o ka Banako Hawaii,
eia kakou ke ike nei i ke kalo e ulu
ana. Aole i maopopo ia makou he
kalo ai paha aole paha aka, he kalo
nae ka kakou e ike nei nolaila, i
kela ame keia la o makou e kaalo
ai i keia banako a ike i keia mau
mala kalo, aia ko makou noonoo
ana no na la e ulu nui ana ke kalo,
a noonoo pu no hoi no na alanui a
kakou e hana ai a hoopiha hou ia
o Hawaii aina nei me ke kalo. O
keia ano kekahi o na hana ano nui
a kakou e noonoo ai, no ka mea, ina
e nalo Ioa ana ke kalo a aole a ka-
kou poi e ai ai, o kakou na Hawaii
ke poino ana. Pehea ina he hiki ke
ulu ma ke alanui Papu ame Bi-
hopa, he kumu no anei kekahi e
hiki ole ai ke ulu keia meaai a ka-
kou iloko o na pahale o kakou, he
kumu no anei kekahi e hiki ole ai ke
kanuia a ulu ma kekahi wahi okoa
ae?
Ua pau ka noho ana o ka Aha-
olelo a o ka mea i ikeia, ua hoopiiia
na uku o na luna aupuni, a ma keia
hana ana a ka ahaolelo, ua haawiia
aku la $137,000.00 no keia hoopiipii
uku. Kupaianaha no hoi. Me ka
NO KA MAKE ANA O
KA BEBE I HOOPAUIA
AI KA AHAAINA MARE
Ua hoopau koke ia ka hauoli ana
ma kekahi papa ahaaina mare no ke-
kahi mau Kepani o Hadao Sasaki
ame Ziro Yamane ma ka po o ka
Poaono, Mei 7, mamuli o ke pa-hu
ana o kekahi Ipukukui gasoline, me
ka papaa ana o kekahi bebe ekolu
makahiki a make, ame ka eha ku-
konukonu loa ana o kekahi kaika-
mahine uuku 12 makahiki, me ka
liilii Ioa o ka manaolana no kona
ola hou ae, ame ka papaa ana o na
kino o kekahi mau kanaka makua
eha i ke ahi ma ka manawa a lakou
e hooikaika ana e kinai, elike me ka
hoakaka a kekahi lono mai Kealake-
kua, Hawaii mai, o ka loaa ana mai
ma ka Poakolu o ka pule aku la!
hala.
Ma ka hoakaka ma ka moolelo e
pili ana no kela ulia poino, ma keka-
hi manawa ka mahope iho o ke au-
moe ka loaa ana o kela ulia, ma ka
manawa a kekahi wahine i hele aku
aI e kinai i ke kukui maloko o ka
rumi kahi a na keiki e moe ana, a
oiai aohe ka oia i ike i ka lawelawe
ana ia ano ipukukui, ma kahi o ko-
na kinai iho ua hoonui loa ae la oia
i ka a ana a lalapa ae Ia ke gasoline.
No kona uwa ana ae no ke kokua
i holo maI ai kekahi poe iloko o ka
rumi eia nae, mamuli o ke ea iloko
o ka ipukukui ua lele aku la ka ula-
ahi i kekahi aoao o ka rumi kahi a
na keiki e moe ana iluna o ka moe
a lalapaia ae la ka paku makika
a i lilo ai ia i kumu no ka bebe
ekolu makahiki e make ai. No ke
kaikamahine uuku 12 makahiki, ua
lawe koke ia aku oia i ka halema'i
ma Kona a no kona palekana ae ao-
he ka he manaolana. No na kanaka
makua eha i papaa ai i ke ahi ma
ka home no lakou i lapaauia ai.
He ohana nui ka ka ohana Sasaki,
o Y. Sasaki he mea malama haleku-
ai mauka o Keauhou, a nana kela
bebe i make ai, a no kahi kaikama-
hine uuku 12 makahiki na kona kai-
kaina la a maloko o kona hale ka
ahaaina mare i malamala ai. Ua
nui ka ke aloha la o Y. Sasaki ame
kana wahine, no ka mea o ka ekolu
iho la ka kela o ka laua mau keiki
l make mamuli o ka ulia. O kekahi
keikikane a laua, i kona manawa
ka e paani ana maluna o ka holo-
papa kaulai kope ua haule aku la
ola iloko o kekahi kula wai a piholo
a make aole kekahi mea kokoke ma-
laila e hoopakele ae ai iaia: ka elua
o ka laua mau keiki ua piholo iloko
o ke kai ma Kawaihae, a o ka ekolu
na ke ahi iho la o ka po Poaono.
nui no o ka auhau, kapili pu ia aku
la keia huina, a o ka hopena, aole e
emi ana ka auhau, aka, e pii aku
ana paha.
NA AINA E.
Ma Lourdes, kekahi o na kulana-
kauhale liilii o Palani, he halepule
e hele nei ka poe e pule la Maile,
ka makuahine o Kristo, e nonoi i
kana Keiki a loaa ke ola maikai a
e pau ka ma'i, ia lakou ka poe e
hele nei ilaila. He nui a he lehu-
lehu ka poe o ke ao holookoa e hele
nei i kela wahi. l kela mahina aku
nei, o Eugeane Levillian he 34 ona
makahiki ame Edmona Germain he
64 ona makahiki, a he mau makapo
laua, ua hoomaka laua e helewawae
mai ko laua home ahiki i keia ku-
lanakauhale, he huakaihele o 950 mi-
le, no ka pule ana e loaa hou ka ike
ia laua, a me keia manaolana laua
e hele nei i kela loa, e hoopapa hele
ana, e naue hele ana. Ea, nui no
hoi ka manaoio o kela mau Palani
Ina no hoi e "manaoio" ana kakou
e hele hoomanawanui, e hele hooika-
ika maluna o ke alanui o ka hoo-
manawanui ame ka hooikaika no ka
pono, pomaikai a holomua o ka La-
hui o kakou.
O Vincenzo Gemito, he Italia oia
He mea hana kii (statute) ola. Iwa-
kalua makahiki aku nei i hala, ua
haawiia i keia Italia ka medala ha-
nohano a kiekie loa e ke aupuni
o Palani mamuli o kana kii i hana ai
Ua koikoiia aku oia e ke aupuni o
Palani e noho i Palika a e lilo oia i
Palani; aka, ua hoole aku keia Italia
a hoi no no kona aina hanau o
Italia. Mahope koke iho o kona ho-
ea ana ma kona aina hanau, ua loa
oia i ka ma'i pupule; aka, ua ma-
lama maikai ia no e kana kaikama-
hine a ua ola a ua maikai loa oia,
mahope o kona ma'i ana no iwakalua
makahiki, a i keia manawa, ua ele-
makule loa oia. Nolaila, mamuli o
ka hana a kela kanaka, ua haawi aku
la ke aupuni Italia, i kakoo nui ia
e Musilini ke kuhina nui o kela au
puni, i ka huina o $50,000. He nana
maikai keia a kela keiki i malama
hoomanawanui ai i kona makua, e
koikoi mai ana ia kakou e malama
no kakou i na makua o kakou, a
he hana maikai no hoi na kela supu-
ni i ka haawi ana i keia huina dala
no ka malama ana i kela ohana, oiai
mamuli o ka hana ana a keia Gemi-
to i loaa ai ia Italia kekahi hoomai-
kaiia ana ma kela ano hana.
KA HOME LUNALILO E KAULANA
NEI.
Mr. Lunahooponopono, Nupepa Ku-
okoa, Aloha oe:— E oluolu oe e hoo-
kipa aku i keia manao e kau ae la
maluna, a nau ia e oniu hele aku i
ike mai ai na makamaka ame na
hoaloha o kaua.
Ua wawaia ae no ka hoonee ana
aku i na hapauea kane ame na wa-
hine no kekahi home hou, he mau
mile ka mamao mai ke kulanakau-
hale aku, ma keia mua koke iho.
Hoomanao ae la au, no ka hoola-
ha a ka Mea Hanohano W. O. Smith
kekahi lala o ka papa kahu waiwai
i waiho mal. Hoopukaia iloko o ka
Nupepa Kuokoa i ka malama o Ia-
anuari M. H. 1926, penei ka heluhelu
ana o kekahi hapa.
Ua hana ka Moi Lunalilo i kana
palapala kauoha i kekahi hapa o
kona waiwai no ka hoolako ana no
ka poe Hawaii elemakule a luahine
o ia kela wahi ma ke awawa o Ma-
kiki oiai ko lakou mau la e ola ana.
He iwakalua-kumamakahi eka ka
nui o kela apana aina i hookaawale
ia no ke kahua o ka Home Lunalilo
I keia manawa ala inawaena o ke
kanaono-kumamalima ame kanahi-
ku-kumamalima mau elemakule kane
ame luahine e malamala mai nei ma
kela home.
O ka pololei he kanalima-kuma-
malua. Owau o ka mea e kakau nei
i keia moolelo kekahi. I ka Ia 31
o Iulai 1925, l heluia al ka waiwaiio
o la waiwai, he $259,582.84 ma ka ho-
ike helu waiwai o kela waiwai no
ka manawa mal ka la 1 mai o Au-
gate a ka la 22 o ka malama o lanu-
ari o ka makahiki 1926, na loaa apau
he $21.787.70; a o na hoolilo he $16,-
950.93.
O ka uku komisina o na kahu wai-
wai he $484,52.
Mahope iho o ke ku ana o keia
Home Lunalilo ma Makiki no kekahi
mau makahiki lehulehu i hala e hoo-
maemae hou ia ana ka hale ame ke-
kahi mau hoololiloli hou me ka ma-
lama i na hapauea ma ke kulana
maemae me ka hoomahuahua i na
meaai. Mahope iho o ka hoo-
lilo loa ana ae o ke aupuni Teri-
tore i na eka aina he 36 i na kahu
waiwai o la home, ke pau na hoo-
ponopono ana no ia hana, e kuaiia
aku ana ka aina, a i ole hoolimali-
maia aku ana e na kahu waiwai. O
na dala apau e loaa ana e hooliloia
kekahi hapa no na hanahou e pili
ana no ia home.
O kekahi kela o na home i hookaa-
waleia no na Hawaii hapauea, a pa-
lupalu maloko o ke teritore, a ua
kukuluia hoi i kulike me ka pala-
pala kauoha a ka Moi Lunalilo i hana
ai no ka pomaikai o na Hawaii pa-
lupalu kama ole.
Ina pela iho la i manaoia ai no ke
kuai a hoolilo, me ka hoonee pu ana
aku i na hapauea no kekahi wahi
okoa; ua maopopo loa ma neia wahi
ho la no e nalohia aku ai ke kie-
kie ame ke anoano kilakila o ka inoa
o ka Moi Lunalilo ame ke kalaunu
moi e kau pono nei maluna o na
pala omua o kela hale; ua leha mai
la na ku-emaka. E nui aku ana na
pomaikai loaa maluna o kela apana
aina i hoohana ole ia; nanao okoa
mai la na lima huluhulu o Iakoba:
O ka leo ka leo o Iakoba, a o na
lima na lima huluhulu o Ekau, wahi
a Ikaaka.
I ko'u heluhelu ana i kekahi o na
nupepa Haole o na malama i hala
ae nei e hoolaha ana no kekahi ona-
miliona i hiki mal i o kakou nei e
hoike ana ina e loaa he kahua mai-
kai no ke kukulu hale hokele, ke
kahua o ka Home Lunalilo, he kahua
maikai no ke kukulu hokele ame na
hana imi pomaikai. O kekahi no ho
e aneane aku ana e hoopuniia na
aoao o kela apana aina e na kau-
hale o ka poe ulakolako ma kela mua
iho.
Nolaila aole e kupono e ku kekahi
hale hanai moa iwaenakonu lio ka
mea he uluhua ka pepeiao i ka olo-
walu a ka moa i ka wanaao.
Ina pela iho la ka hoonee ana
i keia home hou ma ka aoao hikina
o kela kulanakauhale, oiai e hanaia
aku ana ke alanui holopuni Kameha-
meha aia mawaena o 20 ame 30 ma-
kahiki, e piha aku ana i na kauhale
hou no ka mea ke nee nei ke kula-
nakauhale no ke kukulu hikina.
O ka nee hou ana paha a ku ia
iluna o ke kahua aina o ke koa kau
lana i ke kiki pu manu ai laiki
awala na hulu l ka puapua, oia o
Kaluaikoolau.
Hu ka akai O kakou o ka poe i
makee i ke ola o kela lahui Hawaii
ka pono ka maluhia ame ke kaulike,
ua pakoli ae kakou me ka manao
makee i ke kanawai Sabati ame ke
okiia o Kamaki Kuea i alanui.
Poina loa iho la ka manao makee
i keia lahui Hawaii ponoi e amo aku
nei na maka iloko o keia mau hana
hoopalaimaka. Ke kaena nei lakou
i ka inoa o Kamehameha, ka Napo
l --. o ka Pakipika, a pehea ka inoa
o ka Moi Lunalilo ka moop -na ponoi
a ka Nai Aupuni i haawi mai i na
pono ame na pomaikai i na palu-
palu Hawaii olai ko lakou mau la
e ola ana.
Ke Kulana o na Hana Ame ka Ma-
lama Ana i na Hapauea.
I ko'u komo ana aku ma ka Home Lunalilo iloko o Mei la 5 M. H. 1923; aia he mau kaapio ame ka buke ame a kaa hana i hoolei wale ia. E loaa ana he mau dala kupono ke hooliloia, Nui ka wahie kiawe kuai. He mau tona nanahu, he nui aku na hana uhaai i koe. Pipi waiu, waiu, waiubata, he mau haneri moa ame huamoa, hoolilo a kuai aku no ka pomaikai o ko lakou pakeke. Iloko no o la hapa makahiki a'u i komo aku ai, kuai ka berena, paka; kopaa ame ke ahi koe. I keia wa pau ka olelo haakei a Mrs. Smith imua o na palupalu kane. Your king Luna-.io no more money. Ua lilo ia mea na keia poe e akaaka ai. I ka wa i lilo ae nei oia ka lunanui o ka home, ma kahi o kana kane A. H. Smith, hoi ka olu i Waipio, aohe kani leo o na manu Olaa. Na meaai poi, palaoa, i kahi wa raiki uala. ka i'a kini kamano, sardines, aku, ahi, i'o huki o ka a-i ka pipi, i'o olona o ka oloolo wawae ka pipi. Aia ma kahi o ka io pipi kahi kula, aole kela he hookano aka e ike mai e ka mea heluhelu, o ka hapanui o na hapauea aia ko lakou mau makahiki mal ke 60 ahiki i ke 83 nawaliwali ka opu hoowaliai, no ka mea aole wahi momona o keia ano i'o pipi nana e hoopakika ialoko. No ka paina ana, p- wali mai ka i paina a i 1½^ o ke pola. I'a like me ka rula mau, 1 apana palaoa, aole waiupaka, pola ki. Hora 7 a. m. ame hora 4 p. m. Ina he kakahiaka ai pipi o Ke koena meaai o ke ahiahi aku a na haku, uhaoia iho la iloko o ka makou ipuhao. Ua hiki ke maopopo loa o ka lilo meaai no ke kanaka hookahi aia ma kahi o ka 25c a i ole he 20c o ka la. O na pahu meaai i hiki mai ma ka inoa o ka home, pahu waiupaka Nukilani, aila palai, waiukia o na ana like ole, na lakou wale no ia, na ka poe ai Ioaa; aohe nanaia iho o ka pono o neia poe palupalu. Ina he Hawaii ponoi ma keia wahi, ke nui la ka leo i ka uwa i ka hoonui lilo, uhaai, a pela aku. Loaa ke dala i ka holoke iuka i kai, aole mea i hanaia. Ina ma'i a make kekahi hapauea kane. a wahine, aohe kiei iho. He oiaio ina e loaa kekahi i ka ma'i i na wa Iike ole o ka po, ua kaupalenaia ka manawa hora ewalu p. m. pau ka loaa ana o ka laau. O kekahi aole he aeia e hoomo'a ka makou ipuhao meaai iluna o ke kapuahi o ka halekuke; a no ia mea, o makou he poe kakaikahi wale no hiki ke lawelawe a hoomo'a me ka hoolako i ka ipuhao ipu-ki, pa palai, a hoomo'a ponoi iho oe, e loaa ana ka maemae. Hookahi wa haawi lole o ka makahiki, 1 lolewawae ahinahina 1 palaka uwewahine, a i ole palaka bolu, e kuaiia nei ma na halekuai no ke 60c 1 palema'i oluna oiaio, paakakini, hanaka kelepa, 1 paa kamaa Iole, aole papale, no ka mea, ua Iike no keia poe me ko ka Laepohaku. Haawina kumau o ka mahina, 1 apana paka 1 pahu ahikoe, 1 apana kopa, ua like no na haawina o na kane me na wahine, O makou o na palupalu kane a wahine, aohe o makou ake nui i na meaai haole, Aka poi wale no me kahi apana i'a kupono kahi pola ki no ke puanuanu o ke kakahiaka, o ka piha maikai ia o ka opu no no eiwa hora o ka la. Ina pela iho la ka nee ana o na meaai i hanaia iloko o na makahiki he 40 a oi, oiai ke nana aku i keia home ame na hale o na limahana, me he la mai ko lakou kukuluia ana ahiki i keia la, aole i hoomaemae hou ia. Ua kupono loa keia home e noho lunanui ia e kekahi kanaka Hawaii ponoi i makee i ka pono kaulike; oiai he Home keia no na Hawaii, ka makou e ai ai, o ia no kana. Aole i poe ai waiubaka . He hookae i na i'a i'o ulaula elike me ke ahi ame ke aku. Aia no a he amaama nui o ke dala, a o na mea pii o ke kumukuai no ko lakou pono iho ame ka pomaikai o ko lakou ekeeke. He home nou e Hawaii ponoi, he lima kanaka Hawaii. Holoi aiana lole, wahine Hawaii. Na hope o ka lunanui he mau wahine Hawaii ponoi, akahai, oluolu makaukau i ka lawelawe ana i na hana o ka home ame ka hooko pono i na kauoha o ka noho ana o keia home. Oluolu me ka piha hauoli. O ka huina o na palupalu kane he 29. O ka huina o na wahine, he 13 ua like me 42. Oluolu maikai ke ola kino o ka poe apau loa. Ke kakau nei au i keia moolelo i ka la 4 o Mei, 1927, o ka la kela i piha pono ai he eha makahiki ma keia home. Nolaila e kala mai ia'u no ko'u hoopuka ana i keia manao pepa. He mau hana keia a ko'u mau maka hui me ko'u noonoo maikai i ike pono. Aole hakuepa. Aole no hoi no na manao lili pilikino, aka, no ka oiaio, oiaio loa, na keia mea i kono mai i ko'u lunamanao, e hoike ae ma ke akea, i ike mai oukou e na makamaka ame na hoaloha, pela iho la ka e hanaia nei. He mau mea keia e hiki ole ai ke hahao ae malalo o ke po'i ipuhao keleawe o na manao hoonaaikola. Me ka mahalo nui i ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa me na keiki o ka papapa'i ko'u welina mau loa. ABERAHAM L. MAALO, Lunalilo Home.
HAINA NANE
Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe:
— E oluolu hoi oe e hoike ae i ka'u
haina o ka nani, a ke keiki o ka p^Ii
kapu o Keoua.
Kuu manu hele pu me ke kanaka
heaha ia? Haina, UKU; o ia ka ma-
nu a ke Akua i hoopili paa ai me ke
kanaka, ina hele ke kanaka, hele pu
no.
Me ka lunahooponopono ko'u alo-
ha nui. Me na keiki hoonohohua
ko'u good bye.
KAOPUAUAOKONA,
Aole ka uku he manu, nolaila, ua
pili paewa loa mai la kau haina.
Huli hou ia mai!— L. H.

Eia no ke hakaka mai nei na Pake
ma Kina, a eia ke kunana nei o Ia-
pana. Eia ke kokua mau nei na Lu-
kini ia Kina, a ua manaoia e hui ana
o lapana, Lukia ame Kina i kekahi o
keia mau la, no ka makaala ana i ka
holomua o Akia no ka poe Akia no, a
ina e hoea mai ana kela la, e ikeia
ana no ka holomua o na Akia.
OLELO HOOLAHA
HONOLULU ACADEMY
OF ARTS
(Hale o na Hana Akamai Noeau)
900 Alanui Beritania
HAMAMA l KA LEHULEHU Na la Sabati, hora 3 a 6 p. m. Na Poalua, hora 2 a 5 p. m. Na Poaha, hora 2 a 9 p. m. Na Poaono, hona 10 a. m. a 5 p. m. 6458— Apr. 14, 21, 28; Mei 5, 12, 9, 26.
AINA KUAI EMI LOA.
$950— Lot 46x100 9th ave., Palolo.
20 down, $10 per month.
$1000— Lot 50x100, Strauch Addn.,
Kaimuki. $25 down, $15 per month.
$1200— Lot 50x100. Kapiolani Tract
Kalihi. $25 down. $15 per month.
$3250— 2 bedroom house with garage.
Lot 50x100, Kapahulu. Easy terms
$3500— 2 bedroom cottage. Thomas
Tract, Kalihi near King Street, Easy
PAULO KALAUKA
(P. E. R. STRAUCH)
1026 Alanui Kamika.
Kelepona 2183 Ahiahi 78917
OLELO HOOLAHA
Pa Ilina o Kawaiahao.
Ke haawiia aku nei ke kauoha i
ka poe apau he mau pa ilina ko la-
kou ma ka ilina o Kawaiahao e hele
ae e hoomaemae i keia manawa. O
ka mea o hoomaemae ole ana i kona
pa, e kakiia no oia i kanalima ke-
neka.
E malamaia ana he halawai no
ka poe kuleana pa ilina o Kawaia-
hao, ma ka hora 10 a. m., o ka la
30 o Mei nei, maloko no o ka pa
ilina o Kawaiahao, a ua makema-
keia ka poe kuleana apau i kela pa
ilina, e hoea ae ma ia halawai no
ka hoolohe ana i kekahi mau kumu-
hana ano nui, i pili i ko lakou pono.
JOHN KE,
Luna Pa Ilina o Kawaiahao.
6462— Mei 12, 19.
HOOLAHA I KA POE PAA AIE
O KE SUN CHONG SUNG
CO., LTD.
Ma keia ke haawiia aku nei ka
hoolaha i ka poe paa aie apau o ka
Sun Chong Sung Company, Limited,
e waiho mai i ka lakou mau koi i
ka mea nona ka inoa malalo iho noi,
ma ka Helu 1634 Alanui Makiki,
Honolulu, iloko o kanaiwa la mai
ka la 23 aka o Aperila, 1927, a
o na koi apau e waiho ole ia mai
ana pela e hoole mau loa ia aku no.
Hanaia, Honolulu, Aperila 28, 1927
Y. AHIN.
Kahu no ka Poe Paa Mahele
ame ka Poe Paa Aie o ke
Sun Chong Sung Company,
Limited.
6460— Apr. 28: Mei 5. 12. 19, 26.
MALOKO O KE KEENA O KA
PUUKU, TERITORE O HAWAII.
Ma ka nana o ka hoopau ana
O KA NANKING HOUSE.
LIMITED.
HOOLAHA l KA POE PAA AIE.
No ka hookohu pono ia ana mai o ka mea nona ka inoa malalo nei i Kahuwaiwai no ka poe paa aio ame ka paa mahele o ka NAN KING HOUSE, LIMITED, he hui Hawaii, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe paa aie apau o ka hui i oleloia e waiho mai i ka lakou mau koi, i hooiaio kupono ia me na palapala kupono, ma ke keena o kona loio Hooa Wo Wong, 1042 alanui Kamika, Honolulu, T. H. maloko o na la he kanaiwa (90) mai ka la aku o ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha, a i ole pela, e hoole mau ia aku no. LEE ONO, Kahuwaiwai no ka Poe paa aie ame ka poe Paa Mahele o ka NANKING HOUSE, LIMITED. 6461— Mei 5, 12, 19, 26; Iune 2.
HOOLAHA KUAI O NA HOOLIMALIMA AUPUNI.
Ma kela ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 a, m., Poakahi, Iune 20, 1927, ma ka puka mamua o ka Hale Kalana, Lihue, Kauai, malaila e kual hoolilo la aku ai ma ke kudala akea i ka poe koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii a o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawali 1925, na Hoolimalima Laula o na aina Aupuni mahope ae nei: 1. Apana 28, na Aina Hookuonoono o Lawai, Koloa, Kauai, nona ka iliaina o 7.89 eka, oi aku a emi mai paha: manawa o ka hoolimalima, 15 makahiki mai Iune 20 1927 aku; uku hoolimalima haahaa, $80.00 o ka makahiki e uku hapa-makahiki mua ia. E komo ana maloko o ka hoolimalima e hoopukaia aku ana e apo ana i keia apana he hookoe ana o na pono alahele no na auwai ame na Iuapao e moe ana ma keia apana hui pu me ke kuleana e komo ai maloko o ka pono alahele i oleloia ma kekahi manawa no ka nana ana ame ka malama ana, a e hookoe pu ana i na pono pili kahakai i na wai maloko o na auwai i oleloia.
2. Apana i a 14, komo pu na apa-
na a elua, o ku Apana Aina Pa-
hale o Kapaa, Kapaa, Kauai, no-
na ka maina o 8:48 eka, oi aku
a emi mai pana; manawa o ka
hoolimalima 10 makahiki mai
Iune 20, 1927, aku; uku hooli-
malima haahaa, $106.00 o ka
makahiki, e uku hapa-makahiki
mua ia.
E komo ana maloko o ka hoo-
limalima e apo ana i keia mau
apana he hookoe ana o na pono
alahele apau no na auwai, na
alahao ame na laina paipu e
moe ana i keia aina me ka pono
no ka malama kupono ia o ka
laina paipu e komo ma ka pono
alahele i oleloia ma kekahi ma-
nawa no ka nana ana ame ka
malama ana me ka ili ole aku
o na ko'iko'i no ke poho i ke-
kahi mau oo meaulu e kanuia
ona maluna o ka pono alahele
i oleloia. E komo ka laina paipu
i oleloia iloko o ka lepo, e kau
ke Teritore i ke ko'iko'i maluna
o ka mea e lilo ai, no ka mala-
ma maikai ia o ia mea no keka-
hi poho i loaa i ka laina paipu
i oleloia i hanaia e ka mea i lilo
ai ma ka hoomakaukau ana i ka
aina i oleloia no ke kanu ana
a i ole no ke oki ana paha a i
ole ma kekahi ano e ae paha
i hoohanaia ai ka aina.
E kaa na hoolimalima e hooliloia
aku ana malalo o na kumu aelike
ame na kulana apau o na Hoolima-
lima Laula Aupuni i hoopukaia e ke
Keena o ke Komisina, o na Aina Au-
puni.
E kaa ke kuai maluna ae malalo o
na kulana mahope ae nei:
E uku ka poe e lilo ai, ma ka
haule ana o ka hamare i ka uku
hoolimalima o na mahina mua
eono hui pu me na lilo apau o
ka hoolaha ana ame na kaki e
ae apau i pili me ka hoomakau-
kau ana ame ka hoopuka ana
i na hoolimalima l oleloia.
No ka hoakaka aku i koe e ninau
ae ma ke Keena o ka Hope-akena,
Mr. J . M. Lydgate, Hale Kalana, Li-
hue, Kauai, a i ole ma ke Keena o ke
Komisina o na Aina Aupuni, Hale
Oihana Teritore, Honolulu, kahi o na
kii palapala aina o na aina e hoo-
limalimaia aku ana ame ke ano o na
Hoolimalima Laula Aupuni e waiho
nei a e ikeia ai.
Hanaia ma Honolulu maloko o ke
Keena o ke Komisina o na Aina Au-
puni, Hale Oihana Teritore, i keia
la 11 o Mei 1927.
C. T. BAILEY
Komisina o na Aina Aupuni
6463 — Mei 19, 26.
HOOLOHA KUAI O KA HOO-
LIMALIMA AUPUNI
Ma keia ke haawiia aku nei ka
hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m.,
Poalima, Iune 10, 1927, ma ka puka
mamua o ka Hale Oihana Teritore,
Honolulu. T. H., malaila e kuai hoo-
lilo ia aku ai ma ke kudala akea
i ka mea koho kiekie loa malalo
o na manao o ka Pauku 73 o ke
Kanawai Kumu o Hawaii a o na
Kanawai Hooponopono Hou ia o
Hawaii 1926, ka Hoolimalima Laula
o ka Apana Aupuni mahope ae nei:
Koena Aina Aupuni ma Pilia-
moo, Kamoiliili, Honolulu, ma
ke kihi o ke Alanui Beritania
ame ka moali alanui e moe ana
i ke Kula Hanalima o na Kaika-
mahine, nona, ka iliaina o 51,-
680 kapuai kuea, oi aku a emi
mai paha; manawa o ka hoo-
limalima, 20 makahiki mai
Iune 10, 1927 aku; uku hoo-
limalima haahaa $150.00 o ka
makahiki, e uku hapa-makahiki
mua ia.
E kaa ka hoolimalima e hooliloia
aku ana malalo o na kumu aelike
amo na kulana apau o na Hoolima-
lima Laula Aupuni i hoopukaia e
ke Keena o ko Komisina o na Aina
Aupuni a malalo uo hoi o kekahi
mau kulana paku'i a i hookoeia e
hookomoia aku ana maloko o ka
hoolimalima o hoopukaia aku ana
mamuli o koia kuai, e hoakaka ana
elike me keia:
A. Ke hookoe nei ke Teritore o
Hawaii i ke kuleana e unuhi
hou ma kekahi manawa a i ole
hoopau paha i ka hoolimalima
i oleloia ma ka haawi ana i ka
mea e lilo ai i hoolaha i kakau-
ia o ekolu mahina, i ka ma-
nawa e koiia mai ai kokahi
mahele a i ole o ka aina holoo-
loa paha i hoolimalima no na
hana o ka lehulehu.
B. Ua hoomaopopoia a ua aelike
ka mea e lilo ai i ka unuhi
hou ia ana o kekahi mahele o
ka aina i oleloia, e hoemiia iho
ka uku hoolimalima elike me
ia i hoakakaia ni maloko o na
Hoolimalima Laula i hoopukaia
e ke Keena o ke Komisina o na
Aina Aupuni, a i ka unuhi
holookoa ia ana, a i ole hoo-
pauia paha o ka hoolimalima i
oleloia, e aeia ka mea e lilo
ai e hoonee aku i kekahi mau
hanahou i kukuluia eia ma-
luna, o ka aina i oleloia iloko
o ka manawa e mana ana ka
hoolimalima i oleloia, a i ka
manawa e pau ai, ke ae nei ka
mea e lilo ai, aole oia ma ke-
kahi ano e hooili aku maluna
o ke Teritore o Hawaii no ke-
kahi koi no na poho a no na
hanahou paha a i ole no ko
poho paha no ka manawa i pau
ole o ka hoolimalima i oleloia.
C. Ua hoomaopopo pu ia no hoi a
ua lokahi pu ka mea e lilo ai
me ka hoomaopopo o ke kule-
ana e hoonee i na hanahou, ua
pili wale no ia, i ka manawa e
hoohanaia ai ka pono i hoo-
okeia e ke Teritore o Hawaii
e unuhi hou ma ke ano holoo-
koa a hoopau paha mamua ae
o ka pau ana o ka hoolimalima
i oleloia.
E kaa ke kuai maluna no malalo
o na kulana mahope ae nei:
E uku ka mea o lilo ai, ma ka
haule ana o ka hamare i ka
uku hoolimalima o na mahina
mua eono, hui pu me na hoolilo
apau o ka hoolaha ana ame na
kaki e no apau i pili me ka
hoomakaukau ana ame ka hoo-
puka ana i ka hoolimalima i
oleloia
No ka hoakaka aku i koe e ninau
ae ma ke Kena o ke Komisina o na
Aina Aupuni, Hale Oihana Teritore,
Honolulu, kahi o ke kii palapala
aina o ka aina e hoolimalimaia aku
ana ame ke ano o na Hoolimalima
Laula Aupuni e waiho nei a e ikeia
ai.
Hanaia ma Honolulu, maloko o ko
Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni, maloko o ka Hale Oihana
Teritore, i keia la 9 o Mei, 1927.
C. T. BAILEY,
Komisina o na Aina Aupuni.
6462— Mei 12, 19.