Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 5, 3 February 1927 — Page 4

Page PDF (1.59 MB)

EHA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, FEBERUARI 3, 1927
HE MOOLELO
— No —
FOLORA RIKEKONA
A i Ole
KE KOMOLIMA MAKE POHIHIHI

Ka Hoowalewaleia Ana — Ka Mare Malu Ana i ke Kanaka Malihini — Ka Holo Makaikai Ana i Europa — Ka Mare Ana me Kanaka Okoa.
"O ka'u palapala kauoha e loaa aku ana ia ia oe maloko o ka pahuhao maloko o kuu rumi waiho buke ma ka hale. Maloko o ia palapala kauoha a'u i hana mua ai ua haawi au i kuu mau waiwai a pau no kuu kaikamahine, Monika, a o Apalabe, o Los Angeles, ka mea hooko kauoha a'u i koho ai. Eia nae, aia oia i Europa i nei manawa, a aole oia e hoi mai ana a hala kekahi manawa i maopopo ole. "Makemake au ia oe e kelekalapa aku iaia e hoike aku ana ua make au, a ina no kona hoi mai, nana e hooponopono i na hana a pau no'u, a he mea pono loa hoi ia ana e hana ai no ko Monika pono. "Mamua o kona hoi ana mai, ke makemake nei au ia oe, e Auguseto, e kaa malalo o kau malama ana na mea a pau ma ka hale; o ke ki o ka pahuhao ma Los Angeles, mai noho oe a hoike iki aia ia oe, ina halawai o Apalabe me kekahi ulia, olelo aku oe ia Monika nana e koho ka mea ana e makemake ai no ka hooponopono ana i kona mau waiwai, a e ao pu aku oe iaia me ka ikaika aole e ae ia Kalo Kini e komo mai e hokai iloko o na hana no ka hooponopono ana i kona mau waiwai, no ka mea, ua ike oe i kana mea i hana mai ai no'u i keia la. "Ua lohi Ioa keia ike ana iho nei o'u i kana mau hana kumakaia; eia ka, owau no, ka mea i hana maikai aku iaia ame kana kaikamahine, owau no kana e kumakaia mai, aka, ina no kuu ola aku a hala he pule mai keia manawa aku, e huaiia ae ana e a'u kana mau hana imua o ke akea, a ia manawa oia e
ike iho ai i ka hopena awahia ame ka hoopa'i no kana mau hana ino." "E ae mai oe, e Mr. Kini, e hele koke ae au i kekahi loio i nei manawa, a hoike aku iaia i na mea apau a waiho aku iloko o kana hooponopono ana mai i na hana apau; hoike pu aku iaia i ka hana kumakaia a Kalo Kini, ame kana hanaino loa i hana ai i keia po, a e kauia aku kekahi hoopa'i koikoi loa maluna o Kalo Kini i mea nona e ike iho ai i ka ino o ka mea ana i hana ai," i noi aku ai ke kanaka opio me ke kuio loa, i ko Mr. Kini manawa i hooki iho ai. "Aole, mai hele aku oe, e Auguseto, no ka mea oia hana au e hana aku ai aohe maikai e loaa mai ana, no ka mea, aohe mea nana e hooiaio mai i kau, aohe oe i ikemaka i ka hanaia ana, mai a'u aku nei wale no kou lohe, nolaila aohe au hihia e hiki ai ke ku-e a ke hoopii aku ia Kalo Kini. "Eia hou, aohe o'u makemake e lilo ke ola ana o Monika maloko o ke kula i mea hoopilikia aku i kona noonoo. No Ineka, he kaikamahine naauao oia, nolaila e hoomauia aku kona noho ana maloko o ke kula malalo o ko'u mau lilo ponoi ahiki i kona puka maikai ana mai, me ka hoihoi hope ole o'u i ka'u olelo no kona pono. "I kona manawa e puka pono mai ai e lilo aku oia i kumukula e pono ai, a nana e malama nona iho, a o ka hookoia ana hoi ia o kuu makemake nona. "Eia hou, ua loaa ia'u kekahi manao hopohopo mamua aku nei, mamuli o ko Kalo Kini manao ino no'u, malia, e hana pu aku ana oia i ka mea e poino ai ka'u kaikamahine; aole oia e hoohakalia iho ana i ka hana ana aku i kekahi mea e poino ai ka'u kaikamahine, no ka mea, ua make aku la au. Aka e Auguseto, ke kauoha paa aku nei au ia oe e makaala loa oe ia Kalo Kini ame kana mau hana a pau; e maalea oe a e hakilo iaia me ka malu loa, e lilo pu ko Monika mau waiwai i mea nui nau e makaala ai, a ina e ike ana oe i kekahi hana kolohe a Kalo Kini, e imi aku oe ma na ano a pau i mea nona e hoopa'iia ai imua o kekahi aha hookolokolo. "Ina e paa oia ia oe iloko o kekahi umii, mai hoohakalia oe i ka iniki aku iaia me ka ikaika loa, aia ka pono a paa oia i ka halepaahao no kekahi mau makahiki loihi, a i ole no kona ola paha. Mai hookaulua i ka lawe ana aku iaia imua o kekahi aha hookolokolo no ka panai ana aku iaia i ka ino no ka ino ana i hana mai ai no'u a i kona manawa e laweia aku ai imua o ka lunakanawai a imua hoi o ke kiure, ia manawa oe e hoike aku ai i na mea oiaio a pau ana i hana mai ai maluna o'u i keia
po. 'la manawa e lilo ai kau mau oleloike i mea koikoi aole i nei manawa, ia manawa e loaa ai iaia kona uku pololei elike me kana i hana ai. Eia hou, e Auguseto, e hoohiki mai oe i nei manawa e malama maikai loa aku ana oe i kuu kaikamahine, a mai ae iki oe e hanaia aku kekahi mea nona e poino ai, ina e hiki ana ia mea ia oe ke pale aku." "Ke hoohiki aku nei au imua ou a imua o na lani me ka oiaio loa, e hooko pono aku ana au i na mea apau au i kauoha mai la," i pane aku ai ke kanaka opio, a i mea hooiaio aku no kana hoohiki, kulou aku la oia a honi aku la i ka lima o ke kanaka e make aku ana e waiho kokoke mai ana no iaia. "Me ka mahalo ia oe, e kuu keiki, a e ike iho ana no oe aole au i hoopoina ia oe. Ke hele aku nei keia manawa i ka poeleele loa, e Auguseto, a ke ike nei au ua kokoke loa mai ko'u hopena ma keia ao. Hoike aku oe i kuu kaikamahine, kuu mea aloha hookahi, a o kuu milimili hoi, o kuu noonoo hope loa nona wale no. Na ke Akua e hoopomaikai mai iaia. E Auguseto, oia aku ana kekahi kaikamahine hooilina wahine uuku waiwai loa maloko o keia mokuaina ma nei hope aku, i ka manawa e loaa ai iaia kona mau waiwai a pau ------ " Oki pu koke iho la kana kamailio ana mai, a no elua a ekolu paha manawa o kona nana ana ae, a pau Ioa iho la kona hanu ana. O Uilama Kini, ka ona maine waiwai, ua make. I ka maopopo ana ia Auguseto ua haalele mai la ka hanu ola iloko o kona haku, a o kona makuakane hoi, wahi ana e olelo mau ai mahope mai, ku ae la oia, hopu aku la i kana kukui, a hoomaka aku la ka hoi ana me ka awiwi loa mailoko aku o ka lua maine me ka mama a pau e hiki ana i kona mau wawae ke lawe aku iaia. Iaia i hoi aku ai iloko o ka hale mua loa i loaa aku iaia i hoike aku ai oia i kana moolelo walohia me na lehelehe haa-
lulu a haikeia loa, a e hapai pu ana hoi kona umauma, elike me ke ano o ka mea i alualuia mai e kekahi. mea a naenae a aneane e pau ke aho; hoike aku la oia i ke kumu o ko Mr. Kini hoi ole ana mai, a no ia kumu i iho okoa aku ai oia iloko o na luapao e huli iaia a loaa aku la oia iaia e waiho a make mai ana malalo o na kualaau ame ke ahua lepo ame na pohaku ma kahi o ka luapao kahiko i haaleleia ai, ua hiolo mai ia mau mea a paa loa oia malalo e hiki ole ai ke ku ae, a malaila oia i loaa aku ai iaia e waiho ana. I ka lohe ana o na kanaka oloko o ia hale, ua wawa koke ae la ia manawa ka make ana o ko lakou haku, a ua nui ka pioo me ka hoopihoihoiia o na noonoo o na kanaka, a ua holopuni koke ae Ia no ia lono make apuni na kauhale o na kanaka hana o ka maina. Me na helehelena kaumaha ame na waimaka hoi e hiolo ana ma na papalina o na kanaka i kii aku ai lakou i ke kino make o ko lakou haku lokomaikai a oluolu, a lawe mai la iaia mai kahi mai i papa loa ia ai lakou aole e komo hou ma ia luapao kahiko, a o kahi hoi a ko lakou haku i hele mai ai me kona noonoo ole ae no kona poino, a halawai ana oia me ka make. He hora ma ia hope iho maneleia aku la ke kino lepo o Uilama Kini, ka ona waiwai o ka maine, ahiki i kona home ponoi e ku ana ma ke awawa malalo, a mahope o ka hooponopono ia ana o kona kino, a kauia ae la maluna o kekahi pakaukau, hoi aku la kekahi o na kanaka ma ko lakou mau home no ia po me na manao kaumaha, me ko lakou hoike ole ia aku i ke kumu o ko Mr. Kini halawai ana me ka poino. O keia ka hopena i loaa ia Mr. Kini mamuli o ka lili, ka manao ino ame ka hoomaau iloko o Kalo Kini, kona hoahanau, oiai nae, no Uilama Kini, ua hana aku oia i ka maikai nona a no kana kaikamahine, a eia nae, aole i lilo ia maikai i hanaia aku iaia i kumu e hoopau ae ai i ka manao hoomauhala, aka nae, he la no ko na ilio.

MOKUNA XVI.— He Hana Apuhi.

Ma ke kakahiaka nui ae o kekahi la hoikeia aku la ma ke kelekalapa ia Monika ame Ineka ka make ana me ka weliweli o ko laua makuakane, a no Kalo Kini ua kau aku la oia ma ke kaaahi e holo ana no Los Angeles no ke kii a hoihoi ana mai ia laua i ka home. Ia Kalo Kini i holo ai aia kekahi manao kolohe kiekie loa ana i hoolaia malu ai iloko ona no ke apuhi ana aku i ka noonoo o Monika i mea e lilo mai ai ka waiwai iaia a i ole i kana kaikamahine ia Ineka. Mahope mai o kela manawa e hoike mau ae ana o Kalo Kini i kona kaumaha no ka make hikiwawe loa ana o kona hoahanau." ka mea ana ame kana kaikamahine o Ineka i aie nui ai a e hoike mau ae ana no hoi i kona aloha ia Monika ke kaikamahine makua ole i hooluuluuia ka noonoo ahiki i ko Monika hilinai ana iaia me ka loaa pu o ka manao i ke kaikamahine makua ole aohe ana mea e ae e kaukai aku ai no kona malamaia mai, o Kalo Kini wale no. I ka manawa a Kalo Kini i hoike aku ai ia Monika aohe manawa i loaa ia Mr. Kini e hana ai i kana palapala kauoha, a ua make kauoha ole oia, a nolaila, he hana pono nana ke koho ana i kahu malama waiwai nona, a i loio hoi nana e hooponopono kona mau waiwai apau e ili mai ana maluna ona, iloko o keia manawa kaumaha a luuluu o Monika, e ike iho ana no oe, e ka makamaka heluhelu, aohe manao maikai iloko ona, a o kekahi no hoi, he opiopio loa oia me ka maopopo ole i kana mea pono e hana aku ai, a hui pu iho me kona nawaliwali a ku a ma'i maoli, e nana aku ana oia ia Kalo Kini no kana mau ao me ka haawi aku iaia na Kalo Kini e alakai ma na mea apau. "O oe ka papa lunahoohana, a ke manao nei au ua oi aku kou maopopo ma ka mea e pili ana i kana hana mamua o kekahi kanaka okoa aku," pela o Monika o ka olelo ana ae ia Kalo Kini ma kekahi la, me ka nawali loa o kona leo, i ka manawa a Kalo Kini i kamailio aku ai iaia maluna o ia kumuhana. "Ae, e kuu kaikamahine, ua pololei ia au i olelo mai la, no ka mea owau io no kana i hookohu mai ma ia kulana," i pane ae ai ke kanaka kumakaia aloha ole. "Ina pela aohe au i ike i kekahi kumu e hiki ole ai ia oe ke kokua mai ia'u inei manawa ma ka hooponopono ana i na waiwai a pau a papa," i hoakaka ae ai ke kaikamahine i hoohuoi ole he moonihoawa o Kalo Kini e imi aku ana i ka mea e hoopoino aku ai iaia. "Aohe maopopo ia'u o na hana pili oihana nolaila, he mea pono e loaa ia'u kekahi kanaka kupono, makaukau a hoopono a nana e lawelawe mai ia mau hana no'u. Ina o Mr. Apalabe, ko papa loio, a eia oia ianei, ina ua pono loa, ua hiki no iaia ke hana mai no'u, aka, aia oia i Europa i nei manawa. "Ae, aia i Europa, a aole no oia e hoi mai ana a hala keia makahiki, a malia pela no paha me kela makahiki aku," i pane koke mai ai ka moo omokoko, "nolaila, he hana pono ole ka hoopalaleha wale ana i na hana e pili ana i kou niau waiwai ahiki i kona hoi ana mai." "Alaila, heaha ana ka'u hana pono e hana aku ai?" i ninau ae ai ka hooilina waiwai wahine, me ka nui ana iho o ka hanu no ka maopopo ole o kana mea e hana aku ai. "Heaha auanei ka pohihihi ame ka hookaumaha ana iho i kou noonoo no ia mea, no ka mea, ina manao oe e hiki ana no ia'u ke hana aku nou a e hilinai mai ana oe ia'u, e hana aku ana au i ka mea maikai loa nou," wahi o ka pane a Kalo Kini, "alaila kii aku au i kekahi loio a lawe mai iaia ianei i keia auwina la no ka hoomakaukau ana mai i na palapala." Ua ae koke mai la o Monika. Oiai e mau ana no ka luuluu ame ke kaumaha iloko o Monika ia manawa no kona makuakane ua hoopoluluhi loa ia kona noonoo e hiki ole ai e loaa iaia na noonoo maikai, ka hala ana o elua hora ma ia hope iho, kakau iho la oia i kona inoa maluna o na palapala a ka loio a Kalo Kini o ke kii ana, e hoolilo ana ia Kalo Kini i kahu malama waiwai nona, ma ia ano ua loaa aku la ka mana ia Kalo Kini he mea nana e hooponopono i na waiwai apau no Monika. Ma ia ahiahi iho ua ahiahi loa lakou o ka hoi ana aku i ka hale, a ua hiki aku la hoi ma kekahi o na hora e hookokoke aku ana i ke aumoe. Ma kekahi kakahiaka ae i hoolewaia aku ai o Uilama Kini a kanuia aku la ma ka aoao o ka wahine. ana i aloha ai, ana ponoi no hoi i kanu aku ai ma kekahi wahi maluhia a hele ole ia o kona aina. Iloko o ka mahina o Novemaba keia mare ana o Uilama Kini, ka manawa e kokoke loa aku ana i ka manawa hope o ka hapaha hope o ke kula, nolaila, hooholo iho la o Monika ame Ineka e noho no laua ma ka home ahiki i ke komo hou ana o ke kula ma ka hoomaka ana o kekahi hapaha mai. Ma ka auwina la mahope iho o ka pau ana o ka hoolewa,
kauoha mai la o Kalo Kini ia Auguseto e haawi aku iaia i na ki o ka hoolewa, kauoha mai la o Kalo Kini ia Auguseto e haawi aku iaia i na ki o ka pahuhao a Mr. Kini, me ka i pu ana aku he makemake oia e nana i na mea maloko o ia pahuhao.
"E Mr. Kini, e kala mai ia'u," me ka leo oluolu, "aole anei he mea pono e kakali oe a hoi mai ka Loio Apalabe? Oia ko Mr. Kini loio, a o ke kanaka hoi nana e hooponopono i kana mau hana a pau mamua aku nei, ua kelekalapa aku nei au iaia me ka hoike pu aku nei no ko Mr. Kini make ana, a ua ninau pu aku nei ina paha e hiki ana iaia ke hoi koke mai?" "Ua kelekalapa aku nei oe ia Apalabe! Owai ka mea nana oe i kauoha e kelekalapa aku oe iaia?" i nui mai ai ko Kalo Kini leo, me ka piha i ka huhu. Akaaka oluolu aku la o Auguseto, no kona makemake ole e ku-e aku ia Kalo Kini; he makemake oia e hoike aku i kona ano oluolu a hoaloha wale no iaia, i hiki ai e loaa i manawa maikai nona e hooko aku ai i na hana a pau a kona haku i ao mai ai iaia, a i aku la: "Ua pinepine na manawa a Mr. Kini o ke kauoha ana mai ia'u, ina no kona halawai me kekahi ulia poino, elike me keia poino i loaa iho nei iaia, alaila e hoike koke aku au ia Mr. Apalabe, kona loio, me ke kali ole, me ka nana ole a kauohaia mai au e kekahi mea; no ia kumu au la i kelekalapa aku ai ia Mr. Apalabe, no ka hooko ana aku i kana kauoha." "Pela? Ina pela ua pono kou hooko ana ia kauoha," pela kona hoa o ke kamailio ana ae, mahope o kekahi minuke o kona noonoo ana, no ka mea, noonoo iho la oia ia manawa aole pono iaia ke hoolilo ia Auguseto i enemi nona, no ka mea ua ike oia me ka maopopo he kanaka naauao o Auguseto ma ka hooponopono ana i na buke moohelu waiwai, a e lilo ana ke kanaka opio i kokua nui nona i ka manawa ana e makemake mai ai iaia no kekahi hana. "Ia manawa like," i pane hou mai ai o Kalo Kini," e pono ia'u e hana ma ke ano he kahu malama waiwai nona, nolaila ua makemake au e ike ina he palapala kauoha kekahi a Mr. Kini i hoomakaukau ai, a pehea la ke ano o kana haawi a hooili ana i kona mau waiwai." No keia mau olelo a ke kanaka lokoino pii ae la ko Auguseto huhu a aneane loa e luai aku i na huaolelo awahia, a me ka hooikaika wale no oia o ka uumi ana iho, eia nae, ma kona helehelena he hiki wale no ia Kalo Kini ke ike mai ua inaina oia, a pane aku la: "Ina no kou lawelawe ia hana e pono loa mua mai ka mana ia oe ma ke kanawai, ua maopopo ia oe ia mea, e Mr. Kini." "Aohe au noonoo ana iho no ia mea, no ka mea, ua pau mua ia mea i ka hanaia e a'u; ua pau mua ia hana i ka hanaia mamua o ko makou haalele ana aku ia Los Angeles a eia ko'u palapala hookohu kahu malama waiwai, a ina he ike oe i kekahi mea e pili ana i ke kanawai, e ike iho ana no oe ua hanaia me ke ku i ke kanawai." Huki ae la oia i ka palapala mai kona pakeke ae ia manawa ana o ke kamailio ana mai la a haawi mai la i ke kanaka opio no kana nana ana iho. Aneane loa o Auguseto e hooliloia i kanaka lolo ia manawa no keia hoakaka mai la a ke kanaka, ame kona haawi ana mai la i ka palapala hookohu kahu waiwai ona no Monika, eia nae hopu aku la no ua o Auguseto a heluhelu iho la me ke akahele loa ahiki i ka pau ana. a ia manawa ke noonoo la oia no kana mea e hana aku ai ina he hana hiki kekahi e hooliloia ai ia pala pala i mea mana ole. I ka pau ana o kana heluhelu ana ike iho la oia aohe ana mea hiki ke hana aku, ua hala ka manawa no ka hoohalahala ana, koe wale no a hana ke kanaka i ka mea pololei ole e ku-e ana i ka mana i loaa mai la iaia; nolaila noho hamau loa ke kanaka opio a hoihoi hou aku la i ka palapala i ke kanaka me ka niele ole aku iaia no kana mea i hana ai ahiki i ka loaa ana mai o ia mana iaia. "Malalo iho la o keia hana ana au he mea pono ia'u e kelekalapa hou aku ia Mr. Apalabe e hoike aku ana iaia he mea waiwai ole nona ka hoi koke ana mai, no ka mea, ua kaa mai la ka hooponopono ana o ko Monika mau waiwai apau iloko o kou mau lima, a he mea makehewa wale no ia ia Apalabe ka hoopihoihoi ana aku i kona noonoo, no ka mea, ua pau iho la no ka hana i manaoia aku ai nana e hana," pela o Auguseto o ka pane ana aku. "He manao maikai a he hoakaka naauao kena au, e ke keiki," i pane mai ai o Kalo Kini me ka hauoli o kona noonoo. no ka mea, ina aole o Apalabe e hoi koke mai ana e nui ana ka manawa nona e hana ai i na hana apau e pono ai oia ame kana kaikamahine," i nei manawa o ka ninau e pili ana i ka mea i loaa ka mana e hooponopono i ka waiwai o Mr. Kini ua hoolaumaniaia, aohe noonoo nui hou ana aku no ia hana i koe. Ea, e Auguseto, ina hoi oe e ae mai ana e wehe aku i kela pahuhao, i ike aku hoi au i na waiwai oloko, nani maoli," a hooki iho la ke kanaka i kana kamailio ana. Ua ike o Auguseto iaia iho aohe ona wahi mana iki e paa iho ai i na ki, o kana hana pono wale no o ka hooko aku i ka makemake o ka mea i noi mai la, nolaila, me ka naau kaumaha loa oia i ae aku ai i ke noi a Kalo Kini. No ka haalulu o kona mau manamanalima ia manawa ua nakeke maoli ka huihui ki me ka hiki pono ole iaia ke wehe a hala kekahi manawa. "Ma ko'u manao aia ka palapala kauoha a Mn Kini i hoomakaukau mua ai iloko o kena pahuhao," wahi ana, me ke kulou loa ana mai la imua a nana pono mai la i ka helehelena o ke kanaka opio. "Malia paha pela, no ka mea, o ka Mr. Kini mau palapala waiwai a pau loa maloko nei o keia pahuhao oia e waiho ai," me kona hoike ole aku i ke kanaka i kahi o ia palapala kauoha i waiho ai, elike me ia a Mr. Kini i hoike mai ai iaia; ua ike no oia i ko Mr. Kini ana ia palapala kauoha iloko o ka pahuhao mahope iho o ka pau ana i ke kakauinoaia, eia ka ua huna hou o Mr. Kini ia palapala ma kekahi wahi okoa aku. Mahope o ke kuekaaia ana o na palapala a pau oloko o ka pahuhao, me ka nana pakahiia ana o ia mau palapala apau aohe nae ka palapala kauoha mawaena o ia mau pepa, he mea hookahaha nui aku keia ia Kalo Kini me ka ike pu iho la ona i kona hoka. "Aohe ka palapala kauoha la maloko o keia pahuhao; ua pau loa iho la na palapala a pau i ka nanaia e kaua aohe nae; aia Ia ka ihea kana wahi o ka huna hou ana?" i nui iho ai ka hanu o Kalo Kini. "Aohe palapala kauoha; kupanaha no, aole o Uilama Kini he kanaka hoohemahema wale i kana mau palapala ano nui elike me keia, aka nae, manao au aohe no he waiwai o ia palapala oiai o Monika hookahi wale no kana keiki, a iaia i make aku la, o Monika wale no kona hooilina, a o na waiwai apau ona o Monika wale no ka mea kuleana. "He palapala kauoha ka Mr. Kini i hana ai, no ka mea ua ikemaka au ia palapala," i pane ae ai o Auguseto, me kona
hooiaio loa he palapala kauoha kekahi i hanaia.
"Malia paha ua pau no iaia i ka haehaeia, a i ole i ke
puhiia i ke ahi, me kona manao e hana hou i palapala kauoha,
make e aku la nae," pela o Kalo Kini o ka pane ana ae.
Malia paha pela," i pane aku ai o Auguseto, eia nae ma kona
manao iho ua aihueia ia palapala kauoha, a o Kalo Kini no
ka mea nana ia i aihue aka nae ninau iho la pehea i loaa ai
iaia, a i ka manawa hea?
Ia manawa ua nele loa oia i ka mana e hiki ai ke hana aku
i kahi hana, nolaila ua waiho wale aku la oia ia hana no ka
manawa; aka nae ua hooholo iho la oia iloko ona e paa no oia
i ke kulana i loaa iaia ia manawa, ina he hiki a e hakilo Ioa aku
i ka Kalo Kini mau mea apau e hana mai ana.
Ma ka nana akahele hou ia ana o na palapala apau iloko 6
ka pahuhao no ka elua o ka manawa, i kona manawa oia hoo-
kahi wale no, loaa iho la iaia he wa-hileka i kakauia ma kona
inoa, me ko Mr. Uilama Kini limakakau ponoi.
Iaia i wehe ae ai loaa iho la iaia kekahi mau bona aupuni i
hiki aku ka huina i ka elima kaukani aala me kekahi palapa-
la me na olelo maikai loa mai kona hoaloha mai. Mr. Kini, o
hoakaka ana he makana ia mau bona iaia ma ke ano he mea
hoike no kona kupaa, hoolohe a hooko pono i na mea apau
i kauohaia iaia e hana me ka ewaewa ole.
Ua piha loa iho la ke kanaka opio i ka hauoli ia manawa me
ke aloha pu iho la i kona haku lokomaikai me he mea Ia he
makuakane ponoi nona, alaila huna iho la ia mau bona iloko
o ke kuka.
No na lede opio Monika ame Ineka no ekolu pule ko laua
noho ana ma ka home, a iloko o ia manawa i nui ai ka ike i
loaa ia Auguseto no Monika. I kana naua iho e hui mau
mai ana o Monika me ia i ka hapanui o ka manawa, me ka
uluhua ole i ka niele mai iaia no na mea e pili ana i ke ola ana
o kona makuakane iloko o na pule aku i hala, a ua hoakaka
aku no hoi oia iaia elike me kana mau mea apau o ka ike ana.
I ke kokoke ana mai e pau ka manawa hoomaha o na lede
opio, a no ka nui loa o ka Kalo Kini hana maloko o na lua
maine, ua noi mai la oia ia Auguseto nana e hoihoi i na kai-
kamahine i ke kula ma Los Angeles ma kona wahi, a ua ao
ae la no hoi ke kanaka opio me ka hauoli nui o kona naau
i loaa ai i manawa nona e hui a e hoakaka aku ai ia Monika
i na mea a pau ana e pono ai e hana i kona manawa e oo ai.
O kekahi kumu hauoli o Auguseto, a o ke kumu koikoi loa
no hoi ia o kona hauoli no ka holo pu ana me na kaikamahine
i Los Angeles, i hiki ai iaia ke waiho aku i na palapala apau
a kona haku mua iloko o na pahuhao paa loa i kauohaia mai
ai iaia e hoihoi i Los Angeles, me ka loaa ole o kekahi hoo-
huoiia; ina hoi no kona holo i Los Angeles ma kekahi ma-
nawa e ae ana e manao ai e hoohuoiia ana. Ua kiai oia me ka
pio ole o kona noonoo no kekahi manawa kupono ana e holo
ai i Los Angeles, a o keia iho la ka manawa maikai loa i loaa
iho la iaia.
No na palapala a Mn Kini i kauoha mai ai iaia ame kani
wahi hoi o ka huna ana ua loaa iaia ma kahi no ana o ke kau-
oha ana mai, malalo loa o ke kapuahi hoopumehana malalo
iho o na pohaku unihihapa manoanoa, maloko o kona rumi
puhipaka.
Mahope o kona hoihoi ana aku ia Monika ame Ineka i ko
kula, o kana hana mua loa oia no ka lawe ana aku i na pala-
pala a pau a Mn Kini i kauoha mai ai iaia a waiho aku la
maloko o ka banako. a i ka loaa ana mai o ke ki iaia, hoopaa
iho la me kekahi lipine paa a nakii ae la ma kona a-i maloko
iho o kona palule, me kona hooholo ana iho aole e kaawale aku
ia ki mai kona kino aku ahiki i ka hoi ana mai o ka Loio Apa-
labe a haawiia aku iaia.
I ka pau ana o keia hana, me ka maha loa o kona noonoo
no ka mea, aohe manawa e lilo aku ai ia mau palapala ia Kalo
Kini ahiki i ka hoi ana mai o ka Loio Apalabe, alaila hoi hou
aku la oia i ka home no ka nana ana aku i kana mau hana, a
no ka hakilo ana aku hoi no ka Kalo Kini mau mea e hana
mai ana. me ka manaolana e loaa mai ana iaia kekahi ike no
ka mea iaia ka palapala kauoha a Mr. Kini e paaia ana ia ma-
nawa.
Ma ka mahina o Mei e hiki mai ana e pau ai ka manawa
o ka aelike a Kalo Kini, nolaila, ^a hookahahaia aku ka noo-
noo o na kanaka hana maloko o na lua maine ma ka manawa
ana i olelo aku ai ia lakou i ka manawa e pau ai o ka aelike
e pau loa ana lakou i ka hoopauia, no ka mea e panikuia ana
ka maina no kekahi manawa, oiai, ua hoohiki aku oia i na
lede opio, na kaikamahine hoi ana e Iawe ana oia ia laua e
hoomaikai ma na aupuni kaulana o ke ao, mai Amerika aku
a hala loa i Europa, mahope o ka puka pono ana mai o laua

mai ke kulana iloko o ka mahina o Iune.
Ma kana olelo apuhi i na kanaka ua emi loa mai na loaa
o ka maine, no ia kumu aohe lawa o ke dala e hiki ai ke hoo-
mau aku i ka hana a e uku aku ai hoi i na kanaka hana apau
malalo o ka lunahana hou: aka malia paha, ma kona manawa
e hoi mai ai e hoomaka hou ai i ka hana, a eli ma kekahi wahi
hou aku.
Aole i hoi mai na kaikamahine i ka home mamua o ko lima)
hoomaka ana e auwana i na aina e. O Ineka o na kaikama-
hine ka mea i hoike ae i kona makemake ole e hoi mai i ka
home a ike mai i ka home, e hoalaia ai na noonoo ehaeha no koi
laua makuakane make, no ia manao ana ona pela o ka hoike
ana mai ia Kalo Kini, o Kalo Kini ka i holo aku a hui me laua
ma Los Angeles, me ka haalele ana iho i na hana apau ma-
hope, a pela hoi ka malama ana i ka hale ia Auguseto ame
kona makuahine iloko o ko lakou hoomaka ana e holo makai-
kai i na aina e.
Ua makaikaiia e lakou na wahi kaulana o Kaleponi Lalo
ame na kulanakauhale hoi apau e pili ana i ke kapakai o ka
Moana Pakipika ahiki aku i Kanada, a i ka hoi ana mai he
elua mahina ko lakou hoohala ana ma Kapalakiko, a mahope
iho i nee malie aku ai no ka hikina loa, me ka hoohala ana i
kekahi mau la mai kekahi kulanakauhale a i kekahi.
I ko lakou hiki ana i Nu Ioka, maloko o kekahi mau rumi
maloko o ka Hokele Walefoda i noho ai ma keia wahi i hoo-
kuu aku ai o Kalo Kini e hana na kaikamahine elike me ka
laua mea e koho ai.
I ka hala ana o na mahina ekolu ia lakou ma Nu Ioka holo
aku la lakou no Europa; i ko lakou hoea ana aku i Ladana
lawe ae la lakou i kekahi mau rumi maloko o kekahi mau hale
maloko o ke kuea St. James, no kekahi manawa loihi i mao-
popo ole.
Aole i liuliu loa ko lakou noho ana maloko o ia hale loohia
iho la o Monika i kekahi ma'i, a hoomaka ka emi pu ana mai
o kona ikaika. Aohe ona ono mai i kekahi meaai, lena mai
la kona ili me ka wiwi pu o kona kino, aohe no hoi he hoihoi
mai i ka hele me kona mau hoa i ka holoholo no ka makaikai
ana ia wahi aku a ia wahi aku.
(Aole i pau.)